“Πακέτο” η συζήτηση για ένταξη Βόρειας Μακεδονίας- Αλβανίας στην ΕΕ

Η στροφή στο ρεαλισμό όσον αφορά στη διαχείριση του Σκοπιανού και την εφαρμογή της συμφωνίας των Πρεσπών από την κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας την επομένη σχεδόν των εκλογών της 7ης Ιουλίου, ήταν αναγκαία καθώς έρχεται η ώρα που θα συζητηθεί η ενταξιακή πορεία της Βόρειας Μακεδονίας προς την Ευρωπαϊκή Ένωση. 

Το ζήτημα θα συζητηθεί στη Σύνοδο Κορυφής στις 17 και 18 Οκτωβρίου μαζί με την ενταξιακή πορεία της Αλβανίας. Φαίνεται μάλιστα σύμφωνα με πληροφορίες ότι παρόλο που τα Σκόπια θα ήθελαν οι ενταξιακές τους διαπραγματεύσεις να διεξάγονται χωριστά και ανεξάρτητα από αυτές των Τιράνων, η ενταξιακή πορεία Βόρειας Μακεδονίας και Αλβανίας θα αποφασιστεί ως “πακέτο” και θα προχωρά ως “πακέτο”. Το ζήτημα για τη Βόρεια Μακεδονία είναι πως η δική τους χώρα είναι πολύ περισσότερο έτοιμη σε αρκετά ενταξιακά κεφάλαια και ανησυχούν ότι η Αλβανία θα καθυστερεί και εκείνους.

Αυτή είναι η διάθεση στην πλειοψηφία των χωρών, αφού η στρατηγική των περισσότερων κρατών μελών που ενδιαφέρονται για την περιοχή είναι υπερ της ευρωπαϊκής προοπτικής των Δυτικών Βαλκανίων συνολικά. Σημειωτέον ότι στο briefing της περασμένης Τρίτης ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Στέλιος Πέτσας είχε δηλώσει ότι “ τασσόμαστε υπέρ της ευρωπαϊκής προοπτικής των Δυτικών Βαλκανίων συνολικά” και είχε επιβεβαιώσει ότι υπάρχει μία τάση να κριθούν “πακέτο” οι δύο χώρες.

Η Αθήνα μέχρι πρότινος δεν είχε αποφασίσει εάν θα συντασσόταν και εκείνη με τη θέση της ταυτόχρονης ενταξιακής πορείας των δύο γειτονικών χωρών. Ωστόσο πλέον φαίνεται οτι θα συνταχθει με τη λυση πακέτο την οποια υποστηρίζουν πολλες χωρες, στη Σύνοδο Κορυφής και στο Συμβούλιο των υπουργών Εξωτερικών που θα προηγηθεί στις 14 του μήνα και στο οποίο την Ελλάδα εκπροσωπεί ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών αρμόδιος για τις ευρωπαϊκές υποθέσεις Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης. Η Ελλάδα πάντως σε καμία περίπτωση δε θα αρνηθεί την έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων για τους δύο βόρειους γείτονες.

Σημειωτέον ότι υπάρχουν και χώρες όπως η Γαλλία που δεν επιθυμούν να δοθεί το πράσινο φως για έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων Βόρειας Μακεδονίας και Αλβανίας, διότι πολύ απλά δεν έχουν οικονομικά ή γεωστρατηγικά συμφέροντα στην περιοχή, σε αντίθεση με τη Γερμανία και την Αυστρία για παράδειγμα.

Το κύριο θέμα στην ατζέντα της συγκεκριμένης Συνόδου εξάλλου είναι το Brexit που “καίει” πολύ πιο άμεσα την ΕΕ, ενώ θα τεθεί και το προσφυγικό- μεταναστευτικό από τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, ο οποίος αναμένεται να ζητήσει δικαιότερη κατανομή των προσφύγων και μεγαλύτερη αλληλεγγύη μεταξύ των κρατών- μελών.

Το πιθανότερο σε κάθε περίπτωση είναι να δοθεί το πράσινο φως για έναρξη ταυτόχρονων ενταξιακών διαπραγματεύσεων Βόρειας Μακεδονίας και Αλβανίας. Και η Ελλάδα θα πιέσει ώστε να τεθούν όσο περισσότερα και όσο πιο αυστηρά θέματα ως προς την ενταξιακή πορεία της Βόρειας Μακεδονίας, ιδίως όσον αφορά στον αλυτρωτισμό και τα εμπορικά σήματα, διατηρώντας όπως είχε δηλώσει η ΝΔ προεκλογικά το δικαίωμα του βέτο στα στάδια της ενταξιακής διαδικασίας. Υπενθυμίζεται άλλωστε ότι ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης έθεσε στον ομόλογο του Ζόραν Ζάεφ κατά τη συνάντηση τους στη Νέα Υορκη στο περιθώριο της ΓΣ του ΟΗΕ ιδίως το θέμα των εμπορικών σημάτων.

Αυτή είναι και η ειρωνεία της Ιστορίας: Η κυβέρνηση της ΝΔ να χρησιμοποιεί την πιστή εφαρμογή της συμφωνίας των Πρεσπών, που ως αντιπολίτευση είχε καταγγείλει, προκειμένου να διασφαλίσει τα εθνικά συμφέροντα έναντι των βορείων γειτόνων.

Στην πραγματικότητα πάντως πολύ πιο λεπτό είναι το ζήτημα της ενταξιακής πορείας της Αλβανίας, λόγω της ύπαρξης ελληνικής μειονότητας στη συγκεκριμένη γείτονα χώρα. Υπενθυμίζεται ότι ο κ.Μητσοτάκης έχει πολλάκις προειδοποιήσει τα Τίρανα ότι η ενταξιακή τους πορεία περνά μέσα απο το σεβασμό των δικαιωμάτων της ελληνικής μειονότητας.

Σημειωτέον τέλος ότι ο κ.Βαρβιτσιώτης την ερχόμενη Τετάρτη θα ενημερώσει την Επιτροπή Εξωτερικών και Αμυνας της Βουλής για το ζήτημα της έναρξης ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Βόρειας Μακεδονίας και της Αλβανίας και θα ζητήσει από τα κόμματα τις προτάσεις τους για τη διαμόρφωση μίας ενιαίας εθνικής θέσης. Δεν είναι μάλιστα σύνηθες τέτοια ενημέρωση να γίνεται πριν την επίμαχη Σύνοδο, καθώς συνήθως οι αρμόδιοι υπουργοί ενημερώνουν μετά τα κόμματα για τα τεκταινόμενα. Η κυβέρνηση ωστόσο θέλει στο κρίσιμο αυτό διπλό θέμα να έχει όσο δυνατόν τη συναίνεση των κομμάτων της αντιπολίτευσης.