Τα 4 + 3 θέματα της συνάντησης Μητσοτάκη – Ανδρουλάκη

Σε ένα “παιχνίδι της συναίνεσης” αναμένεται να εξελιχθεί η σημερινή συνάντηση του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, με τον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ, Νίκο Ανδρουλάκη.

Μία συνάντηση την οποία ο κ.Μητσοτάκης επεδίωκε από την ανάδειξη του κ.Ανδρουλάκη στην ηγεσία του ΠΑΣΟΚ το 2021. Αλλά η οποία δεν πραγματοποιήθηκε ποτέ, καθώς εν τω μεταξύ το 2022 “έσκασε” η υπόθεση των υποκλοπών.

Βέβαια όταν ο πρωθυπουργός είχε απευθύνει την πρώτη “πρόσκληση” στον κ.Ανδρουλάκη το 2021, το ΠΑΣΟΚ ονομαζόταν ακόμη Κίνημα Αλλαγής, ήταν τρίτο στις δημοσκοπήσεις και το ερώτημα που έθεταν όλοι ήταν εάν και με ποιον θα συγκυβερνούσε ως μικρός εταίρος.

Άλλωστε κανείς δεν τολμούσε τότε να προβλέψει την εκλογική πτώση του ΣΥΡΙΖΑ. Πολλώ δε μάλλον τις μετέπειτα εξελίξεις που τελικά έφεραν το ΠΑΣΟΚ κοινοβουλευτικά ξανά στη θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Και ενώ το 2022 είχε επανέλθει και το όνομα ΠΑΣΟΚ και το ιστορικό έμβλημα του πράσινου ήλιου.

Το αναγεννημένο δίπολο ΝΔ- ΠΑΣΟΚ

Το ΠΑΣΟΚ πλέον θέλει να εμφανιστεί ως η εναλλακτική στη Νέα Δημοκρατία πρόταση διακυβέρνησης. Αλλά και η ΝΔ θέλει ένα “αντίπαλον δέος” καθώς διαπίστωσε ότι μαζί με τον ΣΥΡΙΖΑ καταρρέει και το αντιΣΥΡΙΖΑ μέτωπο στο οποίο βασίζεται από το 2019.

Ο κ.Μητσοτάκης είχε άλλωστε καταστήσει σαφές ότι επέλεξε ως αντίπαλο τον κ.Ανδρουλάκη, πριν το ΠΑΣΟΚ επισήμως επιστρέψει στη θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Η κυβέρνηση εξαπολύει διαρκώς επιθέσεις κατά του ΠΑΣΟΚ, από το οποίο όμως ταυτόχρονα στήνει “παγίδα συναίνεσης”. Και μέσα σε αυτό το πλαίσιο θα πραγματοποιηθεί η σημερινή πρώτη συνάντηση Μητσοτάκη- Ανδρουλάκη.

Οι δύο πλευρές θέτουν “επισήμως” τέσσερα θέματα στην ατζέντα της συνάντησης, στην οποία όμως θα τεθούν και τρία ακόμη “καυτά” ζητήματα. 

Η ΝΔ ενδιαφέρεται να πετάξει το μπαλάκι της συναίνεσης στο ΠΑΣΟΚ κυρίως για την επιστολική ψήφο στις εθνικές εκλογές και την αναθεώρηση του άρθρου 16. Το ΠΑΣΟΚ θέτει ζητήματα για την οικονομία, το δημογραφικό, αλλά και τους θεσμούς, με το τελευταίο να “πιάνει” και τις υποκλοπές.

Κατά τη συνάντηση αναμένεται επίσης να γίνει “αναγνώριση εδάφους” εν όψει της εκλογής Προέδρου Δημοκρατίας. Ενώ τέλος στο τραπέζι θα τεθούν και τα ελληνοτουρκικά.

Επιστολική ψήφος και αναθεώρηση του 16

Από το Μαξίμου επισήμως τόνιζαν απλώς το θεσμικό χαρακτήρα της συνάντησης και έλεγαν ότι ο κ. Μητσοτάκης κυρίως θέλει να ακούσει τι έχει να πει ο κ.Ανδρουλάκης και από την πλευρά του να ζητήσει να υπάρχει μία μίνιμουμ συνεννόηση στα μεγάλα θέματα μεταξύ της κυβέρνησης και της αξιωματικής αντιπολίτευσης.

Ποια είναι όμως τα θέματα αυτά; Όπως ουσιαστικά επιβεβαίωσε στο briefing της Δευτέρας ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Παύλος Μαρινάκης, η κυβέρνηση θα πετάξει στο ΠΑΣΟΚ το μπαλάκι της συναίνεσης όσον αφορά στην επέκταση της επιστολικής ψήφου και στις εθνικές εκλογές, αλλά και την αναθεώρηση του άρθρου 16, ώστε να επιτραπεί η ίδρυση ιδιωτικών ΑΕΙ στη χώρα.

Το νομοσχέδιο για την επιστολική ψήφο στις εθνικές εκλογές αναμένεται να έρθει στη Βουλή εντός του μήνα. Ενώ η συζήτηση για νέα συνταγματική αναθεώρηση θα ξεκινήσει το 2025.

Ο κ. Μητσοτάκης χρειάζεται ευρύτερες συναινέσεις στα δύο αυτά θέματα, αλλά ουσιαστικά φαίνεται πως θεωρεί πως η συζήτηση αυτή θα είναι για τον ίδιο… win win, που έλεγε κάποτε ο Γιώργος Παπανδρέου.

Είτε δηλαδή η κυβέρνηση θα εμφανιστεί να έχει την πρωτοβουλία στην οποία συναινεί το ΠΑΣΟΚ. Είτε το ΠΑΣΟΚ θα διαφωνήσει και η κυβέρνηση θα συνεχίσει στη ρητορική περί “πράσινου ΣΥΡΙΖΑ” που λέει “όχι σε όλα”. Και στις δύο περιπτώσεις στόχος είναι οι συντηρητικοί κεντρώοι ψηφοφόροι, κυρίως του πάλαι πότε εκσυγχρονιστικού/σημιτικού ΠΑΣΟΚ.

Ο Μητσοτάκης θα ρίξει δίχτυα για Πρόεδρο Δημοκρατίας

Ο πρωθυπουργός έχει δηλώσει στη συνέντευξη του στον Ant1 πως δεν θα θέσει σε αυτή την πρώτη συνάντηση με τον κ.Ανδρουλάκη το θέμα του Προέδρου της Δημοκρατίας και αυτό επειδή όπως είπε δεν έχει ακόμη καταλήξει ως προς το πρόσωπο.

Στην πραγματικότητα βέβαια ο κ. Μητσοτάκης αναμένεται να κάνει μία πρώτη κρούση στον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ εν όψει της προεδρικής εκλογής τον Ιανουάριο. Υπενθυμίζεται άλλωστε ότι μία από τις ιδέες που έχουν πέσει στο τραπέζι του Μεγάρου Μαξίμου είναι να προτείνει ο πρωθυπουργός ένα πρόσωπο που θα προέρχεται από το χώρο του ΠΑΣΟΚ, αλλά από την εποχή της συγκυβέρνησης υπό τον (διαγραφέντα πλέον από τη Νέα Δημοκρατία) Αντώνη Σαμαρά.

Το σκεπτικό είναι ότι έτσι ο κ. Μητσοτάκης θα αναγκάσει την αξιωματική αντιπολίτευση να ψηφίσει Πρόεδρο Δημοκρατίας που θα έχει προτείνει εκείνος, αλλά στον οποίον δεν θα μπορούν εύκολα να πουν “όχι” και οι δυσαρεστημένοι βουλευτές της Νέας Δημοκρατίας.

Ιδανικοί υποψήφιοι για αυτό το σχέδιο φέρονται ο πρώην πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, Ευάγγελος Βενιζέλος, και κυρίως ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας, Γιάννης Στουρνάρας. Η δεύτερη περίπτωση έχει και το πρόσθετο πλεονέκτημα για τον πρωθυπουργό ότι θα μπορεί να ορίσει πρόσωπο της επιλογής του, ενδεχομένως κάποιον στενό του συνεργάτη όπως τον υπουργό Επικρατείας Ακη Σκέρτσο ή τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας Θοδωρή Σκυλακάκη, στην Τράπεζα της Ελλάδας.

Οικονομία, δημογραφικό, θεσμοί και στο βάθος υποκλοπές

Και από τη Χαριλάου Τρικούπη τονίζουν το θεσμικό χαρακτήρα της συνάντησης, επισημαίνοντας ότι ο κ.Ανδρουλάκης ανταποκρίνεται στην πρωτοβουλία του πρωθυπουργού ως αρχηγός πλέον της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Με τον τρόπο αυτό εξηγούν έμμεσα και γιατί δεν είχε συναντηθεί προηγουμένως με τον κ.Μητσοτάκη, παρά τις πιέσεις του Μαξίμου, αλλά και γιατί αποδέχθηκε την πρόσκληση τώρα.

Ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ έχει ήδη δημόσια έχει προϊδεάσει ότι πέρα από τα μεγάλα ζητήματα της χώρας, όπως η οικονομία, τα εθνικά και το κράτος δικαίου, θα προσέλθει στο πρωθυπουργικό γραφείο στη Βουλή με δυο επιπλέον προτάσεις.

Έχει ειδικότερα δηλώσει ότι θα θέσει στον κ.Μητσοτάκη την πρόταση του στην αναθεώρηση του Συντάγματος να επιλέγεται με άλλο τρόπο η ηγεσία της δικαιοσύνης. Δηλαδή να μην είναι η επιλογή ενός κόμματος και μίας κυβέρνησης, αλλά θα έχει περισσότερες δικλίδες ασφαλείας για να διασφαλίζεται η διάκριση των εξουσιών.

Δεύτερον, ο κ. Ανδρουλακης θα πει στον πρωθυπουργό ότι το δημογραφικό δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί μόνο με ad hoc πρωτοβουλίες αλλά σε βάθος χρόνου. Θα υποστηρίξει επομένως ότι απαιτείται ένα ευρύτερο consensus, δηλαδή να συμφωνήσει το πολιτικό σύστημα σε μία στρατηγική, η οποία δεν θα αλλάξει όποιος και να είναι πρωθυπουργός.

Το ΠΑΣΟΚ επιδιώκει να βάλει εκείνο την ατζέντα στη συνάντηση Μητσοτάκη- Ανδρουλακη. Καθώς και να δείξει ότι εκείνο ζητά συναίνεση στα μεγάλα ζητήματα, αλλά αντιμετωπίζει την κυβερνητική άρνηση. Ως παράδειγμα αναφέρουν τις τροπολογίες για την φορολόγηση των κερδών των τραπεζών και την αναστολή της Golden Visa που υποστήριξε ο κ.Ανδρουλάκης στην Βουλή.

Σημειωτέον πως όταν από τη Χαριλάου Τρικούπη θέτουν ζήτημα υποβάθμισης του κράτους δικαίου, εννοούν και τις υποκλοπές. Δεν μπορεί άλλωστε ο κ.Ανδρουλάκης κατά την πρώτη του κατ ίδιαν συνάντηση με τον κ.Μητσοτάκη μετά την αποκάλυψη των υποκλοπών, να μην θέσει το ζήτημα.

Το κεφάλαιο ελληνοτουρκικά

Ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ αναμένεται επίσης φυσικά να θέσει στον πρωθυπουργό και ερωτήματα για τα εθνικά θέματα και συγκεκριμένα για το διάλογο με την Τουρκία.

Η Χαριλάου Τρικούπη υπενθυμίζεται ότι μετά τις δηλώσεις Γκιουλέρ εκτίμησε ότι το περιστατικό στην Κάσο “παραμένει ως σήμερα ομιχλώδες” και ζήτησε ειδική ενημέρωση. Ενώ γενικότερα το ΠΑΣΟΚ έχει εκφράσει ανησυχία για τον ελληνοτουρκικό διάλογο και συγκεκριμένα για διεξαγωγή συνολικών συνομιλιών με την Τουρκία, που παραπέμπουν σε λύση- πακέτο.

Από την πλευρά του ο κ.Μητσοτάκης αναμένεται να ενημερώσει τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης για την πορεία του ελληνοτουρκικού διαλόγου. Θα διαβεβαιώσει εκ νέου ότι η κυβέρνηση δεν δέχεται να μπουν στο τραπέζι θέματα κυριαρχίας και ότι η μόνη διαφορά που συζητά με την Τουρκία αφορά στον καθορισμό ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας.

Ωστόσο θα επισημάνει πως μέχρι στιγμής δεν έχει βρεθεί κοινός τόπος, αλλά θα επιμείνει στην ανάγκη να παραμείνουν ανοιχτοί οι δίαυλοι ώστε να διατηρούνται “ήρεμα νερά” στο Αιγαίο, έστω και επιφανειακά.