Νίκος Παρασκευόπουλος: Πολυτεχνείο – Η επαναφορά της πολιτικής

Οι πορείες του Πολυτεχνείου είναι πια σιδερόφρακτες. Όχι επειδή οι διαδηλωτές είναι πάνοπλοι. Τα όπλα και οι φράκτες υπάρχουν όχι εντός, αλλά γύρω τους. Oι χιλιάδες αστυνομικοί θα φορούν πανοπλίες (κάποιοι ανάμεσά τους θα προτιμούσαν την ίδια στιγμή τη θέση του διαδηλωτή), θα υπάρχουν παλιοκαιρίστικα δακρυγόνα, πιο σύγχρονα χημικά και κρότου λάμψης, αύρες, μηχανοκίνητα διάφορα, drones, ελικόπτερα.

Ποιον αντιμετωπίζουν όλα αυτά; Όχι βέβαια τους προβοκάτορες: Η δράση τους, πάντα επικίνδυνη και αδιάφορη για επιπτώσεις στο σύνολο, ελέγχεται με εξατομικευμένο τρόπο. Οι δυνάμεις της καταστολής θέτουν απέναντί τους τον ανώνυμο νέο διαδηλωτή και δίπλα του κάποιους κουρασμένους αλλά περήφανους απόμαχους. Συνήθως φτωχούς, πρόθυμους να διακινδυνεύσουν για να αλλάξουν τους όρους ζωής τους. Αυτοί είναι οι επίφοβοι για κάθε Ολιγαρχία.

Στην ιστορία των πορειών για το Πολυτεχνείο γράφονται κάθε χρόνο νέες σελίδες. Στο εξώφυλλο βρίσκεται η φωτογραφία της εξέγερσης του 1973. Ακολουθούν ως το ’90 οι ογκώδεις και ενθουσιώδεις πορείες, που όμως στιγματίστηκαν από αιματηρά επεισόδια καταστολής (με θύματά της τον Κουμή, την Κανελλοπούλου, τον Καλτεζά). Η συνέχεια ήταν μάλλον ευθύγραμμη, με σταθερό τον αριθμό των διαδηλωτών και αυξανόμενο τον αριθμό των φυλάκων. Καθώς όμως στα τελευταία χρόνια ο παλμός ξαναφουντώνει, κάτι είναι φανερό: Η μαγιά της αυταπάρνησης και της μαζικής διεκδίκησης μένει πάντοτε στις πορείες παρούσα.

Η διακύμανση των συλλογικών κινητοποιήσεων διαμαρτυρίας ήταν διεθνής. Η αρχή της δεκαετίας του 2000 σημαδεύτηκε από τα μαζικά τρομοκρατικά πλήγματα στους Δίδυμους Πύργους και σε μητροπολιτικά κέντρα της Ευρώπης. Ο κόσμος φοβήθηκε, η τρομοκρατία αντικειμενικά λειτούργησε ως προβοκάτσια, ο πληθυσμός των διαδηλώσεων αραίωσε. Αντίθετα η αστυνόμευση, ήδη μετά τις μεγάλες διαδηλώσεις στο Σηάτλ των ΗΠΑ το 1999, επιδόθηκε σε ένα ραγδαίο εκσυγχρονισμό οργάνωσης και εξοπλισμού, ιδίως επιτήρησης.

Όμως η ανάγκη των πλειοψηφιών να εκφράζονται και να διεκδικούν ισότητα και δικαιώματα διαδηλώνοντας είναι άσβεστη. Κάποιοι κάνουν πως δεν το καταλαβαίνουν γιατί βρίσκονται απέναντι, δυνάστες ή μπράβοι ή απολογητές. Για τους άλλους σήμερα δυο σκέψεις.

Όσα προαναφέρθηκαν, είναι σκόρπιες ανεξίτηλες εικόνες από τη δυναμική των διαδηλώσεων. Ανάμεσα όμως στις πρώτες πορείες για το Πολυτεχνείο και στις σημερινές «βγάζει μάτια» μια άλλη ιστορική μεταβολή. Στην αρχή, η πολιτική ήταν αίτημα. Η Βουλή, ναός της δημοκρατίας. Τα κόμματα είχαν κυνηγηθεί από τη χούντα, είχαν λείψει, οι σημαίες τους και τα σύμβολα ανέμιζαν πια και σκορπούσαν αισθήματα ελευθερίας και χαράς στον κόσμο. Σήμερα τα πράγματα σχεδόν έχουν έλθει ανάποδα. Ανάμεσα σε όσους νέους διαδηλώνουν περισσεύουν όσοι, άνεργοι, δυσκολεμένοι, επαναστάτες με αιτία που – στην καλύτερη περίπτωση – ακόμη την ψάχνουν, κρατιούνται μακριά από κάθε εμπιστοσύνη και από κάθε εκτίμηση στην πολιτική, βλέπουν τους πολιτικούς σαν μαριονέτες, άλλες κακάσχημες άλλες αστείες..

Φυσικά τους καταλαβαίνω και βλέπω το μάταιο των διδακτισμών. Πέρασε ο καιρός που έκανα μαθήματα, εξάλλου και τότε απέφευγα τις νουθεσίες. Δυο λόγια μόνο εδώ, μεταφορά μιας εμπειρίας από ένα σύντομο πέρασμα από το πεδίο της πολιτικής εξουσίας. Ίσως και σε άλλους φανεί χρήσιμη.

Μια καταγγελία είναι άκαρπη αν δεν υπάρχει κάτι άλλο να βάλουμε στη θέση εκείνου που καταγγέλλουμε. Δεδομένο, μόνος δεν μπορείς να αλλάξεις τον κόσμο, αλλά γύρω υπάρχουν κι άλλοι με όνειρα, σχέδια και ελπίδες. Αν αδιαφορήσουμε για τη Δημοκρατία η εναλλακτική είναι η Ολιγαρχία, με τσιράκια της το νεοφιλελευθερισμό και την ακροδεξιά. Αυτό που βλέπαμε πριν ήταν η επιφάνεια του βούρκου, ο βυθός και ο πνιγμός είναι πιο κάτω, περιμένουν αυτούς που μένουν χωρίς ιδέες και τρόπους αγώνα. Η κοινωνική ειρήνη, τα ανθρώπινα δικαιώματα, η γη με το πράσινό της, χρειάζονται τώρα το κτίσιμο μιας νέας πολιτικής, παιδεία και αέρα δικαιοσύνης.

* Ο Νίκος Παρασκευόπουλος είναι ομότιμος καθηγητής ΑΠΘ, πρώην υπουργός Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρώπινων Δικαιωμάτων.

Ακολουθήστε το News247.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις