Η “Μικρή Μαμά” είναι μια τέλεια οικογενειακή ταινία

Εν μέσω γενικότερης αγωνίας και αβεβαιότητας, το μόνο σίγουρο μοιάζει να είναι η πορεία του “Spider-Man: No Way Home”, που με κάποιο μαγικό τρόπο έγινε εκείνη η Μία Ταινία που οι πάντες συμφώνησαν πως είναι αυτή που θα πρέπει να δουν στο σινεμά. Συνέχισε με ένα τριήμερο 57.000 εισιτηρίων που αν και πολύ λιγότερα από το άνοιγμα, είναι αρκετά όχι μόνο για να το κρατήσουν στην κορυφή του εγχώριου box office (κάτι που λογικά θα συμβεί και κατά το εορταστικό τριήμερο που ακολουθεί) αλλά και για να το σπρώξουν προς την κορυφή των εμπορικών επιτυχιών της χρονιάς. Είναι ήδη #2 ξεπερνώντας τον “Άνθρωπο του Θεού” και κυνηγάει τώρα μόνο τον Μποντ.

Οι πρεμιέρες της προηγούμενης εβδομάδας δυστυχώς δεν βρήκαν το κοινό τους – ή όσο κοινό θα ήθελαν ή άξιζε να βρουν τελοσπάντων. Η αξιοπρεπέστατη “Σμύρνη Μου Αγαπημένη” μάζεψε 28.000 εισιτήρια ενώ το σπουδαίο “Matrix Resurrections” μόλις 16.000 (στις μισές αίθουσες της “Σμύρνης”, πάντως). Το σίκουελ της Λάνα Γουατσόφσκι θα συναντήσει το κοινό ως μελλοντικό καλτ φιλμ κάποια στιγμή στις πλατφόρμες, αλλά το ντενίσειο έπος θα περιμένει μήπως κερδίσει κάτι από τις μέρες των γιορτών.

Στο μεταξύ, αυτή την εβδομάδα ανοίγουν δύο ταινίες, αμφότερα οικογενειακά φιλμ («παιδικά», μπορεί να πει κανείς) που όμως συγκαταλέγονται στα κορυφαία της χρονιάς – ειδικά το αριστούργημα “Μικρή Μαμά”, που βρέθηκε στο #2 της φετινής μας κινηματογραφικής λίστας. Το «οικογενειακό φιλμ», όπως θα έπρεπε να είναι.

Οι κριτικές της εβδομάδας:

Η Μικρή Μαμά

(“Petite Maman”, Σελίν Σιαμά, 1ω12λ)

5 / 5

Η μικρή Νέλι χάνει τη γιαγιά της χωρίς να μπορέσει να της δώσει τον αποχαιρετισμό που θα ήθελε. «Μα δεν αποχαιρέτησες της γιαγιά;» – «Όχι όπως θα ήθελα». Μπορεί ποτέ ένας αποχαιρετισμός βέβαια να είναι τακτοποιημένος; Η ζωή ως μια συλλογή στιγμών, εμπειριών και αναμνήσεων που έρχονται μαζί ως ένα, είναι ένα πλέγμα που παρότι μοιάζει γραμμικό, καταλήγει κάτι πολύ περισσότερο περίπλοκο και μεστό. Η τελευταία στιγμή δεν είναι ποτέ ακριβώς η τελευταία στιγμή, γιατί η ίδια μας η φύση δε μας αφήνει να συνεχίζουμε να τη βιώνουμε ως τέτοια.

Πάνω σε μια αντίστοιχη συλλογιστική μας οδηγεί το νέο, αφοπλιστικά μικρών διαστάσεων καλλιτέχνημα της Σελίν Σιαμά, που επιστρέφει μετά τον θρίαμβο του “Πορτρέτου Μιας Γυναίκας Που Φλέγεται”, με μια -πρακτικά- παιδική ταινία 70 λεπτών με 4 ηθοποιούς, ένα μικρού βεληνεκούς παραμύθι για ένα κοριτσάκι που γνωρίζει τη μαμά του- όταν εκείνη ήταν στην ηλικία της. Γιατί ναι, η εμπειρία, οι στιγμές, δεν ακολουθούν ποτέ μια γραμμική, τακτοποιημένη αφήγηση.

Μετά την απώλεια της γιαγιάς, η Νέλι κι οι γονείς της θα πάνε να αδειάσουν το έρημο πια σπίτι. Εκεί όπου μεγάλωσε κάποτε η μητέρα της, Μαριόν, σε ένα παραμυθένιο ξέφωτο ενός μαγευτικού δάσους που μοιάζει να ξεπήδησε από πίνακα. Όταν όμως η μητέρα της αποχωρήσει έξαφνα, η Νέλι θα περάσει χρόνο παίζοντας στο δάσος κι εκεί θα γνωρίσει ένα κορίτσι συνομήλικό της. Το όνομα της; Μαριόν.

Η ιδιοφυία Κλερ Ματόν (“Πορτρέτο”, “Atlantique”) επιστρέφει στην διεύθυνση φωτογραφίας και καδράρει τα δύο μικρά κορίτσια εναλλάξ σε ξέφωτα στο δάσος ή σε ένα κρύο σπίτι που μυρίζει απώλεια, εστιάζοντας σε γήινα χρώματα που δεν αφήνουν ποτέ αυτό το fantasy παραμύθι να τολμήσει να σηκώσει τα πόδια του από το χώμα. Τα πάντα από τον ήχο ως την καλλιτεχνική διεύθυνση συνδράμουν ώστε τίποτα από ό,τι βλέπουμε να μην φαίνεται ή ακούγεται δεμένο στο χρόνο, μοιάζοντας ταυτόχρονα με όνειρο, με ανάμνηση, ή με κάτι που συμβαίνει αυτή τη στιγμή.

Διαπερνώντας τα χρονικά στεγανά δίχως στιγμή να αναλώνεται σε μηχανισμούς πλοκής, παρά μόνο εστιάζοντας στην ιδέα της ανθρώπινης σύνδεσης και απόλυτης ισότητας, η Σιαμά δημιουργεί ζεστό παραμύθι που μοιάζει με καταφύγιο – σαν αυτό που πάντα αναζητούν ή πολύ απλά δημιουργούν οι διάφορες ηρωίδες της (από τα “Νούφαρα” μέχρι το “Πορτρέτο” μέχρι τα σπουδαία “Κορίτσια”), εκεί όπου μπορούν να εκφραστούν με απόλυτη ελευθερία δίχως κανείς να κοιτά. Ελεύθερες να κινηθούν, ελεύθερες να αγγίξουν τον κόσμο γύρω τους, ελεύθερες να συνδεθούν συναισθηματικά η μία με την άλλη.

Θυμίζοντας κάτι από τον μιγιαζακικό “Totoro” ως αφηγηματική αισθητική, πρόκειται για ένα φιλμ απίστευτης κειμενικής λιτότητας που χτίζει έναν κόσμο που μοιάζει να ανήκει σε όλες τις εποχές που έχουν υπάρξει, επιτρέποντας σε ένα συναίσθημα φροντίδας, τρυφερότητας και αγνής περιέργειας να κατακλύσει το στόρι. Και να μιλήσει για τον χρόνο, για την απώλεια, για τους κόσμους που χτίζουμε, τους κόσμους που περιεργαζόμαστε, και την εμπειρία της ανθρώπινης σύνδεσης – άτακτης, ακανόνιστης, αχρονικής – καταφέρνοντας να βλέπει τα πάντα μέσα από παιδικό βλέμμα.

Ούτε απλά, ούτε απειλητικά, ούτε δυσνόητα, ούτε τίποτα. Απλώς, ένας κόσμος που περιμένει να τον νιώσεις. Μια τέλεια ταινία.

Πού Κρύβεται η Άννα Φρανκ

(“Where Is Anne Frank”, Άρι Φόλμαν, 1ω39λ)

3.5 / 5

Η φανταστική φίλη της Άννας Φρανκ, Κίτι, στην οποία απευθύνεται το ημερολόγιό της, ζωντανεύει με έναν ανεξήγητα μαγικό τρόπο στο Άμστερνταμ του σήμερα και το πρώτο πράγμα που κάνει είναι να αναζητήσει την φίλη της. Κι αφού πρώτα εκπλαγεί από τις μεγάλες αλλαγές στον τρόπο ζωής, από εκείνον του 1942, θα αρχίσει σταδιακά να διαπιστώνει πως ένα σκοτάδι βρίσκεται και πάλι βαθιά ριζωμένο στην κοινωνία.

Όμορφο, γλυκό, αναπολογητικά παιδικό αλλά ποτέ αφελές ή παραδομένο σε αφηγηματικές ευκολίες, το κοινωνικό αυτό δράμα εποχής έρχεται από τον Άρι Φόλμαν (“Βαλς με τον Μπασίρ”) ως μια προσπάθεια να επικοινωνηθεί σε νεότερους θεατές το διαχρονικό μήνυμα της Άννας Φρανκ. Ο Φόλμαν έξυπνα κεντράρει την ιστορία γύρω από την Κίτι, δίνοντας έτσι στους θεατές την ευκαιρία να δουν τον σημερινό κόσμο μέσα από μια εντελώς εξωτερική ματιά ανακάλυψης. Αφήνοντας έτσι χώρο και στο συναίσθημα (μέσα κυρίως από την ιστορία με το αγόρι που βοηθά την Κίτι στην αποστολή της) όσο και σε μια πιο διδακτική σκοπιά που ωστόσο ποτέ δεν γίνεται πατροναριστική ή ενοχλητική. Ίσα-ίσα, την λες και αναγκαία. Εξερευνώντας παράλληλα την απόσταση ανάμεσα στην ιστορική ανεκδοτολογία και στο -πολλές φορές πιο δύσκολο- αληθινό μήνυμα της Ιστορίας προς το σήμερα.

Ο Φόλμαν στο σινεμά του πάντοτε αναζητούσε ευρηματικούς τρόπους στην αισθητική αποτύπωση σκληρών, ακόμα και αποτρόπαιων συμβάντων. Εδώ, προσδίδει μια τοπογραφική αληθοφάνεια στο animation αλλά διατηρεί απαρέγκλιτα μια παιδικότητα, τόσο στην αφήγηση όσο και στην εικόνα, καταλήγοντας σε μια αγνά συγκινητική κατακλείδα (σε προσωπικό όσο και σε κοινωνικό επίπεδο της ιστορίας του). Μια ταινία προορισμένη για να γίνει μελλοντικό σχολικό classic – κι αυτό το εννοούμε με την καλύτερη έννοια.

Ακολουθήστε το News247.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.