Ουδέν νεώτερον από το προοδευτικό μέτωπο

«Προοδευτική συνεργασία», «προοδευτικό μέτωπο», «συμπόρευση των προοδευτικών δυνάμεων»: Όροι συνήθεις στις διακηρύξεις κομμάτων, σχηματισμών και προσωπικοτήτων που τοποθετούνται στο φάσμα μεταξύ σοσιαλδημοκρατίας και αριστεράς. Τίποτε όμως δεν δείχνει να κινείται στην κατεύθυνσης της υλοποίησής τους. Οι εξελίξεις στους επιμέρους χώρους (ΠΑΣΟΚ, ΣΥΡΙΖΑ, Νέα Αριστερά) συνιστούν μάλλον το αντίθετο.

Τα ευρήματα των δημοσκοπήσεων που δείχνουν σταθερότητα (στην καλύτερη) έως συνεχή πτώση της πολιτικής απήχησης των κομμάτων του χώρου προκαλούν ανησυχία. Δεν μοιάζουν όμως επαρκώς πειστικά για να «ξεπεραστούν» κομματικές τακτικές ή εσωτερικές αντιθέσεις και ισορροπίες. Μια και στα δύο αυτά στοιχεία εστιάζονται τα «εμπόδια» μιας διαδικασίας όσμωσης που θα καταλήξουν σε πολιτικές κι εκλογικές συνεργασίες.

Το θέμα επανέρχεται συνεχώς στην επικαιρότητα μια και η πολιτική συνεργασιών ήταν το επίδικο στην συνεδρίαση της Κεντρικής Επιτροπής της Νέας Αριστεράς. Το ίδιο θέμα απασχόλησε την Κ.Ε του ΣΥΡΙΖΑ πριν δύο εβδομάδες. Όσον αφορά το ΠΑΣΟΚ, η σχετική συζήτηση στο εσωτερικό του φαίνεται να υποβόσκει.

Το ΠΑΣΟΚ

Η δημιουργία μιας «προοδευτικής κυβέρνησης» αποτελεί ζητούμενο για το ΠΑΣΟΚ όπως πολλές φορές έχει αναφέρει ο Νίκος Ανδρουλάκης.

Παράλληλα όμως έχει δηλώσεις πως δεν διαπιστώνει την ύπαρξη μιας άλλης προοδευτικής κι εναλλακτικής κυβερνητικής πρότασης πλην αυτής του κόμματός του. Όπως έχει επισημάνει «συνεχίζω αταλάντευτος στη δέσμευση που πήρα απέναντι στον κόσμο του ΠΑΣΟΚ ο οποίος με έχει εκλέξει δύο φορές πρόεδρο. Πρέπει στις επόμενες εθνικές εκλογές ο ελληνικός λαός να έχει επιλογή κυβέρνησης και προγράμματος απέναντι στη Νέα Δημοκρατία».

Στην λογική αυτή η Χαριλάου Τρικούπη θεωρεί μη σοβαρές, αν όχι επιζήμιες για τον προοδευτικό χώρο, συζητήσεις για συνάθροιση πολιτικών δυνάμεων. Όπως επισήμανε άλλωστε σε πρόσφατη συνέντευξή του ο Νίκος Ανδρουλάκης «εάν τα κόμματα αθροιστούν, μειώνεται το ακροατήριο τους ναι ή όχι; Άρα, ποιος κερδίζει; Προτείνουν δηλαδή κάποιοι να αθροιστούν τα κόμματα για να μειωθούν τα ακροατήρια τους, άρα τελικά ωφελημένη να είναι η Νέα Δημοκρατία. Και θέλετε να τα πάρω σοβαρά όλα αυτά;».

Αν μια τέτοια τοποθέτηση του Νίκου Ανδρουλάκη εστιάζει κυρίως στο timing τέτοιων διαδικασιών, δεν μπορεί κανείς να παραγνωρίσει πως ένα τμήμα των στελεχών του ΠΑΣΟΚ είναι μάλλον «αλλεργικό» στην προοπτική συνεργασιών με τον χώρο της αριστεράς. Στοιχείο που σίγουρα έχει την δυναμική του, σε συνδυασμό με την δέσμευση που έχει αναλάβει η ηγεσία του κόμματος για αυτόνομη πορεία.

Ο ΣΥΡΙΖΑ

Η ηγεσία της Κουμουνδούρου έχει θέσει με τόλμη στο δημόσιο λόγο το αίτημα για άμεση εκλογική σύμπραξη των προοδευτικών δυνάμεων. Προσδιορίζοντας αυτές τόσο στο ΠΑΣΟΚ όσο και στην Νέα Αριστερά. Ο ίδιος ο Σωκράτης Φάμελλος έχει μιλήσει για κοινά ψηφοδέλτια στις επόμενες εθνικές εκλογές, με την προϋπόθεση ενός προγραμματικού διαλόγου.

Όμως οι εξαγγελίες αυτές μοιάζουν να μην είναι συμβατές με συμπεριφορές κορυφαίων στελεχών που αξιώνουν την έκφραση του … «μισού ΣΥΡΙΖΑ». Ο λόγος φυσικά για τους Παύλο Πολάκη και Νίκο Παππά. Δύο βουλευτές που όχι μόνον εκφράζουν την αντίθεσή τους σε μία τέτοια προοπτική αλλά ταυτόχρονα αποτελούν εστίες έντασης στις σχέσεις του ΣΥΡΙΖΑ με το ΠΑΣΟΚ και την Νέα Αριστερά.

Προφανώς μια τέτοια «διχασμένη» εικόνα ενός κόμματος που, σύμφωνα με τα εκτιμώμενα ποσοστά του, κάθε άλλο παρά έχει «συνέλθει» από την καθοδική πορεία που το οδήγησε η περίοδος Κασσελάκη, δεν είναι πειστική. Κάτι άλλωστε που «καθρεφτίζεται» και στον τρόπο που αντιμετωπίζουν τον ΣΥΡΙΖΑ οι δυνητικοί του πολιτικοί εταίροι από κάθε πλευρά.

Η Νέα Αριστερά

Τα εκλογικά μεγέθη της Νέας Αριστεράς δεν της επιτρέπουν να έχει πρωταγωνιστικό ρόλο σε έναν πολιτικό διάλογο για την δημιουργία εναλλακτικής των προοδευτικών δυνάμεων απέναντι στην κυβέρνηση Μητσοτάκη. Όμως είναι ένας διακηρυγμένος στόχος της ο οποίος αποτυπώνεται και στις αποφάσεις της Κεντρικής Επιτροπής που συνεδρίασε το Σαββατοκύριακο.

Οι διαφωνίες στο εσωτερικό της για την μεθοδολογία που θα ακολουθηθεί εστιάζονται στο αν θα υπάρξει η όχι  η δημιουργία ενός τέτοιου μετώπου μόνον με τον ΣΥΡΙΖΑ. Με όλα να δείχνουν πως οι διαφορετικές προσεγγίσεις που καταγράφονται στον χώρο δύσκολα θα γεφυρωθούν.

Πάντως η Νέα Αριστερά διαθέτει ισχυρή κοινοβουλευτική έκφραση που στην τρέχουσα συγκυρία μπορεί όχι μόνον να αλλάξει τις ισορροπίες στον λεγόμενο «προοδευτικό χώρο» αλλά να δημιουργήσει και δυναμικές.

Ουδέν νεώτερον

Σε ένα πολιτικό σκηνικό που (σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις) είναι εξαιρετικά ρευστό, η ιδέα της συμπόρευσης κομμάτων από την σοσιαλδημοκρατία και την αριστερά, φαντάζει σε γενικές γραμμές ελκτική στους ψηφοφόρους. «Υποσχόμενη» μάλιστα ένα ισχυρό εκλογικό αποτύπωμα. Ιδίως από την στιγμή που η διεθνής κι ευρωπαϊκή συγκυρία φαίνεται να ευνοεί την άνοδο ακροδεξιών αντιλήψεων και σχηματισμών με όποια εκδοχή κι αν αυτές εμφανίζονται.

Παρόλα αυτά «ουδέν νεώτερο» δεν φαίνεται να υπάρχει σε αυτή την κατεύθυνση. Αντιθέτως η προοπτική της προοδευτικής συμπόρευσης αποτελεί περισσότερο αφορμή για εσωκομματικούς «καυγάδες», αντιπαραθέσεις κι αναμετρήσεις. Μάλιστα σε ορισμένες περιπτώσεις διαφαίνεται ακόμη και η πιθανότητα ενός οργανωτικού αντίκτυπου.