Παναγιώτης Βλάχος: Προσιτά ενοίκια ή σπιτόγατοι με το ζόρι;

Σαν να μην έφταναν οι υψηλές τιμές σε καύσιμα, ρεύμα, τρόφιμα, δάνεια, κινητή τηλεφωνία και άλλα πολλά, τα τελευταία χρόνια έχει προστεθεί στο καλάθι της ακρίβειας το κόστος στέγασης. Ιδιαίτερα στις μεγάλες πόλεις της Ελλάδας, τα ενοίκια έχουν εκτοξευθεί την τελευταία τετραετία κατά 37%, απομυζώντας περίπου το 40% του εισοδήματος ενός εργαζομένου, που είναι και η κόκκινη γραμμή΄για τη μετατροπή του κόστους στέγασης σε παγίδα φτώχειας.

Η καθίζηση της “οικοδομής” τα χρόνια της κρίσης, η αλόγιστη επέκταση της βραχυχρόνιας μίσθωσης, η ύπαρξη χιλιάδων αναξιοποίητων κτιρίων, η μαζική εξαγορά ακινήτων από funds και κατόχους “χρυσής βίζας”, η απουσία χωροταξικής στρατηγικής, αλλά και το έλλειμμα πλέον εργατικών κατοικιών δημιουργούν ένα νέο κίνδυνο οικονομικής επισφάλειας για εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενους, φοιτητές, ζευγάρια, μη προνομιούχους συνανθρώπους μας.

Το πρόβλημα δεν είναι μόνο ελληνικό. Είναι και ευρωπαϊκό, αφού σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat, την περίοδο 2010-2022 καταγράφεται αύξηση 16% στην τιμή των ενοικίων. Εξού και τα τελευταία χρόνια σε χώρες όπως η Ισπανία, η Πορτογαλία, η Αυστρία, Ιταλία και Γερμανία, αξιοποιούνται εθνικά και ευρωπαϊκά χρήματα για την μαζική κατασκευή κατοικιών που ενοικιάζονται με φθηνό ενοίκιο, αξιοποίηση της δημόσιας ακίνητης περιουσίας με παράλληλες πολιτικές περιορισμού του b&b για την αύξηση της προσφοράς.

Αξιοποιώντας την ευρωπαϊκή του εμπειρία, ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ έβαλε πρώτος στην ατζέντα το ζήτημα, πραγματοποιώντας μάλιστα συναντήσεις με τον σοσιαλιστή Πρόεδρο της Πορτογαλίας Κόστα για ανταλλαγή τεχνογνωσίας, αλλά και επισκεπτόμενος το προάστιο Sonnwendviertel στην Αυστρία, όπου υλοποιείται ένα καινοτόμο πρόγραμμα ανάπλασης και κατασκευής 5.500 νέων κοινωνικών κατοικιών. Πέρα από την οικονομική ανακούφιση χιλιάδων ενοικιαστών, τα προγράμματα αυτά δημιουργούν χιλιάδες νέες θέσεις εργασίας που σχετίζονται με την κατασκευή και την συντήρηση των υποδομών, των κοινόχρηστων χώρων κλπ.

Στην Ελλάδα λιμνάζουν αρκετά δις του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, που θα μπορούσαν, μαζί με τους πόρους του πρώην Οργανισμού Εργατικής Κατοικίας να δημιουργήσουν ένα μεγάλο απόθεμα κοινωνικών κατοικιών. Η κυβέρνηση της ΝΔ αδιαφόρησε για καιρό, κρύφτηκε πίσω από εξαγγελίες για την κατασκευή μόλις 100 κατοικιών στη Θεσσαλονίκη και αφού είδε ότι το θέμα “πουλάει”, επανηλθε πρόσφατα με προτάσεις που εστιάζουν περισσότερο στα οφέλη των κατασκευαστών παρά σε ευνοϊκά κοινωνικο-οικονομικά κριτήρια υπέρ των ενοικιαστών.

Υπολογίζουμε ότι μπορούμε με πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης, αξιοποιώντας και το απόθεμα δημόσιας γης και σε συνεργασία με κατασκευαστές να δημιουργήσουμε 30.000 κοινωνικές κατοικίες με ρυθμιζόμενη τιμή, ανάλογα πχ με το μισθό του ενοικιαστή. Ταυτόχρονα, προτείνουμε ένα πρόγραμμα επιδότησης ενοικίων και κινήτρων σε ιδιοκτήτες αναξιοποίητων ακινήτων να τα διαθέσουν μακροπρόθεσμα σε προσιτές τιμές. Επίσης, χρειάζεται πλαφόν ενοικίων σε περιοχές κοντά σε πανεπιστημιακές ζώνες, καθώς και κανόνες στη χρήση της βραχυχρόνιας μίσθωσης, ιδιαίτερα στην Αθήνα, της οποίας οι κεντρικές συνοικίες μετατρέπονται σε μια άναρχη τουριστική ζώνη.

Ένα τέτοιο πρόγραμμα έχει αρκετά και πολυεπίπεδα οφέλη. Από τη μία στηρίζει έμμεσα το διαθέσιμο εισόδημα, αναβαθμίζει την ποιότητα ζωής και το δημόσιο χώρο. Από την άλλη, ενισχύει την επιχειρηματικότητα, δημιουργεί θέσεις εργασίας, προωθεί την κοινωνική συνοχή και στηρίζει έμμεσα τη δημογραφική ανάκαμψη. Με λίγα λόγια, θέλουμε πολιτικές που ενισχύουν την κοινωνική κινητικότητα, για να περιορίσουμε την επισφάλεια που μαστίζει μεγάλη μερίδα των εργαζομένων και να πάψουμε να γινόμαστε σπιτόγατοι με το ζόρι, να δουλεύουμε δηλαδή για να συντηρούμε σπίτια με ακριβά ενοίκια και υψηλά πάγια έξοδα.

*Παναγιώτης Βλάχος, μέλος ΚΠΕ ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ, τ. Γραμματέας Επικοινωνίας

Ακολουθήστε το News 24/7 στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις