Χαμηλές προσδοκίες για λύση στη Γενεύη

«Δεν είναι απαραίτητο να φύγουμε από εδώ με μία συνολική λύση, με μία ημερομηνία δημοψηφίσματος, ώστε να είμαστε ικανοποιημένοι» τόνισε ο ειδικός απεσταλμένος του γγ του ΟΗΕ Έσπεν Μπάρθ Έιντε, στο πλαίσιο της συνέντευξης Τύπου που παραχώρησε το απόγευμα, ενημερώνοντας τους δημοσιογράφους για την πορεία των συνομιλιών που είχαν το τελευταίο διήμερο, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Νίκος Αναστασιάδης και ο Τουρκοκύπριος ηγέτης, Μουσταφά Ακιντζί, καθώς και για την αυριανή Διεθνή Διάσκεψη για το Κυπριακό.

Αντάλλαξαν χάρτες

Λίγη ώρα αργότερα, αντάλλαξαν χάρτες οι δύο πλευρές και σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες πλέον οι χάρτες θα εξετασθούν σε κάθε τους λεπτομέρεια από τους υπεύθυνους Κτηματολογίου, προκειμένου να αποφανθούν αν η πρόταση της άλλης πλευράς είναι εντός του πλαισίου της πρόσφατης συμφωνίας.

Την ίδια στιγμή ο κ. Έιντε δήλωσε «απόλυτα πεπεισμένος ότι αυτή στη Γενεύη είναι η καλύτερη ευκαιρία» η οποία πρέπει να αξιοποιηθεί για την επίλυση του Κυπριακού και επισήμανε ότι το τελευταίο 48ωρο έχει επιτευχθεί πρόοδος, μολονότι δεν έχουν επιλυθεί όλα τα ζητήματα, έχουν διευθετηθεί ορισμένα από τα δυσκολότερα, εξηγώντας ότι οι δύο πλευρές είναι πολύ κοντά στο να επιλύσουν και ορισμένα άλλα. Υπάρχει ακόμη πολλή δουλειά που πρέπει να γίνει, είπε, και πρόσθεσε ότι οι εμπειρογνώμονες συναντώνται συνεχώς, ενώ οι δύο ηγέτες αυτή τη στιγμή κάνουν ένα μικρό διάλειμμα, αν και διαβουλεύονται με τις ομάδες τους, για να ξανασυναντηθούν σήμερα το απόγευμα.

Οι δύο πλευρές, όπως είπε ο κ. Άιντε, θα συνεχίσουν τις συνομιλίες μέχρι τα μεσάνυχτα, ώστε να είναι προετοιμασμένες για την αυριανή Διάσκεψη, που θα είναι «ιστορική», γιατί είναι η πρώτη φορά που οι εγγυήτριες δυνάμεις θα συναντηθούν με τις δύο πλευρές για αυτά τα δύο πολύ δύσκολα ζητήματα, την ασφάλεια και τις εγγυήσεις. Βεβαίως, η συζήτηση δεν θα τελειώσει αύριο, αλλά είναι πολύ σημαντικό ότι θα ξεκινήσει αύριο, τόνισε. Παράλληλα, επαίνεσε τους δύο ηγέτες για το ότι, παρά τα πολλά εμπόδια με τα οποία είναι αντιμέτωποι, είναι αποφασισμένοι να επιλύσουν από κοινού τα προβλήματα.

Απαντώντας σε ερωτήσεις δημοσιογράφων, ο ειδικός σύμβουλος του γγ του ΟΗΕ για το Κυπριακό, υπογράμμισε, αφενός μεν ότι οι χάρτες που είδαν σήμερα το φως της δημοσιότητας δεν είναι σωστοί και αφετέρου ξεκαθάρισε ότι οι χάρτες δεν θα βρεθούν στο τραπέζι της αυριανής Διάσκεψης.

Επίσης, ανέφερε ότι οι εγγυήτριες δυνάμεις αποφάσισαν να παραστούν στην έναρξη της Διάσκεψης στο ίδιο επίπεδο, αυτό των υπουργών Εξωτερικών, ενώ άφησε ανοικτό το ενδεχόμενο να μεταβούν στη Γενεύη οι ηγέτες των εγγυητριών δυνάμεων.

Εν τω μεταξύ συνεχίζονται τα δημοσιεύματα στο γερμανικό τύπο, που εκφράζουν ανησυχία για την επιρροή Ερντογάν στην ΕΕ μέσω Κύπρου, δείχνοντας ότι το Βερολίνο και μέσω αυτού οι Βρυξέλλες, δεν ενθουσιάζονται με την προοπτική συμφωνίας στο Κυπριακό.

 «Ως πολιτική λύση προκρίνεται στις διαπραγματεύσεις η δημιουργία μιας δικοινοτικής, διζωνικής ομοσπονδίας που το κάθε τμήμα θα έχει δικαίωμα βέτο. Αυτό σημαίνει ότι οι αποφάσεις θα πρέπει να λαμβάνονται από κοινού. Διπλωμάτες στις Βρυξέλλες φοβούνται ότι η Άγκυρα θα μπορούσε να αναμειγνύεται σε υποθέσεις των Βρυξελλών μέσω αυτής της λύσης. Τουρκοκύπριοι θα μπορούσαν να συναποφασίζουν σε σημαντικές υποθέσεις που αφορούν τη νότια Κύπρο που είναι μέλος της ΕΕ και να λειτουργούν ως εκπρόσωποι των συμφερόντων του Ερντογάν. Αλλά και ένα μπλοκάρισμα των σχεδίων συνολικά θα ήταν πιθανόν, διότι σε θέματα που αφορούν την οικονομία ή την εξωτερική πολιτική χρειάζεται συνήθως ομοφωνία. Μέχρι στιγμής είναι ασαφές εάν θα υπάρξει συμφωνία», γράφει το περιοδικό Focus.

Η Frankfurter Allgemeine Zeitung (FAZ) παρατηρεί πως «για άλλη μια φορά γίνονται διαπραγματεύσεις για το μέλλον της Κύπρου» αλλά ωστόσο διαπιστώνει πως «δεν διαφαίνεται μια λύση» και συμπληρώνει πως «οι διαπραγματεύσεις για την επανένωση θυμίζουν περισσότερο εντατική εργασιοθεραπεία πολιτικών, διπλωματών και δημοσιογράφων, όπως συμβαίνει άλλωστε εδώ και πολλά χρόνια». Και λίγο παρακάτω η εφημερίδα εστιάζει σε ένα κατά τη γνώμη της πολύ σημαντικό θέμα: «Κανείς δεν μπορεί να πει με ακρίβεια ποιο θα είναι το κόστος της επανένωσης πριν συμφωνηθούν οι λεπτομέρειες. Ωστόσο είναι εντυπωσιακό ότι αυτό το κεντρικό θέμα δεν παίζει κανένα ρόλο στη δημόσια συζήτηση στην Κύπρο. Η χρηματοδότηση παραμένει ασαφής. Το αναπάντητο ερώτημα ποιος θα αποζημιώσει όλους αυτούς που θα προβάλουν αξιώσεις μετά την επανένωση, είναι ένα κεντρικό ανοιχτό θέμα των διαπραγματεύσεων, αλλά συζητείται πολύ λίγο λέει ο πολιτικός επιστήμονας Χούμπερτ Φάουστμαν, ο οποίος διευθύνει το γραφείο του πολιτικού ιδρύματος Φρίντριχ Έμπερτ στη Λευκωσία και είναι άριστα δικτυωμένος στη χώρα».

Και η FAZ συνεχίζει: «Με μεγάλη σαφήνεια ελέχθη στον Αναστασιάδη και τον Ακιντσί ότι δεν πρέπει να έχουν προσδοκίες ότι η διεθνής κοινότητα θα σηκώσει το βάρος της επανένωσης της Κύπρου. Αυτό φαίνεται σιγά-σιγά να το καταλαβαίνουν. Εάν οι υπεύθυνοι θα βρουν πράγματι μια λύση για την χρηματοδότηση, παραμένει ασαφές» και καταλήγει: «Μέχρι τώρα σε πολλά θέματα υπήρξε μια προσωρινή συμφωνία και αυτό γιατί οι διαπραγματευτές προϋπέθεταν ότι θα μπορούσαν να μοιραστούν πολλά χρήματα, συνοψίζει ο Χούμπερτ Φάουστμαν. Τη στιγμή όμως που θα αποδειχθεί πως αυτό δεν είναι ρεαλιστικό και οι ντόπιοι είναι αυτοί που θα πληρώσουν το λογαριασμό τότε θα τεθεί το ζήτημα εάν μια λύση είναι εφικτή και θα επιδοκιμαστεί σε ένα δημοψήφισμα».

Μπουρτζού: Στο 29,2% η έκταση του τουρκοκυπριακού συνιστώντος κρατιδίου

Για την πορεία των διαπραγματεύσεων ενημέρωσε νωρίτερα ο εκπρόσωπος της τουρκοκυπριακής πλευράς, Μπ. Mπουρτζού, ενώ και αυτός, μετά τον ειδικό Σύμβουλο του ΟΗΕ για το Κυπριακό Έσπεν Μπαρθ Έιντε, εξέφρασε την άποψη ότι δεν είναι ανάγκη η Διάσκεψη να συνοδευτεί από ημερομηνία διεξαγωγής δημοψηφίσματος. Επίσης, ας σημειωθεί ότι ο ίδιος προσδιόρισε την έκταση του τουρκοκυπριακού συνιστώντος κρατιδίου στο 29,2%.

Στο εδαφικό ειδικότερα, ο εκπρόσωπος των Τουρκοκυπρίων αναφέρθηκε στις προτάσεις για 28,2% (που προκρίνει η ελληνοκυπριακή πλευρά) και 29,2% (από την τουρκοκυπριακή πλευρά) στο εδαφικό, η οποία συζήτηση, συνέχισε, θα γίνει σε στενό κύκλο πέντε ατόμων (οι δύο ηγέτες, δύο εμπειρογνώμονες και ο κ. Έιντε): εκεί θα γίνει και η παρουσίαση των σχετικών χαρτών και θα εξεταστεί αν αυτοί συνάδουν με τα συμφωνηθέντα με το εδαφικό.

Ερωτηθείς για τη Διάσκεψη της Πέμπτης, ο Μπ. Μπουρτζού τόνισε ότι για την επιτυχία (της Διάσκεψης) δεν αποτελεί προϋπόθεση η ημερομηνία για το δημοψήφισμα. Το σημαντικό είναι, όπως τόνισε, να υπάρξει το πολιτικό πλαίσιο ή τουλάχιστον να φτάσουν οι δύο πλευρές σε αυτό.

Σύμφωνα με όσα δήλωσε, έγινε συζήτηση προκειμένου να είναι ίδια ή παρόμοια η μεταχείριση των Τούρκων πολιτών στην Κύπρο με εκείνη που απολαμβάνουν οι Έλληνες πολίτες στο νησί, επίσης (έγινε συζήτηση) για το ποιες θα είναι οι αρμοδιότητες του ομοσπονδιακού κράτους σε σχέση με εκείνες των συνιστώντων κρατών. Μεταξύ άλλων θεμάτων τέθηκε και μια ενδεχόμενη αλλαγή του Συντάγματος της ενιαίας Κύπρου, ενώ η ισότητα στην εκπροσώπηση Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων δικαστών στο Ανώτατο Ομοσπονδιακό Δικαστήριο, είναι θέμα το οποίο απασχολεί την τουρκοκυπριακή πλευρά. Γι’ αυτό και σύμφωνα με τον Μπ. Μπουρτζού, η εν λόγω πλευρά παρουσίασε πρόταση για τη συγκρότηση μηχανισμού άρσης αδιεξόδων που μπορεί να προκύψουν από τη συγκεκριμένη ρύθμιση. Συζητήθηκαν, τέλος, θέματα που άπτονται της οικονομίας και της αξιοποίησης των Κοινοτικών κονδυλίων.