Το “ανατολίτικο παζάρι” Μπλίνκεν με τα F16 και τα F35

Τα εξοπλιστικά προγράμματα της χώρας μας και ιδίως η προμήθεια των F35 είναι ένα από τα θέματα που αναμένεται να τεθούν κατά τη συνάντηση του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Άντονυ Μπλίνκεν σήμερα το απόγευμα.

Ο πρωθυπουργός θα υποδεχθεί στο σπίτι του στα Χανιά τον υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ, ο οποίος θα έρθει από την Τουρκία, πρώτο σταθμό της περιοδείας του στην ανατολική Μεσόγειο και τη Μέση Ανατολή.

Στο σπίτι στα Χανιά είχε φιλοξενήσει ο κ.Μητσοτάκης το 2020 και τον τότε υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάικ Πομπέο. Η Κρήτη άλλωστε δεν είναι μόνο ο τόπος καταγωγής του πρωθυπουργού, αλλά και το νησί όπου βρίσκεται μία από τις πιο σημαντικές αμερικανικές βάσεις στην περιοχή.

Και ο κ. Μητσοτάκης θέλει προφανώς να υπενθυμίσει στον Αμερικανό υπουργό Εξωτερικών το ρόλο της Ελλάδας ως πυλώνα σταθερότητας και ασφάλειας, ως αξιόπιστου και αναγκαίου εταίρου και συμμάχου στην περιοχή. Ιδίως σε μία περίοδο επικίνδυνων για την περιφερειακή σταθερότητα εξελίξεων στη Μέση Ανατολή.

Στη συνάντηση αναμένεται να συζητηθούν διεθνή και περιφερειακά ζητήματα, με επίκεντρο τις τελευταίες εξελίξεις στη Μέση Ανατολή και την ανθρωπιστική κατάσταση στη Γάζα, η κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο, οι τελευταίες εξελίξεις στην Ουκρανία και η αμυντική συνεργασία Ελλάδας-ΗΠΑ.

Η αμερικανική αγωνία για την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ

Για το τελευταίο είναι που υπάρχει ανησυχία στην Αθήνα, καθώς οι ΗΠΑ έχουν ξεκινήσει ένα ανατολίτικο παζάρι με την Τουρκία για την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ. Το πρωτόκολλο ένταξης της Σουηδίας στη Συμμαχία θα συζητηθεί στην Τουρκική Εθνοσυνέλευση στις 15 Ιανουαρίου, αλλά η Άγκυρα επιμένει πρώτα να εγκριθεί η πώληση F16 και των κιτ εκσυγχρονισμού για τον πεπαλαιωμένο στόλο της τουρκικής αεροπορίας.

Από την πλευρά τους οι ΗΠΑ απειλούν την Τουρκία ότι θα προχωρήσουν άμεσα στην προμήθεια F35 στην Ελλάδα εάν καθυστερήσει και άλλο η ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ. Γεγονός που σημαίνει ότι εάν η Τουρκία ανάψει το πράσινο φως στη Σουηδία, ενδέχεται να παγώσει προσωρινά η πώληση των τελευταίας γενιάς μαχητικών στη χώρα μας.

Η απάντηση της Αθήνας στα ανατολίτικα παζάρια με τα F16 και τα F35

“Η ελληνοαμερικανική στρατηγική σχέση και αμυντική συνεργασία είναι αυτόνομη και δεν ετεροπροσδιορίζεται. Η Ελλάδα έχει ακολουθήσει και ακολουθεί μια συστηματική πολιτική ενίσχυσης και θωράκισης των ενόπλων δυνάμεών της. Δεν μπορεί να υπαγορεύσει σε μια χώρα όπως οι ΗΠΑ την πολιτική αμυντικών προμηθειών έναντι άλλων χωρών”, έλεγαν κυβερνητικά στελέχη.

Σημείωναν πάντως με νόημα όσον αφορά στο τουρκικό αίτημα για τα F16 ότι “το αμερικανικό σύστημα έχει τους δικούς του περιορισμούς και ανώτατοι αξιωματούχοι του Κογκρέσου έχουν εκφράσει επιφυλάξεις για συγκεκριμένα προγράμματα προς άλλες χώρες.”

Οι ίδιες πηγές διαμήνυαν ότι: “Ταυτόχρονα, δεν μπορεί να συνδέονται τα εξοπλιστικά προγράμματα της Ελλάδας, ενός αξιόπιστου εταίρου των ΗΠΑ και συνεπούς συμμάχου με προσφορά στο ΝΑΤΟ, με προγράμματα άλλων χωρών.” Και υπενθύμιζαν πως: “Η Ελλάδα έχει καταθέσει το αίτημά της για την προμήθεια μιας μοίρας F35 και αναμένει την επίσημη εκκίνηση της διαδικασίας με αποστολή επιστολής στο Κογκρέσο για την έγκριση της πώλησης.”

Το Μαξίμου πάντως σε κάθε περίπτωση εκτιμά ότι οι ελληνοαμερικανικές σχέσεις βρίσκονται σε ιστορικά υψηλό επίπεδο. Επικαλούνται ως απόδειξη την ομιλία του κ.Μητσοτάκη στο Κογκρέσο τον Μάιο του 2022, επισημαίνοντας ότι πρόκειται για μία τιμή που επιφυλάσσεται σε λίγους ξένους ηγέτες.

Υπενθύμιζαν επίσης τη συνάντησή του πρωθυπουργού στον Λευκό Οίκο με τον Aμερικανό Πρόεδρο Τζο Μπάιντεν. Καθώς και την ψήφιση της τροποποίησης της Συμφωνίας Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας Ελλάδας-ΗΠΑ  (MDCA) το 2022, η οποία – όπως λένε – “αναγνώρισε την γεωστρατηγική σημασία της Ελλάδας στην ευρύτερη περιοχή και ανέδειξε τον μακροχρόνιο χαρακτήρα της δέσμευσης των ΗΠΑ στην Ελλάδα σε μια περίοδο που αναπροσαρμόζονταν οι αμερικανικές προτεραιότητες.”

Το πρόγραμμα Μπλίνκεν σε Κωνσταντινούπολη και Χανιά

Ο κ. Μπλίνκεν έφτασε χθες στην Κωνσταντινούπολη. Σήμερα Σάββατο θα συναντηθεί με τον Τούρκο υπουργό Εξωτερικών Χακάν Φιντάν. Ενώ οι πληροφορίες χθες συνέκλιναν στην εκτίμηση ότι θα υπάρξει σήμερα το μεσημέρι και συνάντηση με τον Τούρκο πρόεδρο, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.

Από την Κωνσταντινούπολη ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών θα μεταβεί στα Χανιά, όπου πρώτα θα έχει μία κατ’ ιδίαν συνάντηση με τον κ.Μητσοτάκη, ενώ στη συνέχεια θα πραγματοποιηθεί συνάντηση εργασίας. Στη διευρυμένη συνάντηση θα συμμετάσχουν ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης, η υφυπουργός Εξωτερικών Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου, η διευθύντρια του διπλωματικού γραφείου του Πρωθυπουργού, πρέσβης Άννα Μαρία Μπούρα και η ειδική σύμβουλος Διεθνούς Πολιτικής και Δημόσιας Διπλωματίας του Πρωθυπουργού Αριστοτελία Πελώνη.