Σύσκεψη πολιτικών αρχηγών: Συναίνεση στον τακτικισμό

Πριν καλά καλά περάσουν την πύλη του Προεδρικού Μεγάρου οι Αλέξης Τσίπρας, Γιάννης Πλακιωτάκης, Φώφη Γεννηματά, Σταύρος Θεοδωράκης, Πάνος Καμμένος και Βασίλης Λεβέντης, ήταν εύκολο να μαντέψει κανείς το αποτέλεσμα της σύσκεψης.

Από τη στιγμή που όλα τα κόμματα προσήλθαν στο χθεσινό συμβούλιο πολιτικών αρχηγών έχοντας εκ των προτέρων χαράξει τις γραμμές τους και με την καχυποψία να περισσεύει από την πλευρά της αντιπολίτευσης για τις προθέσεις του πρωθυπουργού, καθώς… το έργο το είχαν ξαναδεί τον περασμένο Ιούλιο, ήταν εκ των προτέρων σαφές πως τουλάχιστον για το ασφαλιστικό δε θα προέκυπτε καμία συμφωνία.

Άλλωστε το μόνο στο οποίο συνέκλιναν τα κόμματα της συγκυβέρνησης και της αντιπολίτευσης όσον αφορά στο συγκεκριμένο θέμα ήταν… ο τακτικισμός.

Το βλέμμα του Αλέξη Τσίπρα ήταν στραμμένο στην ψηφοφορία επί του νομοσχεδίου που θα φέρει το ΣΥΡΙΖΑ ακόμη μία φορά αντιμέτωπο με τον εαυτό του, του Γιάννη Πλακιωτάκη στα εσωκομματικά της Νέας Δημοκρατίας, της Φώφης Γεννηματά, του Σταύρου Θεοδωράκη και του Βασίλη Λεβέντη στο γεγονός ότι παραμένουν εκτός κυβέρνησης (και ο δεύτερος έχει μπροστά του συνέδριο στο οποίο ενδέχεται η ηγεσία του να αμφισβητηθεί), του Πάνου Καμμένου στην ανάγκη επιβίωσης μέσα από τις συμπληγάδες του τρίτου μνημονίου και στην ελπίδα να επωφεληθεί από την κατάσταση στην αξιωματική αντιπολίτευση.

Δύο προτάσεις, δύο αρνήσεις και ένας σύμμαχος

Η συζήτηση ξεκίνησε με τον κ.Τσίπρα να θέτει την ατζέντα της σύσκεψης -προσφυγικό και ασφαλιστικό- και να προτείνει καταρχήν τη συγκρότηση δύο διακομματικών επιτροπών για ασφαλιστικό και για τη Συνταγματική Αναθεώρηση. Εξήγησε ως προς το πρώτο ότι στόχος είναι να διεξάγεται ταυτόχρονα συζήτηση σε τεχνικό και πολιτικό επίπεδο, αλλά και ότι η συζήτηση για το ασφαλιστικό μπορεί να χρειασθεί παραπάνω από 15 ημέρες και δεν είναι δεσμευτική η 15η Δεκεμβρίου.

Ο κ.Πλακιωτάκης και η κ.Γεννηματά διαφώνησαν κάθετα. Επιχείρημα ήταν πως κάτι τέτοιο θα ακύρωνε την αρμοδιότητα της Βουλής και δεν δέχθηκαν να γίνει οποιαδήποτε συζήτηση εκτός κοινοβουλευτικού πλαισίου.

Η πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ μάλιστα στην αρχή έλεγε ότι δε θα συζητήσει καθόλου για το ασφαλιστικό, όμως το ζήτημα μπήκε εκ των πραγμάτων στην κουβέντα. “Να γίνει όλος ο διάλογος στη Βουλή”, επέμενε πάντως η κ.Γεννηματά.

Εξαρχής όμως ο πρωθυπουργός βρήκε ένα σύμμαχο στο πρόσωπο του προέδρου της Ένωσης Κεντρώων: Ο κ.Λεβέντης κατηγόρησε τους υπόλοιπους αρχηγούς της αντιπολίτευσης ότι “υπονομεύουν την συναίνεση”, ότι πριν καν ξεκινήσει το συμβούλιο ξεκίνησαν να πετροβολούν τον κ. Τσίπρα “ώστε να επωφεληθούν οι ίδιοι για μικροκομματικές σκοπιμότητες” και ότι: “Δεν καταλαβαίνουν ότι το Grexit δεν έχει ακόμη τελειώσει”.

Ο πρόεδρος της Ένωσης Κεντρώων φέρεται να πρόσθεσε ότι “πρέπει να γίνει οικουμενική κυβέρνηση με τεχνοκράτες υπουργούς”, υποστηρίζοντας ότι: “Δε νοείται να μην είναι μέσα σε αυτή η Ν.Δ.”

Παιχνίδι αλληλοκατηγοριών για το ασφαλιστικό

Όταν έγινε σαφές πως η πρόταση για διακομματική δε θα γινόταν δεκτή από την αντιπολίτευση, ο κ.Τσίπρας είπε: “Εντάξει, να είναι κοινός ο στόχος και να υπάρξει μία κοινή ανακοίνωση και να γίνει και ο διάλογος στη Βουλή”.

Στην αρχή η κ.Γεννηματά, σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, συμφώνησε σε ένα κοινό ανακοινωθέν. Μετά όμως, αναφέρουν οι ίδιες πηγές, βγήκε έξω τηλεφώνησε και επέστρεψε έχοντας αλλάξει γνώμη.

Ο πρωθυπουργός όμως επέμεινε. Παρουσίασε μάλιστα ένα δισέλιδο με όλες όλες τις μειώσεις που έχουν γίνει στις συντάξεις από το 2010 και μετά επί Νέας Δημοκρατίας και ΠΑΣΟΚ, καταλήγοντας απευθυνόμενος κυρίως στους Πλακιωτάκη- Γεννηματά: “Έχετε το θράσος να λέτε ότι αυτό είναι το χειρότερο μνημόνιο, όταν επί των ημερών σας έγιναν τέτοιες μειώσεις στις συντάξεις; Εάν δεν υπογράψετε το κοινό ανακοινωθέν, θα είναι σα να θέλετε τη μείωση των συντάξεων.”

Και συνέχισε στον ίδιο τόνο: “Εσείς που έχετε κάνει το PSI, τα έχετε κάνει όλα, πως μπορείτε να μη συναινέσετε;”

Η κ.Γεννηματά απάντησε σύμφωνα με τις ίδιες πηγές: “Εγώ δεν ήμουν βουλευτής”, εννοώντας πως δεν είχε ψηφίσει τα συγκεκριμένα μέτρα. “Ήσουν όμως υπουργός” της είπε ο κ.Τσίπρας.

Ο πρωθυπουργός ήταν επικριτικός και για τη στάση της ΝΔ. “Είναι επιζήμια η θέση που έχετε. Προκειμένου να έχετε ένα μικροκομματικό όφελος, μειώνετε τη διαπραγματευτική θέση της κυβέρνησης”, είπε στον κ.Πλακιωτάκη.

Από την πλευρά του μεταβατικού προέδρου της ΝΔ έλαβε την ενοχλημένη απάντηση πως ούτως ή άλλως στον προϋπολογισμό, που έχει ψηφιστεί από την κυβερνητική πλειοψηφία στην αρμόδια επιτροπή της Βουλής περιλαμβάνονται μέτρα μείωσης των συντάξεων κατά 2,2 δισ ευρώ.

Σε αυτό η ανταπάντηση Τσίπρα ήταν πως η κυβέρνηση επεξεργάζεται λύση ώστε να μη χρειαστεί παρέμβαση στο ασφαλιστικό ίση με το 1% του ΑΕΠ που ζητά η τρόικα. Συγκεκριμένα είπε ότι έχει βρεθεί τρόπος για να μη χρειαστεί να περικοπεί το 0,6% και κάλεσε τους πολιτικούς αρχηγούς “ελάτε να συζητήσουμε ώστε να βρεθεί και το υπόλοιπο 0,4%”

Καυτοί διάλογοι για τα hot spots

Τουλάχιστον όσον αφορά στη χάραξη μίας εθνικής γραμμής για το προσφυγικό, ενόψει της σημερινής Συνόδου Κορυφής ΕΕ- Τουρκίας, υπήρξε σύγκλιση γεγονός που αποτυπώθηκε και στην ανακοίνωση της Προεδρίας. Είναι χαρακτηριστικό ότι η αναφορά στο προσφυγικό ήταν εκτενής και λεπτομερής, σε αντίθεση με τις αναφορές σε ασφαλιστικό και συνταγματική αναθεώρηση που ήταν λακωνικές και γενικές.

Όμως και σε αυτό το κομμάτι της συζήτησης υπήρξε αντιπαράθεση μεταξύ Τσίπρα- Πλακιωτάκη. Κυβερνητικές πηγές υποστήριζαν ότι ο μεταβατικός πρόεδρος της ΝΔ αρνήθηκε τη δημιουργία hot spots και ότι ο πρωθυπουργός του είπε: “Τι είναι αυτά που λες; Πρέπει να υπάρχει μία εθνική γραμμή προκειμένου να κινηθούμε…”

Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, ο κ.Πλακιωτάκης στο σημείο αυτό εξήλθε της αίθουσας και όταν επέστρεψε είχε αλλάξει γνώμη.

Εντελώς διαφορετική εκδοχή έδιναν οι γαλάζιοι για τη συζήτηση. Ανέφεραν ειδικότερα ότι ο κ.Πλακιωτάκης απλώς επεσήμανε ότι πρέπει να λαμβάνεται υπόψη η γνώμη των τοπικών κοινωνιών για τη δημιουργία Hot Spots.

Ζήτησε επίσης στο τελικό κείμενο να υπάρχει η σημείωση πως εκείνος αποδίδει και στην κυβέρνηση ευθύνες για την κρίση στο προσφυγικό.

Πως η συζήτηση κατέληξε στην αλλαγή εκλογικού νόμου

Τα σενάρια οικουμενικής ή συμμετοχής περισσότερων κομμάτων στην κυβέρνηση, τα διέψευσαν κατά τη χθεσινή συζήτηση τόσο ο ΣΥΡΙΖΑ όσο και τα φερόμενα ως ενδιαφερόμενα κόμματα πλην του Βασίλη Λεβέντη, που εξερχόμενος του προεδρικού δήλωσε με φανερή απογοήτευση ότι ζήτησε τη συγκρότηση οικουμενικής αλλά ο πρωθυπουργός δε φάνηκε πρόθυμος.

Ο σπόρος όμως διεύρυνσης κυβερνητικών συμμαχιών φυτεύτηκε με την αναφορά στην ανακοίνωση της Προεδρίας της Δημοκρατίας σε αλλαγή του εκλογικού νόμου και μάλιστα από την παρούσα Βουλή επί το αναλογικότερον, χωρίς όμως να θίγεται η επιβαλλόμενη από το Σύνταγμα κυβερνητική σταθερότητα.

Η αλλαγή του εκλογικού νόμου φέρεται να είναι το “δωράκι” του Μαξίμου κυρίως στο ΠΑΣΟΚ, δευτερευόντως στο Ποτάμι και παρεμπιπτόντως στην ούτως ή άλλως έτοιμη και πρόθυμη για συνεργασίες Ένωση Κεντρώων.

Την αρχή στη σχετική συζήτηση έκανε ο Σταύρος Θεοδωράκης ζητώντας προκειμένου να αποδεχθεί τη διακομματική για Συνταγματική Αναθεώρηση να υπάρξει δέσμευση για αλλαγή του εκλογικού νόμου το 2016.

Η Φώφη Γεννηματά από την πλευρά της, όπως φάνηκε και στις δηλώσεις της μετά τη σύσκεψη, τάχθηκε υπέρ της αλλαγής του εκλογικού νόμου από την παρούσα Βουλή για να εφαρμοστεί στις επόμενες εκλογές, καθώς ακόμη και χωρίς τη ΝΔ ή και τη ΧΑ, εξασφαλίζονται οι 200 αναγκαίες ψήφοι.

Για την ακρίβεια ήταν τα δύο αυτά κόμματα που ζήτησαν να υπάρξει στην ανακοίνωση αναφορά στο θέμα του εκλογικού νόμου.

Με την αλλαγή του εκλογικού νόμου συμφώνησε και ο Πάνος Καμμένος, που το Σεπτέμβριο μπήκε οριακά στη Βουλή κόντρα στα προγνωστικά. Ο μόνος που διαφώνησε προβάλλοντας τον ισχυρισμό ότι είναι άκαιρη αυτή η συζήτηση ήταν ο μεταβατικός πρόεδρος της ΝΔ Γιάννης Πλακιωτάκης.