Παραδοχή-βόμβα της ΑΔΑΕ: Δεν ελέγχουμε τα “βαλιτσάκια” υποκλοπών, δεν ξέρουμε πόσα υπάρχουν

Κενό στον έλεγχο της διασφάλισης του απορρήτου των προσωπικών μας δεδομένων παραδέχθηκε ο πρόεδρος, Χρήστος Ράμμος, και ο αντιπρόεδρος, Μιχάλης Σακκάς, της Αρχής Διασφάλισης του Απορρήτου των Επικοινωνιών (ΑΔΑΕ), οι οποίοι παρουσίασαν στη Βουλή την έκθεση Πεπραγμένων της Αρχής για τα έτη 2017 και 2018.

Στο επίκεντρο των επισημάνσεων των μελών της Επιτροπής Θεσμών, τέθηκε με ένταση και το θέμα με τα “βαλιτσάκια” και τις παράνομες παρακολουθήσεις ενώ τέθηκε και ζήτημα αλλαγής του νομικού πλαισίου ως προς τις αρμοδιότητες της ΑΔΑΕ για να αντιμετωπιστούν τεχνολογικά ζητήματα.

ΚΚΕ: Προς “κουκούλωμα” η υπόθεση συνακροάσεων στο τηλεφωνικό κέντρο της ΚΕ

Από τη δική του πλευρά το ΚΚΕ καταγγέλλει πως η υπόθεση συνακροάσεων – υποκλοπών στο τηλεφωνικό κέντρο της ΚΕ του ΚΚΕ στον Περισσό οδεύει προς “κουκούλωμα”.

Ο βουλευτής του ΚΚΕ, Μανώλης Συντυχάκης επεσήμανε πως παρότι έχουν περάσει σχεδόν 3 χρόνια από την πρώτη επίσημη καταγγελία του ΚΚΕ την 1/12/2016, ακολούθησε δεύτερη καταγγελία το 2017, ενώ έγινε επίσημη καταγγελία για νέο κρούσμα και στις 18/1/2019, το μόνο που έχουν να δείξουν οι αρμόδιες αρχές και κυρίως η ΑΔΑΕ είναι μια άνευ προηγουμένου κωλυσιεργία.

Ο Μ. Συντυχάκης επισήμανε ότι ακόμα και από τη σχετική έκθεση της ίδιας της ΑΔΑΕ για την υπόθεση αυτή “βγαίνουν πολύτιμα συμπεράσματα, τα οποία σαφέστατα υποδηλώνουν ότι για να έχει κάποιος πρόσβαση και δυνατότητα χρήσης μιας τόσο εξειδικευμένης τεχνολογίας υποκλοπών σημαίνει ότι είναι και γνώστης του αντικειμένου”, όσο και αν η ΑΔΑΕ καταλήγει στο αντιφατικό συμπέρασμα ότι “δεν διαπιστώθηκε κάποιο γεγονός το οποίο να συνιστά παραβίαση του απορρήτου”.

“Φαίνεται ότι κάποιος ή κάποιοι εμποδίζουν να πάει η υπόθεση σε βάθος. Αυτό σημαίνει συγκάλυψη”, σημείωσε ο Μ. Συντυχάκης και τόνισε πως “δεν θα αφήσουμε το ζήτημα. Θα τα εξαντλήσουμε όλα αυτά τα περιθώρια”, προσθέτοντας πως “το ερώτημα είναι: Τι προτίθεται να κάνει η ΑΔΑΕ, με την πληθώρα των αρμοδιοτήτων που έχει, προκειμένου να επισπευσθούν οι διαδικασίες με δεδομένη τη σοβαρότητα του θέματος, έτσι όπως αναδείχθηκε και στο πόρισμα της ΑΔΑΕ για το συγκεκριμένο ζήτημα.

Ο χρόνος πλέον μετράει αντίστροφα και αυτός είναι ο ρόλος της ΑΔΑΕ, μιας και συζητάμε περί διαφάνειας και διαφθοράς. Εάν μια τόσο σοβαρή υπόθεση υποκλοπών με την εμπλοκή κομμάτων πάει για “θάψιμο”, ενώ με τα σύγχρονα τεχνολογικά μέσα θα μπορούσε άμεσα να διαλευκανθεί, φανταστείτε τι γίνεται με τον απλό κόσμο, ο οποίος είναι εκτεθειμένος στα κυκλώματα παρακολούθησης”, σημείωσε χαρακτηριστικά.

Από τη δική του μεριά ο πρόεδρος της Αρχής, Χρ. Ράμμος, χαρακτήρισε την υπόθεση υποκλοπών “μια περίπτωση φάρσας κακόβουλης για την οποία η ΑΔΑΕ δεν είχε περαιτέρω αρμοδιότητα”.

“Η ΑΔΑΕ δεν έχει υπέρ αρμοδιότητες, δεν έχει αρμοδιότητα να ελέγξει. Έχει αυτές που θέτει ο νόμος. Κανείς δεν εμποδίζει κανέναν να κάνει έλεγχο. Για τις καταγγελίες του 2016 και 2017 η Αρχή, διαπίστωσε ότι δεν υπήρξε λήψη στοιχείων. Ήταν περίπτωση συνακροάσεων. Ζητήθηκε από τις εισαγγελικές αρχές να αρθεί το απόρρητο και δεν απάντησαν ποτέ. Για το συμβάν του 2019 καθυστέρησε όντως η έκθεση ελέγχου. Το ΚΚΕ θα έχει την έκθεση, θα είναι όμως μακριά της ΑΔΑΕ”, απάντησε ο κ. Ράμμος.

“Στις αρμοδιότητες μας δεν ανήκει η παρακολούθηση κάποιου με “βαλιτσάκι”. Η περίπτωση του ΚΚΕ ήταν κλασσική περίπτωση που αφορούσε πρόβλημα δικτύου, όχι “βαλιτσάκι”, σύμφωνα με την έκθεση του ΟΤΕ. Εμείς δεν ελέγχουμε τον εισαγγελέα. Η μόνη εκκρεμότητα είναι για το 2019 την οποία διερευνούμε με την μέγιστη σημασία”, συμπλήρωσε ο κ. Ράμμος.

“Η ΑΔΑΕ έκανε τη δουλειά της. Από εκεί και πέρα αρμόδια είναι η εισαγγελική Αρχή. Δεν μπορούσαμε να κάνουμε τίποτα παραπάνω. Γεγονός ήταν ότι υπήρχαν συνακροάσεις όχι υποκλοπές. Αν υπάρξουν άρσεις απορρήτου και τις ζητήσουν οι εισαγγελικές αρχές θα προχωρήσουμε για το αίτημα του 2019”, υπογράμμισε από την πλευρά του ο κ. Σακκάς.

Ποιος ελέγχει τα βαλιτσάκια;

Από τη δική του μεριά ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, Γιώργος Κατρούγκαλος, έθεσε στο τραπέζι το ζήτημα “παγώματος” του κονδυλίου για μηχανισμό αντιπαρακολούθησης που θα μπορούσε να ελέγξει τα περιβόητα “βαλιτσάκια”.

Όπως είπε ο κ. Κατρούγκαλος: “Ορθά αναφερθήκατε στις ελλείψεις που έχει η αρχή λόγω της υποχρηματοδότησής της και ορθά ακούστηκε η ανάγκη να αντιμετωπιστεί η υπόθεση παρακολούθησης με τα περίφημα βαλιτσάκια. Πληροφορήθηκα ότι υπήρχε μια απόφαση κυβερνητική με την οποία διατέθηκε ένα σημαντικό ποσό στη δική σας αρχή και στην ΕΥΠ για τη δημιουργία μηχανισμού αντιπαρακολούθησης, ένα αντι-βαλιτσάκι με λίγα λόγια. Και πληροφορήθηκα ακόμη πως με δική σας απόφαση τον Σεπτέμβρη θεωρήσατε πως δεν πρέπει να γίνει ο διαγωνισμός για την απόκτηση αυτού του μηχανισμού αντιπαρακολούθησης. Θα ήθελα να μας εξηγήσετε σχετικά”.

Η απάντηση του κ. Ράμμου σχετικά με το αντιβαλιτσάκι:

“Μια μέριμνα σημαντική είναι οποιαδήποτε προμήθεια που πρέπει να κάνει η Αρχή, πρέπει να συνδέεται με προβλεπόμενη από το νόμο αρμοδιότητα της ΑΔΑΕ. Η Αρχή δε λειτουργεί αόριστα αλλά μέσα στα πλαίσια του νόμου ο οποίος προσδιορίζει τις αρμοδιότητες, ελεγκτικές και κυρωτικές ως προς τον έλεγχο των παρόχων για τα ζητήματα ευθύνης τους. Κρίθηκε πως το πρωτογενές αίτημα για σύμβαση προμήθειας έναντι σεβαστού ποσού δεν μπορούσε να συνδυαστεί με καμία συγκεκριμένη αρμοδιότητα και δεν θα μπορούσε να οδηγήσει σε κυρώσεις ως προς τους παρόχους. Η πλειοψηφία που αποφάσισε ήταν τρεις έναντι δύο και υπερίσχυσε η ψήφος του προέδρου. Τα πρακτικά είναι στη διάθεση όλων των μελών. Ο προβληματισμός είναι πως δεν κάνουμε προμήθεια αν δεν συνδυάζεται με συγκεκριμένη αρμοδιότητα για να γίνει αποτελεσματικός έλεγχος. Η απόφαση αυτή έχει να κάνει με το πόσο ικανοποιείται το νομικό κομμάτι από την τεχνική εισήγηση. Η μέριμνα ήταν η διασφάλιση του δημοσίου χρήματος σχετικά με τις αρμοδιότητές μας. Μια ενδεχόμενη νέα εισήγηση με νέα τεκμηρίωση, δεν αποκλείει να επανεξεταστεί το θέμα”.

“Κανείς δεν ξέρει πόσα βαλιτσάκια κυκλοφορούν στην επικράτεια αυτή τη στιγμή, ούτε η ΕΥΠ δεν το ξέρει αυτό. Δηλώνουμε αδυναμία να απαντήσουμε σε κάτι τέτοιο. Δεν γνωρίζω προσωπικά, θα ήταν επιπόλαιο να εκτιμήσω κάτι τέτοιο με τρόπο δημοσιογραφικό”, συμπλήρωσε.

“Ακούγονται πως υπάρχουν οικονομικά συμφέροντα, ντετέκτιβ, εγώ αυτά επισήμως δεν μπορώ να τα πω στη Βουλή των Ελλήνων”.

Στη δευτερολογία του ο κ. Κατρούγκαλος επεσήμανε πως “προκαλεί εντύπωση το γεγονός πως εκφεύγει των αρμοδιοτήτων σας η δυνατότητα απόκτησης ενός μηχανισμού ελέγχου των προσβολών. Αναφέρθηκαν περιπτώσεις από ΝΔ και ΚΚΕ φόβων παρακολούθησης των γραφείων τους”.

“Η παρακολούθηση του δικτύου, του πεδίου ευθύνης των παρόχων είναι αρμοδιότητά μας, αλλά το βαλιτσάκι δεν μπορεί να εντοπιστεί, όπως και το ψηφιακό αποτύπωμά του”, είπε ο κ. Ράμμος. “Όπως είναι διαμορφωμένος σήμερα ο νόμος, αυτό δεν θα μπορούσε να δικαιολογήσει μια προμήθεια”, επεσήμανε χαρακτηριστικά.

Ολόκληρη τη συνεδρίαση μπορείτε να τη δείτε εδώ

Ο αντιπρόεδρος της ΑΔΑΕ Μιχάλης Σακκάς επεσήμανε:

“Με 38 υπαλλήλους η ΑΔΑΕ έναντι 200 υπαλλήλων της ΕΕΤΤ και με δυο εκατομμύρια ετήσιο προϋπολογισμό αλλά και ραγδαίες τεχνολογικές εξελίξεις, πώς μπορεί να διασφαλίσουμε το απόρρητο των επικοινωνιών, εκτός και αν είναι συνειδητή η επιλογή να υπολειτουργεί η ΑΔΑΕ”.

“Πράγματι, όσο η τεχνολογία προοδεύει, τόσο τα πράγματα δεν είναι καλά και δυσκολεύουν τους πολίτες σε θέματα ουσίας και δημοκρατίας”, σημείωσε από την πλευρά του ο πρόεδρος της Επιτροπής Θεσμών Θανάσης Μπούρας.

«Ο “μεγάλος αδελφός” παρακολούθησης είναι πλέον ασφυκτικός για τα δικαιώματα των πολιτών”, σχολίασε ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Γιάννης Γκιόλας.

“Τι κάνετε για τα “βαλιτσάκια”; Κυκλοφορούν παντού “βαλιτσάκια”. Όλοι παρακολουθούν όλους”, είχε σημειώσει νωρίτερα ο βουλευτής της ΝΔ Γιάννης Τραγάκης.

“Πόσοι ιδιώτες έχουν πρόσβαση μέσα από ιδιωτικά “βαλιτσάκια” να κάνουν παρακολουθήσεις; Υπάρχει έλεγχος πάνω σε αυτό; Έχει δικαιοπρακτική η ΑΔΑΕ να παρέμβει;” ρώτησε ο πρώην πρόεδρος της Βουλής Νίκος Βούτσης.

“Στην εποχή μας που η τεχνολογία έφτασε στα ύψη, δεν μπορεί κανείς να αισθάνεται ασφαλής. Όλοι πρέπει να ζητήσουμε η ΑΔΑΕ να ενισχυθεί με προσωπικό και τεχνολογικά μέσα. Όποιος θέλει, παρακολουθεί τον οποιονδήποτε. Τα περίφημα “βαλιτσάκια” σίγουρα υπάρχουν. Έχουν ελεγχθεί ποιους παρακολουθούν; Αν είναι νόμιμοι ή όχι; Θα τους αφήσουμε ανεξέλεγκτους να παρακολουθούν τους πάντες;” ανέφερε ο βουλευτής της ΝΔ Γιάννης Λαμπρόπουλος.

Ράμμος: Σοβαρή η υποστελέχωσή μας

Ο κ. Ράμμος, έκανε λόγο για σοβαρή υποστελέχωση της ΑΔΑΕ ενώ χαρακτήρισε “επείγουσα ανάγκη” τόσο την πρόσληψη προσωπικού δυναμικού όσο και επάνδρωση της Ανεξάρτητης Αρχής με τεχνολογικό εξοπλισμό, γιατί όπως είπε οι σοβαρές αυτές ελλείψεις δημιουργούν πρόβλημα στους ελέγχους.

Ένα ακόμα βασικό πρόβλημα όπως είπε, είναι η βαριά γραφειοκρατική διαδικασία ελέγχου και επιβολής προστίμων και τόνισε ότι είναι σημαντικός ο εκσυγχρονισμός του θεσμικού πλαισίου σε ό,τι αφορά τις αρμοδιότητες της ΑΔΑΕ διότι είναι εντελώς απηρχαιωμένοι οι νόμοι. “Υπάρχουν ασάφειες ως προς τις αρμοδιότητες της ΑΔΑΕ σε μια εποχή που ήρθαν τα πάνω κάτω”, σημείωσε χαρακτηριστικά. “Εξίσου απηρχαιωμένο είναι και το καθεστώς για την άρση του απορρήτου. Η διαδικασία είναι αδιαφανής. Για παράδειγμα όταν ζητείται από εισαγγελείς η άρση του, με το αιτιολογικό της προστασίας της εθνικής ασφαλείας δεν προσδιορίζονται επακριβώς οι λόγοι”, ανέφερε.

Από την πλευρά τους, οι βουλευτές έθεσαν το θέμα της αύξησης των εισαγγελικών παραγγελιών για άρση του προσωπικού απορρήτου των επικοινωνιών για λόγους εθνικής ασφάλειας.

Όπως σημείωσε ο κ. Τραγάκης, “οι εισαγγελικές παραγγελίες για άρση απορρήτου των επικοινωνιών για λόγους εθνικής ασφαλείας το 2017 ήταν 7.182 και το 2018 ξεπέρασαν τις 11.000”. “Τι κάνετε για τα “βαλιτσάκια”; Κυκλοφορούν παντού “βαλιτσάκια”. Όλοι παρακολουθούν όλους”, είχε σημειώσει νωρίτερα ο βουλευτής της ΝΔ Γιάννης Τραγάκης.

Για “θολό τοπίο στο θέμα της επίκλησης εθνικών κινδύνων για άρση του απορρήτου των επικοινωνιών για νόμιμη παρακολούθηση”, έκανε λόγο ο πρώην πρόεδρος της Βουλής Νίκος Βούτσης.

“Αυξήθηκε πράγματι η άρση του απορρήτου των επικοινωνιών, όντως είναι πολύ μεγάλη, αλλά η ερώτηση πρέπει να απευθυνθεί στην ανεξάρτητη Δικαιοσύνη. Η Δικαιοσύνη είναι εκείνη που στέλνει τα αιτήματα, βάσει του νόμου, για λόγους εθνικής ασφάλειας” είπε ο κ. Ράμμος και συμπλήρωσε:

“Το 2018 υπολογίζονται ότι βγήκαν γύρω στα 1.000 με απόφαση των εισαγγελέων. Είναι ένα ερώτημα πώς αντιλαμβάνονται οι εισαγγελικές αρχές τους λόγους άρσης του απορρήτου. Θα έπρεπε να έχει αρμοδιότητες η ΑΔΑΕ. Πρέπει να αλλάξει το σύστημα, να γίνεται με ποιοτική επεξεργασία. Πολλές φορές γίνονται επαναλήψεις, λάθη. Παλιά υπολογιζόταν η παύση του απορρήτου τώρα όχι”.

“Είναι πράγματι τεράστιο θέμα η παραβίαση του απορρήτου των προσωπικών δεδομένων. Για την προστασία των πολιτών από κρατικές υπηρεσίες, ή εταιρίες και οργανωμένα συμφέροντα που μπορούν να αλώσουν, πρέπει να υπάρχει σαφέστατος προσδιορισμός, να είναι ο νόμος σαφής και όχι να εμπίπτει σε μια κατηγορία εθνικής ασφάλειας. Θα μπορούσε να έχει τη δυνατότητα πρόσβασης η ΑΔΑΕ και να παρακολουθεί τον τρόπο άσκησης της. Από τον Άρειο Πάγο δεν απαντούν σε έγγραφα. Εμείς δεν ελέγχουμε τις παραβιάσεις που αφορούν προσωπικά δεδομένα. Θα μπορούσαμε να τα ελέγχουμε καλύτερα”, σημείωσε επίσης ο κ. Ράμμος, ενώ ανέφερε ότι θα πρέπει να ενταθούν οι έλεγχοι και στην ΕΥΠ λέγοντας χαρακτηριστικά: “Η ΕΥΠ ασκεί βεβαίως εθνικό έργο αυτό όμως δεν σημαίνει ότι πρέπει να είναι ανεξέλεγκτη”.

Από την πλευρά της, η βουλευτής του ΜεΡΑ25 Σοφία Σακοράφα, επισήμανε ότι “οφείλει ο εθνικός νομοθέτης να αποσαφηνίσει τις αρμοδιότητες της ΑΔΑΕ”.