Στη Βενετία, το ευρωπαϊκό σινεμά αντεπιτίθεται

Τα χθεσινά βραβεία (Σάββατο 11/09) του Φεστιβάλ Βενετίας δείχνουν επιτέλους προς μια νέα συναρπαστική κατεύθυνση. Θριάμβευσαν η Πενέλοπε Κρουζ, η Γαλλίδα σκηνοθέτιδα Όντρεϊ Ντιγουάν, ο Πάολο Σορεντίνο, αλλά και το Netflix.

Λίγες εβδομάδες μετά τον εντυπωσιακό θρίαμβο μιας γαλλικής ταινίας από μια νεαρή, ανερχόμενη σκηνοθέτη στις Κάννες (όπου τον Χρυσό Φοίνικα κέρδισε η Ζιλιά Ντικουρνό με το ακραίο “Titane”), η ιστορία μοιάζει να επαναλαμβάνεται στη Βενετία.

Η κριτική επιτροπή με πρόεδρο τον Μπονγκ Τζουν-χο των “Παράσιτων” απένειμε χθες βράδυ τα βραβεία για το φετινό Διαγωνιστικό του Φεστιβάλ, παίρνοντας μια τολμηρή αλλά απολύτως σωστή απόφαση, δίνοντας το Χρυσό Λιοντάρι -την ύψιστη τιμή του Φεστιβάλ- στη γαλλική ταινία “L’Evenement” (“The Happening”) της Όντρεϊ Ντιγουάν.

Η ταινία είναι αληθινά εξαιρετική, όπως είχαμε γράψει εντυπωσιασμένοι αμέσως μετά την παγκόσμια πρεμιέρα της στο News247.

Βασισμένη στο βιβλίο της Ανί Ερνό, η ιστορία ακολουθεί μια νεαρή γυναίκα στη Γαλλία του 1963 καθώς προσπαθεί απεγνωσμένα να βρει διέξοδο και να κάνει έκτρωση, προκειμένου να συνεχίσει τη φοίτηση και τα σχέδια για το μέλλον της ζωής της. Καθώς η έκτρωση ακόμα ήταν παράνομη, η Αν συναντά εμπόδιο μετά το εμπόδιο μέσα σε ένα αδιέξοδο κοινωνικό λαβύρινθο καθώς ο χρόνος μετρά αντίστροφα.

Όπως λέγαμε τότε, «δεν συναντάμε εδώ κάποιο αναμενόμενο ντιμπέιτ πάνω στην ηθική της συγκεκριμένης πράξης, ούτε υπάρχει κάποια ψύχραιμη απεικόνιση του κοινωνικού περιγύρου της Αν. Τα πάντα είναι ξεκάθαρα και σαφή και απολύτως ταραγμένα. Από την πρώτη σκηνή της ταινίας ως την τελευταία, η ηρωίδα προσπαθεί να ξεφορτωθεί το έμβρυο σα να επρόκειτο για κάποιο αληθινό τέρας που μεγαλώνει μέσα της. Είναι σα να βλέπουμε την ηρωίδα σε κάποια ταινία τρόμου, σε κάτι σαν το “Alien”, να τα βάζει με το ίδιο της το σώμα επειδή είναι η μόνη της ελπίδα για επιβίωση». Και πως «είναι μια εντυπωσιακή δουλειά που, χάρη στην σαφήνεια της θέσης της, την κινηματογραφική της γλώσσα, αλλά και την αδιαπραγμάτευτη οργή από την οποία διακατέχεται, είναι βέβαιο πως θα ταράξει».

Ο Μπονγκ Τζουν-χο, που διευκρίνισε πως πρόκειται για ομόφωνη απόφαση της Επιτροπής, είναι έτσι κι αλλιώς ένας δημιουργός που διαρκώς ενδιαφέρεται να ανακαλύπτει νέες φωνές, ανερχόμενες, από όλο τον κόσμο. Και ταυτόχρονα, ένας άνθρωπος του σινεμά με σαφή θέση, για το πώς πρέπει να κοιτάμε και πέρα από την αγγλόφωνη παραγωγή. Μια ταινία σαν της Ντιγουάν, που αγγίζει ένα επίκαιρο κοινωνικό θέμα αλλά μέσα από μια απολύτως κινηματογραφική ματιά, έμοιαζε λοιπόν σαν κάτι που θα ήθελε ο Μπονγκ να βοηθήσει να αναδειχθεί.

Εδώ το context παίζει τεράστιο ρόλο. Θυμίζουμε πως η Βενετία ως Φεστιβάλ έχει πια εξελιχθεί σε πλατφόρμα λανσαρίσματος των μεγαλύτερων οσκαρικών τίτλων της κάθε χρονιάς, καθώς εδώ κάνουν σχεδόν πάντοτε τα τελευταία χρόνια την πρεμιέρα τους οι ταινίες που κερδίζουν είτε το Όσκαρ Ταινίας είτε το Όσκαρ Σκηνοθεσίας (με εξαίρεση, ειρωνικά, τα “Παράσιτα” του Μπονγκ Τζουν-χο). Κάτι που εσχάτως αντικατοπτριζόταν και στα βραβεία του Φεστιβάλ. Οι 4 τελευταίοι Χρυσοί Λέοντες είχαν καταλήξει σε ταινίες αμερικάνικες ή στουντιακές ή οσκαρικές είτε όλα μαζί: “Nomadland”, και πριν από αυτό “Joker”, και πριν από αυτό “Roma” και πριν από αυτό “Shape of Water”.

Πολύ απλά, είχε έρθει η στιγμή για το Φεστιβάλ Βενετίας να θυμηθεί ξανά πως υπάρχει κι άλλο σινεμά, ένα σινεμά σαν του “L’Evenement”.

Η ταινία της Ντιγουάν (που έχει διανομή για τις ελληνικές αίθουσες από την εταιρεία Rosebud) δεν ήταν η μόνη ευρωπαϊκή παραγωγή που τιμήθηκε. Το Μεγάλο Βραβείο της Επιτροπής, κάτι σαν το ασημένιο μετάλλιο, κέρδισε το “Χέρι του Θεού”, η αυτοβιογραφική ταινία ενηλικίωσης του Πάολο Σορεντίνο για τα εφηβικά του χρόνια στη Νάπολη, με κεντρικό δραματουργικό σημείο μια τραγική οικογενειακή απώλεια. Η ταινία κέρδισε και το βραβείο Μαρτσέλο Μαστρογιάννι, που απονέμεται πάντα στην καλύτερη ερμηνεία ανερχόμενου, νέου ηθοποιού του Φεστιβάλ, για τον πιτσιρικά Φιλίπο Σκότι.

Και το τρίτο όμως βραβείο, το Ειδικό Βραβείο της Επιτροπής, πήγε σε ευρωπαϊκή ταινία, στο επίσης Ιταλικό αβάν γκαρντ “Il Buco”. Ούτε ντοκιμαντέρ, ούτε μυθοπλασία, το φιλμ ακολουθεί μια ομάδα αντρών σε μια κατάβαση, καθώς χαρτογραφούν μια από τις βαθύτερες σπηλιές του κόσμου. Είναι μια συγκινητική, πρωτογενής εμπειρία, κι είναι από τις ταινίες που έχουν πραγματικά κάτι να κερδίσουν από μια τέτοια βράβευση.

Από εκεί και μετά τα βραβεία Σεναρίου και Σκηνοθεσίας μοιράστηκαν δύο γυναίκες δημιουργοί για δύο από τα πιο ενδιαφέροντα φιλμ του φετινού Διαγωνιστικού, αμφότερα αγορασμένα από το Netflix (όπου θα δούμε και το φιλμ του Σορεντίνο). Το Σενάριο πήρε η Μάγκι Τζίλενχαλ, που για την πρώτη της σκηνοθετική δουλειά διασκεύασε Έλενα Φεράντε, γυρίζοντας στις Σπέτσες το “Lost Daughter”. Στη Σκηνοθεσία τιμήθηκε η Τζέιν Κάμπιον στην πρώτη της ταινία μετά από 12 χρόνια, για το “Power of the Dog”. Κι οι δύο ταινίες αναμένεται να παίξουν το ρόλο τους στα φετινά Όσκαρ.

(Να διευκρινήσουμε ωστόσο για το “Lost Daughter” πως στην Ελλάδα έχει κανονική κινηματογραφική διανομή και ΔΕΝ θα το δούμε στο Netflix.)

Τέλος στις ερμηνείες τιμήθηκε ο Τζον Αρσίλα, που παίζει έναν δημοσιογράφο στην ταινία από τις Φιλιππίνες “On the Job: The Missing 8” και η Πενέλοπε Κρουζ για τις υπέροχες “Παράλληλες Μητέρες” του Πέδρο Αλμοδόβαρ, μια ταινία που εθεωρείτο μέχρι και φαβορί για το Λιοντάρι. (Μαζί με το εξαιρετικό “Spencer” του Πάμπλο Λαραϊν, που έμεινε απρόσμενα εντελώς εκτός βραβεύσεων.) Η Κρουζ ευχαρίστησε τον Αλμοδόβαρ ενώ σε έναν συναισθηματικά φορτισμένο και οριακά σουρεαλιστικό ευχαριστήριο λόγο αποκάλυψε πως τα τελευταία λόγια της πεθεράς της προς αυτήν ήταν «Volpi Cup». Εμείς θα το πάμε ακόμα παραπέρα και θα πούμε και “βραβείο Όσκαρ”, αλλά ας μην προτρέχουμε ακόμα.

Το σημαντικό είναι πως μέσα από ένα πολυσυλλεκτικό Διαγωνιστικό με καλές ταινίες να έρχονται από όλες τις γωνίες του κόσμου, η επιτροπή δεν φοβήθηκε να ρισκάρει, τιμώντας μια ανερχόμενη δημιουργό του ευρωπαϊκού σινεμά, μαζί με αρκετές ακόμα από τις πιο ενδιαφέρουσες και πολυσυζητημένες παραγωγές του φετινού Φεστιβάλ. Σίγουρα τους επόμενες μήνες θα έχουμε πολλά ακόμα να πούμε για αυτές.

Ακολουθήστε το News247.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις