Χαρίτσης: Η Νέα Αριστερά μπορεί να γίνει το πραγματικό σπίτι των αριστερών και προοδευτικών ανθρώπων

Αισιόδοξος για το ότι η Νέα Αριστερά θα κάνει ένα «καλό φίνις» δηλώνει ο Αλέξης Χαρίτσης, στη συνέντευξη που παραχώρησε στο NEWS 24/7.

Μάς μιλά για τον «αρχηγισμό» στην αριστερά και ιχνηλατεί τους όρους με τους οποίους μπορεί να διεξαχθεί ένας διάλογος των προοδευτικών δυνάμεων. Παράλληλα, όμως, «προειδοποιεί» πως σύντομα θα δούμε κινήσεις διεύρυνσης από το κόμμα του.

Ξεκίνησε χθες η Ιδρυτική Συνδιάσκεψη της Νέας Αριστεράς. Σε μια περίοδο όμως που τίποτε δεν φαίνεται να πηγαίνει καλά για την αριστερά γενικώς. Στην Ελλάδα οι φορείς που την επικαλούνται βρίσκονται σε υποχώρηση σε σύγκριση με τα κόμματα του συντηρητικού χώρου. Στην Ευρώπη η ακροδεξιά όχι απλά «σηκώνει κεφάλι» αλλά κυβερνά ή συμμετέχει σε κυβερνήσεις. Δεν διαλέξατε εύκολη εποχή…

Μα ακριβώς αυτό μας κινητοποίησε. Το «δεν πάει άλλο», η αίσθηση μόνιμης ανασφάλειας, η ματαίωση, η αποχή. Η πεποίθηση ότι ο κόσμος της αριστεράς και της κεντροαριστεράς πρέπει να ανακτήσει τη χαμένη του προσδοκία από την κεντρική πολιτική. Η ανάγκη να δημιουργηθεί μια κίνηση και να ανακατευτεί η τράπουλα στον λιμνάζοντα χώρο στα αριστερά του κέντρου. Ένας ολόκληρος χώρος που αδυνατεί να απαντήσει πειστικά στα κρίσιμα θέματα της εποχής: μετασχηματισμός της παραγωγής και της εργασίας με όχημα την πράσινη μετάβαση και την ψηφιακή τεχνολογία· ανισότητες· απο-δημοκρατικοποίηση. Η αδυναμία της αριστεράς τροφοδοτεί την κυριαρχία της δεξιάς και όχι το αντίστροφο.

Να ρωτήσω και σε προσωπικό επίπεδο: Πώς νοιώθετε ως «αρχηγός κόμματος» μια και αποκτάτε και τυπικά την ιδιότητα. Γιατί η έννοια του «αρχηγού» στα κόμματα συζητείται πολύ τελευταία –με αφορμή τις εξελίξεις στον ΣΥΡΙΖΑ– όπως θα έχετε ίσως παρατηρήσει…

Από τότε που η ιστορική αριστερά ξεμπέρδεψε με την προσωπολατρία, ο «αρχηγισμός» δεν είχε κάποιο θετικό πρόσημο. Το βάρος δινόταν στη συλλογικότητα και στην εσωκομματική δημοκρατία. Αρχηγικά ήταν τα δεξιά και κεντρώα κόμματα στην Ελλάδα. Η αντίληψη ότι ένας αρχηγός με μεσσιανικές ικανότητες μόνος αυτός σε άμεση επαφή με έναν «φανταστικό λαό» θα απογειώσει μια παράταξη ανήκει στην παράδοση του αυταρχικού λαϊκισμού.

Σε προσωπικό επίπεδο –για να περιαυτολογήσω δηλαδή–, νιώθω εξαιρετικά που ανήκω σε μια πολύ δυνατή ομάδα που διαθέτει αξιοπιστία και σοβαρότητα, έχει αποδείξει την ικανότητά της σε θέσεις κυβερνητικής ευθύνης και μάλιστα σε δύσκολους καιρούς, μπορεί να συζητά πολιτικά και να διαμορφώνει συλλογικά το πολιτικό της σχέδιο.

Και από τη θέση αυτή, θα έλεγα στους παλιούς συντρόφους μου που νιώθουν θλίψη για τον εκφυλισμό του χώρου τους ότι δεν τους αξίζει το συναίσθημα αυτό. Η αριστερά είναι πολιτική προσδοκία για το παρόν και το μέλλον όχι ένας τόπος νοσταλγίας για περασμένα μεγαλεία. Η Νέα Αριστερά μπορεί να γίνει το πραγματικό σπίτι των αριστερών και προοδευτικών ανθρώπων στη χώρα μας.

Απέναντι στην Νέα Αριστερά, όπως και σε όλα τα κόμματα, υπάρχει η πρόκληση των ευρωεκλογών του Ιουνίου. Αν μιλώντας μεταφορικά πούμε ότι και το κόμμα σας βρίσκεται στην «αφετηρία», σε …ποιον «διάδρομο τρέχει»; Αυτόν που είναι ανάμεσα στον ΣΥΡΙΖΑ και το ΠΑΣΟΚ; Ανάμεσα στον ΣΥΡΙΖΑ και το ΚΚΕ; Που να σας «τοποθετήσουμε»;

Ο χώρος αριστερά του κέντρου είναι πολύ περισσότερο ρευστός απ’ όσο θέλουμε να πιστεύουμε. Ο ΣΥΡΙΖΑ με τη νέα ηγεσία θα έλεγα ότι δεν εκπέμπει κανένα συγκεκριμένο ιδεολογικό στίγμα, αντίθετα βρίσκεται σε μια θολή μετάβαση προς μη αριστερή κατεύθυνση. Αντιστοίχως, στο ΠΑΣΟΚ επικρατεί μια ισορροπία τρόμου μεταξύ εξαιρετικά διαφορετικών πολιτικών τάσεων ώστε να μην είναι προφανές ποια θα βαρύνει κάθε φορά. Το ΚΚΕ είναι ταυτόχρονα αντικαπιταλιστικό και απολύτως συντηρητικό. Οπότε μην το σκέφτεστε ως 100άρι με αυστηρούς διαδρόμους. Σκεφτείτε το σαν δρόμο αντοχής. Η Νέα Αριστερά είναι ο δρομέας που βρίσκεται πιο πίσω στη διαδρομή αλλά είναι αυτός που κάνει το καλό φίνις.

Όταν υπάρχει μπροστά εκλογική αναμέτρηση, αυτόματα τίθεται και το ερώτημα: Ποιος είναι ο εκλογικός σας πήχης;

Είναι πολύ νωρίς ακόμα για να μπει η Νέα Αριστερά σε τέτοια λογική. Είναι υψηλό το ποσοστό των πολιτών που εξαρχής δήλωναν ότι θα μπορούσαν να επιλέξουν εκλογικά τη Νέα Αριστερά. Είμαστε αισιόδοξοι και αισιόδοξες πως τους πείθουμε καθημερινά ότι μπορούμε να ανταποκριθούμε στις προσδοκίες και μακροπρόθεσμα.

Ο πραγματικός στόχος των ευρωεκλογών όμως πρέπει να είναι –σε ευρωπαϊκό επίπεδο– ο περιορισμός της δύναμης των δεξιών και ακροδεξιών κομμάτων και η ενίσχυση του ριζοσπαστικού προοδευτισμού και της οικολογίας.

Σε ό,τι μας αφορά, είναι σημαντικό να αποδοκιμαστεί η διακυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας. Πρέπει να αποτυπωθεί και εκλογικά –γιατί κοινωνικά συμβαίνει– η αποδοκιμασία για μια κυβέρνηση που αναπαράγει και ενισχύει οικονομικές και κοινωνικές ανισότητες και καλλιεργεί το αίσθημα της ανασφάλειας: σκεφτείτε πόσους μήνες νιώθουν αβοήθητοι οι πληγέντες από τις φωτιές και τις πλημμύρες. Σκεφτείτε ότι η κυβέρνηση Μητσοτάκη κατάφερε να απαξιώσει το πιο ασφαλές, οικολογικό και οικονομικό μέσο μαζικής μεταφοράς, το τρένο. Σκεφτείτε πόσο ανήσυχοι είναι οι πολίτες για το συνεχώς αυξανόμενο κόστος ζωής ή πόσο απροστάτευτοι νιώθουν όσοι μένουν σε ενοίκιο μέσα σε μια μόνιμη στεγαστική κρίση.

Είναι κάτι σαν «κοινό μυστικό» πως μετά τις ευρωεκλογές, όταν θα έχουν καταγραφεί δυνάμεις, θα εκκινήσει ένας διάλογος ανάμεσα στα κόμματα του κέντρου και της αριστεράς. Αν κρίνουμε από την συμμετοχή της Έφης Αχτσιόγλου στην πολύκροτη εκδήλωση στο θέατρο ΑΛΦΑ η Νέα Αριστερά θα εμπλακεί. Με ποιους όρους όμως και με ποιους στόχους;

Η εκδήλωση στο Θέατρο Άλφα παρότι πρόσφατη μοιάζει ήδη εξαιρετικά μακρινή εξαιτίας των νέων δεδομένων μετά το συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ. Νομίζω ότι έγινε απολύτως σαφές πια και στον πιο καλόπιστο άνθρωπο ότι ο ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να λειτουργεί αποκλειστικά ως φορέας διασπάσεων και αδυνατεί να επιτελέσει ενωτικό ρόλο. Η ηγεσία του ΠΑΣΟΚ από την άλλη, σε αντίθεση με τον κόσμο του ΠΑΣΟΚ, είχε δει με καχυποψία την εκδήλωση. Εκτίμησή μου είναι ότι μόνο από ηγεμονική θέση θα θελήσει να εμπλακεί οργανωμένα σε μια ουσιαστική συζήτηση προκειμένου να την ελέγχει. Ένας τέτοιος διάλογος όμως προϋποθέτει ότι αναγνωρίζουμε την κρίση του χώρου και ότι οι πολιτικές δυνάμεις έχουν αποδειχθεί ανεπαρκείς. Η Νέα Αριστερά είναι ο μόνος φορέας που μπήκε χωρίς δεύτερες σκέψεις στον διάλογο και ξέρει –επειδή φτιάχτηκε ακριβώς γιατί αναγνώριζε το τέλμα στο οποίο έχει βρεθεί εδώ και καιρό η αριστερά και η κεντροαριστερά– ότι μόνο αυτή μπορεί να λειτουργήσει ως καταλύτης – προωθητικά δηλαδή.

Αυτό επουδενί δεν σημαίνει κρυφές συνεννοήσεις κορυφής, αλλά ανοιχτό δημόσιο διάλογο θέσεων και εφαρμόσιμων πολιτικών. Μπορούμε να συζητήσουμε για ένα προοδευτικό και αναδιανεμητικό φορολογικό σύστημα; Για τον ορίζοντα απεξάρτησης από τα ορυκτά καύσιμα; Για την κοινωνική πολιτική που θα συνοδεύσει την πράσινη μετάβαση; Για το φρένο στην οικιστική επιβάρυνση των νησιών; Τέτοια θέματα χτίζουν τις κοινωνικές και πολιτικές συμμαχίες απέναντι στο κοινωνικό μπλοκ που έχει οικοδομήσει η ΝΔ αναπαράγοντας ανισότητες και διαιωνίζονταν το σημερινό μη-βιώσιμο μοντέλο ανάπτυξης της χώρας μας.

Πρόσφατα ανακοινώθηκε η ένταξη του Γαβριήλ Σακκελαρίδη στην Νέα Αριστερά όπου θα είναι υπεύθυνος πολιτικού σχεδιασμού. Θα δούμε και άλλες ανάλογες κινήσεις;

Ναι. Και μάλιστα πολύ σύντομα! Είναι απολύτως σαφές ότι η Νέα Αριστερά είναι η νέα δυναμική κίνηση στο αριστερό σκέλος του πολιτικού φάσματος που μπορεί να ενεργοποιήσει πολίτες που έχουν αποτραβηχτεί γιατί νιώθουν απογοήτευση και αποστροφή για τις παραδοσιακές πολιτικές δυνάμεις του χώρου. Η πολιτική επιστρέφει. Βρισκόμαστε μόνο στην αρχή!