Αμφίπολη: Σεμνός ο τάφος, σπουδαίος ο νεκρός

Ξεπέρασε κάθε προσδοκία η ανασκαφή που βρίσκεται σε εξέλιξη στον τύμβο Καστά στην Αμφίπολη, αποκαλύπτοντας σχεδόν ακέραιο τον σκελετό του νεκρού.

Σύμφωνα με την ανακοίνωση του υπουργείου πολιτισμού, κάτω από το δάπεδο του τρίτου θαλάμου, σε βάθος 1.60μ., βρέθηκε κιβωτιόσχημος τάφος, κατασκευασμένος από πωρόλιθους, το ύψος του οποίου μπορεί να έφτανε το 1,80 εκατοστά.

Μέσα σε αυτόν τον τάφο, εντοπίστηκε “βάθυνση “, όπου είχε τοποθετηθεί ο σκελετός.

“Πρόκειται για ένα εύρημα πάρα πολύ σημαντικό, διότι τα δηλωτικά κομμάτια του θα αποκαλύψουν το φύλο και την ταυτότητα του νεκρού” εξηγεί στο NEWS247 η καθηγήτρια κλασικής αρχαιολογίας του ΑΠΘ, διευθύντρια της πανεπιστημιακής ανασκαφής στη Βεργίνα, Χρυσούλα Παλιαδέλη.

Πολλώ δε μάλλον που ο σκελετός βρέθηκε σχεδόν ακέραιος, άρα έχουν βρεθεί και τα δηλωτικά οστά, όπως τα οστά της λεκάνης που διαφέρουν από άνδρα σε γυναίκα και έτσι μαρτυρούν το φύλο του νεκρού.

“Τα οστά είναι πραγματικά πολύτιμα στη συζήτηση για το ποιος μπορεί να είναι ο νεκρός, διότι η ηλικία και το φύλο θα αποκλείσουν κάποιους και θα πλησιάσουν περισσότερο σε κάποιους άλλους” επισημαίνει η κ. Παλιαδέλη.

“Βεβαίως το απόλυτο δώρο θα ήταν να βρίσκαμε νομίσματα κι επιγραφές, αλλά από τη στιγμή που δεν βρέθηκαν, τα οστά είναι πραγματικά πολύτιμα”,  επαναλαμβάνει.

Πότε θα δώσει απαντήσεις η ανθρωπολογική μελέτη;

Πλέον, τη σκυτάλη παίρνουν ανθρωπολόγοι ειδικευμένοι στη μελέτη σκελετικών υλικών.

“Ένα πεπειραμένος ανθρωπολόγος θα μπορούσε σε μία εβδομάδα με δέκα ημέρες να έχει καταλήξει σε συμπεράσματα”, εκτιμά η Χρυσούλα Παλιαδέλη, η ομάδα της οποίας στη Βεργίνα, επανεξετάζοντας το σκελετικό υλικό που βρέθηκε στην ανασκαφή, έχει οδηγηθεί σε πιο ασφαλή συμπεράσματα ότι ο βασιλικός τάφος της Βεργίνας ανήκει δίχως αμφιβολία στον βασιλιά Φίλιππο και αντικρούει τις διάφορες φωνές αμφισβήτησης.

Σεμνός και σπάνιος ο τάφος

Εντύπωση πάντως προκαλεί το γεγονός ότι η θέση στην οποία τοποθετήθηκε το ξύλινο φέρετρο, έχει πλάτος μόλις 0,54μ. και μήκος 2,35μ.

“Είναι η μορφή ενός σεμνού κιβωτιόσχημου τάφου” μας λέει η κ. Παλιαδέλη. Οι μεγάλοι κιβωτιόσχημοι τάφοι είναι συνήθως  φαρδύτεροι. Ο συγκεκριμένος δημιουργήθηκε για να δεχθεί μόνο το νεκρό, ούτε καν κτερίσματα. Ίσως πάνω από την ‘κάσα’ να τοποθετήθηκαν κάποια κτερίσματα, τα οποία προφανώς τα πήραν όλα οι τυμβωρύχοι, οι οποίοι και δημιούργησαν και αυτή την αναστάτωση πετώντας κάποια οστά έξω από τον τάφο”.

Όσο για τα οστέινα και γυάλινα στοιχεία του φερέτρου, πρόκειται για διακοσμητικά στοιχεία συνηθισμένα σε τάφους του 3ου και 4ου αιώνα, σύμφωνα με την κ. Παλιαδέλη.

Όπως μας λέει πάντως η καθηγήτρια κλασικής αρχαιολογίας, η ίδια εξεπλάγην με το νέο εύρημα,  καθώς δεν περίμενε να βρεθεί κρύπτη.

Η κ. Παλιαδέλη εξηγεί ότι πρόκειται για έναν σπάνιο τάφο, καθώς συνήθως στους Μακεδονικούς τάφους η σαρκοφάγος τοποθετείται μέσα στον νεκρικό θάλαμο και όχι σε υπόγεια κρύπτη.

“Μόνο 1-2 τέτοιες περιπτώσεις αντίστοιχες μακεδονικών τάφων έχουν εντοπιστεί, αλλά οι νεκροί δεν είναι ‘πρώτης κλάσης'”, επισημαίνει.

Η ταπεινότητα του τάφου δεν αναιρεί τη σπουδαιότητα του νεκρού

“Ωστόσο, δεν αποκλείουμε τίποτα ως προς την ταυτότητα και τη σπουδαιότητα του νεκρού” διευκρινίζει η επικεφαλής της ανασκαφής της Βεργίνας.

“Ο συγκεκριμένος κιβωτιόσχημος χώρος υποδοχής του νεκρού μπορεί να είναι σεμνός, όμως όλο αυτό που στήθηκε από πάνω του δεν μπορεί να ανήκει σε κάποιον ‘κοινό θνητό’. Δεν μπορεί να είναι ανεξάρτητο το ένα από το άλλο. Απ ό,τι φαίνεται, άλλωστε, ο τάφος είναι τοποθετημένος συμμετρικά στο συνολικό οικοδόμημα. Αποκλείω το ενδεχόμενο να προϋπήρχε ο τάφος και από πάνω του να πήγαν να έχτισαν το υπόλοιπο οικοδόμημα.

Πρόκειται για ένα μεγαλοπρεπές ταφικό μνημείο, συνολικά, που φιλοξένησε έναν πολύ σημαντικό άνθρωπο”.

Τέλος, η κυρία Παλιαδέλη δεν αποκλείεται στον λόφο να υπάρχουν και άλλοι ανεξάρτητοι τάφοι, που όμως δεν συνδέονται με το συγκεκριμένο μνημείο.

“Εκτιμώ ότι κάπου εδώ ‘κλείνει’ το συγκεκριμένο μνημείο”, καταλήγει.