Σύνοδος Κορυφής με χλιαρή ατζέντα

Ηταν μια Σύνοδος με σημαντικά θέματα, ωστόσο τα… σημαντικότερα ήταν αυτά που δεν βρέθηκαν στην ατζέντα των συζητήσεων των ηγετών των κρατών μελών. Για την Ελλάδα, το πιο ενδιαφέρον ζήτημα ήταν η Τουρκία, μετά τη “βόμβα” που έριξε η Α. Μέρκελ εισερχόμενη ότι η κουβέντα θα αφορούσε την αναστολή ή τον περιορισμό των κονδυλίων προένταξης της Τουρκίας στην ΕΕ.

«Θέλουμε να κρατήσουμε ανοιχτή την πόρτα στην Τουρκία, αλλά η σημερινή κατάσταση στην Άγκυρα το δυσκολεύει» δήλωσε μετά το τέλος της Συνόδου ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Ντοναλντ Τουσκ.

Ο Ντόναλντ Τουσκ ανέφερε ότι οι Ευρωπαίοι ηγέτες είχαν μία ουσιαστική συζήτηση για την κατάσταση που επικρατεί στην Τουρκία, σημειώνοντας ότι ο «σκεπτικισμός», όσον αφορά την ενταξιακή πορεία της χώρας στην ΕΕ, ήταν ιδιαίτερα αισθητός. Οπως είπε, οι Ευρωπαίοι ηγέτες υπογράμμισαν την ανάγκη η Τουρκία να σέβεται όλα τα κράτη-μέλη της ΕΕ και ειδικότερα τη συμφωνία τελωνειακής ένωσης. Ο ίδιος ανέφερε ότι ο Κύπριος Πρόεδρος, Νίκος Αναστασιάδης, ενημέρωσε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο για τις δράσεις της Τουρκίας όσον αφορά τους Ελληνοκύπριους, και τους εγκλωβισμένους Μαρωνίτες.

Οι Ευρωπαίοι ηγέτες συμφώνησαν τελικά να ζητήσουν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να εξετάσει το ενδεχόμενο είτε περικοπής των ενταξιακών χρηματοδοτήσεων προς την Άγκυρα, είτε την αλλαγή της κατεύθυνσής τους. Περισσότερη κοινωνία πολιτών με σκοπό τον εκδημοκρατισμό και λιγότερα στην κυβέρνηση Ερντογάν, με άλλα λόγια.

Από την πλευρά του, ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, ξεκαθάρισε ότι τα κονδύλια της προενταξιακής βοήθειας στην Τουρκία δεν μπορούν να μεταφερθούν για τη στήριξη της Άγκυρας στο προσφυγικό. Ο ίδιος υπενθύμισε ότι η ΕΕ έχει εγκρίνει συνολικά 6 δισ. ευρώ για τη στήριξη των προσφύγων στην Τουρκία, εκ των οποίων έχουν ήδη εκταμιευθεί τα 2,9 δισ. ευρώ. Σημείωσε, δε, ότι η ΕΕ θα συνεχίσει να σέβεται τις δεσμεύσεις της στο πλαίσιο της συμφωνίας ΕΕ-Τουρκίας για το προσφυγικό.

Κατά τα άλλα, στο προσφυγικό, ο μεταναστευτικός δρόμος της κεντρικής Μεσογείου ήταν αυτός που απασχόλησε τους ηγέτες. Αποφάσισαν την ενίσχυση της συνεργασίας τους για την αντιμετώπιση του προσφυγικού και την προώθηση όλων των αναγκαίων πρωτοβουλιών, έστω και εγκεκριμένες από ένα περιορισμένο αριθμό κρατών μελών της ΕΕ, στον τομέα της ευρωπαϊκής άμυνας.

Ιδιαίτερη σημασία έδωσαν οι επικεφαλής των κρατών μελών στην ανταλλαγή πληροφοριών και δεδομένων μεταξύ των 28 για ζητήματα που σχετίζονται με το προσφυγικό, αλλά και στην ανάγκη ενίσχυσης της συνεργασίας της Ευρώπης με τη Λιβύη και τις γειτονικές χώρες, ούτως ώστε να καταφέρουν να βελτιώσουν τους ελέγχους στα σύνορα τους. Τέλος σε ό,τι αφορά την άρση των ελέγχων στο χώρο Σένγκεν η σύνοδος κορυφής αναφέρει ότι στόχος είναι η επιστροφή “στο πνεύμα του Σένγκεν” το ταχύτερο δυνατόν.

Καταλονία

Ομως το πιο “καυτό” θέμα, πέρα από το Brexit, ήταν η καταλανική κρίση. Και εκεί, ο Πρόεδρος Τουσκ έπρεπε να ξεκαθαρίσει ότι δεν υπάρχει παρέμβαση της ΕΕ. Ολοι οι ηγέτες δημόσια υποστήριξαν την Ισπανία και την κυβέρνηση του Μαριάνο Ραχόι στο θέμα αυτό.

Μόνο ο Βέλγος πρωθυπουργός Σαρ Μισέλ είχε πει ότι “δεν μπορούμε ως ΕΕ να αγνοούμε την κρίση στην Καταλονία”. Κι αυτό περισσότερο για το “εσωτερικό” του ακροατήριο, αφού η Φλάνδρα αλλά και η Βαλλονία ενίοτε -οι δυο κοινότητες του βελγικού κράτους- ζητούν την ανεξαρτησία τους.

Κατά τη δεύτερη μέρα της Συνόδου, προσπάθησε να διασκεδάσει τις αρνητικές εντυπώσεις που άφησαν στην κυβέρνηση της Ισπανίας οι δηλώσεις αυτές κι έκανε λόγο για «παρερμηνεία» των λεγόμενών του, διαβεβαιώνοντας πως η Ισπανία παραμένει μια «φίλια χώρα». Παράλληλα τόσο η βελγική όσο και η ισπανική πλευρά διέψευσαν τις πληροφορίες περί ισπανικών αντιποίνων υπό τη μορφή της άρσης της υποστήριξης της Βελγίδας υποψηφίου για την θέση του διευθυντή της Europol. Πάντως ότι ο Βέλγος πρωθυπουργός επανέλαβε την έκκλησή του να υπάρξει διάλογος αλλά και σεβασμός της εσωτερικής και διεθνούς έννομης τάξης και καταδίκασε κάθε χρήση βίας.