ΝΔ: Η δημοσκοπική φτώχεια φέρνει γκρίνια και σενάρια

Την προσπάθεια απόδρασης από την εσωστρέφεια συνεχίζει το Μαξίμου, με τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη να σπεύδει στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για να παρουσιάσει τον προϋπολογισμό του 2025 ως θετικό για τους πολίτες.

Το κλίμα όμως στη Νέα Δημοκρατία παραμένει συννεφιασμένο. Η δημοσκοπική φτώχεια που συνεχίζεται από τις ευρωεκλογές και μετά έχει φέρει εσωκομματική γκρίνια. Και ταυτόχρονα οδηγεί σε σενάρια: Από τη συζήτηση περί αλλαγής του εκλογικού νόμου ώστε να διευκολυνθεί η άπιαστη σήμερα αυτοδυναμία. Μέχρι τη φημολογία περί ανασχηματισμού μέχρι το τέλος του έτους ως δέλεαρ για τους διαφωνούντες βουλευτές.

Ο κύριος λόγος όμως που βουλευτές της ΝΔ ασκούν πλέον κριτική δημοσίως και εκφράζουν πολιτικές διαφωνίες, δεν είναι (μόνο) η προσδοκία υπουργοποίησης. Αλλά ότι εάν η ΝΔ παραμείνει καθηλωμένη στα ποσοστά των ευρωεκλογών ή και χειρότερα, στις επόμενες εθνικές εκλογές πολλοί νυν βουλευτές δεν θα επανεκλεγούν.

Ενώ όσοι θεωρούν σίγουρη την επανεκλογή τους και ενδεχομένως την υπουργική τους θέση, ανησυχούν ότι η ΝΔ δεν θα έχει αυτοδυναμία και άρα θα αναγκαστεί σε κυβέρνηση συνεργασίας. Το ερώτημα είναι με ποιον.

Από τα κεντροαριστερά το ΠΑΣΟΚ δεν φαίνεται πρόθυμος κυβερνητικός εταίρος, είτε με Ανδρουλάκη είτε με Δούκα, καθώς προσδοκά να γίνει ξανά το αντίπαλον δέος της ΝΔ. Από δεξιά υπάρχει ο Κυριάκος Βελόπουλος και η Αφροδίτη Λατινοπούλου, δύο καθόλου ιδανικοί κυβερνητικοί εταίροι. Για αυτό και ο Αδωνις Γεωργιάδης πρόσφατα έριξε στο τραπέζι το σενάριο αλλαγής του εκλογικού νόμου, ρίχνοντας ταυτόχρονα πονηρά και το ενδεχόμενο συνεργασίας με Λατινοπούλου.

Το δημοσκοπικό τοπίο

Οι δημοσκοπήσεις, που δημοσιεύθηκαν τις τελευταίες δύο εβδομάδες, ενισχύουν την ανησυχία βουλευτών και στελεχών της κυβέρνησης.

Εδικότερα, η τελευταία μέτρηση της Pulse έδινε στη ΝΔ: 24,5%. Η προηγούμενη δημοσκόπηση της Metron Analysis έδειχνε τη ΝΔ στο 22,4%. Στην πιο πρόσφατη έρευνα της MRB η ΝΔ έφτανε μόλις το 21%, ενώ σε αυτή της Οpinion Poll η Ν.Δ άγγιζε το 25%.

Στο Μαξίμου εμφανίζονται αισιόδοξοι ότι η εικόνα αυτή είναι παροδική και όταν θα πλησιάζει η ώρα των εκλογών θα αρχίσει να επανασυσπειρώνεται η ΝΔ. Ποντάρουν δε προφανώς στην κατάσταση σήμερα στο χώρο της αντιπολίτευσης, εκτιμώντας ότι συντηρητικοί ψηφοφόροι από τη δεξιά μέχρι το κέντρο θα ψηφίσουν ΝΔ και Μητσοτάκη ως τη μόνη εναλλακτική.

Ο ίδιος ο κ. Μητσοτάκης τονίζει σε κάθε ευκαιρία ότι “έχουμε τρία χρόνια πολιτικό χρόνο μπροστά μας” και εκφράζει τη βεβαιότητα πως η κυβέρνηση με το έργο της θα πείσει και πάλι τους πολίτες.

Κατά την εκδήλωση για τα 50α γενέθλια της ΝΔ έθεσε μάλιστα για πρώτη φορά ξεκάθαρα το στόχο για μία τρίτη θητεία, της κυβέρνησης και προφανώς και του ιδίου.

Τα σενάρια για τον εκλογικό νόμο

Ο ίδιος ο κ.Μητσοτάκης στη ΔΕΘ είχε αποφύγει να δεσμευτεί ότι δεν θα αλλάξει τον εκλογικό νόμο. Το Μαξίμου βέβαια διέψευσε ότι γίνεται σχετική συζήτηση όταν άναψε φωτιές ο κ.Γεωργιάδης με τις δηλώσεις του. Αλλά στο παρασκήνιο οι ζυμώσεις για τον εκλογικό νόμο συνεχίζονται.

Υπενθυμίζεται ότι η ΝΔ είχε ψηφίσει στις αρχές του 2020 νέο εκλογικό νόμο, ο οποίος πρακτικά απαιτεί ένα αρκετά υψηλό ποσοστό για να πάρει κανείς την αυτοδυναμία και συγκεκριμένα περίπου 37% – 38%. Ο εκλογικός νόμος του 2020 δίνει ένα κυμαινόμενο μπόνους στο πρώτο κόμμα, από 20 έως και 50 έδρες μαξιμουμ, ανάλογα με το ποσοστό του.

Κρίσιμο ωστόσο ρόλο για το λεγόμενο πήχη αυτοδυναμίας παίζει το ποσοστό των εκτός Βουλής κομμάτων: Όσο μικρότερο είναι το ποσοστό των κομμάτων που θα μείνουν εκτός Κοινοβουλίου, ο πήχης της αυτοδυναμίας ανεβαίνει.

Υπενθυμίζεται επίσης ότι ο νόμος αυτός εφαρμόστηκε για πρώτη φορά στις δεύτερες εκλογές του 2023, καθώς οι πρώτες πραγματοποιήθηκαν με την απλή αναλογική που είχε φέρει ο ΣΥΡΙΖΑ.

Οι θιασώτες της αλλαγής του εκλογικού νόμου του 2020 εισηγούνται βασικά ένα μοντέλο πιο κοντά στο νόμο Παυλόπουλου του 2009, ο οποίος έδινε μπόνους 50 εδρών στο πρώτο κόμμα, ανεξαρτήτως ποσοστού. Καθώς και να ανέβει το όριο εισόδου στη Βουλή από το 3% που ισχύει σήμερα στο 5%. Αυτό αφενός για να δυσκολευτούν μικρά δεξιά κυρίως κόμματα και αφετέρου για να μειώνεται ο πήχης της αυτοδυναμίας, αφού λογικά θα είναι μεγαλύτερο το αθροιστικό ποσοστό των κομμάτων εκτός Κοινοβουλίου.

Βέβαια εισηγήσεις για αλλαγή του εκλογικού νόμου είχε δεχθεί ο κ. Μητσοτάκης και την προηγούμενη τετραετία, αλλά τις είχε απορρίψει το 2022, δηλώνοντας μάλιστα ότι δεν μπορεί κανείς να αλλάζει τους κανόνες του παιχνιδιού όπως τον συμφέρει.

Το δίκοπο μαχαίρι ενός ανασχηματισμού

Εν τω μεταξύ έχει αρχίσει πάλι η φιλολογία περί ανασχηματισμού, μόλις τέσσερις μήνες μετά τις τελευταίες αλλαγές στην κυβέρνηση: Ο τελευταίος ανασχηματισμός ανακοινώθηκε στις 14 Ιουνίου και ήταν βέβαια απόρροια του 28% στις ευρωεκλογές.

Οι αλλαγές του περασμένου Ιουνίου στο κυβερνητικό σχήμα ήταν μεν ευρύτερες από ό,τι συνήθιζε στο παρελθόν ο κ.Μητσοτάκης. Ωστόσο δεν είχαν γίνει αλλαγές σε δύο κομβικά για την καθημερινότητα και γενικότερα για την κυβερνητική πολιτική υπουργεία: Το Οικονομικών και το Υγείας.

Ενώ είχαν παραμείνει αμετακίνητα στελέχη προερχόμενα από το ΠΑΣΟΚ (Άκης Σκέρτσος, Γιώργος Γεραπετρίτης, Μιχάλης Χρυσοχοϊδης, Γιώργος Φλωρίδης και βέβαια ο Κυριάκος Πιερρακάκης) καθώς και στελέχη του στενού περιβάλλοντος του κ. Μητσοτάκη (Θοδωρής Σκυλακάκης, Νίκος Ταχιάος).

Δεν ήταν επομένως ένας ανασχηματισμός που θα σηματοδοτούσε και μία ριζική αλλαγή πολιτικής κατεύθυνσης. Η γραμμή του Μαξίμου είναι άλλωστε πως οι πολιτικές της κυβέρνησης αποδίδουν, αλλά χρειάζεται χρόνος προκειμένου αυτό να φανεί.

Τιθεται επομένως το ερώτημα πως θα ενισχύσει την κυβέρνηση ένας ακόμη ανασχηματισμός, εφόσον είναι στην ίδια λογική και εφόσον βασικές πολιτικές δεν αλλάζουν. Σημειωτέον ότι παρά τις πιέσεις από βουλευτές της ΝΔ που ζητούν στροφή στη… “λαϊκή δεξιά” ο κ. Μητσοτάκης επιμένει στο δρόμο της δημοσιονομικής σύνεσης.

Κάθε ανασχηματισμός άλλωστε είναι δίκοπο μαχαίρι: Εκ των πραγμάτων οι βουλευτές που μένουν εκτός κυβέρνησης είναι περισσότεροι από αυτούς που μπαίνουν εντός. Και όσοι μένουν εκτός, έχουν ένα παραπάνω λόγο για γκρίνια.