Το δίλημμα του Μητσοτάκη με το AirBnB και τον ΦΠΑ

Το ερώτημα τι θα περιλαμβάνει το καλάθι του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, στη ΔΕΘ του 2024 απασχολεί άπαντες στη Νέα Δημοκρατία. Και αυτό καθώς τα γαλάζια στελέχη αναμένουν εναγωνίως την έκπληξη ή έστω το σύνθημα επανεκκίνησης για αλλαγή κλίματος μετά τις ευρωεκλογές.

Την ίδια στιγμή όμως το οικονομικό επιτελείο επικαλείται την ανάγκη να μην τεθεί σε κίνδυνο η δημοσιονομική ισορροπία. Ενώ η κυβέρνηση δεν θέλει και να συγκρουστεί με δικά της ακροατήρια.

Το Μαξίμου επομένως χαμηλώνει τον πήχη των προσδοκιών και για επικοινωνιακούς λόγους φυσικά. Δηλαδή προκειμένου οι όποιες εξαγγελίες να μην είναι κατώτερες των προσδοκιών που έχουν δημιουργηθεί. Άλλωστε, από την κυβέρνηση διαμηνύουν ότι ο κ. Μητσοτάκης δεν θα χαλάσει το προφίλ του “συνετού πρωθυπουργού”, που θέλει να καλλιεργεί.

“Αυτό το οποίο δεν μας έχει συνηθίσει να κάνει ο πρωθυπουργός είναι να βγάζει ένα μεγάλο καλάθι, για να γίνει προσωρινά ευχάριστος και να υποθηκεύσει τις επόμενες γενιές”, δήλωσε χαρακτηριστικά ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Παύλος Μαρινάκης, χθες στο briefing. Και ξέκοψε τα σενάρια για μείωση του ΦΠΑ στο ελαιόλαδο α λα ισπανικά, ακριβώς με το επιχείρημα ότι όπως υποστήριξε στην Ισπανία δεν απέδωσε το αντίστοιχο μέτρο.

Παραδέχθηκε πάντως ότι ένας βασικός λόγος που η κυβέρνηση λέει σταθερά “όχι” σε μείωση του ΦΠΑ είναι ότι το κράτος θα χάσει σημαντικά έσοδα για τον προϋπολογισμό. Ενώ διερωτήθηκε ρητορικά: “Υπάρχει κυβέρνηση που δε θέλει να προχωρά σε μέτρα που θα ανακουφίζουν τους πολίτες;”

Φαίνεται πάντως πως το μέτρο μείωσης του ΦΠΑ στο ελαιόλαδο θα ήθελε το υπουργείο Ανάπτυξης, το οποίο αντιμετωπίζει τη δυσαρέσκεια των πολιτών για την ακρίβεια στο ράφι, αλλά όχι και το υπουργείο Οικονομικών, που ανησυχεί για τα δημόσια έσοδα.

To AirBnB or not to AirBnb?

Μένει επίσης να φανεί τι μέτρα θα ανακοινώσει τελικά ο πρωθυπουργός για τη “μάστιγα” του AirBnB. Σε κάθε περίπτωση το στεγαστικό (όπως και το δημογραφικό) θα αποτελέσει ένα από τα θέματα στα οποία θα δώσει βάρος ο κ.Μητσοτάκης στην ομιλία του στα εγκαίνια της ΔΕΘ το βράδυ του Σαββάτου.

Υπενθυμίζεται ότι πριν τις ευρωεκλογές ο κ. Μητσοτάκης είχε αφήσει ανοιχτό το ενδεχόμενο νέων περιορισμών στο AirBnB, με τη μορφή πλαφόν στις ημέρες βραχυχρόνιας μίσθωσης ανά έτος. Το σενάριο οριζόντιων παρεμβάσεων για την “κατάρα” του AirBnB όμως φαίνεται ότι τελικά απορρίπτεται. Αντίθετα η κυβέρνηση φαίνεται να προσανατολίζεται σε προσωρινά και ήπια μέτρα, όπως το “πάγωμα” στην έκδοση νέων αδειών για βραχυχρόνια μίσθωση σε κορεσμένα αστικά κέντρα.

Ενδεικτικό φαίνεται πως είναι το νέο χωροταξικό σχέδιο για τον τουρισμό, που έχει τεθεί σε διαβούλευση μέχρι τις 15 Σεπτεμβρίου από τα υπουργεία Περιβάλλοντος και Τουρισμού. Το νέο χωροταξικό για τον τουρισμό χωρίζει τη χώρα σε πέντε κατηγορίες ανάλογα με το βαθμό επιβάρυνσης από την τουριστική ανάπτυξη.

Στο “κόκκινο” έχουν μπει 18 περιοχές της χώρας, μεταξύ των οποίων και περιοχές της Αττικής, όπου προφανώς το θέμα είναι το AirBnB, και συγκεκριμένα οι δημοτικές ενότητες Αθηναίων, Καλλιθέας, Αλίμου, Γλυφάδας, Μοσχάτου, Νέας Σμύρνης, Παλαιού Φαλήρου, Βουλιαγμένης, Νέας Μάκρης, Αναβύσσου και Πειραιώς.

Τι προβληματίζει τον Μαξίμου

Χαρακτηριστικές ήταν και πρόσφατες δηλώσεις του κ.Μαρινάκη σε συνέντευξη του στο Open. Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος έκανε λόγο για “μια συζήτηση, η οποία έχει δαιμονοποιήσει τις βραχυχρόνιες μισθώσεις”. Και υποστήριξε πως: “Η  αλήθεια είναι ότι ακόμη και να πάρει η κυβέρνηση μια απόφαση, που δεν θα πάρει τέτοια απόφαση, να πει ότι τα AirBnB γίνονται μακροχρόνιες μισθώσεις, άντε να επιστρέψουν περίπου 10.000 ακίνητα, ενώ οι ελλείψεις είναι πολλές περισσότερες. Είναι 100 -200 -300 χιλιάδες και τα κλειστά σπίτια φαίνεται ότι είναι 500.000.” 

Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος επικαλέστηκε επίσης ότι το AirBnB φέρνει έσοδα στο κράτος, το οποίο εισέπραξε πέρυσι 600 εκατομμύρια από τις βραχυχρόνιες μισθώσεις σύμφωνα με τις τελευταίες φορολογικές δηλώσεις. Δήλωσε δε ότι η κυβέρνηση δεν θα “ποινικοποιήσει και δαιμονοποιήσει” το AirBnB. Ενώ τόνισε ότι ο στόχος δεν είναι “να πάμε να χτυπήσουμε μια πτυχή της οικονομίας, ένα μέρος που δουλεύει και αποδίδει και φέρνει έσοδα στο κράτος, αλλά να ενισχύσουμε τους πολίτες που έχουν κλειστά ακίνητα.” 

Σημειωτέον ότι εξετάζεται και το ενδεχόμενο φοροαπαλλαγής των εσόδων από ενοίκια για τρία χρόνια σε όσους μετατρέψουν τα AirBnB σε μακροχρόνιες μισθώσεις. Ωστόσο το κίνητρο αυτό είναι πολύ μικρότερο από τα δυνητικά έσοδα της βραχυχρόνιας μίσθωσης στο αντίστοιχο χρονικό διάστημα.

Εκτός από τα έσοδα του κράτους βέβαια (που από τον ξενοδοχειακό κλάδο είναι ακόμη μεγαλύτερα), βασικός λόγος της κυβερνητικής απροθυμίας να πάρει δραστικά μέτρα για το AirBnB είναι πως από αυτό επωφελείται μερίδα της λεγόμενης “μεσαίας τάξης” που αποτελεί προνομιακό κοινό της ΝΔ, καθώς και μία ολόκληρη νέα ομάδα “επενδυτών” και “επιχειρηματιών”.