Τουρκία: Προκατειλημμένη και μονομερής είναι η ΕΕ στο Κυπριακό – Δεν πτοούμαστε

Η απόφαση της Ευρωπαϊκής Ένωσης να λάβει μέτρα με τα οποία αναστέλλονται διμερείς επαφές για διάφορα ζητήματα και θα μειωθεί η χρηματοδότηση προς την Άγκυρα εξαιτίας των γεωτρήσεων στα ανοικτά της Κύπρου δεν πρόκειται να κάμψει την αποφασιστικότητα της Άγκυρας να συνεχίσει τις δραστηριότητές της στο πεδίο της ενέργειας στην περιοχή, αναφέρει ανακοίνωση που έδωσε στη δημοσιότητα σήμερα το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών.

Στην ανακοίνωσή του, το τουρκικό ΥΠΕΞ διατείνεται επίσης ότι το γεγονός πως η ΕΕ δεν αναφέρεται στους Τουρκοκύπριους στην απόφασή της, που δημοσιοποιήθηκε χθες βράδυ, «δείχνει πόσο προκατειλημμένη και μονομερής είναι η ΕΕ στο Κυπριακό».

Τα μέτρα κατά της Άγκυρας

Στο συμβούλιο των υπουργών Εξωτερικών των 28 αποφασίστηκε να ανασταλούν «οι διαπραγματεύσεις για τη συνολική Συμφωνία Αεροπορικών Μεταφορών» και να ακυρωθούν «προς το παρόν» τόσο «το Συμβούλιο Σύνδεσης», όσο και οι «περαιτέρω συνεδριάσεις του διαλόγου υψηλού επιπέδου ΕΕ-Τουρκίας». Ακόμη, αποφασίστηκε «να μειωθεί η προενταξιακή βοήθεια προς την Τουρκία για το 2020», ενώ οι ευρωπαίοι ΥΠΕΞ απηύθυναν παράλληλα προτροπή προς την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) να «επανεξετάσει» τις δανειακές χορηγήσεις της στην Τουρκία.

Αναλυτικά:

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με το τελικό κείμενο των συμπερασμάτων οι 28 αποφάσισαν τα εξής:

“Ενόψει των συνεχιζόμενων και νέων παράνομων δραστηριοτήτων γεωτρήσεων της Τουρκίας, το Συμβούλιο αποφασίζει να αναστείλει τις διαπραγματεύσεις για τη συμφωνία περί ολοκληρωμένων αερομεταφορών και συμφωνεί να μην διεξάγεται προς το παρόν το Συμβούλιο Σύνδεσης και άλλες συναντήσεις των διαλόγων υψηλού επιπέδου ΕΕ-Τουρκίας”.

Επιπλέον “το Συμβούλιο προσυπογράφει την πρόταση της Επιτροπής για μείωση της προενταξιακής βοήθειας προς την Τουρκία για το 2020 και καλεί την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων να επανεξετάσει τις δανειοδοτικές της δραστηριότητες στην Τουρκία, ιδίως σε ό, τι αφορά τα δάνεια με κρατική στήριξη”.

Το Συμβούλιο “εξακολουθεί να παρακολουθεί το θέμα στενά” και, “σύμφωνα με τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 20ής Ιουνίου, καλεί την Ύπατη Εκπρόσωπο και την Επιτροπή να συνεχίσουν τις εργασίες για επιλογές για στοχοθετημένα μέτρα ενόψει των συνεχιζόμενων ενεργειών γεωτρήσεων της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο ” , δηλώνοντας ότι “το Συμβούλιο θα παρακολουθεί εκ του σύνεγγυς τις εξελίξεις και θα επανέλθει σε αυτό το θέμα όπως αρμόζει”.

Σύμφωνα με το τελικό κείμενο που εξασφάλισε το ΚΥΠΕ, επιπλέον οι 28 υπενθυμίζουν τα “συμπεράσματα του Συμβουλίου της 18ης Ιουνίου 2019 και τα προηγούμενα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, και ιδίως τα συμπεράσματα της 20ής Ιουνίου 2019” και “εκφράζουν τη λύπη τους για το γεγονός ότι, παρά τις επανειλημμένες εκκλήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης να σταματήσει παράνομες δραστηριότητες στην Ανατολική Μεσόγειο, η Τουρκία συνέχισε τις εργασίες γεώτρησης δυτικά της Κύπρου και ξεκίνησε μια δεύτερη επιχείρηση γεώτρησης βορειοανατολικά της Κύπρου στα κυπριακά χωρικά ύδατα”.

Το Συμβούλιο επαναλαμβάνει “τις σοβαρές άμεσες αρνητικές επιπτώσεις που έχουν αυτές οι παράνομες ενέργειες σε ολόκληρο το φάσμα των σχέσεων ΕΕ-Τουρκίας. Το Συμβούλιο καλεί και πάλι την Τουρκία να απέχει από τέτοιες ενέργειες, να ενεργεί με πνεύμα καλής γειτονίας και να σέβεται την κυριαρχία και τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κύπρου σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο “.

Επιπλέον, “το Συμβούλιο, καλωσορίζοντας την πρόσκληση της κυβέρνησης της Κύπρου να διαπραγματευτεί με την Τουρκία, επισημαίνει ότι η οριοθέτηση των αποκλειστικών οικονομικών ζωνών και της ηπειρωτικής υφαλοκρηπίδας πρέπει να αντιμετωπιστεί με θετικό διάλογο και διαπραγμάτευση, με πλήρη σεβασμό του διεθνούς δικαίου και σύμφωνα με την αρχή της καλής γειτονίας”.

“Η ΕΕ παραμένει πλήρως αφοσιωμένη στην υποστήριξη των προσπαθειών που έχουν αναληφθεί από τον ΟΗΕ για συνεργασία με τα μέρη, με σκοπό τη δημιουργία των συνθηκών που θα επιτρέψουν την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων για μια συνολική διευθέτηση του κυπριακού προβλήματος”, αναφέρει το κείμενο.

“Στο πλαίσιο αυτό, το Συμβούλιο υπενθυμίζει ότι εξακολουθεί να είναι ζωτικής σημασίας η Τουρκία να δεσμεύεται και να συνεισφέρει σε μια τέτοια διευθέτηση, συμπεριλαμβανομένων των εξωτερικών της πτυχών, στο πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών σύμφωνα με τα σχετικά ψηφίσματα του ΣΑΗΕ και σύμφωνα με τις αρχές στις οποίες βασίζεται η ΕΕ και το κοινοτικό κεκτημένο “, αναφέρεται στο ίδιο κείμενο.

Η Ύπατη Εκπρόσωπος Φεντερίκα Μογκερίνι ερωτηθείσα σχετικά περιορίστηκε να πει ότι ελήφθη μια απόφαση ομόφωνα και θα δημοσιοποιηθεί αργότερα μέσα στη μέρα.

Τι προτείνει ο Ακιντζί

Πρόταση για δημιουργία κοινής επιτροπής υδρογονανθράκων και αρχές και για τον τρόπο εργασίας, τις αρμοδιότητες, το διαμοιρασμό εσόδων και την κατάσταση των υφιστάμενων αδειοδοτήσεων περιλαμβάνει η επιστολή που έστειλε ο Τουρκοκύπριος ηγέτης στον πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Με μια επιστολή εννέα σημείων, που ο Τουρκοκύπριος ηγέτης Μουσταφά Ακιντζί έστειλε στον πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκο Αναστασιάδη, γνωστοποιεί τις προθέσεις της τουρκοκυπριακής πλευράς για την κοινή χρήση του φυσικού αερίου στο νησί.

Οι προτάσεις του, σύμφωνα με την εφημερίδα “Φιλελεύθερος” περιλαμβάνουν την δημιουργία κοινής επιτροπής υδρογονανθράκων, τις βασικές αρχές για τον τρόπο εργασίας και τις αρμοδιότητες, τον διαμοιρασμό των εσόδων, την κατάσταση των υφιστάμενων αδειοδοτήσεων και λεπτομέρειες σχετικά με τις προτεραιότητες χρήσης των εσόδων.

Όπως μεταδίδεται από τα κατεχόμενα, το περιεχόμενο της πρότασης αποκαλύπτει το τ/κ «πρακτορείο» ειδήσεων που επικαλείται «ασφαλείς πληροφορίες».

Σύμφωνα με αυτές τις πληροφορίες, το πρώτο σημείο της επιστολής Ακιντζί ξεκαθαρίζει τις βασικές αρχές και πως «οι δύο κοινοί ιδιοκτήτες του νησιού, Τ/κ και Ε/κ έχουν και ίσα δικαιώματα στις πηγές φυσικού αερίου και πρέπει και οι δύο κοινότητες να επωφεληθούν ταυτόχρονα και με τρόπο δίκαιο από αυτές τις πηγές».

Στην ε/κ πλευρά προτείνεται η λήψη αποφάσεων να είναι με συναίνεση, οι δύο κοινότητες να εκπροσωπούνται ισότιμα, να είναι μια επιτροπή υπό την αιγίδα του ΟΗΕ και με τη συμμετοχή της ΕΕ ως παρατηρητή. Επιπλέον, όταν παρίσταται ανάγκη να μπορούν να κληθούν διεθνείς ανεξάρτητοι ειδικοί σε θέματα ενέργειες.

Στην πρόταση σημειώνεται ως βασική αρχή ότι η συμφωνία στο θέμα των υδρογονανθράκων δεν θα παραβιάζει τις υφιστάμενες θέσεις της τ/κ και της ε/κ πλευράς σχετικά με μια περιεκτική λύση στο Κυπριακό. Γίνονται επίσης κάποιες προτάσεις που αφορούν το τί θα γίνει από δω και πέρα σε σχέση με τις αδειοδοτημένες θαλάσσιες περιοχές που συμπίπτουν – όπως αναφέρεται – και τις δραστηριότητες έρευνας και εκμετάλλευσης.

Προβλέπεται δε στην πρώτη συνάντηση των μελών της κοινής επιτροπής να συμφωνηθεί το ποσοστό για τον διαμοιρασμό των εσόδων από το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο. Επιπλέον, η κοινή επιτροπή προτείνεται να έχει την αρμοδιότητα προγραμματισμού για το μέλλον, πώς θα φτάσουν τα αποθέματα στις διεθνείς αγορές και παρόμοια θέματα.

Ξεχωριστό σημείο αποτελεί και η πρόταση για δημιουργία ενός κοινού ταμείο από τα έσοδα των υδρογονανθράκων και στο μέλλον ένα σημαντικό μέρος αυτού του ταμείου να μπορεί να χρησιμοποιηθεί, στο πλαίσιο μιας περιεκτικής λύσης, για την λύση του περιουσιακού και έργα προς μια ισορροπημένη ανάπτυξη των δύο πλευρών.

Εθνικό Συμβούλιο συγκαλεί ο Αναστασιάδης

Σήμερα ο Κύπριος Πρόεδρος Νικος Αναστασιάδης έχει συγκαλέσει το εθνικό συμβούλιο για να ενημερώσει τους πολιτικούς αρχηγούς τόσο για τις αποφάσεις της ΕΕ όσο και για την πρόταση Ακιντζί. Στόχος είναι να διαμορφωθεί ομόφωνη θέση, έναντι της εισήγησης του Μ. Ακιντζί, η οποία θεωρείται ανεδαφική, αφού έχει ξεκαθαριστεί από το 2011 ότι τα θέματα των φυσικών πόρων θα τυγχάνουν χειρισμού από την ομόσπονδη κυβέρνηση μετά τη λύση του Κυπριακού. Η Λευκωσία αναμένεται να καλέσει τη τουρκοκυπριακή πλευρά και τ Τουρκία να συμβάλλουν στις προσπάθειες για επανέναρξη του διαλόγου υπό την αιγίδα του ΟΗΕ, για συνολική επίλυση του Κυπριακού, κάτι που θα λύσει αυτομάτως και τα θέματα του φυσικού αερίου.

Τηλεφωνική επικοινωνία Αναστασιάδη – Μητσοτάκη

Τηλεφωνική επικοινωνία με τον Πρωθυπουργό της Ελλάδας Κυριάκο Μητσοτάκη είχε χθες το απόγευμα ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης. Σύμφωνα με ανάρτηση του Κυβερνητικού Εκπροσώπου Πρόδρομου Προδρόμου στο Twitter σε τηλεφωνική επικοινωνία ο Πρόεδρος Αναστασιάδης ενημέρωσε τον Πρωθυπουργό της Ελλάδας Κυριάκο Μητσοτάκη για τις τελευταίες εξελίξεις. «Είχαν μακρά συνομιλία με ανταλλαγή απόψεων και σχεδιασμό των επόμενων κινήσεων. Με απόλυτη ευθυγράμμιση στους στόχους, οι δύο κυβερνήσεις μας προχωρούν με στενό συντονισμό», έγραψε ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος της Κύπρου.