Novartis, μην την πάθουμε όπως στη Siemens!

Του Σήφη Βαλυράκη*

Ξεκινά με τυμπανοκρουσίες καμπάνια διερεύνησης νέου πολιτικού σκανδάλου με την υπόθεση της Novartis.  Αυτή την φορά υπερτιμολογήσεων  στο χώρο του φαρμάκου και δωροδοκιών.  Είναι γνωστό πως σημαντικό μέρος του ελλείμματος του 2009 (κυβέρνηση Ν.Δ.) αποτελούσε το έλλειμμα στο χώρο της υγείας και ιδιαίτερα του φαρμάκου (Η φαρμακευτική δαπάνη είχε εκτοξευθεί σε ποσοστά διπλάσια της μέσης φαρμακευτικής δαπάνης της ΕΕ).

Η σχετική δικογραφία για το σκάνδαλο Novartis διαβιβάζεται στη Βουλή με βάση το νόμο περί ευθύνης υπουργών. Στην υπόθεση φέρονται να εμπλέκονται πρώην υπουργοί κλπ. Σύμφωνα με την νομοθεσία, σε όποια δικογραφία αναφερθεί όνομα πολιτικού αυτή διαβιβάζεται «αμελλητί» στην εθνική αντιπροσωπία, την βουλή.

Δεν απαιτείται έγκριση, η απόφαση της εκτελεστικής εξουσίας. Δεν επιτρέπεται οποιαδήποτε εμπλοκή της κυβέρνησης, αυτό θα αποτελούσε θεσμική εκτροπή. 

Η Βουλή με βάση πάντα το σύνταγμα και τον κανονισμό της, θα αποφανθεί επί του θέματος με εξεταστική των πραγμάτων επιτροπή. Η έρευνα αφορά την εμπλοκή πρώην υπουργών στην υπόθεση της Novartis καθώς και το ενδεχόμενο δωροδοκιών και νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες, «ξέπλυμα μαύρου χρήματος», έρευνα που συνεχίζεται από τους εισαγγελείς διαφθοράς.

Η παραπομπή της δικογραφίας στη Βουλή δεν αποτελεί βέβαια και απόδειξη ενοχής.

Το σκάνδαλο Novartis όπως και το σκάνδαλο Siemens παλαιότερα, ανέδειξαν οι αμερικανικές δικαστικές αρχές με εμπλοκή μάλιστα και του FBI το οποίο διαθέτει σήμερα μάρτυρες σε καθεστώς «προστασίας μαρτύρων». Η πλήρης τεκμηρίωση και η διασταύρωση των πραγματικών περιστατικών είναι απολύτως απαραίτητη για την διαλεύκανση του σκανδάλου Novartis.  Η όποια πρόχειρη αναφορά, η στοχοποίηση και ο διασυρμός προσώπων έχει να κάνει με επικοινωνιακά τερτίπια αλλά δεν έχει καμία σχέση με την απονομή δικαιοσύνης.  

Η βουλή σήμερα διερευνά ήδη, με εξεταστική επιτροπή της, σκάνδαλα στο χώρο της υγείας για την περίοδο 1997 έως 2014, περίοδο στην οποία εμπεριέχεται το σκάνδαλο Novartis

Το αδίκημα του «ξεπλύματος μαύρου χρήματος» στο οποίο εμφανίζονται ως εμπλεκόμενοι πρώην υπουργοί, δεν είναι «υπηρεσιακό αδίκημα». Με νομολογία του Αρείου Πάγου μετά και από ομόφωνη απόφαση τη εξεταστικής επιτροπής για τη διερεύνηση της υπόθεσης Siemens, το «ξέπλυμα μαύρου χρήματος» είναι αδίκημα άσχετο με τα υπουργικά καθήκοντα.  Δεν έχει να κάνει λοιπόν με την καταληκτική ημερομηνία δίωξης και την παραγραφή που προβλέπει το σύνταγμα για  τα αδικήματα αυτά. Έχει την παραγραφή του κοινού ποινικού νόμου που για τα κακουργήματα είναι 25ετής.

Είναι δεδομένο πως τα σκάνδαλα διαφθοράς δεν έχουν κομματικές και πολιτικές αποχρώσεις. Το βασανιστικό όμως ερώτημα παραμένει είναι αποφασισμένη η δικαιοσύνη στη χώρα μας να κάνει το καθήκον της χωρίς παρεμβάσεις και πολιτικούς υπολογισμούς;  Έχει το πολιτικό σύστημα επιτέλους συναίσθηση της ανάγκης για την πάταξη της διαφθοράς και πρώτα και κύρια  για την αυτοκάθαρσή του;

Στην περίπτωση της Siemens, το σκάνδαλο απασχόλησε για πολλά χρόνια δικαιοσύνη και δημοσιότητα (πάνω από 10 χρόνια).  Τελικά υπήρξε πλήρης τεκμηρίωση στη σχετική ογκώδη δικογραφία (1 εκατομμύριο σελίδες) που συγκροτήθηκε από την εξεταστική επιτροπή της Βουλής για την διερεύνηση του σκανδάλου Siemens (πρώτος βαθμός εξέτασης, προανάκριση δηλαδή). Υπήρξε ομόφωνη απόφαση της εξεταστικής επιτροπής (20 βουλευτές από όλα τα κόμματα) στα πραγματικά περιστατικά. Υπήρξε ομόφωνη πρόταση για την περεταίρω διερεύνηση από προκαταρκτική επιτροπή (άσκηση ποινικής δίωξης) για την πλήρη διαλεύκανση του σκανδάλου Siemens.

Υπήρξε τεκμηριωμένη παραπεμπτική πρόταση της εξεταστικής επιτροπής για το σκάνδαλο Siemens προς την ολομέλεια της Βουλής, περαιτέρω διερεύνησης για τυχόν ευθύνες 12  συγκεκριμένων πρώην υπουργών. Το πολιτικό σύστημα αποδείχθηκε κατώτερο των περιστάσεων και αδύναμο να διαχειρισθεί το ολοκληρωμένο πόρισμα της εξεταστικής επιτροπής για τη Siemens!  Αντί για την διαλεύκανση και κάθαρση επέλεξε την συγκάλυψη του σκανδάλου.

Στις σχετικές «μυστικές ψηφοφορίες» στη βουλή το 2011 (δύο ψηφοφορίες, σε διάφορες ημερομηνίες), τα κόμματα της αριστεράς (ΚΚΕ, ΣΥΡΙΖΑ, ΔΗΜΑΡ) ψήφισαν άκυρο – λευκό.   Η ΝΔ και το ΛΑΟΣ αποχώρησαν από την βουλή κατά την ψηφοφορία.

Απείχαν επίσης από την ψηφοφορία μια σειρά βουλευτές του Πασόκ.  Οι υπόλοιποι μαζί με τον τότε πρωθυπουργό Γ. Παπανδρέου ήταν οι μόνοι που έδωσαν θετική, παραπεμπτική ψήφο για την περαιτέρω διερεύνηση και την πλήρη εκκαθάριση του σκανδάλου Siemens. Οι θεικές ψήφοι όμως, δεν συμπλήρωναν τον από το σύνταγμα και το κανονισμό της βουλής απαιτούμενο αριθμό. 

Η δικαιοσύνη στην οποία κοινοποιούντο σε καθημερινή βάση, τα πρακτικά των συνεδριάσεων της εξεταστικής επιτροπής, όλες οι καταθέσεις των μαρτύρων, όλα τα σχετικά έγγραφα αλλά και αυτό το παραπεμπτικό πόρισμα της εξεταστικής επιτροπής, ουδέν έπραξε.

Είναι ώριμο και έτοιμο το πολιτικό μας σύστημα για την απαραίτητη, ουσιαστική αυτοκάθαρση του;  Να προχωρήσουμε σε πλήρη εκκαθάριση του σκανδάλου Novartis και όποιου άλλου πολιτικού σκανδάλου βρίσκεται σε εκρεμότητα.  Επειδή τα σκάνδαλα αυτά έχουν διεθνή προβολή, μην την πάθουμε ξανά, όπως με το σκάνδαλο Siemens!

*Ο Σήφης  Βαλυράκης  είναι πρώην Υπουργός. Διετέλεσε  πρόεδρος της εξεταστικής επιτροπής για την Siemens