Ο Μαργαρίτης Σχοινάς εξήγησε το όραμά του για έναν “ζηλευτό” Ευρωπαϊκό Τρόπο Ζωής

Η ακρόαση του Μαργαρίτη Σχοινά το απόγευμα της Πέμπτης ήταν το «χοτ θέμα» των ημερών. Μετά τα δύο «όχι» στα χαρτοφυλάκια της Ρουμανίας και της Ουγγαρίας και την «κίτρινη κάρτα» στη Γαλλίδα Επίτροπο, ουδείς μπορούσε να προεξοφλήσει την έκβαση της συζήτησης. Οι ευρωβουλευτές άλλωστε δείχνουν τις τελευταίες ημέρες πως θέλουν να περάσουν το δικό τους ηχηρό μήνυμα προς την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, δυσκολεύοντας της τη «ζωή» κυριολεκτικά και μεταφορικά και λειτουργώντας ως ένα πιο ουσιαστικό ελεγκτικό όργανο.

Σε μια κατάμεστη αίθουσα ο Επίτροπος και Αντιπρόεδρος της Κομισιόν Μαργαρίτης Σχοινάς, έδειξε να αντέχει στην ασφυκτική πίεση που δέχθηκε κυρίως περί του τίτλου του χαρτοφυλακίου για την “Προστασία του Ευρωπαικού Τρόπου Ζωής”, για το προσφυγικό και την ασφάλεια. Η εμπειρία του άλλωστε τόσο στον χειρισμό των εξηγήσεων, όσο και μέσα από την έως τώρα πορεία του τον έφερε στη θέση του επικεφαλής ενώ “τετραπλού”, διευρυμένου χαρτοφυλακίου.

Παράλληλα, οι αναφορές στην Ελλάδα δεν έλειψαν, και πώς θα μπορούσαν άλλωστε, μιας και το ζήτημα της αναθεώρησης του συστήματος απόδοσης ασύλου και της μεταναστευτικής πολιτικής, τέθηκαν στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος.

Οι ευρωβουλευτές ήταν σε κάθε περίπτωση έτοιμοι για το σκληρό “pressing” και βάσει του τυπικού, απεύθηναν συνολικά στον Έλληνα υποψήφιο 25 συνολικά ερωτήσεις για 180 περίπου λεπτά. Εν τέλει το πολυπόθητο ΟΚ ήρθε, αλλά με έναν αστερίσκο για πιθανή προσθήκη επιθετικού προσδιορισμού στον τίτλο.

Εξηγήσεις με το “καλησπέρα”

Κατά την εισαγωγική του τοποθέτηση κ. Σχοινάς έκανε αρχικά μια αναδρομή στην καριέρα του και ξεκίνησε δηλώντας πως ζητά την εμπιστοσύνη του Ευρωκοινοβουλίου στη βάση της Συνθήκης της ΕΕ. Αυτή η βάση της Συνθήκης, καλύπτει κατά τον ίδιο το τι σημαίνει τρόπος ζωής των Ευρωπαίων.

«Η συνθήκη αυτή βασίζεται στη δικαιοσύνη, την αποδοχή, την ισότητα, τον σεβασμό ως κυρίαρχα στοιχεία. Αυτή η Συνθήκη χαρακτηρίζει την αποστολή μου με το χαρτοφυλάκιό μου να διέπεται από ένα κοινό νήμα, που είναι οι συμπολίτες μας. Πρέπει να υπερασπιστούμε την απλή αλλά ουσιώδη υπόθεση ότι όλοι μετράνε, όλοι πρέπει να έχουν πρόσβαση στα ίδια δικαιώματα, ισότητες, ελευθερίες.

Ο συντονιστικός μου ρόλος θα έχει αξία κυρίως σε τρεις τομείς.

Να γίνουν οι κοινωνίες δικαιότερες. Να έχουμε ένα νέο σύμφωνο για τη μετανάστευση και το άσυλο και να ολοκληρώσουμε τον τομέα της ασφάλειας για να ανταποκριθούμε στις σύγχρονες προκλήσεις.

Η δουλειά μου θα είναι να εστιάσουμε στους συμπολίτες μας συνδυάζοντας τους διαφορετικούς τομείς πολιτικής”, είπε.

Το φλέγον ζήτημα όμως ήταν το όνομα καθεαυτό και ο Επίτροπος το έβαλε στο τραπέζι πριν καν ζητηθεί, δείχνοντας όχι μόνο διατεθειμένος να μην υπαναχωρήσει, αλλά να υπερασπιστεί και το χαρτοφυλάκιο ως προς το κομμάτι των αρμοδιοτήτων, συνδέοντάς το συναισθηματικά με το τι σημαίνει για τον ίδιο “το να είσαι Ευρωπαίος πολίτης”.

Επικαλούμενος μάλιστα τον Σέξπιρ, ο Έλληνας πολιτικός είπε:

“Βάζω στο τραπέζι τη συζήτηση για τον τίτλο. Έχω σεβασμό για όλες τις θέσεις. Ο Σέξπιρ έγραφε πως ένα ρόδο όπως και να το ονομάσεις θα έχει την ίδια γλυκιά μυρωδιά. Αλλά τα ονόματα έχουν σημασία και έννοια. Κάτι σημαίνει να είσαι Ευρωπαίος. Η έννοια του Ευρωπαίου σημαίνει προστασία των πιο ευάλωτων, σημαίνει ίσες ευκαιρίες και πρόσβαση για όλους, προώθηση του αθλητισμού και του πολιτισμού, να δώσουμε σε όλους τις ελευθερίες για όλους για να εκφραστούν όπως θέλουν, να αισθανόμαστε ασφαλείς στους δρόμους και τα σπίτια μας , να είμαστε ανοιχτοί στον κόσμο, να ανοίγουμε την καρδιά και το σπίτι μας στους πιο ευάλωτους, να προωθούμε αυτές τις αρχές σε όλο τον πλανήτη, σημαίνει ισότητα, δικαιοσύνη, ειρήνη σε όλο τον πλανήτη. Σημαίνει για εμένα προσωπικά πως έχω αφιερώσει τριάντα χρόνια στην ΕΕ, είμαι περήφανος που είμαι Ευρωπαίος, που υπηρέτησα αυτή την ένωση. Θέλουμε ένα μέλλον με πρόσβαση και ελευθερίες για όλους”.

Θέτοντας τις γραμμές ενίσχυσης για τις άρσεις των αποκλεισμών, τοποθετήθηκε ως εξής:

“Η δημιουργία του Ευρωπαϊκού πυλώνα δικαιωμάτων ήταν ορόσημο αλλά χρειαζόμαστε περισσότερα. Ένας δικός μου στόχος είναι το “Κοινωνικό Ταμείο Συν”, να βοηθήσει τους νέους περισσότερο, να δώσουμε κίνητρα εκσυγχρονισμού των συστημάτων εκπαίδευσης. Θα εκσυγχρονίσουμε το Ευρωπαϊκό πρόγραμμα αλληλεγγύης, το Erasmus + , το ταμείο για την πρόσβαση και τα δικαιώματα των παιδιών για να μην αποκλείεται κανένα παιδί.

Θα εργαστώ με την Επίτροπο Υγείας και την Επίτροπο Ισότητας και θα πιέσουμε για να προχωρήσει η οδηγία για την ισότητα και το φύλο, ιδίως στον κλάδο εργασίας.

Θα εργαστώ βάσει του σχεδίου του 2016 για την ένταξη προσφύγων και μεταναστών και θα υπάρξουν περισσότεροι πόροι. Στο νέο “Ευρωπαϊκό Ταμείο Συν” θα μπει η ένταξη προσφύγων και μεταναστών, χαίρομαι πολύ για αυτό.

Πρέπει ακόμη να συνεχίσουμε να προωθούμε τον Ευρωπαϊκό πολιτισμό, τον αθλητισμό, τον πολιτισμό, η συμπερίληψη όλων είναι δικαίωμα και υποχρέωση όλων”.

Όνομα και μεταναστευτικό

Κατά το πρώτο μέρος των ερωτήσεων, οι συντονιστές των πολιτικών ομάδων έδειξαν τις προθέσεις τους.

Καίριο ζήτημα ήταν το άσυλο, η μεταναστευτική πολιτική και πώς θα τροποποιηθεί η προσέγγιση μετά το πέρας της θητείας Αβραμόπουλου.

Ο κ. Σχοινάς τόνισε πως θα επανεξεταστεί από την αρχή το σύμφωνο για το μεταναστευτικό, ζητώντας να αρθούν οι εσωτερικοί περιορισμοί με τα «κλειστά σύνορα», αλλά και να συνεχιστούν οι επιστροφές παράνομων μεταναστών με περαιτέρω ενίσχυση των κρατών προέλευσης και με χτίσιμο ασφαλών οδών.

Η προσέγγισή του δεν δείχνει σε πρώτη φάση να διαφοροποιείται ριζικά σε σχέση με την πρότερη πολιτική, αλλά μένει να δούμε και τις περαιτέρω προτάσεις που θα παρουσιαστούν στο αμέσως επόμενο διάστημα.

«Μαθαίνοντας από το παρελθόν μπορούμε να έχουμε ένα νέο σύμφωνο. Η μεταρρύθμιση του κοινού συστήματος Ευρωπαϊκού ασύλου σημαίνει πως πρέπει να βρούμε περιθώρια για συμβιβασμούς. Σύντομα θα παρουσιάσουμε λύσεις για να βρούμε συναίνεση. Μόνο μετά τη διαβούλευση θα κάνουμε επίσημες προτάσεις» είπε, κάνοντας αποσαφηνίσεις για την παρούσα κατάσταση με τις αθρόες ροές ανθρώπων από τη Μεσόγειο.

«Ως ενδιάμεση λύση πρέπει να στηρίξουμε τα κράτη μέλη με προσωρινά μέτρα για την αποβίβαση. Αυτό σημαίνει πως πρέπει να κάνουμε σημαντικό διάλογο με τις ΜΚΟ που κάνουν έρευνα και διάσωση στη Μεσόγειο, πρέπει να είναι μέρος της λύσης. Το λέω αυτό που είναι η μαύρη επέτειος της τραγωδίας της Λαμπεντούζα.

Θέλουμε να αρθούν οι εσωτερικοί έλεγχοι στα σύνορα. Πρέπει να προστατέψουμε και από την κατάχρηση όμως αυτού του συστήματος. Οι επιστροφές πρέπει να γίνουν βάσει συμβάσεων με τις χώρες προέλευσης.

Πρέπει να κάνουμε περισσότερα για τη νόμιμη μετανάστευση που ανταποκρίνεται στις οικονομικές μας ανάγκες και προκλήσεις.

Και να διασφαλίσουμε πως θα υπάρχουν ασφαλείς οδοί».

Μάλιστα, σε αυτό το σημείο, μιλώντας στα ελληνικά, ο κύριος Σχοινάς είπε χειροκροτούμενος:

«Δεσμεύομαι με όλες τις δυνάμεις μου να θέσω ως απόλυτη προτεραιότητα τους ανθρώπους, η δική μας ένωση, πρέπει να είναι μια ένωση ανθρώπων όπου κανείς δεν θα είναι στο περιθώριο, μια ένωση πολιτών που ζουν σε συνεκτικές και ανεκτικές κοινωνίες».

“Η Μόρια με πληγώνει, παράδειγμα οι γιαγιάδες της Λέσβου”

Για τις σχέσεις με την Τουρκία ως προς το μεταναστευτικό σημείωσε:

“Πρέπει να παραδεχτούμε πως φιλοξενεί πάνω από 3 εκ. Σύρους πρόσφυγες. Το ίδιο ισχύει για τον Λίβανο και την Ιορδανία. Είναι αλήθεια πως η συμφωνία είχε μέχρι πρόσφατα πολύ σημαντικά αποτελέσματα με εκμηδένιση των ροών. Είναι ακόμη γνωστό πως η ΕΕ έχει αναλάβει τη χρηματοδότηση του βάρους υποδοχής με 6 δις ευρώ και είναι αλήθεια πως πλευρές της συμφωνίας έμειναν εκκρεμείς.

Η τελευταία επιθετική ρητορική επιβαρύνει την κατάσταση. Πρέπει να επισκεφτούμε πάλι τη συμφωνία, να τη φρεσκάρουμε. Η Τουρκία οφείλει να καταλάβει τον ρόλο της ως εταίρος της ΕΕ για τη διαχείρηση του ζητήματος και είναι σημαντικό η ελληνική κυβέρνηση να προχωρήσει τις γρήγορες επιστροφές”.

Ερωτηθείς για τη Μόρια, απάντησε πως “η κατάσταση εκεί με πληγώνει βαθύτατα αλλά είναι ένα πολυπαραγοντικό αποτέλεσμα που πρέπει να απαντήσουμε άμεσα. Πράγματι, αυτό δεν είναι ευρωπαϊκός τρόπος ζωής, ευρωπαϊκός τρόπος είναι οι γιαγιάδες της Λέσβου, οι άνθρωποι που έχουμε σώσει και η στάση του Πάπα στο μεταναστευτικό”.

Μετανάστευση με νόμιμες οδούς

Για την αναθεώρηση της Σένγκεν και του Δουβλίνου, ο Επίτροπος είπε, εμμένοντας στη δημιουργία νόμιμων οδών μετανάστευσης.

«Να δούμε πώς μπορεί να αντιμετωπιστεί η μετανάστευση με νόμιμες διόδους και οδούς. Η Σένγκεν και το Δουβλίνο πράγματι χρειάζονται επανεξέταση με σύγχρονη προσέγγιση με επίκεντρο τους ανθρώπους.”

Υπέρ μιας πολυπολιτισμικής Ευρώπης:

“Ποτέ δε συμμερίστηκα την άποψη ότι ο τίτλος μπορεί να οδηγήσει στο να πιστεύουμε πως είμαστε σε σύγκρουση με κάποια άλλη κουλτούρα.

Η ΕΕ είναι ένας φάρος σε έναν κόσμο που σκοτεινιάζει. Έχουμε ποικιλομορφία, είμαστε ιδιαίτεροι, μας θαυμάζουν και μας ζηλεύουν. Αυτά τα χαρακτηριστικά είναι χρέος μας να τα χρησιμοποιήσουμε υπέρ μας. Να μη φοβόμαστε να είμαστε ανοιχτοί. Κάποιοι λαικιστές προσπαθούν να εργαλειοποιήσουν τις αρχές μας γιατί τις φοβούνται.

Οι μεταναστευτικές μας πολιτικές δεν κάνουν αποκλεισμούς. Θα εξακολουθήσουμε να δεχόμαστε μετανάστευση, αυτή είναι η φύση μας. Η ΕΕ θα δέχεται μετανάστες και θα δίνει άσυλο. Όσοι όμως δεν δικαιούνται θα πρέπει να επιστρέψουν με τον δικό μας τρόπο, με τις αρχές μας, με αξιοπρέπεια και με δικά μας χρήματα. Δεν καταλαβαίνω γιατί αυτό θα πρέπει να μας κάνει να αισθανόμαστε ένοιχοι».

Τι σημαίνει προστασία του τρόπου ζωής μας:

“Προστατεύουμε τον τρόπο ζωής μας έναντι εκείνων που αντί να βοηθούν τους μετανάστες τους χώνουν σε ένα στρατόπεδο, σε έναν καταυλισμό, έναντι εκείνων που δεν θέλουν να δίνουμε φαγητό στους αιτούντες άσυλο, που δεν θέλουν να πηγαίνουν τα παιδιά τους σχολείο, αλλά και έναντι εκείνων που δεν μας αφήνουν να γιορτάσουμε την 14η ιουλίου στη Νίκαια ή να περπατήσουμε στη Λα Ραμπλα στη Βαρκελώνη” αποσαφήνισε ακόμη ο κ. Σχοινάς.

«Ποτέ δεν θα θεωρήσω την αρνητική διάσταση ως μέρος των αρμοδιοτήτων μου, απεναντίας. Είμαστε ήδη παγκόσμιοι πρωταθλητές ισότητας, βελτίωσης του κλίματος, τώρα πρέπει αυτό να το καλλιεργήσουμε περαιτέρω.

Τα τελευταία τριάντα χρόνια χτίζω γέφυρες για να μπορέσουν οι άνθρωποι να βρεθούν κοντά και θα συνεχίσω να το κάνω.

Οι εξτρεμιστές και οι λαικιστές πρέπει να φοβούνται τις αξίες μας. Όχι το αντίθετο» απάντησε.

Για τους μακροχρόνια παραμένοντες μετανάστες, είπε:

«Νομίζω πως υπάρχει περιθώριο να αναθεωρήσουμε τη νομοθεσία μας για όσους διαμένουν στην ένωσή μας από τρίτες χώρες και προβλέπεται αναθεώρηση. Η νομοθεσία έχει κενά και αντιφάσεις, είμαι διατεθειμένος να επανεξετάσω τη νομοθεσία για τους μακροχρόνια διαμένοντες στην ένωση για να αρθούν τα εμπόδια ως προς την κινητικότητα εργασίας στην ένωση».

Για την κατεύθυνση του νέου συστήματος επανεισδοχών είπε, ζητώντας περαιτέρω ενίσχυση των χωρών προέλευσης για να ανακοπεί η παράνομη μετανάστευση:

«Ένα από τα προβλήματα που έχουμε στην ευρώπη είναι πως κάποια πράγματα δεν λύνονται με μερικές αλήθειες. Πρέπει όλα να τα δούμε από το μηδέν. Ο όρος σύμφωνο είναι ωραίος αλλά θέλει περιεχόμενο. Για να έχουμε αποτελεσματικές επιστροφές, πρέπει να έχουμε ένα αποτελεσματικό σύστημα επανεισδοχής με ασφαλή διέλευση. Με τον επίτροπο διεύρυνσης και γειτονίας θα αναζητήσουμε ένα τέτοιο σύστημα. Χρειάζονται σφαιρικές συμφωνίες προς κοινό όφελος. Εκεί πρέπει να αντιμετωπίσουμε τα αίτια του προβλήματος με τις ανάγκες ανάπτυξης αυτών των κρατών για να μπορέσουν οι άνθρωποι να μένουν και να ευημερούν στις χώρες τους αντί να πέφτουν στη θάλασσα για να φύγουν.

Δεν πιστεύω πως οι ΜΚΟ είναι το πρόβλημα, πρέπει να είναι μέρος της λύσης με τρόπο σφαιρικό. Δεν μπορούμε να λύσουμε το πρόβλημα χωρίς να αντιμετωπίσουμε τις αιτίες. Το φαινόμενο είναι περίπλοκο και παγκόσμιο, δεν εξηγείται με απλούς όρους. Ο τρόπος είναι να δούμε προς τα πίσω για να δούμε τι δεν λειτούργησε. Πράγματι, οι επιστροφές δεν λειτούργησαν γιατί δεν έχουμε αρκετές συμφωνίες επανεισδοχών».

«Η νόμιμη μετανάστευση μπορεί να λύσει το δημογραφικό»

«Οτιδήποτε μας κάνει να βρούμε κοινό έδαφος στο επίπεδο του ανθρωπισμού, ευχαρίστως να πάμε προς τα εκεί.

Η νόμιμη μετανάστευση θα μας βοηθήσει στις δημογραφικές μας δυσκολίες. Επίσης θα ανακόψουμε την παράνομη διακίνηση αλλά και θα αντιμετωπίσουμε την έλλειψη σε δεξιότητες.

Η αντιμετώπιση της μετανάστευσης πρέπει να οργανωθεί σωστά, με ορθό τρόπο.

Κομμάτι των αρμοδιοτήτων μου είναι η πρόσβαση στις καθολικές υπηρεσίες υγείας και παιδείας. Οι πιο ευάλωτοι να μην αποκοπούν από αυτούς τους τομείς, αυτό μας κάνει ευρωπαίους».

Σε αυτό το σημείο δε, επανέλαβε πως η εργαλειοποίηση του τίτλου πρέπει να “τρομάζει” τους λαϊκιστές και όχι την ίδια τη Κομισιόν.

“Η κ. Λεπέν προσπαθεί να εργαλειοποιήσει όλη αυτή τη συζήτηση περί ονόματος. Εμείς δεν τσιμπάμε, η κυρία Λεπέν απειλείται από τις δικές μας αρχές».

Για την κλιματική αλλαγή και την εμπλοκή των νέων στο νέο «πράσινο κίνημα»:

«Το πράσινο κύμα, θα είναι προτεραιότητα της ΕΕ. Οι νέοι φέρνουν νέα οπτική στον αγώνα μας αυτό. Με εξέπληξε που διάβασα άρθρα για το πώς πρέπει να εκφράζονται για το κλίμα. Όχι, οι νέοι δεν πρέπει να απολογούνται, πρέπει να εκφράζονται όπως εκείνοι θέλουν. Προσωπικά θα κάνω ό,τι μπορώ για να βοηθήσω τους νέους σε αυτή την κατεύθυνση».