Τα μηνύματα Μπακογιάννη για Χάγη και η συζήτηση για τη στρατιωτική θητεία

Οι δημόσιες τοποθετήσεις της πρώην υπουργού Εξωτερικών Ντόρας Μπακογιάννη πάντα “βγάζουν” ειδήσεις και η χθεσινή της ομιλία στην εκδήλωση του Κύκλου Ιδεών του Ευάγγελου Βενιζέλου προκάλεσε για άλλη μία φορά αίσθηση, καθώς επανέλαβε την άποψη της ότι η Ελλάδα πρέπει να δρομολογήσει δυναμικά μία προσφυγή στη Χάγη, και συγκεκριμένα μέσω μίας ειδικής σχέσης της ΕΕ με την Τουρκία.

Είναι η δεύτερη φορά μέσα σε μία εβδομάδα που η βουλευτής της ΝΔ βάζει στο τραπέζι του δημόσιου διαλόγου το ζήτημα της Χάγης. Αυτή τη φορά όμως κατέθεσε μία ολοκληρωμένη πρόταση στρατηγικής για τον τρόπο με τον οποίο θα πιεστεί η Τουρκία να αναγνωρίσει τη δικαιοδοσία του διεθνούς δικαστηρίου: Η κ.Μπακογιάννη εκτίμησε ότι το Ελσίνκι είναι πια “νεκρό”, καθώς ούτε οι Ευρωπαίοι εταίροι θέλουν την Τουρκία ως πλήρες μέλος στην ΕΕ, ούτε η Άγκυρα πια ενδιαφέρεται για αυτό. Πρότεινε αντί αυτού μία ειδική σχέση α λα Μεγάλη Βρετανία, με προϋπόθεση την προσφυγή στη Χάγη για την επίλυση των διαφορών με την Ελλάδα. Γιατί να δεχθεί η Τουρκία; Το σκεπτικό είναι πως η ΕΕ είναι ο πιο σημαντικός οικονομικός εταίρος της γειτονικής χώρας.

Και με αφορμή το Ελσίνκι, έχει ενδιαφέρον ότι η κ.Μπακογιάννη ξεγλίστρησε χθες τόσο απο τη συζήτηση για το άρθρο του Κώστα Σημίτη, όσο και από το σχόλιο του Αλέξη Παπαχελά που συντόνιζε τη συζήτηση, πως στην εξωτερική πολιτική υπάρχουν δύο δόγματα, το δόγμα Μολυβιάτη και το δόγμα Σημίτη. “Τώρα έχει δικαιωθεί το δόγμα του Ελευθερίου Βενιζέλου που έλεγε με την Τουρκία συνομιλείς, προχωρείς και δεν αφήνεις γενικώς το χρόνο να περάσει χωρίς δραστηριότητα στη σχέση σου με την Άγκυρα”, απάντησε η πρώην υπουργός.

Πολλοί αναρωτιούνται όμως εάν η Ντόρα Μπακογιάννη με τις παρεμβάσεις της υπέρ Χάγης έρχεται σε αντίθεση με την κυβέρνηση ή εάν είναι “λαγός” του Κυριάκου Μητσοτάκη. Πάντως την άποψη υπέρ της άμεσης λύσης των ανοιχτών θεμάτων και της προσφυγής στη Χάγη την εκφράζει διαχρονικά και ως πρώην υπουργός Εξωτερικών έχει προφανώς ισχυρή άποψη για την εξωτερική πολιτική της χώρας και είναι γνωστό ότι δεν διστάζει να εκφράζει ανοιχτά και τολμηρά τις θέσεις της. Κάτι που έχει κάνει για παράδειγμα και σε σχέση με τη Συμφωνία των Πρεσπών μετεκλογικά, ξεκαθαρίζοντας ότι δεν τίθεται θέμα ακύρωσης της από την Ελλάδα.

Τούτων δοθέντων, υπενθυμίζεται ότι η συζήτηση για προσφυγή στη Χάγη είναι μεν πάντα ανοιχτή τα τελευταία 45 χρόνια, ωστόσο αποτελεί και ένα ναρκοπέδιο για κάθε κυβέρνηση, καθώς στο διεθνές δικαστήριο είναι πιθανόν να υπάρξουν και υποχωρήσεις, ενώ βέβαια δεν μπορεί να γίνει προσφυγή χωρίς την υπογραφή συνυποσχετικού με την Τουρκία. Η οποία μετά τη συμφωνία με τη Λιβύη εντείνει τις προκλήσεις, απειλεί ακόμη και με γεωτρήσεις σε Κρήτη και Καστελόριζο, ενώ ταυτόχρονα εκδίδει Navtex μέχρι τη Μύκονο.

Τελικά θα πάμε στη Χάγη ή όχι;

Μετά την προηγούμενη παρέμβαση της κ.Μπακογιάννη υπέρ προσφυγής στη Χάγη, η γραμμή του Μαξίμου ήταν πως αυτή τη στιγμή το ενδεχόμενο αυτό είναι εκτός συζήτησης, λόγω της επιθετικής στάσης της Τουρκίας. Είναι γεγονός εξάλλου ότι από όλους τους Τούρκους αξιωματούχους μόνο ο υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου άφηνε ανοιχτό το ενδεχόμενο διαλόγου την περασμένη εβδομάδα. Και βέβαια ουδείς σώφρων θέλει να συρθεί από τα γεγονότα ή ακόμη χειρότερα, σε κατάσταση κρίσης…

Η κ.Μπακογιάννη πάντως ουσιαστικά λέει ότι η Ελλάδα πρέπει να δρομολογήσει τώρα μία διαδικασία που σε βάθος χρόνου θα μπορεί να οδηγήσει στη Χάγη, αλλά εκ των πραγμάτων όχι άμεσα.

Σημειωτέον δε ότι ο υπουργός Επικρατείας Γιώργος Γεραπετρίτης, το περασμένο Σάββατο μιλώντας στα Παραπολιτικά δήλωσε σχετικά: “Στη διένεξή μας με την Τουρκία σχετικά με την υφαλοκρηπίδα και την οριοθέτηση της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης η Ελλάδα έχει με το μέρος της το Διεθνές Δίκαιο. Υπό το πρίσμα αυτό, αποτελεί ασφαλώς εναλλακτική δυνατότητα της ελληνικής διπλωματίας η προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο στον κατάλληλο χρόνο”.

Η λέξη- κλειδί συνεπώς είναι ο χρόνος.

Πάντως το πιο “αιχμηρό” απόσπασμα της χθεσινής ομιλίας της κ.Μπακογιάννη ήταν ίσως η τοποθέτηση της ότι η Ελλάδα πρέπει να προχωρήσει άμεσα οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών με την Αλβανία, αλλά και να χρήση του δικαιώματος της για επέκταση της αιγιαλίτιδας ζώνης της στα 12 ν.μ, “αξιοποιώντας” και το γεγονός ότι η ενταξιακή διαδικασία των Τιράνων έχει παγώσει μετά το γαλλικό βέτο και η γειτονική χώρα χρειάζεται την υποστήριξη της Αθήνας στην ΕΕ. Και αυτό καθώς βάζει έτσι ψηλά τον πήχη στο υπουργείο Εξωτερικών.

Η συζήτηση για τη στρατιωτική θητεία και η “κόντρα” με τους θερμοκέφαλους του στρατού

Αυτό όμως που συζητήθηκε περισσότερο, ήταν η άποψη της ότι δεν μπορεί να παραμείνει ταμπού η αύξηση της στρατιωτικής θητείας, καταρχήν στο πεζικό, αλλά και σε άλλα όπλα. Η κ.Μπακογιάννη μάλιστα υπενθύμισε με νόημα ότι το πρόγραμμα της ΝΔ προέβλεπε υποχρεωτική στράτευση στα 18. Αυτές οι αναφορές της προκάλεσαν έντονες αντιδράσεις, αρνητικές αλλά και θετικές. Και σύμφωνα με πληροφορίες η πρώην υπουργός είπε δημόσια κάτι που συζητείται στο εσωτερικό της κυβέρνησης εδώ και λίγο καιρό, αλλά βέβαια έχει και πολιτικό κόστος. Δοκίμασε έτσι υπό μία έννοια τα νερά…

Η κ.Μπακογιάννη σημειωτέον ότι διαφώνησε με προτάσεις να σταλούν φρεγάτες και να κλείσει η περιοχή νοτίως της Κρήτης. Το καρφί πήγαινε σε ορισμένους στρατιωτικούς, καθώς η πρώην υπουργός Εξωτερικών πιστεύει στα διπλωματικά μέσα και πως το να γίνεται μεγαλοφώνως τέτοια συζήτηση δεν ευνοεί την Ελλάδα, αφού υπάρχει κίνδυνος να δώσει “πάτημα” στην Τουρκία για κλιμάκωση.

Η κ.Μπακογιάννη μάλιστα δεν δίστασε να καρφώσει ευθέως το ναύαρχο Ευάγγελο Αποστολάκη, πρώην υπουργό Άμυνας στην κυβέρνηση Τσίπρα, όταν της είπε στη χθεσινή εκδήλωση, πως εκτός από αύξηση θητείας χρειάζεται και ενίσχυση το στράτευμα: “Και παλιότερα χρειαζόταν ενίσχυση το στράτευμα” του απάντησε, υπονοώντας ότι τα ίδια προβλήματα υπήρχαν και επί των ημερών του.