Η “Δίκη των 7 του Σικάγο” είναι κάτι περισσότερο από μια ταινία στο Netflix

Η νέα ταινία του Άαρον Σόρκιν «Η δίκη των 7 του Σικάγο» -που το Netflix δεν άφησε ανεκμετάλλευτη αγοράζοντας τα πνευματικά δικαιώματα- εξιστορεί την «την πιο σημαντική πολιτική δίκη στην αμερικανική ιστορία». Πρόκειται για μία ιστορία που στα μάτια του (ελληνικού) κοινού θυμίζει μία μίξη εικόνων από την σειρά του Netflix “When They See Us” και τις πραγματικές εικόνες μαζικών διαδηλώσεων που εκτυλίχθηκαν στις ΗΠΑ με μανδύα το κίνημα Black Lives Matter: μία ιστορία κακοδικίας και αστυνομικής – θεσμικής βίας. Δυστυχώς, η ταινία βασίζεται εξ ολοκλήρου σε πραγματικά γεγονότα, ωστόσο κάποιοι από τους χαρακτήρες και τους διαλόγους έχουν μετατραπεί σε πιο «χολιγουντιανοί», ποιητική αδεία.

Το καλοκαίρι του 2020 θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ιστορικό. Για μερικούς θυμίζει έντονα το καλοκαίρι του 1968, όποτε και ξετυλίγεται η αρχή της ιστορίας. Αντί του Προέδρου Trump, ήταν ο Lyndon B. Johnson, τον οποίο διαδέχθηκε ο Richard M. Nixon. Η τραγωδία που κόστισε χιλιάδες αμερικανικές ζωές δεν ήταν πανδημία αλλά ο πόλεμος στο Βιετνάμ. Ο ρατσισμός ήταν- όπως και συνεχίζει συχνά να είναι – το επίκεντρο των διαμαρτυριών. Ο Δρ. Martin Luther King Jr. δολοφονήθηκε λίγους μήνες πριν από τα τέλη Αυγούστου, όταν οι εντάσεις κορυφώθηκαν στο Σικάγο, στο περιθώριο του Συνεδρίου του Κόμματος των Δημοκρατικών.

Ο Σόρκιν ακολουθεί τους «Επτά του Σικάγο», μία ομάδα ειρηνικών διαδηλωτών με παραπλήσια μεταξύ τους κινηματική και πολιτική ταυτότητα που αντιτίθενται στον πόλεμο του Βιετνάμ. Αιφνιδίως και με έναν χρόνο καθυστέρηση, οι επτά άντρες καταλήγουν να κατηγορούνται για συνομωσία κατά του κράτους των ΗΠΑ, καθώς και για την υποκίνηση διαδηλώσεων που οδήγησαν σε αιματηρές συγκρούσεις εξαιτίας της υπέρμετρης αστυνομικής βίας.

Οι διαδηλώσεις του αντιπολεμικού κινήματος

Οι ταραχές ξεκίνησαν την 28η Αυγούστου 1968, όταν χιλιάδες πολίτες διαδήλωσαν έξω από το ετήσιο Συνέδριο των Δημοκρατικών. Το συγκεκριμένο καλοκαίρι ήταν εξαιρετικά αιματηρό, με περισσότερους από 1.000 Αμερικανούς στρατιώτες να πεθαίνουν κάθε μήνα στον πόλεμο του Βιετνάμ. Στο Σικάγο, ο θάνατος του νεαρού Dean Johnson που πυροβολήθηκε από την αστυνομία ώθησε τις αντιπολεμικές διαδηλώσεις να λάβουν ανεξέλεγκτη τροπή και διαστάσεις εμφυλίου πολέμου. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα η κυβέρνηση του Lyndon B. Johnson να διατάξει την πλήρη καταστολή τους, γεγονός που επέφερε πραγματικό χάος. Η Εθνική Φρουρά, τα στρατεύματα των ΗΠΑ και 12.000 αστυνομικοί του Σικάγο κινητοποιήθηκαν εναντίον 10.000 διαδηλωτών. Για πέντε 24ωρα το Σικάγο είχε παραδοθεί, κυριολεκτικά και μεταφορικά, στις φλόγες.

Σύμφωνα με την επίσημη έκθεση των γεγονότων που βασίστηκε σε 20.000 σελίδες μαρτυριών από περισσότερους από 3.000 μάρτυρες προκύπτει πως “Μεμονωμένοι αστυνομικοί, διέπραξαν βίαιες πράξεις που υπερέβαιναν την απαιτούμενη δύναμη για διασπορά ή σύλληψη του πλήθους. Οι περιγραφές των γεγονότων του Σαββάτου και της Κυριακής πείθουν κάποιον πως πρόκειται περισσότερο για μία εξέγερση της αστυνομίας“.

Η δυσανάλογα βάναυση συμπεριφορά των αξιωματικών έναντι ακτιβιστών «οπλισμένων» μόνο με πανό, κιθάρες, μαριχουάνα και λουλούδια αποδεικνύεται από πλήθος μαρτυριών: “Άρχισαν να τραβούν διάφορα άτομα, ρίχνοντάς τους σπρέι στα πρόσωπα και χτυπώντας με τα γκλομπ τα πλευρά τους. Τα μάτια τους ήταν κατακόκκινα και ούρλιαζαν με κραυγές που δεν είχαν ακουστεί ποτέ πριν από ανθρώπους“. Σημειώνεται επιπλέον, πως “οι αρχές είχαν ξεκάθαρο σχέδιο να τσακίσουν μία ολόκληρη γενιά που κατά τη γνώμη τους ήταν χαλασμένη“.

Ο σκηνοθέτης παίρνει θέση παρουσιάζοντας την αστυνομία ως εξόχως βίαιη, κάτι που δεν απέχει από την πραγματικότητα. Ένας από τους πρωταγωνιστές δίκης και συμμετέχων στο πιο μαζικό ειρηνικό αντιπολεμικό κίνημα στην ιστορία των ΗΠΑ ήταν ο Ρένι Ντέιβις, ο οποίος είναι σήμερα 80 ετών. Σε συνέντευξή του, εξιστορεί πως θυμάται αστυνομικούς να φωνάζουν «Σκοτώστε τον!» ενώ τον χτυπόυσαν ασταμάτητα πεσμένο στο έδαφος. Μετά το τέλος της δίκης έγινε φίλος με τον Τζον Λένον και του πρότεινε να κάνει μία περιοδεία, με στόχο την μετάδοση και την γιγάντωση της απήχησης των αντιπολεμικών μηνυμάτων, τα οποία εκφράστηκαν για πρώτη φορά τόσο μαζικά στις διαδηλώσεις του 1968. Μετά από μία επιτυχημένη συναυλία, ο Πρόεδρος Νίξον απέλασε τον Λένον.

Η άδικη δίκη – παρωδία

Πρωτοσέλιδο των New York Times την έχει αποκαλέσει «την πιο σημαντική πολιτική δίκη στην αμερικανική ιστορία». Η διαβόητη «Δίκη των 7», η δικαστική διαδικασία-παρωδία ή συνωμοσία που οργανώθηκε από την κυβέρνηση Νίξον σε συνεργασία με την αστυνομία του Σικάγο και το FBI, αρχικά περιελάμβανε οκτώ κατηγορούμενους. Ο όγδοος ήταν ο συνιδρυτής της οργάνωσης των Μαύρων Πανθήρων, Μπόμπι Σιλ, ο οποίος δικάστηκε χωρίς δυνατότητα παρουσίας συνηγόρου. Ως απάντηση στις δίκαιες διαμαρτυρίες του αλυσοδέθηκε στο εδώλιο και φιμώθηκε, ώστε να συνεχιστεί η διαδικασία. Τελικά προσήχθη σε ξεχωριστή δίκη, αφήνοντας τους υπόλοιπους εφτά κατηγορούμενους να αντιμετωπίσουν μία σωρεία κακουργηματικών κατηγοριών που δεν είχαν έρεισμα στην πραγματικότητα και έναν προκλητικά προκατειλημμένο δικαστή.

Πρόκειται για μία πολιτική δίκη εφόσον ο φρεσκοδιορισμένος Εισαγγελέας του Νίξον, αποφάσισε την εκδικητική -σχεδόν συμβολική και προς παραδειγματισμό- σύλληψη έναν χρόνο μετά τις αιματηρές διαδηλώσεις των Τομ Χέιντεν και Ρένι Ντέιβις (Πρόεδρο κι Αντιπρόεδρο του Φοιτητικού Κινήματος των Δημοκρατικών), των Αμπι Χόφμαν και Τζέρι Ρούμπιν (χίπηδες αντιστασιακοί, ιδρυτικά μέλη του κινήματος των Yippies – Youth International Party), του 55άχρονο πασιφιστή Ντέιβ Ντέλιντζερ, του Μπόμπι Σιλ (αρχηγό των Black Panthers, ο οποίος δεν ήταν καν παρών στις εξεγέρσεις). Η φράση «δεν μάς συνέλαβαν, μάς επέλεξαν» αποτυπώνει αυτό που πραγματικά συνέβη.

Ο υπερσυντηρητικός Πρόεδρος της Δίκης, Τζούλιους Χόφμαν παραβίασε κατ΄ εξακολούθηση τα συνταγματικά δικαιώματα των κατηγορούμενων κατά την διάρκεια της πεντάμηνης πολιτικής δίκης – συνωμοσίας. Έτσι, «οι 7 του Σικάγο» έγιναν οι πρώτοι Αμερικανοί πολίτες που κατηγορήθηκαν για παραβίαση του νόμου ενάντια στις εξεγέρσεις που είχε ψηφιστεί το 1968, ακόμα κι αν δεν υπήρχαν ουσιαστικές αποδείξεις εναντίον τους.

Οι παραπομπές του δικαστή Χόφμαν και οι τελικές του αποφάσεις ήταν αδικαιολόγητα σκληρές. Ενδεικτικό είναι πως ο Kunstler καταδικάστηκε σε τέσσερα χρόνια φυλάκισης επειδή τον αποκάλεσε “Mr Hoffman” αντί για το ενδεδειγμένο “your honour”, ενώ ο Αμπι Χόφμαν καταδικάστηκε σε οκτώ μήνες επειδή γέλασε μέσα στο δικαστήριο. Προστίθεται στην υποτιμητική αντιμετώπιση των κατηγορούμενων η διαταγή του δικαστή να κουρευτούν, ώστε να μπορούν μετά την καταδίκη τους, να εμφανιστούν σε συνέντευξη τύπου κρατώντας τα μαλλιά ως τρόπαιο.

Στις 18 Φεβρουαρίου 1970, η δίκη κατέληξε στην καταδίκη των πέντε εκ των επτά για υποκίνηση ταραχών, ενώ απαλλάχθηκαν από την κατηγορία της συνωμοσίας. Η καταδίκη σε πέντε χρόνια κάθειρξης και το πρόστιμο 5.000 δολαρίων για τον καθένα, κατέπεσαν στο Εφετείο, ενάμισι χρόνο αργότερα.

Οι ομοιότητες περισσότερες από τις διαφορές

Οι ομοιότητες της ταινίας με την πραγματικότητα του 1968 είναι σαφώς πολύ περισσότερες από τις καλλιτεχνικά παραλλαγμένες λεπτομέρειες. Εξίσου, οι ομοιότητες του αιματηρού καλοκαιριού του 1968 με το φετινό του 2020 είναι πολύ περισσότερες από τις διαφορές. Ο κόσμος ακόμα χωρίζεται από τις φυλετικές και ταξικές διακρίσεις με το χάσμα να διευρύνεται ολοένα και περισσότερο στην Αμερική του Τραμπ και των ανισοτήτων. Οι 58.365 ζωές που χάθηκαν στα έντεκα χρόνια του πολέμου του Βιετνάμ, έρχονται να «συγκριθούν» με τις 227.045 ανθρώπινες απώλειες λόγω COVID-19. Η εκτεταμένη βίαιη καταστολή των διαδηλώσεων και οι διαδοχικές δολοφονίες από αστυνομικά πυρά είναι κοινός τόπος στην Αμερική του τότε και του τώρα, όπως και οι διαφωνίες μεταξύ ετερόκλιτων ομάδων συνεχίζουν να λαμβάνουν την υπερβολική μορφή εμφυλίου πολέμου, ευνοούμενες από την αμεσότητα των social media.

Η Αμερική θρήνησε την προοδευτική δικαστή Γκίνσμπουργκ του Ανώτατου Δικαστηρίου των ΗΠΑ και παρακολούθησε την αντικατάστασή της από την δυστοπικά συντηρητική επιλογή του Τραμπ, δικαστή Μπάρετ, αφήνοντας το νομικό σύστημα έρμαιο ανθρώπων που θεωρούν την άμβλωση, φόνο, κλονίζοντας ακόμα περισσότερο την πίστη στους θεσμούς.

«Θεωρώ υπέροχους τους δημοκρατικούς θεσμούς μας, μα αυτή τη στιγμή στελεχώνονται από φρικτούς ανθρώπους» δηλώνει στην κατάθεσή του λίγο πριν το τέλος της ταινίας ο αριστερός ριζοσπάστης Άμπι Χόφμαν και θα μπορούσε να αναφέρεται τόσο στο 1968 όσο και στο 2020…

Διαβάστε τις Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο, με την αξιοπιστία και την εγκυρότητα του News247.gr.