Τι θα συζητήσουν Τσίπρας – Ερντογάν στην Άγκυρα

Ιδιαίτερα κρίσιμη, αν και χωρίς ιδιαίτερες προσδοκίες, κρίνεται η επίσημη επίσκεψη που πραγματοποιεί την Τρίτη και την Τετάρτη στην Τουρκία ο Αλέξης Τσίπρας.

Ο έλληνας πρωθυπουργός θα συναντηθεί αύριο στην Άγκυρα με τον τούρκο Πρόεδρο (πρόκειται για την έβδομη συνάντηση των δυο ανδρών στα τέσσερα χρόνια) , ενώ το βράδυ ο Ταγίπ Ερντογάν θα παραθέσει στο Προεδρικό Μέγαρο δείπνο προς τιμήν του Αλέξη Τσίπρα.

Η Αθήνα εκτιμά ότι θα πρέπει να ανοίξουν εκ νέου οι δίαυλοι διαλόγου μεταξύ των δυο χωρών και ότι προς αυτή την κατεύθυνση συμβάλλει η απευθείας συζήτηση του Αλέξη Τσίπρα με τον Ταγίπ Ερντογάν.

Σημαντικό ρόλο για την μείωση της έντασης στο Αιγαίο αναμένεται να παίξουν ο νέος υπουργός Άμυνας Ευάγγελος Αποστολάκης με τον τούρκο ομόλογό του Χουλουσί Ακάρ. Οι δυο άνδρες διαθέτουν άριστη προσωπική σχέση, καθώς έως ότου υπουργοποιηθούν ήταν αρχηγοί των ενόπλων δυνάμεων των δυο χωρών και είχαν συνεχείς επαφές. Η επανέναρξη της συζήτησης για τα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης (ΜΟΕ), εφόσον συμφωνηθεί στη συνάντηση Τσίπρα-Ερντογάν, θα ξεκινήσει είτε με επίσκεψη του Ευ. Αποστολάκη στην Άγκυρα, καθώς ο έλληνας υπουργός Άμυνας έχει ήδη πρόσκληση από τον Χ. Ακάρ, είτε με συνάντηση των υπουργών σε κάποια από τα διεθνή φόρα- π.χ. στις Βρυξέλλες, στο περιθώριο της Συνόδου υπουργών Άμυνας του ΝΑΤΟ στις 13 και 14 Φεβρουαρίου. Παράλληλα εκτιμάται ότι θα αποφασιστεί η επανεργοποίηση του διαύλου επικοινωνία των Γενικών Γραμματέων των υπουργείων Εξωτερικών των δυο χωρών.

Η Αθήνα επιδιώκει την προώθηση προπαρασκευαστικών επαφών σε επίπεδο υπουργών Εξωτερικών με στόχο τη διερεύνηση των προϋποθέσεων επανέναρξης των συνομιλιών για το Κυπριακό. Όλα δείχνουν ότι στο εγγύς μέλλον θα υπάρξουν κατ΄ιδίαν συναντήσεις Γιώργου Κατρούγκαλου και Μεσούτ Τσαβούσογλου για το σκοπό αυτό, με την ελληνική κυβέρνηση να διαμηνύει ότι συζητά μόνο για την επανένωση της Κύπρου, με βάση τις αποφάσεις των Ηνωμένων Εθνών και του Ευρωπαϊκού Κεκτημένου, με αποχώρηση των κατοχικών στρατευμάτων και την κατάργηση των εγγυήσεων, όπως επέμενε κατά τις τελευταίες διαπραγματεύσεις στην Ελβετία ο Νίκος Κοτζιάς. Παράλληλα η Αθήνα απορρίπτει οποιαδήποτε συζήτηση για συνομοσπονδία και διχοτόμηση, κάτι που άφησε ανοιχτό η Άγκυρα με την πρόσφατη ανακοίνωση ότι είναι ανοιχτή και σε άλλες λύσεις.

Η αναθεώρηση της τελωνειακής ένωσης ΕΕ-Τουρκίας

Στη συνάντηση Τσίπρα-Ερντογάν αναμένεται να συζητηθούν και οι ευρωτουρκικές σχέσεις που περιλαμβάνουν την αναθεώρηση της τελωνειακής ένωσης ΕΕ-Τουρκίας, καθώς οι μεγάλες χώρες της Ευρώπης δεν συζητούν πλέον την ένταξη της Άγκυρας στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Το προσφυγικό

Τσίπρας και Ερντογάν θα συζητήσουν και το προσφυγικό, καθώς το πρόβλημα στον Έβρο καθίσταται μεγαλύτερο. Είναι χαρακτηριστικό ότι τον πρωθυπουργό συνοδεύει η Ρούλα Τσιριγώτη, καθώς θα εξεταστούν οι δυνατότητες περαιτέρω μείωσης των ροών και η συνεργασία για την εξάρθρωσης δικτύων διακινητών, ενώ για το επόμενο διάστημα προγραμματίζεται συνάντηση του έλληνα υπουργού Μεταναστευτικής Πολιτικής Δημήτρη Βίτσα με τον τούρκο ομόλογό του.

Η ακτοπλοϊκή σύνδεση Σμύρνης-Θεσσαλονίκης μέχρι το καλοκαίρι

Η ενίσχυση της οικονομίας και του τουρισμού μεταξύ των δυο χωρών θα βρεθεί στο επίκεντρο των συζητήσεων, για αυτό άλλωστε και συνοδεύει τον πρωθυπουργό ο Στέργιος Πιτσιόρλας.

Στόχος είναι μέχρι το καλοκαίρι να ολοκληρωθεί η ακτοπλοϊκή σύνδεση Σμύρνης-Θεσσαλονίκης, καθώς και η προώθηση της σιδηροδρομικής διασύνδεσης Κωνσταντινούπολης-Θεσσαλονίκης.

Παράλληλα θα συζητηθούν και επενδύσεις τούρκων επιχειρηματιών στη χώρα μας.

Ο Turkish Stream

Η ενέργεια αναμένεται να επικρατήσει στις συζητήσεις Τσίπρα-Ερντογάν, καθώς πέραν της συνεργασίας των δυο χωρών για τον αγωγό TAP, θα συζητηθεί και η προοπτική της επέκτασης του Turkish Stream, για τον οποίο και η Αθήνα επιθυμεί να περάσει μέσω της Τουρκίας και όχι μέσω της Βουλγαρίας, καθώς σε μια τέτοια περίπτωση δεν θα περάσει και από την Ελλάδα. Η ενέργεια ,πάντως, είναι βασικό σημείο τριβής μεταξύ των δυο χωρών, καθώς η Άγκυρα ετοιμάζει γεωτρήσεις στην κυπριακή ΑΟΖ, ενοχλείται από την συμμαχία Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ-Αιγύπτου, αλλά και από το ζήτημα της επέκτασης των χωρικών υδάτων της χώρας μας στα δώδεκα μίλια στο Ιόνιο.

Οι «οκτώ» και οι γκιουλενιστές

Κατά τη συνάντηση θεωρείται απολύτως βέβαιον ότι ο Ταγίπ Ερντογάν θα θέσει το θέμα των οκτώ τούρκων αξιωματικών που κρατούνται στη χώρα μας και που προφανώς θα λάβει τις αντίστοιχες απαντήσεις.

Ιδιαίτερο ωστόσο ενδιαφέρον εμφανίζει η συζήτηση για τους «γκιουλενιστές» που βρίσκονται στη χώρα μας και για τους οποίους Αθήνα και Άγκυρα εκτιμούν ότι υπάρχουν περιθώρια «εξεύρεσης λύσεων» που θα ικανοποιούν και την τουρκική πλευρά.

Η επίσκεψη στη Χάλκη με τον Πατριάρχη και τα σενάρια επαναλειτουργίας της Θεολογικής Σχολής

Ο έλληνας πρωθυπουργός θα επισκεφθεί την Τετάρτη την Κωνσταντινούπολη και θα συναντηθεί στην Χάλκη με τον Οικουμενικό Πατριάρχη κ. Βαρθολομαίο.

Πρόκειται για ιστορικού χαρακτήρα επίσκεψη, καθώς ο τελευταίος έλληνας πρωθυπουργός που πραγματοποίησε ανάλογη επίσκεψη ήταν ο Ελευθέριος Βενιζέλος το 1933. Η επίσκεψη θα συμπέσει με την τελετή εορτασμού στη Θεολογική Σχολή της Χάλκης της μνήμης του Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως Φώτιου Β΄, ο οποίος είναι ο ιδρυτής της Μονής Αγίας Τριάδος.

Η επίσκεψη του έλληνα πρωθυπουργού με τον Οικουμενικό Πατριάρχη επανέφερε τα σενάρια επαναλειτουργίας της Θεολογικής Σχολής, με διπλωματικές πηγές στην Αθήνα να αναφέρουν απλώς ότι ο Αλέξης Τσίπρας θα επιχειρήσει να πείσει τον Ταγίπ Ερντογάν να προχωρήσει σε μια τέτοια απόφαση, κάτι όμως που δεν είναι καθόλου σίγουρο ότι θα συμβεί.