Το βαυαρέζικο χαστούκι στη Μέρκελ αλλάζει τον πολιτικό χάρτη της Γερμανίας και της Ευρώπης

Αναμενόμενο το χθεσινό αποτέλεσμα στις εκλογές στο κρατίδιο της Βαυαρίας, όμως το σοκ στη γερμανική πολιτική σκηνή είναι ισχυρό. Οι Χριστιανοκοινωνιστές, το δεύτερο μέλος του συνασπισμού κομμάτων που έχει εκλέξει την Ανγκελα Μέρκελ καγκελάριο, έχασε για πρώτη φορά την αυτοδυναμία πέφτοντας στο ιστορικό χαμηλό του 37,3% (σύμφωνα με τους υπολογισμούς της ARD χθες το βράδυ).

Εξέλιξη που αναμένεται να επιφέρει αλυσιδωτές αντιδράσεις, ανάλογα και με το αποτέλεσμα στις εκλογές της 28ης Οκτωβρίου στο κρατίδιο της Έσσης. Ο Χορστ Ζέεχοφερ μετράει ώρες στην ηγεσία της CSU και η κρίση αυτή αναμένεται να επηρεάσει συνολικά την κυβέρνηση και κατά συνέπεια και τη Μέρκελ.

Μεγάλος κερδισμένος από την πτώση της CSU δεν είναι τόσο η ξενοφοβική AfD (αν και το 11% που της διασφαλίζει την είσοδο σε ένα ακόμη τοπικό κοινοβούλιο της Γερμανίας συνιστά ένα ακόμη καμπανάκι), όσο οι Πράσινοι και το τοπικό κόμμα Ελεύθεροι Ψηφοφόροι (Freie Wähler), που δίνουν τη δυνατότητα στους Χριστιανοκοινωνιστές για συγκρότηση κυβέρνησης (στα μέσα Νοεμβρίου πρέπει να έχει σχηματιστεί κυβέρνηση στη Βαυαρία, αλλά πάντως ο Χριστιανοκοινωνιστής πρωθυπουργός του κρατιδίου Μάρκους Ζέντερ είναι τυχερός μέσα στην ατυχία του καθώς αναμένεται να ηγηθεί και της επόμενης τοπικής κυβέρνησης).

Μεγάλος χαμένος εκτός από την CSU, οι Σοσιαλδημοκράτες που πέφτουν σε μονοψήφιο ποσοστό και είναι μόλις πέμπτο κόμμα: Ακόμη και για τη Βαυαρία όπου ποτέ η SPD δεν είχε ισχύ, πρόκειται για βαρύ χτυπημα, που επιβεβαιώνει πως ο μεγάλος συνασπισμός πια είναι θηλιά στο λαιμό της γερμανικής σοδσιαλδημοκρατίας. Το SPD δεν έχει πια μήνυμα ούτε βάση: οι εργάτες ψηφίζουν (και) ακροδεξιά (και αυτό είναι το πιο ανησυχητικο της υπόθεσης), οι μορφωμένοι πήγαν στους Πράσινους.

“Η παλιά CSU πέθανε το βράδυ της Κυριακής” σχολίαζε η Sueddeutsche Zeitung, επιβεβαιώνοντας ότι η τακτική των Χριστιανοκοινωνιστών να επιχειρήσουν να “βγουν εκ δεξιών” στην AfD υιοθετώντας τη δική της ατζέντα, τελικά έσπρωξε τους σκληρούς δεξιούς ψηφοφόρους της CSU στην AfD και τους φιλελεύθερους ψηφοφορους της σε Πράσινους και Ελεύθερους Ψηφοφόρους.

Η (ακρό)δεξία στροφή της CSU περιελάμβανε υποχρεωτική τοποθέτηση Εσταυρωμένων σε δημόσια κτίρια και αυξημένη εξουσία στην Αστυνομία. Τέτοιες κινήσεις σε συνδυασμό με την ακραία ρητορική του περασμένου έτους και σπασμωδικές κινήσεις του πρόεδρου του κόμματος και υπουργου Εσωτερικών της ομοσπονδιακής κυβέρνησης Χορστ Ζέεχοφερ (ο οποιος τον Ιούνιο απείλησε μέχρι και να ρίξει τη Μέρκελ για να κάνει δική του πολιτική για το προσφυγικό) είχαν το ακριβώς αντίθετο από το επιδιωκώμενο αποτέλεσμα. Η δεξιά συνολικά στη Βαυαρία βέβαια έχει τον ίδιο αριθμό ψήφων, πλην όμως η CSU στάθηκε ανίκανη να διατηρήσει τη συνοχή της. Και η αυξημένη συμμετοχή δείχνει ότι επρόκειτο για ένα σαφές μήνυμα.

Όμως αν και όλοι συζητούν την άνοδο της ακροδεξιάς (και ευλόγως καθώς είναι ανησυχητικό το γεγονός ότι στη Γερμανία παύει να είναι ταμπού η ψήφος σε ένα κόμμα με ανοιχτά ρατσιστικό λόγο, κάτι που μεταπολεμικά θεωρείτο απαράδεκτο), η γερμανική κοινωνία διάθετει και ισχυρές υγιείς δυνάμεις που αντιδρούν. Το Σάββατο 250.000 άνθρωποι διαδήλωσαν στο Βερολίνο ενάντια στο ρατσισμό, αποδεικνύοντας ότι υπάρχει ένας άλλος πιο ουσιαστικός δρόμος αντίδρασης στο κατεστημένο και αίτημα για μία πιο προοδευτική πολιτική. Το ερώτημα είναι ποιος θα ακούσει. Και το βέβαιο είναι ότι η Ανγκελα Μέρκελ αποδυναμώνεται ημέρα με την ημέρα και τα βάσανα του κομματικού της εταίρου θα έχουν συνέπειες και στον κυβερνητικό συνασπισμό.