Ο Μητσοτάκης σχεδιάζει ανασχηματισμό – Τι ρόλο θα αναλάβει στο ΕΛΚ

Το σχεδιασμό του για την επομένη των ευρωεκλογών αποκάλυψε ο Κυριάκος Μητσοτάκης, πέντε ημέρες πριν τις κάλπες.

Ο πρωθυπουργός και πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας μιλώντας χθες στο ραδιόφωνο του ΣΚΑΙ άφησε να εννοηθεί ότι όντως σχεδιάζει ανασχηματισμό μετά τις ευρωεκλογές. Αυτό αναμένουν άλλωστε άπαντες στο γαλάζιο στρατόπεδο.

Χτύπησε μάλιστα καμπανάκι στους υπουργούς, λέγοντας ότι αξιολογεί και την αποτελεσματικότητα αλλά και τη συμπεριφορά των υπουργών. “Η αλαζονεία είναι πολύ αρνητική ένδειξη στην αξιολόγηση που κάνω. Δεν είναι η αποτελεσματικότητα άλλοθι για αλαζονεία. Όπως δεν είναι η σεμνότητα άλλοθι για αναποτελεσματικότητα”, είπε ο κ. Μητσοτάκης.

Το ερώτημα για ποια μέλη του υπουργικού συμβουλίου χτυπά η καμπάνα μένει βέβαια να απαντηθεί στην πράξη. Πάντως ο πρωθυπουργός αν και επανέλαβε ότι δεν είναι υπέρ των συχνών και σαρωτικών αλλαγών στο κυβερνητικό σχήμα, άφησε εμμέσως ανοιχτό το ενδεχόμενο να προχωρήσει σε ανασχηματισμό με αφορμή και την επέτειο του ενός έτους από την εκλογική νίκη της 25ης Ιουνίου 2023 και το σχηματισμό της σημερινής κυβέρνησης.

Έκτοτε βέβαια έχουν γίνει και επιμέρους αλλαγές στο κυβερνητικό σχήμα, με κυριότερες αυτές στο υπουργείο Προστασίας του Πολίτη (όπου ο κ.Μητσοτάκης φέρεται πάντως να είναι ιδιαίτερα ικανοποιημένος από την επιστροφή του Μιχάλη Χρυσοχοΐδη).

Ενώ οι παραιτήσεις Παπασταύρου- Μπρατάκου άφησαν κενά στο Μαξίμου, τα οποία σε πρώτη φάση καλύφθηκαν με εσωτερικές ανακατατάξεις. Πάντως ο πρωθυπουργός ήταν “σφίγγα” στο ερώτημα εάν ένας ανασχηματισμός θα σημάνει αλλαγές και στο Μαξίμου.

Η επιστολική ψήφος και τα συνταγματικά ζητήματα

Ο κ. Μητσοτάκης έχει επίσης προδιαγράψει τρία μεγάλα πολιτικά θέματα που θα ανοίξει μετά τις ευρωεκλογές, τα οποία όμως απαιτούν και συναινέσεις από την αντιπολίτευση.

Πρώτον, ο πρωθυπουργός έχει πολλάκις δηλώσει την πρόθεση του να εφαρμοστεί η επιστολική ψήφος και στις εθνικές εκλογές. Όσον αφορά μεν τη συμμετοχή των αποδήμων ψηφοφόρων δια της επιστολικής ψήφου, τα πράγματα είναι από συνταγματικής άποψης ξεκάθαρα, αλλά και πάλι απαιτούνται 200 ψήφοι.

Ο κ. Μητσοτάκης εκτιμά όμως ότι, εφόσον η διαδικασία της επιστολικής στις ευρωεκλογές έχει κυλήσει ομαλά παρά το θέμα με τη διαρροή email ψηφοφόρων του εξωτερικού, τα κόμματα της αντιπολίτευσης δεν θα μπορούν αυτή τη φορά να πουν όχι στη θεσμοθέτηση της επιστολικής ψήφου για τους αποδήμους τουλάχιστον και στις εθνικές εκλογές.

Για τους ψηφοφόρους στο εσωτερικό της χώρας όμως υπάρχει συνταγματικό ζήτημα, δεδομένου ότι το Σύνταγμα μιλά για διενέργεια εκλογών ταυτόχρονα σε όλη την επικράτεια και τίθεται το ερώτημα εάν καλύπτει αυτό και την επιστολική ψήφο. Ο πρωθυπουργός έχει εκτιμήσει ότι μπορεί επ αυτού να αποφανθεί η Βουλή, όμως θα πρέπει να λυθούν και μία σειρά από διαδικαστικά και τεχνικά θέματα ώστε να μην τεθεί ζήτημα αντισυνταγματικότητας.

Ο Μητσοτάκης ανοίγει θέμα για ΑΣΕΠ

Ο κ. Μητσοτάκης άνοιξε πλέον στις δύο τελευταίες συνεντεύξεις του θέμα και για τον ΑΣΕΠ, δείχνοντας ότι επιδιώκει δραστικές αλλαγές σε ένα από τους πιο εμβληματικά νομοθετήματα των κυβερνήσεων Παπανδρέου, με το επιχείρημα ότι η διαδικασία είναι μακρόχρονη.

“Το ΑΣΕΠ έχει δομικό πρόβλημα. Υπάρχει μεγάλο ζήτημα που πρέπει να το αντιμετωπίσουμε διακομματικά”, δήλωσε χθες ο πρωθυπουργός. Και προανήγγειλε ότι θα βάλει το ζήτημα στο δημόσιο διάλογο, με συγκεκριμένες προτάσεις για την απλοποίηση των διαδικασιών και αλλαγές στον τρόπο λειτουργίας του ΑΣΕΠ. Διαβεβαίωσε ότι θα διαφυλάξει το κύρος και την ανεξαρτησία του ΑΣΕΠ. Ωστόσο δύσκολα θα βρει συμμάχους ως προς αυτό, τουλάχιστον από την πλευρά του ΠΑΣΟΚ.

Φιλοδοξίες για αναθεώρηση του Συντάγματος

Ο πρωθυπουργός σκοπεύει επίσης να ξεκινήσει η διαδικασία της αναθεώρησης του Συντάγματος το 2025. “Πρόθεση μου είναι αυτή η Βουλή να είναι η προτείνουσα Βουλή, ώστε η επόμενη Βουλή να ξεκινήσει μία φιλόδοξη διαδικασία αναθεώρησης”, δήλωσε ο κ. Μητσοτάκης χθες.

Δεν θέλησε ωστόσο να διευκρινίσει ποια άρθρα θα προτείνει προς αναθεώρηση. Ωστόσο είναι δεδομένη η πρόθεση της Νέας Δημοκρατίας να αναθεωρήσει το άρθρο 16 ώστε να επιτραπεί κανονικά και με το συνταγματικό νόμο η ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων και όχι απλά η λειτουργία τους σε συνεργασία με ιδρύματα του εξωτερικού όπως με τον τελευταίο νόμο.

Σημειωτέον ότι ο πρωθυπουργός φέρεται να σχεδιάζει να κλείσει και το θέμα της Προεδρίας της Δημοκρατίας από το φθινόπωρο. Η θητεία της Κατερίνας Σακελλαροπούλου λήγει τον Ιανουάριο του 2025 και παρόλο που πλέον η εκλογή Προέδρου Δημοκρατίας έχει αποσυνδεθεί από πρόωρες εκλογές, το πρόσωπο έχει πολιτικό ενδιαφέρον.

Ο κ. Μητσοτάκης έχει αναφερθεί με θετικά λόγια στην κ. Σακελλαροπουλου, η οποία πάντως δεν είναι καθόλου δημοφιλής στη βάση της ΝΔ και δεν είναι βέβαιο ότι ενδιαφέρεται να επανεκλεγεί. Εκτιμάται επομένως ότι το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών θα παίξει ρόλο στην επιλογή του προσώπου για την Προεδρία της Δημοκρατίας από τον κ.Μητσοτάκη. Πάντως θεωρείται απίθανο ο πρωθυπουργός να επέλεγε κάποιο πολιτικό στέλεχος της δεξιάς με βαρύ όνομα για τη θέση αυτή, που δεν έχει αρμοδιότητες αλλά προσφέρεται για πολιτικές δηλώσεις.

Το ντουέτο με Τουσκ στο ΕΛΚ

Ο πρωθυπουργός έχει διαψεύσει πολλάκις τα σενάρια πως θα αναλάβει κάποια θέση στις Βρυξέλλες μετά τις ευρωεκλογές. Έχει δηλώσει μάλιστα ότι ακόμη και να του πρότειναν μία θέση στην Κομισιόν ή στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, δεν θα πήγαινε. Αντίθετα αφήνει να διαφανεί ότι στόχος του είναι και μία τρίτη θητεία με μία ακόμη εκλογική νίκη στις εθνικές εκλογές, που σε κάθε περίπτωση τονίζει ότι θα πραγματοποιηθούν το 2027.

Πάντως χθες ο κ. Μητσοτάκης δήλωσε ότι είναι πολύ πιθανό να αναλάβει το ρόλο του διαπραγματευτή στις Βρυξέλλες για λογαριασμό του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος. Τόνισε μάλιστα ότι για αυτό είναι σημαντικό η ΝΔ να εξακολουθεί να είναι το μεγαλύτερο ποσοστιαία κόμμα- μέλος του ΕΛΚ.

Ουσιαστικά ο ρόλος που ενδέχεται να αναλάβει ο κ. Μητσοτάκης είναι να διαπραγματευτεί μαζί με τον Πολωνό ομόλογο του Ντόναλντ Τουσκ εκ μέρους του ΕΛΚ τις κορυφαίες θέσεις στις Βρυξέλλες την επομένη των ευρωεκλογών. Μητσοτάκης- Τουσκ άλλωστε είχαν προτείνει επισήμως στο ΕΛΚ ως υποψήφια για μία δεύτερη θητεία στην Κομισιόν την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.

Μία δύσκολη διαπραγμάτευση

Πάντως η επανεκλογή φον ντερ Λάιεν συνιστά μία δύσκολη εξίσωση, καθώς όπως επισημαίνει το Politico, η νυν πρόεδρος της Κομισιόν πρέπει να λάβει τη στήριξη ειδικής πλειοψηφίας των 27 ηγετών της ΕΕ στην πρώτη Σύνοδο Κορυφής μετά τις ευρωεκλογές, στα τέλη Ιουνίου. Αλλά και να εξασφαλίσει τουλάχιστον 361 ψήφους από 720 βουλευτές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

Το φλερτ της φον ντερ Λάιεν όμως με την ακροδεξιά πρωθυπουργό της Ιταλίας Τζόρτζια Μελόνι έχει εξοργίσει πολλούς στην ΕΕ, ιδίως στα στρατόπεδα των σοσιαλδημοκρατών, των φιλελεύθερων και των πρασίνων. Έχουν αρχίσει μάλιστα να κυκλοφορούν άλλα ονόματα, όπως αυτά του πρώην επικεφαλής της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι ή της Γερμανίδας υπουργού Εξωτερικών Αναλένα Μπερμποκ.

Ταυτόχρονα με τη διαπραγμάτευση για την εκλογή προέδρου Κομισιόν θα ξεκινήσει και το παζάρι για τα χαρτοφυλάκια της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Η κυβέρνηση φιλοδοξεί ότι η χώρα μας θα λάβει ένα καλό χαρτοφυλάκιο, αν και ίσως όχι τη θέση του επιτρόπου Άμυνας που αναμένεται πλέον να δημιουργηθεί, αλλά πιθανόν τη θέση του επιτρόπου Ενέργειας, ένα θέμα που ενδιαφέρει φυσικά ιδιαίτερα την Αθήνα.