Οι προβολές του βραβείου κοινού LUX από μέσα – Μια αληθινά ευρωπαϊκή εμπειρία

“Lux” στα λατινικά σημαίνει Φως· αναφέρεται κυρίως στο φως που εκπέμπουν τα ουράνια σώματα, όπως ο Ήλιος και τα άστρα. Είναι επίσης η γνωστή μονάδα φωτομέτρησης. Αναμφίβολα, δεν θα μπορούσε να βρεθεί πιο ταιριαστή λέξη για να ονομάσει και να σηματοδοτήσει ένα σπουδαίο πολιτιστικό θεσμό του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (ΕΚ) που στοχεύει να ρίξει φως σε ταλαντούχους κινηματογραφιστές και στα μηνύματα που θέλουν να επικοινωνήσουν με τα φιλμ τους. Μηνύματα με κοινωνικό-πολιτικό πρόσημο που μας αφορούν όλους, καθώς θέτουν στο επίκεντρο τον άνθρωπο, τα δικαιώματά του και την πάλη του.

Βραβείου Κοινού Lux λοιπόν, ένας θεσμός που έχει καθιερωθεί από το 2007 και στοχεύει μέσα από την ένατη τέχνη να αναδείξει τις ευρωπαϊκές αξίες, προτείνοντας “μικρές” ευρωπαϊκές κινηματογραφικές παραγωγές με μεγάλη αξία και να γεφυρώσει δημιουργικά τις διαφορετικές γλώσσες και κουλτούρες της ηπείρου.

Την τελευταία τετραετία, έχοντας αποκτήσει ένα συνεχώς αυξανόμενο φανατικό κοινό, το βραβείο μετονομάστηκε και πλέον συμπεριλαμβάνει τη γνώμη των θεατών για να αναδείξει τον νικητή του: Το 50% των ψήφων προκύπτει από την ψηφοφορία που θα γίνει ανάμεσα στα μέλη του ΕΚ και το υπόλοιπο 50% των ψήφων είναι από το κοινό, το οποίο έχει την ευκαιρία να παρακολουθήσει δωρεάν τις ταινίες σε χώρους του ΕΚ και στη συνέχεια να τις βαθμολογήσει στο site του Βραβείου Κοινού LUX (lux-award.europarl.europa.eu) .

Σημειώνεται ότι δέκα θεατές μάλιστα σε όλη την Ευρώπη που λαμβάνουν μέρος στην ψηφοφορία, με λίγη τύχη μπορούν να κερδίσουν ένα ταξίδι στο Στρασβούργο για την τελετή απονομής του βραβείου, που θα πραγματοποιηθεί τον Απρίλιο, όπου θα συναντήσουν σκηνοθέτες και συντελεστές των φιναλίστ ταινιών.

Η LUX εμπειρία

Για πρώτη φορά εφετός, οι προβολές των πέντε φιναλίστ ταινιών που διεκδικούν το βραβείο έγιναν στο Γραφείο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην Ελλάδα, που στεγάζεται εδώ και 25 χρόνια στο ιστορικό Μέγαρο Μαυρομιχάλη, ένα τριώροφο νεοκλασικό απαράμμιλης αρχιτεκτονικής στην “καρδιά” της Αθήνας (λεωφόρος Βασιλίσσης Αμαλίας 8). Η αρχή έγινε τη Δευτέρα 29 Ιανουαρίου με την ταινία «Πεσμένα φύλλα» του Aki Kaurismäki και ολοκληρώθηκε την περασμένη Παρασκευή (02/02) με την προβολή του «Στο γραφείο καθηγητών» του Ilker Çatak (Παρασκευή 2 Φεβρουαρίου). Μεσολάβησε φυσικά η παρουσίαση των άλλων τριών διαγωνιζόμενων ταινιών: «Η αδελφότητα της καπνιστής σάουνας» της Anna Hints, «20.000 είδη μελισσών» της Estibaliz Urresola Solaguren και «Στο ποταμόπλοιο» του Nicolas Philibert.

Το NEWS 24/7 ήταν εκεί: Όχι μόνο θαυμάσαμε εκ των έσω τους χώρους του ιστορικού κτιρίου αλλά παρακολουθήσαμε την προβολή των «Πεσμένων Φύλλων» μιας γλυκόπικρης ιστορίας αγάπης με λιτή αφήγηση, πολύχρωμα πλάνα, χιούμορ και πολλά τραγούδια. Στην αίθουσα μαζί μας υπήρξαν πολλοί σινεφίλ, γεγονός που αποδεικνύει ότι ο κινηματογραφικό θεσμός αποκτά ολοένα και μεγαλύτερη δυναμική, ενώ ακολούθησε συζήτηση και κρασί.

Συνοδοιπόρος μας στο όμορφο εκείνο απόγευμα ο υπεύθυνος Δημοσίων Σχέσεων του Γραφείου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην Ελλάδα, κ. Χάρης Κούντουρος, με τον οποίο μιλήσαμε για τη σημασία και τα κίνητρα του θεσμού: «Το Βραβείο Κοινού LUX έχει δυο βασικούς στόχους: Ο πρώτος είναι η ανάδειξη και προώθηση του ευρωπαϊκού κινηματογράφου. Πώς το επιτυγχάνει αυτό; Πέραν της δημοσιότητας που δίνεται στα φιλμ, μέσω της διαδικασίας του βραβείου, οι 5 φιναλίστ ταινίες του βραβείου θα έχουν δωρεάν υποτιτλισμό στις 24 επίσημες γλώσσες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, προκειμένου να διευκολυνθεί η διανομή τους. Όπως μπορείτε να φανταστείτε μια ταινία από τη Σλοβακία για παράδειγμα, θα ήταν δύσκολο να προβληθεί στην Ελλάδα αν δεν υπήρχαν ελληνικοί υπότιτλοι. Μάλιστα η ταινία που τελικά θα κερδίσει το βραβείο, θα έχει περαιτέρω επεξεργασία ούτως ώστε να μπορούν να τη δουν και άτομα με προβλήματα όρασης και ακοής» μας εξηγεί ο κ. Κούντουρος. Πράγματι, η διανομή είναι «η αχίλλειος πτέρνα» του ευρωπαϊκού κινηματογράφου, κωλυόμενη από τις διαφορετικές γλώσσες που ομιλούνται.

«Ο δεύτερος στόχος του βραβείου είναι να δώσει στους θεατές την ευκαιρία να προβληματιστούν και να συζητήσουν για τα κοινά όνειρα, τους προβληματισμούς που έχουμε καθώς και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε στην καθημερινότητά μας κι ευρύτερα, ως Ευρωπαίοι πολίτες ανεξαρτήτως της ιδιαίτερης πατρίδας τους. Διότι οι ταινίες που επιλέγονται για το βραβείο αναδεικνύουν αυτήν την οικουμενικότητα των ιστοριών αυτών που θέτουν στο επίκεντρο τον άνθρωπο.»

 «Το βραβείο ευελπιστεί να δοθεί μέσω των ταινιών αφορμή και τροφή για σκέψη. Να διαπιστώσει ο θεατής προλήψεις, προκαταλήψεις, προβλήματα κοινωνικά, οικονομικά, πολιτικά που τον απασχολούν. Ο κινηματογράφος και η Τέχνη γενικότερα είναι μέσο το οποίο μπορεί να κάνει τομές. Μια μουσική σύνθεση, ένας πίνακας, μια ταινία, μια θεατρική παράσταση μπορούν να καταφέρουν πολλά περισσότερα από όσα μπορεί κανείς να φανταστεί. Να θέσουν καίρια ερωτήματα. Και μέσω αυτών των ερωτημάτων και των προβληματισμών που επιφέρουν, οι άνθρωποι πολλές φορές μπορεί να αλλάξουν ιδέες και απόψεις. Με χαρά διαπιστώνουμε ότι οι ταινίες που επιλέγονται για το βραβείο είναι ακριβώς έργα που επιτυγχάνουν αυτόν τον διάλογο και τη συζήτηση των πολιτών. Ελπίζω ότι όσο περνά ο καιρός το βραβείο θα γίνεται όλο κι ευρύτερα γνωστό και ότι οι στόχοι που έχει θέσει θα γίνουν πραγματικότητα» συνεχίζει ο κ. Κουντουρός.

Το κινηματογραφικό ταξίδι συνεχίζεται

Για όσους δεν κατάφεραν να είναι στις προβολές των ταινιών στην Αθήνα, αξίζει να σημειωθεί ότι το ΕΚ σχεδιάζει την παρουσίασή τους και εκτός των συνόρων του Λεκανοπεδίου: «Οι φιναλίστ ταινίες δεν τις προβληθούν μόνο στην Αθήνα: Θα παιχτούν σε διάφορες πόλεις σε όλη την Ελλάδα. Έχουμε έρθει σε συνεργασία με τα 15 Europe Directs που έχουμε σε όλη τη χώρα. Έχουμε απευθύνει πρόσκληση εδώ και λίγους μήνες προς αυτά να επικοινωνήσουν μαζί εφόσον θα ήθελαν να διοργανώσουν προβολές.

Αυτό που κάνουμε ως ΕΚ είναι να διαπραγματευόμαστε τα δικαιώματα προβολής και να τα καλύπτουμε, ούτως ώστε να βοηθήσουμε την προβολή των ταινιών όσο ευρύτερα γίνεται. Έχουμε συνάψει συνεργασίες και με γνωστά φεστιβάλ – να αναφέρω ενδεικτικά το RouteLab στην Πάτρα που γίνεται σε συνδυασμό με την Κινηματογραφική Λέσχη Πάτρας που παρουσίασε τις φιναλίστ ταινίες πέρυσι και θα το κάνει και εφέτος μέχρι τον Απρίλιο» ανέφερε ο κ. Κουντουρός.

Τα φεστιβάλ και οι χώροι που θα φιλοξενηθούν οι προβολές των ταινιών αναμένεται να ανακοινωθούν σύντομα.

Τι πρέπει να ξέρεις για το Βραβείο Κοινού LUX

Το Βραβείο Κοινού LUX παρουσιάζεται κάθε χρόνο από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τη European Film Academy, σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το δίκτυο Europa Cinemas. Το βραβείο τιμά τον ευρωπαϊκό κινηματογράφο και έχει στόχο την ευαισθητοποίηση σχετικά με κοινωνικά, πολιτικά και πολιτιστικά ζητήματα στην Ευρώπη.

Ο θεσμός (Βραβείο LUX) θεσπίστηκε το 2007. Το 2020 το βραβείο μετονομάστηκε σε Βραβείο Κοινού LUX καθώς στην ψηφορορία για την ανάδειξη του νικητή συμμετέχουν κατά το ήμισυ και οι θεατές.

Οι υποψήφιες ταινίες επιλέγονται από τα European Film Awards σε συνεργασία με το δίκτυο Europa Cinemas (στο οποίο ανήκουν και οι περισσότερες ελληνικές κινηματογραφικές αίθουσες), το Ευρωκοινοβούλιο και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Για να βραβευτεί μια ταινία πρέπει να πληροί τα ακόλουθα κριτήρια:

• Ταινίες μυθοπλασίας ή ντοκιμαντέρ (μπορεί να περιλαμβάνουν κινούμενα σχέδια)
• Ελάχιστη επιτρεπόμενη διάρκεια 60 λεπτά
• Η παραγωγή ή συμπαραγωγή της ταινίας να έχει γίνει σε χώρα της ΕΕ ή στην Ισλανδία, το Λίχτενσταϊν και τη Νορβηγία.
• Η ταινία να απεικονίζει την οικουμενικότητα των αξιών της Ευρώπης και την ποικιλότητα της ευρωπαϊκής κουλτούρας, φέρνοντας σαφείς αντιλήψεις για τη συζήτηση αναφορικά με τη διαδικασία της οικοδόμησης της Ευρώπης.
• Να έχει προβληθεί για πρώτη φορά στο διάστημα 1ης Μαΐου του προηγούμενου έτους και της 1ης Ιουνίου του τρέχοντος έτους.

Το βραβείο δημιουργήθηκε από τη Βελγίδα καλλιτέχνιδα Ζοκλίν Κόστερ που εμπνεύστηκε από έναν συμβολισμό για τον Πύργο της Βαβέλ, σύμβολο που χρησιμοποιήθηκε και από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για να δείξει την πολυγλωσσία και την πολιτισμική διαφορετικότητα που ενώνονται σε έναν τόπο με έναν στόχο.

Η απονομή γίνεται στο Στρασβούργο από τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, ενώπιον των ευρωβουλευτών και εκπροσώπων άλλων ταινιών που λαμβάνουν μέρος στο διαγωνισμό.

Ανάμεσα στις ελληνικές ταινίες που έχουν κατά το παρελθόν διεκδικήσει το βραβείο είναι η «Ακαδημία Πλάτωνος» (2009) σε σκηνοθεσία Φίλιππου Τσίτου και το “Attenberg” (2011) σε σκηνοθεσία Αθηνάς Τσαγκάρη.

Οι υποψήφιες ταινίες

Αν λοιπόν είστε σινεφίλ και απολαμβάνετε το ευρωπαϊκό σινεμά, το μόνο που έχετε να κάνετε είναι απλά να πείτε τη γνώμη σας μέχρι τις 14 Απριλίου 2024 για τις ακόλουθες πέντε υποψήφιες ταινίες και τις βαθμολογήσετε από ένα έως πέντε αστέρια (που σημαίνει εξαιρετικό). με γνώμονα ποια από αυτές κρίνετε πως πρέπει να κερδίσει το Βραβείο Κοινού LUX:

“20.000 Είδη Μελισσών” σε σκηνοθεσία Estibaliz Urresola Solaguren (Ισπανία)

Ένα 8χρονο αγόρι που νιώθει κορίτσι προσπαθεί να κατανοήσει τις σεισμικές αλλαγές που συντελούνται στον εύθραυστο εσωτερικό του κόσμο. Η μητέρα του στέκει ενθαρρυντικά στο πλευρό του, ο περίγυρος του όμως αντιμετωπίζει την όλη συμπεριφορά του ως ένα παιδικό καπρίτσιο. Το παιδί, με γενναιότητα, θα προσπαθήσει να βρει τον εαυτό του και να τον συστήσει από την αρχή στους άλλους.

“Fallen Leaves” (Πεσμένα φύλλα) σε σκηνοθεσία Aki Kaurismäki (Φινλανδία, Γερμανία)

Δυο μοναχικοί άνθρωποι που παλεύουν να βγάλουν τη μέρα αλλάζοντας δουλειές, συναντιούνται τυχαία στο Ελσίνκι, αναζητώντας τον έρωτα της ζωής τους.

“The Teacher’s Lounge” (Στο γραφείο καθηγητών) σε σκηνοθεσία İlker Çatak (Γερμανία)

Μια ιδεαλίστρια δασκάλα σε δημοτικό σχολείο προκαλεί μια χιονοστιβάδα γεγονότων όταν αποφασίζει να διερευνήσει ποιος κρύβεται πίσω από μια σειρά μικροκλοπών που συμβαίνουν εκεί.

“On the Adamant” (Στο ποταμόπλοιο) σε σκηνοθεσία Nicolas Philibert (Γαλλία, Ιαπωνία)

Σε ένα πλωτό κέντρο ημέρας καταμεσής του Σηκουάνα, παράρτημα μιας ψυχιατρικής κλινικής του Παρισιού, άτομα με κάθε λογής ψυχικά νοσήματα συγκεντρώνονται οικειοθελώς για καλλιτεχνικές κυρίως δραστηριότητες.

“Smoke Sauna Sisterhood” (Η αδελφότητα της καπνιστής σάουνας) σε σκηνοθεσία Anna Hints (Εσθονία, Γαλλία, Ισλανδία)

Στο σκοτάδι της σάουνας γυναίκες διαφορετικών ηλικιών και προσωπικοτήτων μοιράζονται τις πιο προσωπικές εμπειρίες και τα πιο κρυφά μυστικά τους. Μέσα σε μια ατμόσφαιρα ζεστασιάς και συντροφικότητας, γελούν, δακρύζουν, απελευθερώνονται και, εξαγνίζοντας τις ψυχές τους, ξαναβρίσκουν τη δύναμή τους.

Δείτε, ψηφίστε και βαθμολογήστε εδώ