Arc For Dance Festival: Η Φρόσω Τρούσα μας καλεί να θυμηθούμε ότι είμαστε όλοι δυνάμει χορευτές

Η επετειακή έκδοση του 15ου Διεθνούς Φεστιβάλ Χορού ARC FOR DANCE FESTIVAL ήδη “απο/γειώνεται” σε διάφορους χώρους της Αθήνας, με την κορύφωσή του να λαμβάνει χώρα στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά, όπου θα παρουσιαστούν 7 πρωτότυπα χορευτικά έργα – 3 στην παγκόσμια πρεμιέρα τους και 4 σε πρώτη παρουσίαση στην Αθήνα – από 29 Σεπτεμβρίου έως 2 Οκτωβρίου.

Με κεντρικό σύνθημα “Fall into place”, η διοργανώτρια εταιρεία του φεστιβάλ, DAN.C.CE Unitiva, μέλος του ευρωπαϊκού δικτύου σύγχρονου χορού Aerowaves, αναφέρει για τη φετινή θεματική: “Γλώσσες πολλές, ανάμεσα στις οποίες και η ελληνική, συνδέουν την πτώση με τον τόπο σε μια παράξενη εικόνα ελεύθερης γείωσης των σωμάτων”.

Το #ARCFEST15 ξεκινά από τη διαπίστωση αυτή, καθώς ταυτόχρονα συνδέεται με την πραγματικότητα που ορίζουν οι κάθε λογής κρίσιμες μετατοπίσεις, γεωπολιτικές ανακατατάξεις, περιβαλλοντικές αλλαγές, πολεμικές καταστροφές και μεταναστευτικές ροές.

Σίγουρα δεν υπάρχει πιο κομβικό πρόσωπο να μας εξηγήσει τη φιλοσοφία πίσω από τη φετινή θεματική του ARC FOR DANCE FESTIVAL από την καλλιτεχνική διευθύντριά του, Φρόσω Τρούσα η οποία μίλησε στο NEWS 24/7 λίγες ημέρες πριν από την αυλαία στον Πειραιά.

Γιατί επιλέξατε τον τίτλο “Fall-into-place” για το φετινό Φεστιβάλ και τι σημαίνει για εσάς το “ανήκειν”;

“Η θεματική του φετινού φεστιβάλ είναι μια προσωπική ερώτηση που για τον καθένα – εν τέλει – σημαίνει κάτι διαφορετικό, ενώ, ταυτόχρονα είναι και μια πρωταρχική ανάγκη στη φύση κάθε ζωντανού οργανισμού πάνω σε αυτό τον πλανήτη. Βγαίνοντας από την πανδημία, όλες αυτές οι προσωπικές, κοινωνικές αλλά και παγκόσμιες αναταραχές με οδήγησαν στην αναζήτηση αυτής της έννοιας.

Ο χορός είναι μια τέχνη που μου θυμίζει την ύπαρξη της δεδομένης στιγμής, να υπάρχω μέσα σε αυτή και ταυτόχρονα να προχωρώ στην επόμενη. Δημιουργεί νέα σενάρια, επιτρέπει τη φαντασία, σε μεταφέρει σε τόπους χωρίς να σε δεσμεύει, δημιουργεί αλλόκοτες συνάφειες και σέβεται τη διαφορετικότητα.

Νιώθω ότι τα δύο χρόνια αναγκαστικής εσωστρέφειας– λόγω της πανδημίας- χαράχτηκαν βαθιά στις ψυχές μας και έφεραν κάτι άγριο στην επιφάνεια. Οι συνθήκες επιβίωσης επιβάρυναν ακόμα περισσότερο τη ζωή μας και πριν προλάβουμε καλά- καλά να κατανοήσουμε και να φιλτράρουμε αυτό το γεγονός ξεκίνησε άλλος ένας πόλεμος. Η ζωή μας επηρεάζεται από πολλαπλά γεγονότα κάθε στιγμή και ταυτόχρονα έρχεται σε σύγκρουση με μια υποτιθέμενη σταθερότητα που πασχίζουμε να χτίσουμε για να νιώσουμε ασφάλεια.

Το μόνο που μας ανήκει και στο οποίο ανήκουμε είναι μόνο η στιγμή και όσο πιο πολύ το αντιλαμβανόμαστε εξημερώνεται και το θεριό μέσα μας.

Ο χορός είναι μια τέχνη που μου θυμίζει την ύπαρξη της δεδομένης στιγμής, να υπάρχω μέσα σε αυτή και ταυτόχρονα να προχωρώ στην επόμενη. Δημιουργεί νέα σενάρια, επιτρέπει τη φαντασία, σε μεταφέρει σε τόπους χωρίς να σε δεσμεύει, δημιουργεί αλλόκοτες συνάφειες και σέβεται τη διαφορετικότητα.

Γίνεται αντιληπτός ως η δυναμική συναρμογή των σωμάτων στην άτακτη ροή των σχέσεων του κόσμου. Οι 16 καλλιτέχνες που παρουσιάζουν τη δουλειά τους στο φετινό ARC προσκλήθηκαν να προσεγγίσουν το “ανήκειν” μέσα από το δικό τους χορευτικό ιδίωμα και λεξιλόγιο.”

Ποιες παραστάσεις και συνεργασίες ξεχωρίζετε φέτος.

“Κάθε χρόνο η σύνθεση του προγράμματος γίνεται σταδιακά και υφαίνεται σαν μία ιστορία. Αντίστοιχα, κάθε έργο έχει τη δική του διαδρομή στο πως καταλήγει να συστήνεται στο εκάστοτε φεστιβάλ, οπότε για μένα όλες οι συνεργασίες είναι ιδιαίτερες, αγαπημένες και ξεχωριστές.

Μάλιστα χαίρομαι ιδιαίτερα όταν κάποιοι καλλιτέχνες επιστρέφουν με νέες προτάσεις όπως παραδείγματος χάριν η παρουσία του Ιωάννη Μανταφούνη, των Igor and Moreno και της Αναστασίας Βαλσαμάκη. Αυτή η επαναφορά σηματοδοτεί ότι αγαπούν το φεστιβάλ και το εμπιστεύονται. Επίσης, φέτος,συνεργαζόμαστε με χορογράφους που έχουν υπάρξει χορευτές σε προηγούμενα ARC και πλέον παρουσιάζουν δικό τους έργο και αυτό ενδυναμώνει περαιτέρω την προσπάθεια μας να είμαστε δίπλα στους νέους δημιουργούς και να στηρίζουμε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τη χορογραφική τους φωνή.

Στο επικείμενο ARC, μετά από δύο χρόνια διαδικτυακής προβολής των παραστάσεων, επιστρέφουμε με πλήθος δράσεων σε διάφορους πολιτιστικούς χώρους της Αθήνας και του Πειραιά!

Στο Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης (ΕΜΣΤ) παρουσιάζουμε στις 18/9 δύο πολύ ξεχωριστές δράσεις: Το κοινό θα δει για 1 η φορά το έργο Body Monologue της Αναστασίας Βαλσαμάκη μέσω VR προβολής και μια performance του Alessandro Carboni σε μια από τις αίθουσες του Μουσείου.

Στο θέατρο Ροές δίνουμε βήμα σε 4 νέες χορογράφους (Χριστιάνα Κοσιάρη, Ελιάν Ρουμιέ, Εμμανουέλα Σακελλάρη, Διαμάντω Χατζηζαχαρία). Η κάθε μία προσεγγίζει τη θεματική του ανήκειν μέσα από τη δική της σωματική γλώσσα και έκφραση καταφέρνοντας τελικά μία δημιουργική πολυφωνία.

Και στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά το κοινό θα προσκληθεί σε 7 χορογραφίες που αναδεικνύουν τον τρόπο με τον οποίο ο χορός μας δείχνει τι σημαίνει να έχει και να αφήνει κανείς έναν τόπο, να βρίσκει δηλαδή το σημείο στο οποίο ταιριάζει μια δεδομένη στιγμή (fall into place) και να προχωρά χωρίς να το κατέχει.

Αναφέρω ενδεικτικά το έργο «Graces» της Silvia Gribaudi (1/10) που με το μοναδικό της κωμικό και ταυτόχρονα σκληρό στυλ αμφισβητεί τα στερεότυπα των φύλων και την έννοια της αριστοτεχνικότητας στον χορό αλλά και στην καθημερινή ζωή, την παράσταση «Warping Soul» του Andreas Hannes (30/9) που εξερευνά την ιδιαίτερη σύνδεση ανάμεσα στο ανθρώπινο σώμα και τον εκάστοτε χώρο, εντείνει την αμοιβαία μαγνητική έλξη που ασκείται μεταξύ τους, το «Hooked» του Ηλία Λαζαρίδη (2/10) που εξερευνά με ποιον τρόπο τα κοινωνικά και εικονικά δίκτυα που δημιουργήσαμε γίνονται δίχτυα από τα οποία προσπαθούμε να αποδράσουμε, το έργο «A signal that travels down through your heart», της Εύας Γεωργιτσοπούλου (1/10), ένα κινητικό εγκώμιο στη ρομαντική αγάπη, όπου οι στερεοτυπικές αφηγήσεις για τον έρωτα υπολείπονται.

Τέλος, ομολογουμένως μία πολύ αγαπημένη μου ενότητα, είναι τα συμμετοχικά εργαστήρια! Είναι καίριο μέλημα του ARC FOR DANCE FESTIVAL να ενισχύει τη γνώση για τις εξελίξεις των χορευτικών τεχνικών και για τα στοιχεία που συνθέτουν τη διαρκώς μεταβαλλόμενη γλώσσα του χορού. Σε αυτή τη συλλογιστική, φέτος από τις 27 Σεπτεμβρίου μέχρι την 1 η Οκτωβρίου θα φιλοξενήσουμε μια σειρά σεμιναρίων με τη μορφή workshops για επαγγελματίες χορευτές, υπό την καθοδήγηση έμπειρων εισηγητών- συντονιστών.”

Το ARCFEST15 συμπληρώνει 15 χρόνια δράσης. Πώς έχει εξελιχθεί το φεστιβάλ μέσα από τις κοινωνικές και οικονομικές προκλήσεις των τελευταίων χρόνων;

“Όταν αποφασίσαμε να ξεκινήσουμε το φεστιβάλ το 2008, είχαμε περιορισμένους πόρους, αλλά ήμασταν ενθουσιασμένοι με την ιδέα δημιουργίας ενός φεστιβάλ σύγχρονου χορού στην Αθήνα για να δώσουμε βήμα σε έργα νέων χορογράφων και να τα μοιραστούμε με το ελληνικό κοινό. Έκτοτε, αργά αλλά σταθερά το φεστιβάλ αναπτυσσόταν χάρη στην ενθουσιώδη στήριξη των καλλιτεχνών και την αγάπη του κοινού. Μέχρι το 2018 το φεστιβάλ διαρκούσε 3 μέρες και υλοποιούταν σε έναν χώρο.

Από το 2018, οπότε και λάβαμε την στήριξη της Περιφέρειας με το Επιχειρησιακού Προγράμματος ΑΤΤΙΚΗ 2014-2020, το φεστιβάλ μεγάλωσε σε μέγεθος και διάρκεια απλώνοντας ρίζες μέσα από συνέργειες με εξέχοντες πολιτιστικούς φορείς της πόλης, με ακόμα περισσότερους καλλιτέχνες από την Ελλάδα και το εξωτερικό, με εργαστήρια και ομιλίες για καλλιτέχνες και κοινό.

Είναι υπέροχο ότι το φεστιβάλ πλέον απλώνεται στη διάρκεια σχεδόν ενός μήνα και παρουσιάζει δωρεάν στο κοινό περισσότερα από 15 έργα σε συνεργασία με προσφιλείς πολιτιστικούς φορείς όπως το ΕΜΣΤ, το Δημοτικό Θέατρο Πειραιά και το θέατρο Ροές.”

Έχετε μείνει πιστή στην αρχική ιδέα/όραμα του φεστιβάλ; Τι θα λέγατε ότι έχει προστεθεί ή αλλάξει στην οπτική σας, σήμερα;

“Σκεπτόμενη ότι από την πρώτη ημέρα δημιουργίας του φεστιβάλ μέχρι και σήμερα ο κεντρικός άξονας των δράσεων μας είναι η ανάδειξη νέων χορογράφων και η σύνδεση της ελληνικής χορευτικής σκηνής με άλλες του εξωτερικού, τότε σίγουρα έχουμε μείνει πιστοί στο αρχικό όραμα του ARC FOR DANCE FESTIVAL.

Η πιο ηχηρή και συγκινητική απόδειξη είναι να διαπιστώνεις ότι καλλιτέχνες που έκαναν τα πρώτα δημιουργικά βήματα τους στο ARC, διακρίνονται πλέον σε Ευρωπαϊκό αλλά και παγκόσμιο επίπεδο και ξεχωρίζουν για τη χορευτική γλώσσα και ύφος τους. Ενδεικτικά αναφέρω τους Χριστίνα Γουζέλη και τoν Paul Blackman με την ομάδα Jukstapoz, την Κωνσταντίνα Ευθυμιάδου, τον Χάρη Κούσιο, την Πατρίσια Απέργη, την Αλεξάνδρα Weierstall, τον Χρήστο Παπαδόπουλο, τη Γεωργία Βαρδαρού με τον Salva Sanchis.

Αν κάτι έχει γίνει πιο έντονο με το πέρασμα των ετών και με τα βήματα που κάνει το φεστιβάλ, είναι ότι μάλλον έχουν οξυνθεί τα αντανακλαστικά μας σε όσα μας φέρνει αντιμέτωπους ως ανθρωπότητα η νέα τάξη πραγμάτων τόσο ως προς τη θεματολογία του φεστιβάλ όσο και ως προς τον τρόπο που υλοποιείται: Από τη μία δηλαδή το φεστιβάλ κάθε χρόνο αγκαλιάζει ζητήματα που έχουν άμεσο αντίκτυπο στην ανθρωπότητα- ατομικά ή συλλογικά.

Την τελευταία δεκαετία το φεστιβάλ έχει αναδείξει ως θεματικές τη δυαδικότητα, τη διαπολιτισμικότητα, τη συνδεσιμότητα, τη διαφορετικότητα, τη μεταβατικότητα, ενώ φέτος το «ανήκειν» αναδεικνύεται ως η νέα θεματική του 15ου ARC.

Από την άλλη η φιλοσοφία του φεστιβάλ ενστερνίζεται τις εξελίξεις στον τρόπο ζωής και επικοινωνίας των ανθρώπων και προσπαθεί, μέσα από την υιοθέτηση νέων εργαλείων να ανταποκριθεί στις τάσεις της εποχής. Για παράδειγμα, προσπαθούμε ο χορός να βγει έξω από τα «τείχη» ενός κλειστού χώρου, να ανοιχτεί στον δημόσιο χώρο, να συναντηθεί με περισσότερο κόσμο, να αλληλοεπιδράσει με το τυχαίο.

Επιπλέον, προσπαθούμε να ανοίξουμε νέα μονοπάτια, να εισαγάγουμε νέες τεχνολογικές εφαρμογές και να ταξιδέψουμε τον χορό όσο πιο μακριά γίνεται, ώστε να συναντήσουμε περισσότερους ανθρώπους και να βιώσουμε από κοινού την εμπειρία του χορού με καινοφανή τρόπο, στο μέτρο που μας επιτρέπεται βέβαια.”

Έχει αυξηθεί πιστεύετε τα τελευταία χρόνια το ελληνικό κοινό που παρακολουθεί παραστάσεις σύγχρονου χορού;

“Σαφώς το κοινό έχει κάποια ανάπτυξη τα τελευταία χρόνια και πολλοί φορείς έχουν ενσωματώσει στον προγραμματισμό τους παραστάσεις σύγχρονου χορού. Όμως, υπάρχουν αδυναμίες ως προς την ανάπτυξη του βασικού πυρήνα του ο οποίος απαρτίζεται κυρίως από επαγγελματίες του χώρου. Σίγουρα το κοινό έχει μεγαλώσει αλλά και πάλι παρακολουθεί πολύ επιλεκτικά παραστάσεις χορού.

Το ευρύ κοινό δεν ξεσηκώνεται εύκολα να δει μία παράσταση χορού, εκτός αν πρόκειται για ένα πολύ μεγάλο και γνωστό σχήμα, κυρίως από το εξωτερικό. Όπως σε όλα τα πράγματα, έτσι και στο χορό χρειάζεται παιδεία και τριβή για να συνδεθείς, να οικειοποιηθείς και να ταξιδέψεις μέσα από την τέχνη.

Με αυτά κατά νου, στην προσπάθεια μας να προσεγγίσουμε ένα ευρύτερο κοινό, το 2018 εντάξαμε στο φεστιβάλ την ενότητα ARC_FLOW, όπου μέσα από ζωντανή διαδικτυακή μετάδοση το κοινό μπορούσε να παρακολουθήσει τις παραστάσεις που φιλοξενούμε απ’ όπου και αν βρισκόταν.

Μάλιστα η συγκεκριμένη δράση στην πορεία του χρόνου λειτούργησε και ως απάντηση στις κοινωνικές συνθήκες εγκλεισμού που επέφερε η πανδημία και έτσι το φεστιβάλ συνέχισε να πραγματοποιείται απρόσκοπτα.

Μέσα από το live streaming μπορούμε να «αναμεταδόσουμε» όλα όσα συμβαίνουν μέσα στο θέατρο σε κοινά εκτός Αθήνας ή Ελλάδας που χάρη στο διαδίκτυο και τη ζωντανή αναμετάδοση μπορούν να κοινωνήσουν το ίδιο δρώμενο.

Το ίδιο προσπαθούμε να πετύχουμε και με μία ακόμα νέα δράση, τις performance εικονικής πραγματικότητας (virtual reality), που θα παρουσιαστούν στο κοινό στις 17 και 18 Σεπτεμβρίου στο Dance Cultural Centre (DAN.C.CE) και στο ΕΜΣΤ. Οι δράσεις εικονικής πραγματικότητας που παρουσιάζονται για πρώτη φορά σε φεστιβάλ χορού στην Ελλάδα, απαντούν στο σύγχρονο αίτημα για βιώσιμη και ηθική περιοδεία των έργων, ενώ διαπραγματεύονται την παρουσία και την απουσία καθώς και εκδοχές αυτού που ονομάζουμε «σημείο θέασης» ή άποψη. Μέσα από τη χρήση γυαλιών VR κάθε μέλος του κοινού θα βιώσει χωριστά τη συγκεκριμένη εμπειρία και στο τέλος της δράσης θα ακολουθήσει διαδικτυακή συζήτηση με τους συντελεστές!”

Έχουμε πληθώρα νέων ταλέντων στον σύγχρονο χορό στην Ελλάδα; Και αν ναι τι μας λείπει για να διακριθούν;

“Η αλήθεια είναι ότι έχουμε πολλούς ταλαντούχους καλλιτέχνες που ψάχνουν να βρουν πεδίο να εξελιχθούν. Είναι ασύλληπτο πόσοι Έλληνες καλλιτέχνες εκπροσωπούν αυτή τη στιγμή τη χώρα μας σε διεθνείς παραγωγές, ενώ πολλοί χορογράφοι αναγνωρίζονται πλέον από ξένα φεστιβάλ και πολιτιστικούς οργανισμούς και έτσι ο ελληνικός χορός αποκτά μια αναπτυσσόμενη παρουσία στον διεθνή χώρο.

Την ίδια στιγμή στην Ελλάδα, έχουμε το φεστιβάλ Καλαμάτας -αμιγώς αφιερωμένο στον χορό- το φεστιβάλ νέων χορογράφων στη Στέγη, τις παραστάσεις χορού στο Φεστιβάλ Αθηνών, το MIR festival, καθώς τα φεστιβάλ που ανθίζουν σε κάποια από τα νησιά μας και φυσικά το ARC επίσης αφιερωμένο στη σύγχρονη χορογραφική δημιουργία.

Όλες αυτές οι πρωτοβουλίες δίνουν βήμα στους καλλιτέχνες μας, μικρούς και μεγάλους, να παρουσιάζουν το έργο τους και κατ’ επέκταση να συμμετάσχουν σε φεστιβάλ του εξωτερικού και να περιοδεύουν.

Σε ατομικό δε επίπεδο, έχουμε αξιόλογους ανθρώπους που ασχολούνται με την τέχνη του χορού τόσο σε πρακτικό όσο και σε θεωρητικό επίπεδο και θα έπρεπε να τους δοθεί βήμα για δράση και έκφραση. Όμως, όλες οι παραπάνω ενέργειες απαιτούν ένα συνεκτικό κρατικό όραμα και στρατηγική οικονομική στήριξη, επειδή ό,τι και να κάνουμε στον ανεξάρτητο χώρο η εξέλιξη θα είναι πάντα αργή και σπασμωδική.

Ονειρεύομαι, μέσα από συμμετοχικές δράσεις, να θυμηθούμε συλλογικά και ατομικά ότι είμαστε όλοι δυνάμει χορευτές και να αφεθούμε βιωματικά στον χορό χωρίς σκέψη και εγκεφαλικές αναλύσεις.

Κοινώς, για να κατορθώσουμε ουσιαστική ανάπτυξη θα έπρεπε ο χορός να ξεκινάει από τις σχολικές δραστηριότητες έτσι ώστε να εξοικειώνονται οι μαθητές με αυτή την τέχνη, να πηγαίνουν να βλέπουν παραστάσεις όπως βλέπουν μία θεατρική παράσταση, μέχρι στο να ενσωματωθούν ομάδες χορού στα θέατρα και στα ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ σε όλες τις πόλεις της Ελλάδας, να υπάρχει εσωτερικό δίκτυο μέσα από το οποίο θα ταξιδεύουν οι παραστάσεις Ελλήνων αλλά και ξένων δημιουργών, μηχανισμοί που θα χρηματοδοτούν διαφορετικές πτυχές μίας παραγωγής, όπως την έρευνα ή κάποια περιοδεία και, φυσικά, για αρχή ένας χώρος στην Αθήνα αφιερωμένος στον χορό.”

Ποιο είναι το επόμενο βήμα και το όνειρό σας για το μέλλον του Φεστιβάλ;

“Επιθυμία μου για το φεστιβάλ, αλλά και για τον χορό στην Ελλάδα γενικότερα, είναι να φτάσει όσο πιο μακριά γίνεται και να βάλει στον κύκλο ολοένα και περισσότερους ανθρώπους προσκαλώντας τους απλά να αφεθούν στην κίνηση των σωμάτων.

Να καταφέρουμε να συνδεθούμε με ανθρώπους διαφορετικών ηλικιών σε διαφορετικές περιοχές και να κοινωνήσουμε τη ζωογόνα και απελευθερωτική δύναμη που κουβαλάει ο χορός ως μορφή τέχνης. Ονειρεύομαι, μέσα από συμμετοχικές δράσεις, να θυμηθούμε συλλογικά και ατομικά ότι είμαστε όλοι δυνάμει χορευτές και να αφεθούμε βιωματικά στον χορό χωρίς σκέψη και εγκεφαλικές αναλύσεις. Και σκέφτομαι ότι η δια βίου εκπαίδευση και ορισμένες τεχνολογικές λύσεις μπορούν να αποτελέσουν ουσιαστικά εργαλεία στα χέρια μας για την εξάπλωση αυτής της τόσο μαγικής μορφής τέχνης.

Εύχομαι με τη νέα χρονιά να πραγματοποιήσουμε το 3 ο Moving Colors Fest, ένα φεστιβάλ σύγχρονου χορού που εστιάζει σε παραστάσεις που απευθύνονται στο νεανικό κοινό. Άλλο ένα project που ετοιμάζουμε είναι η περιοδεία σε απομονωμένες περιοχές της Ελλάδας μέσω παραστάσεων εικονικής πραγματικότητας (virtual reality). Στόχος και στα δύο είναι να δώσουμε την ευκαιρία να έρθει σε επαφή περισσότερος κόσμος με τον σύγχρονο χορό και να συνδεθούμε μέσα από αυτή την κοινή γλώσσα…”.

Info: Εισιτήρια www.ticketservices.gr.

Ακολουθήστε το News247.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις