Casa de Papel: Ο μοντέρ του φαινομένου του Netflix μιλάει στο NEWS 24/7 για τον Αρτουρίτο και τη μαγεία της σειράς

Πώς είναι να είσαι ο τελικός υπεύθυνος για τη σειρά που έχει αγαπηθεί από εκατομμύρια θεατές σε όλο τον κόσμο; Ο άνθρωπος από το γραφείο του οποίου περνά όλο το υλικό και προκύπτει το τελικό προϊόν, η σειρά όπως δηλαδή τη βλέπουμε τελικά στις οθόνες μας.

Στο πρόσφατο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης πραγματοποιήθηκε ένα φανταστικό αφιέρωμα στην τέχνη του μοντάζ, που περιλάμβανε από εκδόσεις μέχρι προβολές, κι από masterclasses μέχρι συζητήσεις με καλεσμένους, μερικούς από τους σπουδαιότερους μοντέρ Ελλάδας και κόσμου αυτή τη στιγμή. Ανάμεσα στους καλεσμένους, ο Ραούλ Μόρα διέφερε από τους υπόλοιπους. Γιατί το μεγάλο του credit δεν ήταν κάποια ταινία ή συνεργασία με κάποιον κινηματογραφικό auteur, αλλά μια σειρά.

Κι όχι απλά μια σειρά, αλλά ίσως η μεγαλύτερη σειρά των τελευταίων χρόνων. Το “Casa de Papel”, που αυτές τις μέρες ολοκληρώνεται στο Netflix, με την προβολή των τελευταίων του επεισοδίων. Εμείς, παρά το γεμάτο του πρόγραμμα στο Φεστιβάλ, συναντήσαμε τον Ραούλ Μόρα για μια σύντομη κουβέντα πάνω στο πώς είναι να μοντάρει μια σειρά που βλέπει όλος ο πλανήτης, πάνω στο αγαπημένο του επεισόδιο, και πάνω στην ταινία που επέλεξε ο ίδιος να προβληθεί στο Φεστιβάλ, το “Out of Sight” του Στίβεν Σόντερμπεργκ.

Ποια είναι η ιδιαίτερη δυσκολία του να μοντάρεις μια σειρά, σε σχέση με το σινεμά; Ιδιαίτερα μάλιστα μια σειρά τόσο δημοφιλή. Παίζει ρόλο η αντίδραση του κόσμου; Αλλάζεις τεχνικές;

Συνήθως το μοντάζ πάει ανάλογα με το πρότζεκτ και με τι βάση δουλεύουμε. Στην περίπτωση του “Casa de Papel”, είναι μια σειρά που βασίζεται πολύ στο μοντάζ. Έχει πολύ παράλληλο μοντάζ, έχει πολλά μπρος-πίσω, και το μοντάζ παίζει σημαντικό ρόλο. Αυτό που πρέπει λοιπόν να γίνει είναι να βρούμε εξαρχής το δικό μας στυλ, κάτι που συνέβη από την πρώτη σεζόν κιόλας. Βασιστήκαμε σε αυτό, και το μόνο που άλλαξε είχε να κάνει με την επιτυχία της σειράς, διότι έπρεπε να δουλεύουμε στο μάξιμουμ, με πάρα πολύ έντονη προσπάθεια και έχοντας περισσότερη δουλειά. Ωστόσο ποτέ δεν ξεφύγαμε από το αρχικό πλάνο πάνω στο οποίο δουλεύαμε από την πρώτη σεζόν.

Δουλεύεις επεισόδιο με το επεισόδιο ή όλη τη σεζόν μαζί; Ειδικά τώρα που η σειρά βγαίνει στο Netflix. Παίζει αυτό ρόλο στο πώς δουλεύεις;

Το ιδανικό να ξέρεις από την αρχή πού κατευθύνεσαι, να έχεις την συνολική προοπτική της δουλειάς. Στην περίπτωση του “Casa de Papel” δεν είναι έτσι. Υπάρχουν φορές που με το που τελειώνει το σενάριο ενός επεισοδίου ξεκινάμε με το γράψιμο του επόμενου, οπότε δεν έχουμε ξεκάθαρη εικόνα για το τι θα ακολουθήσει σε βάθος χρόνου.

Όντως, δεν είναι πολύ καλό το ότι δεν έχουμε ξεκάθαρη εικόνα για το τι θα έρθει μετά, ωστόσο αυτό στο μοντάζ μπορεί να δημιουργεί και κάτι όμορφο, δημιουργεί το στοιχείο της έκπληξης. Από την άποψη ότι, ως μοντέρ συχνά βλέπουμε το υλικό πολύ σύντομα από τη στιγμή που γυρίστηκε, οπότε πρέπει να προσαρμοστούμε σε αυτό και να δημιουργήσουμε νέες εικόνες και νέους τρόπους να το εκμεταλλευτούμε.

Ποιο επεισόδιο της σειράς ξεχωρίζεις;

Το πρώτο από την τρίτη σεζόν. Γιατί μας πάει σε ένα ταξίδι στην αρχή της σειράς, ξεκινάει με τον Αρτουρίτο που είναι μια από τις περσόνες της σειράς, και μετά όταν είδα το σενάριο κι αρχίσαμε να το δουλεύουμε πραγματικά με τρέλανε. Εκεί κατάλαβα ότι πάμε να κάνουμε κάτι πάρα πολύ μεγάλο, γιατί ξεκινήσαμε να μιλάμε για έναν άνθρωπο, για μια προσωπικότητα πολύ μίζερη, πολύ μικρή μέσα στο σύνολο της σειράς, που όμως σε αυτό το επεισόδιο αρχίζει να εξελίσσεται σε κάτι ιδεατό και μεγάλο. Κι αυτό είναι από τα πράγματα της σειράς που πραγματικά με εξέπληξαν και με τρέλαναν.

Αυτή η σειρά έχει κάτι μαγικό, το ότι μια περσόνα τόσο μικρή, που μπορεί να σε αηδιάζει κιόλας, όπως ο Αρτουρίτο, σου γεννά τη θέληση να θες να τον βλέπεις συνεχώς.

Στο αφιέρωμα του Φεστιβάλ στο μοντάζ, εσύ διάλεξες να προβληθεί το “Out of Sight”. Τι σε κάνει να ξεχωρίζεις αυτή την ταινία;

Όταν με πήραν και μου είπαν να διαλέξω μια ταινία, μου ήρθε το “Out of Sight”. Στεναχωρήθηκα ωστόσο που δεν διάλεξα μια ισπανική ταινία όσο περνούσε ο καιρός, αλλά διάλεξα αυτή γιατί φαίνεται ότι όλα τα τμήματα έχουν περάσει πολύ καλά φτιάχνοντάς την, κι αυτό για μένα είναι πολύ σημαντικό. Το να δουλεύεις στον κινηματογράφο και να περνάς καλά, γιατί αυτό φαίνεται τόσο στην ταινία, αλλά περνάει και στον θεατή. Το “Out of Sight” είναι ιδανικό παράδειγμα ταινίας που οι άνθρωποι που δούλεψαν σε αυτήν έχουν περάσει όλοι πολύ καλά.

Τεχνικά, υπάρχουν πολλές τεχνικές, χρησιμοποιεί ας πούμε τέλεια τα dissolves, πράγματα που μπορεί στα δικά μας μάτια να φαίνονται παλιακές τεχνικές, ωστόσο ο τρόπος που χρησιμοποιούνται στην ταινία έχει σαν αποτέλεσμα να δημιουργείται κάτι πολύ μοντέρνο. Το ίδιο ισχύει και για τον τρόπο αφήγησης. Κι εδώ λοιπόν φαίνεται ότι όλα τα τμήματα δούλεψαν στον ίδιο επίπεδο. Κανένα κομμάτι της ταινίας δεν ξεχωρίζει εις βάρος κάποιου άλλου.

Μιλάς και για το πώς το καλό μοντάζ μπορεί να χάνεται μες στην ταινία. Εσύ πότε είδες κάτι και κατάλαβες τη μαγεία του μοντάζ, και θέλησες να δουλέψεις πάνω σε αυτό;

Μου αρέσουν οι ταινίες, όπως είπα, που όλα τα τμήματα δουλεύουν με τον ίδιο τρόπο. Δεν ξεχωρίζω καμία ταινία λόγω του μοντάζ. Αυτό που με ενδιαφέρει είναι η ταινία, κι αυτό που με ενδιαφέρει σε κάθε ταινία είναι να δημιουργεί συναισθήματα και να σε κινητοποιεί, και κυρίως να ξέρει η ταινία κάθε στιγμή, πώς να δώσει στον θεατή αυτό που θέλει.

Έγινα μοντέρ λίγο κατ’ανάγκη. Πάντα υπήρχα στον κόσμο του σινεμά και δεν κατάφερα να βρω τη θέση μου εκεί ως σκηνοθέτης. Αλλά ήξερα ότι αυτό που θέλω να κάνω είναι να ζω, να κινούμαι και να δουλεύω μέσα στον κόσμο του κινηματογράφου. Δεν ήταν απαραίτητο να γίνω μοντέρ, αλλά είναι κάτι που απολαμβάνω.

Αυτό που θέλω να πω είναι ότι, παρόλο που είμαι μοντέρ, προσπαθώ να κάνω όσο το δυνατόν λιγότερα κοψίματα. Αν έχω ένα γενικό πλάνο που μεταδίδει όλη την πληροφορία και το συναίσθημα που χρειάζεται να δώσει, εγώ δεν έχω κανένα λόγο να το κόψω και να κολλήσω κι άλλα πράγματα μέσα. Αν δουλεύει από μόνο, τότε μια χαρά. Εκεί που εγώ παρεμβαίνω και κόβω, είναι μόνο εκεί που πραγματικά χρειάζεται, μόνο εκεί που θα κάνει τη διαφορά.

*Η συνέντευξη έγινε στο πλαίσιο του 62ου Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης. Τα τελευταία επεισόδια του “Casa de Papel” προβάλλονται στο Netflix από την Παρασκευή 3 Δεκεμβρίου.