Σε επιφυλακή η Αθήνα για νέο κύμα προσφυγικού – “Κλειδί” ο Λίβανος

Όλος ο πλανήτης έχει στρέψει το βλέμμα με ανησυχία στη Μέση Ανατολή, αναμένοντας το χτύπημα του Ιράν στο Ισραήλ και ενώ το Ισραήλ ανταλλάσσει πυρά με τη Χεζμπολάχ στο Λίβανο. Στην Αθήνα δε, επικρατεί ανησυχία για το ενδεχόμενο νέων προσφυγικών και μεταναστευτικών ροών. 

“Κλειδί” για το προσφυγικό αποτελεί ειδικότερα ο Λίβανος. Και αυτό καθώς στο Λίβανο βρίσκονται 12 καταυλισμοί με πάνω από ένα εκατομμύριο πρόσφυγες.

Ειδικότερα, ο Λίβανος -με συνολικό πληθυσμό περίπου 5,5 εκατομμυρίων κατοίκων- φιλοξενεί περίπου 1,5 εκατομμύρια Σύρους και 210.000 Παλαιστίνιους πρόσφυγες, γεγονός που τον καθιστά τη χώρα με τον υψηλότερο κατά κεφαλήν πληθυσμό προσφύγων στον κόσμο. Μεταξύ αυτών πολλές γυναίκες με παιδιά και ανήλικοι, δηλαδή ευάλωτα άτομα που μπορεί να έρθουν ως πρόσφυγες προς την Ευρώπη.

Ήδη σύμφωνα με πληροφορίες διακινητές μεταφέρουν πρόσφυγες και μετανάστες από Λίβανο με ταχύπλοα προς την Κύπρο. Τα σκάφη αυτά ενίοτε φτάνουν και στα ελληνικά νησιά, κυρίως στα Δωδεκάνησα, αλλά έχει καταγραφεί και άφιξη στη Μύκονο. Το Λιμενικό Σώμα καθημερινά κάνει αποτροπές και οι ίδιες πηγές κάνουν λόγο για 100 άτομα την ημέρα.

Ετοιμασίες για κύμα προσφύγων- Έμφαση στους ασυνόδευτους ανήλικους

Το ζήτημα όμως είναι να μην γιγαντωθεί ένα νέο προσφυγικό κύμα όσο η φωτιά στη Μέση Ανατολή συνεχίζει να καίει. Για αυτό το υπουργείο Μετανάστευσης βρίσκεται σε επιφυλακή.

Τα ευάλωτα άτομα, μητέρες με παιδιά και ασυνόδευτοι ανήλικοι, ανήκουν στην αρμοδιότητα της υφυπουργού Σοφίας Βούλτεψη και η πολιτική της κυβέρνησης εστιάζει στο να μη μένουν στο δρόμο.

Κυβερνητικά στελέχη επισημαίνουν άλλωστε ότι στο δρόμο τους περιμένει το οργανωμένο έγκλημα και η ριζοσπαστικοποίηση, σημειώνοντας ότι πρέπει να αποφευχθούν στην Ελλάδα αντίστοιχα φαινόμενα με τη Σουηδία. Είναι ενδεικτικό μάλιστα ότι συχνά οι διακινητές παίρνουν ασυνόδευτους ανήλικους χωρίς αντίτιμο, ζητώντας όμως να εργαστούν για εκείνους στη συνέχεια…

Για αυτό μητέρες με παιδιά και ασυνόδευτοι ανήλικοι οδηγούνται άμεσα σε ειδικές δομές φιλοξενίας και μετά στις δομές στα νησιά. Προκειμένου όμως να μη “φορτωθούν” τα νησιά – και δεδομένου ότι βάσει του νόμου οι πρόσφυγες στις δομές δεν πρέπει να ξεπερνούν το 1% του πληθυσμού του νησιού – ίσως χρειαστεί μεταφορά ευάλωτων και σε δομές στην ενδοχώρα, με τον κίνδυνο βέβαια αντιδράσεων εκ δεξιών.

Και η ΕΕ με το πάσο της

Εάν όμως η νέα κρίση στη Μέση Ανατολή οδηγήσει σε νέες προσφυγικές ροές προς την Ευρώπη, η Ελλάδα δεν μπορεί να διαχειριστεί την κατάσταση μόνη της. Η Ευρωπαϊκή Ένωση πάντως κινείται με τους γνωστούς της αργούς ρυθμούς. Τόσο το χειρότερο δε, που η νέα σύνθεση της Κομισιόν αναμένεται να ανακοινωθεί στα τέλη Αυγούστου. Επομένως μέχρι τότε δεν προβλέπεται καμία κίνηση. Εν τω μεταξύ βέβαια μπορεί να είναι αργά…

Στην κυβέρνηση θεωρούν ενθαρρυντικό το γεγονός ότι η Κομισιόν θα έχει πλέον και αντιπρόεδρο Μεσογείου με αρμοδιότητες και για το μεταναστευτικό- προσφυγικό. ΄Εστω και εάν το συγκεκριμένο χαρτοφυλάκιο δεν αναμένεται να το πάρει η χώρα μας, αλλά κάποια άλλη χώρα του νότου.  Και αυτό γιατί οι βόρειες χώρες ως γνωστόν συχνά αντιμετωπίζουν με απροθυμία το ζήτημα.

Κρίσιμο όμως θεωρείται επίσης η ΕΕ να βοηθήσει το Λίβανο, όπως έπραξε και με την Αίγυπτο. Υπενθυμίζεται ότι η (επανεκλεγείσα) πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, είχε επισκεφθεί το Κάιρο στις 17 Μαρτίου μαζί με τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη τον Βέλγο πρωθυπουργό Αλεξάντερ Ντε Κροο και την πρωθυπουργό της Ιταλίας, Τζόρτζια Μελόνι.

Η χώρα μας είχε υποστηρίξει την ανάγκη στήριξης της Αιγύπτου, καθώς αποσταθεροποίηση λόγω του πολέμου στην Παλαιστίνη θα σήμαινε τεράστιες ροές όχι μόνο προσφύγων αλλά και οικονομικών μεταναστών. Η ΕΕ έδωσε 7,5 δισ για στήριξη στην Αίγυπτο και μία έκρηξη φαίνεται να αποφεύχθηκε.

Κρίσιμη η ευρωπαϊκή βοήθεια προς το Λίβανο

Η κ.φον ντερ Λάιεν το Μάιο είχε ανακοινώσει και βοήθεια ύψους ενός δισ ευρώ προς τον Λίβανο, τον οποίο επισκέφθηκε μαζί με τον Κύπριο πρόεδρο, Νίκο Χριστοδουλίδη. Η Κύπρος αποτελεί άλλωστε τον πρώτο σταθμό των “καραβιών” με απελπισμένους ανθρώπους προς την ΕΕ. Η εκταμίευση της βοήθειας προβλέπεται πάντως να γίνει μέχρι το… 2027. 

Από το 2011, η ΕΕ στηρίζει τον Λίβανο με 2,6 δισεκατομμύρια ευρώ, ωστόσο αυτά πλέον αποδεικνύονται ψίχουλα στον ωκεανό του δράματος στην περιοχή. Σημειωτέον ότι η κ.φον ντερ Λάιεν διαβεβαίωσε ότι θα διατηρηθούν οι νόμιμες οδοί μετανάστευσης προς την ΕΕ, αν και στην πραγματικότητα πρόκειται σαφώς για μία αντιμεταναστευτική συμφωνία. Αλλά και αυτό το θέμα προς το παρόν μένει μετέωρο εν αναμονή της νέας σύνθεσης της Κομισιόν.