Οι Χρυσές Σφαίρες φέτος κυριολεκτικά δεν υπήρξαν – Τι σημαίνει αυτό για τα Όσκαρ;

Τα βραβεία Όσκαρ απέχουν 11 εβδομάδες ακόμα, όμως η κουβέντα για το ποιες ταινίες αναμένεται να διακριθούν έχει ήδη ξεκινήσει. Η περσινή οσκαρική κούρσα ήταν ένας τεράστιος αστερίσκος από όλες τις απόψεις, με μια χαμηλών τόνων τελετή στην οποία σάρωσε μια χαμηλών τόνων ταινία, σε μια χρονιά κατά την οποία ποτέ δεν υπήρξαν ιδιαίτερες κόντρες ή αμφιβολίες για το ποια θα ήταν η εξέλιξη.

Ήταν αυτό συνέπεια της πανδημίας; Οπωσδήποτε, σε μεγάλο βαθμό. Το ότι όμως ακόμα ζούμε σε μια τέτοια συνθήκη, έχει αρχίσει να αλλάζει ουσιαστικά τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί το κινηματογραφικό industry: Εκεί που τον πρώτο χρόνο είχε τεθεί ζήτημα επιβίωσης του ίδιου του σινεμά ως χώρος κι ως επιλογή διασκέδασης, τώρα βλέπουμε σταδιακά την μετεξέλιξη. Παρακολουθούμε καθώς οι κινηματογράφοι δουλεύουν σχεδόν αποκλειστικά με τεράστιες, event ταινίες και δη ταινίες που καταφέρνουν να φέρουν αρκετό νεαρό κόσμο στις αίθουσες.

Δηλαδή μπλοκμπάστερ σαν το “Spider-Man: No Way Home”, το “Dune” και το “No Time to Die” ή -σε προφανώς μικρότερη κλίμακα- κάτι σαν τον “Οίκο Gucci”, ένα ενήλικο δράμα που χάρη στο όνομα της Lady Gaga και την ζουμερή ιστορία κατάφερε να απασχολήσει και νεαρότερο κοινό.

Αυτό το μοντέλο, όποια κι αν είναι η τελική μορφή που θα πάρει τα επόμενα χρόνια, αφήνει προφανώς ένα τεράστιο κενό: Τις πρεστίζ, φεστιβαλικές, οσκαρικές ταινίες, οι οποίες προβάλλονται στα σινεμά κι είναι σα να μην προβλήθηκαν ποτέ. Αν -ελπίζουμε για ένα προσωρινό διάστημα- αυτές οι ταινίες χάσουν ακόμα περισσότερο τον όποιο τρόπο είχαν να φτάσουν στο κοινό, τα Όσκαρ γίνεται με έναν περίεργο τρόπο ακόμα πιο σημαντικά. Καθώς πλέον η οσκαρική συζήτηση είναι ζήτημα επιβίωσης για ένα φιλμ μες στον διαδικτυακό ωκεανό επιλογών.

Αυτή είναι μια τεράστια κουβέντα, όμως τι σημασία έχει αυτή τη στιγμή; Έχει, αν κοιτάξουμε τις ταινίες που κυριαρχούν στην οσκαρική κουβέντα για φέτος. Η “Εξουσία του Σκύλου” της Τζέιν Κάμπιον επισκιάστηκε από μια άλλη νετφλιξική κυκλοφορία (το “Don’t Look Up“, το οποίο επίσης θα φτάσει στα Όσκαρ αλλά αυτό είναι άλλη κουβέντα) ενώ όταν κυκλοφόρησε στις ελληνικές αίθουσες έκοψε 2.500 εισιτήρια στο πρώτο τριήμερο σε 25 αίθουσες, παρά την παρουσία μεγάλων ονομάτων και ήδη μεγάλων βραβεύσεων.

Το εξαιρετικό “West Side Story” του Στίβεν Σπίλμπεργκ δεν κινήθηκε στις αίθουσες, το “Being the Ricardos” του πολυβραβευμένου Άαρον Σόρκιν με Νικόλ Κίντμαν και Χαβιέ Μπαρδέμ βγήκε απευθείας και δίχως τυμπανοκρουσίες στο Amazon Prime Video(!). Η λίστα συνεχίζεται.

Αν η ορατότητα είναι σε μεγάλο βαθμό το ζήτημα, το timing της «ακύρωσης» των Χρυσών Σφαιρών δε θα μπορούσε να είναι ειρωνικότερο. Οι Χρυσές Σφαίρες, παραδοσιακά ένας θεσμός με μηδενική ουσιαστική σύνδεση με τα Όσκαρ, είχε καταφέρει ωστόσο να πλασαριστεί στη συνείδηση του κοινού ως προπομπός. Καμία σχέση με την αλήθεια: Μια οργάνωση ούτε καν 100 δημοσιογράφων (και «δημοσιογράφων») που κατάφερε να αναδειχθεί ως λίγο πιο χαλαρή, λίγο πιο μεθυσμένη εκδοχή των πιο σοβαρών Όσκαρ, πιάνοντας τον παλμό της οσκαρικής κουβέντας κια βραβεύοντας αρκετά από τα φαβορί – άρα μένοντας στη συνείδηση του κοινού ως ένας θεσμός με σημασία.

(Επίσης, ένας θεσμός διαβόητος για τις κατά καιρούς θεότρελες και τραβηγμένες υποψηφιότητες που υπήρχαν ξεκάθαρα απλώς και μόνο για να είναι καλεσμένοι στην τελετή μερικοί σταρς παραπάνω.)

Κι αν ένα βραβείο από μόνο του δεν σημαίνει τίποτα, η οπτική και αισθητική επιβεβαίωση που φέρνει η συνοδεία από μια οποιαδήποτε γκλαμουράτη τελετή, πάντα βοηθάει. Κάνει τη βράβευση να μοιάζει πιο αληθινή, για να το πούμε έτσι. Αν η οσκαρική συζήτηση σε μια κατηγορία αφορά 4-5 ονόματα, το να κερδίσει σε παγκόσμια σύνδεση ένα από αυτά και να παραλάβει το βραβείο του/της υπό τις επευφημίες μιας στρατιάς χολιγουντιανών αστέρων, οπωσδήποτε βοηθάει, κακά τα ψέμματα. Είναι μια σοβαρή ώθηση, ειδικά αν συνοδεύεται από κάποιον γοητευτικό ευχαριστήριο λόγο.

Όμως, Χρυσές Σφαίρες χωρίς την τελετή τους, τι είναι; Τι λόγο ύπαρξης έχουν;

Φέτος οι Χρυσές Σφαίρες ουσιαστικά δεν πραγματοποιήθηκαν ύστερα από ένα κύμα αντίδρασης που συνεπήρε όλο το Χόλιγουντ, από ατζέντηδες και ανθρώπους δημοσίων σχέσεων, μέχρι τα στούντιο και φυσικά τα ίδια τα ταλέντα. Το δράμα και τα διάφορα μικροσκάνδαλα στο παρασκήνιο της οργάνωσης, από εξωφρενικές περιπτώσεις χρηματισμών και διαφόρων «δώρων» μέχρι την έλλειψη οποιασδήποτε αίσθησης ουσιώδους εκπροσώπησης, έφτασαν τον κόμπο στο χτένι κι έτσι το Χόλιγουντ γύρισε την πλάτη στον θεσμό.

Οι Χρυσές Σφαίρες έχασαν την τηλεοπτική τους κάλυψη και τη συμμετοχή των σταρς, οπότε κατέφυγαν σε μια εντελώς αντι-γκλαμουράτη ανακοίνωση των βραβείων μέσα από, εχμ, το twitter. Ναι, οι Χρυσές Σφαίρες φέτος ήταν απλώς μια σειρά από tweets, δίχως την οποιαδήποτε συμμετοχή ή τελετή ή κάλυψη. Πολλά πράγματα στον κόσμο υπάρχουν ή συνεχίζουν να υπάρχουν απλώς και μόνο χάρη μια αόριστη αίσθηση δύναμης και ισχύος, αλλά οι φετινές Σφαίρες τεστάρουν αυτή τη συνθήκη στα άκρα της.

Υπάρχουν όντως Χρυσές Σφαίρες αν είναι απλώς μια σειρά από tweets;

Τελοσπάντων, οι ανακοινώσεις των βραβείων έγιναν και, για ό,τι αξία έχει, η “Εξουσία του Σκύλου”, η Τζέιν Κάμπιον και το “West Side Story” που αναφέραμε παραπάνω ήταν οι μεγάλοι νικητές σε δράμα και μιούζικαλ αντίστοιχα. Η Νικόλ Κίντμαν κέρδισε τον Α’ Γυναικείο Ρόλο για τους “Ricardos” και ο Άντριου Γκάρφιλντ τον Ανδρικό για το “tick, tick… boom!”. To Ξενόγλωσσο Φιλμ κέρδισε το “Drive My Car” του Ριγιουσούκε Χαμαγκούτσι. Σενάριο πήρε το “Μπέλφαστ” του Κένεθ Μπράνα.

Τι σημαίνουν αυτά τα βραβεία για τα Όσκαρ; Απολύτως τίποτα. Η “Εξουσία” ήταν ήδη το φαβορί. Το “West Side Story” ίσως ευνοείται περισσότερο μιας και αποτελεί μεγάλη ψήφο εμπιστοσύνης το ότι κέρδισε σε τρεις κατηγορίες. Αλλά η Κίντμαν ήδη ήταν μες στα φαβορί μιας πολύ ανοιχτής φετινής κατηγορίας Α’ Γυναικείου Ρόλου. Ο Άντριου Γκάρφιλντ σε μια επίσης ανοιχτή κατηγορία Α’ Ανδρικού, είχε ήδη πάρει από το “Spider-Man: No Way Home” όλη την ώθηση που χρειαζόταν. Το “Drive My Car” είναι στην οσκαρική κουβέντα επειδή κερδίζει ό,τι βραβείο ένωσης κριτικών υπάρχει και δεν υπάρχει.

Οι Σφαίρες φέτος κυριολεκτικά δεν υπήρξαν, και μια σειρά από -χαοτικά- tweets δεν πρόκειται να καλύψει αυτό το γεγονός.

Είναι και κρίμα κιόλας: Όσα προβλήματα κι αν είχε ο οργανισμός και το ίδιο το ψευδοπλασάρισμα ως οσκαρική πρόγνωση, οι Σφαίρες στην πραγματικότητα ήταν πάντα κάτι εντελώς διαφορετικό, που έπαιζε σε τελείως δικό του γήπεδο. Ήταν η παλαβή τελετή των ημιμεθυσμέων σταρ, με τις παλαβές υποψηφιότητες και τα διάφορα ευτράπελα, ήταν μια αφορμή να ξενυχτήσεις και να διασκεδάσεις μια τελετή γνωρίζοντας πως απολύτως τίποτα σε αυτήν δεν είναι σημαντικό στα αλήθεια. Και ήταν και ο θεσμός που, τηλεοπτικά μιλώντας, πάντα αναγνώριζε ταλέντα που τα Έμμυ αγνοούσαν. (Το έκαναν και φέτος μάλιστα, βραβεύοντας ως καλύτερη μίνι σειρά το θαυματουργό “Underground Railroad” του Μπάρι Τζένκινς και την Εμτζέι Ροντρίγκεζ του “Pose”, μεταξύ άλλων.)

Είναι ένα ακόμα entertainment κενό σε μια περίοδο που φαίνεται πως διαρκώς χάνουμε πράγματα. Και μια σειρά από tweets δεν μπορεί ούτε να καλύψει το γεγονός της ακύρωσής τους, ούτε να επηρεάσει τα Όσκαρ, ούτε να μας διασκεδάσει όπως έκαναν πάντα οι Σφαίρες.

Συγχαρητήρια στους νικητές και τις νικήτριες, ωστόσο. Πολλοί και πολλές θα κερδίσουν και τα αντίστοιχα Όσκαρ, και θα είναι εξαιρετικά αστείο τότε όταν αναλύουμε κατά πόσο έπαιξαν ρόλο τα tweets των Χρυσών Σφαιρών. Η οσκαρική διαδρομή έχει μόλις ξεκινήσει – με τον πιο περίεργο τρόπο που το έχει κάνει ποτέ.