Τα ΜΟΕ με την Τουρκία δεν θα είναι μία βόλτα στο (θαλάσσιο) πάρκο

Η τέταρτη συνάντηση για τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης διεξάγεται σήμερα στην Αθήνα, με φόντο τις τελευταίες προκλήσεις της Τουρκίας με αφορμή τα θαλάσσια πάρκα.

Των δύο αντιπροσωπειών θα ηγούνται ο Πρέσβης Θεοχάρης Λαλάκος και ο Υφυπουργός Εξωτερικών Μπουράκ Ακτσαπάρ, αντιστοίχως. Θα μετέχουν, επίσης, ανώτατοι και ανώτεροι αξιωματικοί των Ενόπλων Δυνάμεων των δύο χωρών.

Υπενθυμίζεται ότι η προηγούμενη συνάντηση για τα ΜΟΕ, είχε λάβει χώρα στις 13 Νοεμβρίου 2023 στην Άγκυρα.

Τα ΜΟΕ μαζί με τη “θετική ατζέντα” αποτελούν κρίσιμα βήματα στο δρόμο του ελληνοτουρκικού διαλόγου, του οποίου κορυφαίος σταθμός θα είναι η επίσκεψη του Κυριάκου Μητσοτάκη στην Τουρκία και η συνάντηση με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στις 13 Μαΐου.

Στο δρόμο αυτό όμως η Άγκυρα σπέρνει νέες νάρκες, επαναφέροντας θεωρία “γκρίζων ζωνών” στο Αιγαίο μετά την προαναγγελία δημιουργίας θαλασσίου πάρκου στις Κυκλάδες.

Διάλογος παρά τις προκλήσεις

Αυτό που φοβίζει την τουρκική πλευρά είναι το θετικό τετελεσμένο όσον αφορά στο ούτως ή άλλως νόμιμο δικαίωμα της χώρας μας για επέκταση των χωρικών υδάτων στα 12 ναυτικά μίλια. Η Αθήνα πάντως σε όλα τα επίπεδα, και δια στόματος του πρωθυπουργού, τονίζει ότι η δημιουργία των θαλάσσιων πάρκων έχει καθαρά περιβαλλοντικό στόχο. Αλλά ταυτόχρονα ξεκαθαρίζει ότι θα προχωρήσει.

Ο κ. Μητσοτάκης πάντως δηλώνει σταθερά προσηλωμένος στο διάλογο, αλλά με τις διαχρονικές “κόκκινες γραμμές” της χώρας. Δεν είναι τυχαίο μάλιστα ότι ο πρωθυπουργός από τις Βρυξέλλες επιβεβαίωσε ότι το ραντεβού με Ερντογάν στην Τουρκία έχει κλειδώσει για τις 13 Μαΐου. Είχε μόλις προηγηθεί η  “επίθεση” του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών για τα θαλάσσια πάρκα. Αλλά και η απόφαση της έκτακτης Συνόδου της ΕΕ για διασύνδεση της ευρωπαϊκής πορείας της Τουρκίας με το Κυπριακό (που επίσης προκάλεσε την αντίδραση της Άγκυρας).

Και ο Τούρκος πρόεδρος πάντως από την πλευρά του χαρακτήρισε την επίσκεψη Μητσοτάκη στην Τουρκία ένα σημαντικό σταθμό. Ο ίδιος ο Ερντογάν δηλαδή κράτησε χαμηλούς τόνους, ώστε να μην κατηγορηθεί ότι υποσκάπτει το διάλογο. Ωστόσο η επιστροφή της Τουρκίας στην αναθεωρητική ατζέντα είχε ήδη εκφραστεί σε επίπεδο ΥΠΕΞ και είναι δεδομένη.

Το Μαξίμου υπερασπίζεται την πολιτική της ελληνοτουρκικής προσέγγισης

Ο κ. Μητσοτάκης πάντως από τη Λέσβο, όπου πραγματοποίησε περιοδεία την Παρασκευή, έκανε λόγο για “απτά, πραγματικά αποτελέσματα της ελληνοτουρκικής προσέγγισης”, αναφερόμενος στη συμφωνία για τη visa express σε Τούρκους τουρίστες στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου, αλλά και στη μείωση των μεταναστευτικών ροών, ως αποτέλεσμα της συμφωνίας συνεργασίας των δύο χωρών που κλείδωσε κατά την επίσκεψη Ερντογάν στην Αθήνα το Δεκέμβριο.

Ο πρωθυπουργός ένιωσε την ανάγκη να υπερασπιστεί την απόφαση για διάλογο με την Τουρκία, καθώς σημαντικό τμήμα του δεξιού ακροατηρίου της Νέας Δημοκρατίας βλέπει με καχυποψία την εξωτερική πολιτική του Μαξίμου και τον προερχόμενο από το χώρο του ΠΑΣΟΚ υπουργό Εξωτερικών, Γιώργο Γεραπετρίτη.

Για την κυβέρνηση πάντως το μεγαλύτερο κέρδος της συνέχισης του διαλόγου, έστω και εάν η Τουρκία επιμένει στις παράλογες διεκδικήσεις της, είναι η ηρεμία επί του πεδίου στο Αιγαίο. Κανείς δεν θα ήθελε άλλωστε ένα ακόμη καλοκαίρι σαν αυτό του 2020. Ούτε οι εταίροι στην ΕΕ ούτε οι σύμμαχοι στο ΝΑΤΟ, που έχουν φυσικά το βλέμμα στραμμένο στη Μέση Ανατολή. Η κρίση στη Μέση Ανατολή μετά και απάντηση του Ισραήλ στο Ιράν βρίσκεται άλλωστε στην κορυφή της ατζέντας του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ σήμερα στις Βρυξέλλες, όπου θα μετάσχει και ο κ. Γεραπετρίτης.

Κατά τα λοιπά, από το Μαξίμου διαβεβαιώνουν πως δεν έχουν αυταπάτες πως οι θέσεις της Τουρκίας έχουν επί της ουσίας αλλάξει. Ενώ ο υπουργός Άμυνας, Νίκος Δένδιας, δήλωσε (εφημερίδα Παραπολιτικά) όσον αφορά στα ελληνοτουρκικά ότι “η νηνεμία επί του πεδίου είναι σαφώς καλοδεχούμενη”, αλλά και πως “δεν πρέπει να ξεχνάμε όμως ότι η Τουρκία βρίσκεται σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι για την κατεύθυνση την οποία θα επιλέξει όταν αποσυρθεί από την ενεργό πολιτική δραστηριότητα ο Πρόεδρος Ερντογάν”.