Τι σημαίνει το “όχι” του ΚΑΣ στον Λάνθιμο για χρήση της Ακρόπολης

Ερωτήματα εγείρει η διαφαινόμενη απόρριψη του αιτήματος της εταιρείας παραγωγής πίσω από τη νέα ταινία του Γιώργου Λάνθιμου “Bugonia”, για γυρίσματα λίγων ωρών –και όχι 4 ημερών– στην Ακρόπολη.

Όπως μάθαμε και νωρίτερα, αρνητική ήταν η γνωμοδότηση του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου (ΚΑΣ) στη χθεσινή του συνεδρίαση (Τρίτη 1 Απριλίου) απέναντι στο αίτημα της εταιρείας παραγωγής Either or Productions, για τη χορήγηση άδειας κινηματογράφησης στον αρχαιολογικό χώρο της Ακρόπολης στις 10 Απριλίου 2025.

Απαντώντας σε ερωτήσεις δημοσιογράφων, το υπουργείο Πολιτισμού δήλωσε ότι είχε κάθε πρόθεση να υποστηρίξει την ταινία και γι’ αυτό είχε εγκριθεί ήδη ατέλεια και είχαν δεσμευθεί ώρες γυρισμάτων στην Ακρόπολη, όμως οι συγκεκριμένες σκηνές κρίθηκαν από το ΚΑΣ ότι είναι ασύμβατες με τους συμβολισμούς που εκπέμπουν τα μνημεία της Ακρόπολης, ειδικά ο Παρθενώνας. Τόσο η αρμόδια υπηρεσία όσο και το ΚΑΣ έκαναν σειρά αντιπροτάσεων, οι οποίες δεν έγιναν δεκτές.

(Πράγματι, μέχρι και την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές, δεν διατίθενται εισιτήρια επίσκεψης στην Ακρόπολη για το διάστημα 8-12 το πρωί της 10ης Απριλίου.)

Δε θα πρέπει όμως το Υπουργείο σε αυτή τη φάση, να πάρει μια πιο σαφή θέση; Απέναντι στο ζήτημα που έχει ανακύψει, όπως κι απέναντι στον ίδιο τον Λάνθιμο. Καθώς από ό,τι φαίνεται, το ζήτημα δεν είναι πρακτικό, αλλά καθαρά περιεχομενικό.

Σημαντική λεπτομέρεια της όλης υπόθεσης είναι πως, σε αντίθεση με τα όσα έχουν διαρρεύσει στον Τύπο (ενώ ακόμα δεν έχει υπάρξει καμία επίσημη ενημέρωση επί του θέματος από τους εμπλεκόμενους φορείς), το αίτημα γυρισμάτων δεν αφορούσε ένα διάστημα 4 ημερών.

Συγκεκριμένα, όπως μας επιβεβαιώνει η εταιρεία παραγωγής, η αίτηση αφορούσε τη χρήση του χώρου για μόνον 6 ώρες, κατά τη διάρκεια μίας μόνο μέρας: Στις 10 Απριλίου, από τις 6πμ ως τις 12 το μεσημέρι. Να σημειώσουμε μάλιστα πως οι ώρες πρόσβασης του κοινού ξεκινούν στις 8 το πρωί, άρα στην ουσία μιλάμε για «αποκλεισμό» του χώρου για 4 μόλις ώρες.

Με δεδομένο πως ο χώρος έχει γίνει στο παρελθόν διαθέσιμος (για παράδειγμα προς χρήση από έναν διεθνή οίκο μόδας για φωτογράφιση, αλλά και για άλλες οπτικοακουστικές παραγωγές), η παρούσα αρνητική γνωμάτευση εγείρει ερωτήματα. Τη στιγμή μάλιστα που πρόκειται για το νέο έργο ενός από τους πλέον διακεκριμένους έλληνες καλλιτέχνες του 21ου αιώνα, με πολυβραβευμένες ταινίες από τις Κάννες μέχρι τα Όσκαρ, στη διάρκεια των τελευταίων χρόνων.

Εφόσον η άρνηση σχετίζεται κυρίως με το περιεχόμενο της σκηνής και της ταινίας, δεν είναι τελικά ένα ζήτημα της εικόνας που θέλουμε να προβάλλεται προς τα έξω για την Ελλάδα; Αρνούμαστε δηλαδή την σύνδεση με το καυστικό σύμπαν του σκηνοθέτη;

Δεν είναι όμως ο πολιτισμός των επιτυχιών του Λάνθιμου, ένας πολιτισμός που θέλουμε;

Αν έχουν όντως έτσι τα πράγματα, υπάρχει πάντως ακόμα χρόνος – η Υπουργός έχει την ευχέρεια να μην υπογράψει την απόφαση, στην οποία περίπτωση θα υπάρξει αναπομπή και το θέμα θα επιστρέψει για νέα διαβούλευση στο ΚΑΣ.

Θυμίζουμε πως κατά τη διάρκεια της προώθησης του βραβευμένου με 4 Όσκαρ “Poor Things”, ο Γιώργος Λάνθιμος είχε δηλώσει πως «όταν ψάχναμε μέρος να γυρίσουμε την ταινία και καταλήξαμε στην Ουγγαρία, στη Βουδαπέστη, όλες οι επιλογές ήταν ανοιχτές. Ακόμα και να γυριστεί στην Ελλάδα». Όμως, όπως εξήγησε, το ενδεχόμενο απορρίφθηκε γιατί απουσίαζαν οι απαιτούμενες τεχνικές υποδομές για κάτι τέτοιο.

Η “Bugonia” αποτελεί ριμέικ της κορεάτικης ταινίας “Save the Green Planet” και πρωταγωνιστούν Έμμα Στόουν και Τζέσι Πλέμονς. Όλες οι ταινίες του Γιώργου Λάνθιμου από τον “Κυνόδοντα” και μετά, έχουν βραβευτεί σε Κάννες, Βενετία, ή Όσκαρ.

UPDATE: Η εταιρεία παραγωγής επιβεβαιώνει πως δεν έχει ακόμα κάποια επίσημη ενημέρωση, με μια σύντομη δήλωση.

«Δημοσιεύθηκαν εικασίες στον Τύπο σχετικά με την αίτησή μας για άδεια κινηματογράφησης για μισή ημέρα στην Ακρόπολη. Επισημαίνουμε ότι μέχρι στιγμής δεν μας έχει κοινοποιηθεί καμία επίσημη απόφαση επί του θέματος και παραμένουμε αισιόδοξοι για μια θετική έκβαση της αίτησής μας.»