“Το Έγκλημά Μου”: Η Νάντια Τερέσκιεβιτς είναι το ανερχόμενο πρόσωπο του γαλλικού σινεμά

Στα 27 της, η Νάντια Τερέσκιεβιτς έχει ήδη δουλέψει με μερικούς από τους σημαντικότερους σκηνοθέτες στο ευρωπαϊκό σινεμά, έχει γίνει μόνιμη επισκέπτης των Καννών και έχει ήδη ένα γαλλικό βραβείο Σεζάρ στο όνομά της– σύντομα, δεν θα γίνεται να μην την ξέρεις.

Κι αν δεις την διασκεδαστική γαλλική δικαστική κωμωδία εποχής(!) “Το Έγκλημά Μου”, που παίζεται αυτή τη στιγμή στους κινηματογράφους, θα καταλάβεις το γιατί.

Με μια παρουσία που παραπέμπει σε χολιγουντιανές σταρ του περασμένου αιώνα αλλά με κάτι ταυτόχρονα μοντέρνο στην αύρα της, η Τερέσκιεβιτς παίρνει την ταινία πάνω της και κερδίζει με άνεση. Το φιλμ, βασισμένο σε θεατρική παράσταση που έχει ήδη μεταφερθεί στο σινεμά –πριν σχεδόν έναν αιώνα μάλιστα–, ακολουθεί δυο φτωχές συγκατοίκους που εκμεταλλεύονται τη συγκυρία ενός ανεξιχνίαστου εγκλήματος για να αποκτήσουν διασημότητα και χρήματα.

H Μαντλέν της Νάντια Τερέσκιεβιτς, θα ομολογήσει τον φόνο ενός πανίσχυρου θεατρικού παραγωγού αλλά θα αθωωθεί έχοντας ως υπερασπιστική γραμμή την αυτοάμυνα. Όμως πού ακριβώς βρίσκεται η αλήθεια, και τι θα σημαίνει για την καριέρα της φόνισσας που πλέον ανθίζει;

Σκηνοθετεί ο ακούραστος βετεράνος Φρανσουά Οζόν, που έχει σκηνοθετήσει ταινία σε κάθε πιθανό κινηματογραφικό είδος, και με μια ταχύτητα που θα ζήλευε κάθε μέγας τεχνίτης του Χόλιγουντ: Από τις “8 Γυναίκες” ως το “Θέλημα Θεού” κι από το “Frantz” ως την “Πισίνα”, ο Οζόν έχει δουλέψει με τεράστιους ηθοποιούς κι έχει σκηνοθετήσει ένα σωρό συναρπαστικές ιστορίες σε διαφορετικά στυλ. Ήρθε τώρα η σειρά της σκρούμπολ κωμωδίας, η οποία όμως διαχειρίζεται κι ένα διαχρονικό θέμα σε μια μετά-#me_too εποχή.

Η Τερέσκιεβιτς το κάνει να φαίνεται απλό σαν αποστολή, συνδυάζοντας αφέλεια και σιγουριά σε μια ερμηνεία-αποκάλυψη που την βάζει με σιγουριά στο επίκεντρο της νέας γενιάς ερμηνευτών στην Ευρώπη. Με το περσινό “Για Πάντα Νέοι” είχε ήδη πάρει ένα Σεζάρ ανερχόμενου ταλέντου, ενώ εκτός από τον Οζόν έχει παίξει σε ταινίες σκηνοθετών σαν τον Ντόμινικ Μολ (με το φοβερά πετυχημένο θρίλερ “Only the Animals”) και τον Ρομπέν Καμπιγιό (του οποίου οι κλασικοί “120 Χτύποι το Λεπτό” βραβεύτηκαν πριν λίγα χρόνια στις Κάννες.

Εμείς θελήσαμε να σας συστήσουμε την Νάντια Τερέσκιεβιτς, και ο καλύτερος τρόπος ήταν να το κάνουμε με τα δικά της λόγια. Συναντηθήκαμε λοιπόν μαζί της μέσω zoom και μιλήσαμε για παλιές και νέες κωμωδίες, για την βιομηχανία που αλλάζει και για όλα αυτά που λατρεύει στην ηθοποιία.

***

Ο Φρανσουά Οζόν έχει αναφέρει πως δεν είχε δει ταινίες σου πριν πάρεις το ρόλο, πώς βρέθηκες στο “Έγκλημα” και πώς δούλεψες μαζί του;

Για την ακρίβεια είχε δει μία, το “Only the Animals” και ξέρω ότι για αυτό σκέφτηκε να με δει. Αλλά σίγουρα δεν είχε δει κάτι άλλο. Έκανα κάστινγκ, ήρθα πολλές φορές διαβάζοντας με άλλους ηθοποιούς. Ερχόμουν συνέχεια και μια μέρα τον ρώτησα, πότε θα μου πεις αν είμαι εγώ ή όχι; Και μου λέει, Τώρα, θα στο πω τώρα, είσαι εσύ. Ήμουν πολύ ευτυχισμένη!

Μετά στις πρόβες μας έφερε πολύ υλικό, είχαμε ταινίες, τραγούδια, πολλές εικόνες από την εποχή. Ήταν όλο πολύ ενδιαφέρον.

Είχες δει σκρούμπολ κωμωδίες της εποχής; Πώς προετοιμάστηκες;

Για το χαρακτήρα μου είχα έμπνευση από τη Μίριαμ Χόπκινς από το “Design for Living” του Έρνστ Λιούμπιτς, μια ταινία με ένα ερωτικό τρίγωνο, πολύ μοντέρνο για την εποχή, με σόκαρε! Γιατί δεν ήξερα από ταινίες εκείνης της εποχής και με σόκαρε το πόσο μοντέρνες ήταν και το πόση ελευθερία είχαν. Μου έδωσε πολύ μεγάλη αυτοπεποίθηση να ξεπεράσω όποιους περιορισμούς συναντούσα.

Επίσης το “Baby Face” με τη Μπάρμπαρα Στάνγουικ. Η Στάνγουικ είχε τόσο μεγάλη ελευθερία στον τρόπο της και στην παρουσία της, με ενέπνευσε πολύ. Επίσης είχα τη Μπριζίτ Μπαρντό στο μυαλό μου από το “Verite” του Κλουζώ, για τη στιγμή της απόφασης στο δικαστήριο. Και μετά, το τέταρτο σημείο αναφοράς ήταν όλες οι ταινίες του Μπίλι Γουάιλντερ. Και φυσικά ο ίδιος ο Φρανσουά Οζόν.

Δεν είναι εκπληκτικό το πόσο μπροστά ήταν εκείνες οι ταινίες των ‘30s δεδομένης της εποχής;

Δεν το φανταζόμουν ποτέ!

Κι είναι ενδιαφέρον διότι το “Έγκλημα” συζητά κάποιες γυναικείες δυναμικές μετά το #me_too, αλλά είναι τοποθετημένο σε εκείνο το παρελθόν. Όπου οι γυναίκες δεν είχαν ακόμα καν το δικαίωμα να ψηφίσουν, ας πούμε.

Ναι, ή που ήθελαν λεφτά για να παντρευτούν και δεν είχαν καν τη δυνατότητα να εκδόσουν επιταγές, μόνο οι άντρες είχαν αυτό το δικαίωμα. Η χρονική απόσταση μας επιτρέπει να γελάσουμε με αυτό και να δούμε τι έχει αλλάξει αλλά στην πραγματικότητα δεν είμαστε τρομερά μακριά. Η ηχώ εκείνης της εποχής στο σήμερα μας αποσταθεροποιεί κάπως, γιατί γελάμε μεν επειδή όλα αυτά είναι μακριά, αλλά ως κατάσταση συνδέεται με κάτι που ζούμε. Είναι δηλαδή δυνατόν να μιλάμε με ιστορίες εκείνης της εποχής για το σήμερα.

Πώς είναι να παίζεις έναν ρόλο σε ένα τόσο παστίς και στιλιζαρισμένο περιβάλλον αλλά με μια σύγχρονη υφή στο ρυθμό, στην ερμηνεία;

Η γλώσσα ήταν δύσκολη οπότε δούλεψα σκληρά, γιατί όταν έχεις τη γλώσσα, τότε είναι εύκολο να απελευθερωθείς. Η γλώσσα είναι λογοτεχνική, αλλά την εκμοντερνίσαμε χωρίς να το σκεφτούμε. Το βασικό είναι ότι η ιστορία δίνει τις δυνατότητες. Λένε για την ηρωίδα μου πως είναι κακή ηθοποιός, αλλά όταν της δόθηκε η ευκαιρία να ερμηνεύσει, την αρπάζει από τα μαλλιά.

Και μάλιστα την αποκαλούν χειριστική, με ρωτάνε πώς γίνεται να την αγαπάω; Δεν το σκέφτομαι έτσι. Έχει για μια στιγμή την ευκαιρία και ενστικτωδώς την παίρνει και μετά συνειδητοποιεί πως έχει μια πολιτική δύναμη στα χέρια της. Οι άνθρωποι ακούνε τα φεμινιστικά της λόγια. Και αποκατά συνείδηση, καταλαβαίνει πως έχει μια δύναμη πολιτική και κοινωνική. Είναι ενδιαφέρον γιατί ξεκινά από μια στιγμή που ποτέ δε φανταζόταν πως μπορεί να οδηγήσει σε αυτή τη δύναμη.

Με κάνει να σκέφτομαι, πόσο δύσκολο θα είναι να είσαι γυναίκα ηθοποιός μετά τα 30. Σήμερα είναι διαφορετικά, και είναι φυσικά πιο εύκολο, αλλά κάποια ίδια πράγματα ισχύουν ακόμα. Το να έχεις καριέρα στα 35 είναι λοιπόν πιθανό σήμερα; Με ελευθερία; Χωρίς περιορισμούς; Κι αυτό λοιπόν είναι μια ιστορία εποχής που η ηχώ της φτάνει ως το σήμερα.

Μιλώντας λοιπόν για τη βιομηχανία, έχεις μάλιστα δουλέψει σε μικρό χρονικό διάστημα με σκηνοθέτες σαν τον Οζόν, τον Ντόμινικ Μολ [σσ. “Only the Animals”], τον Ρομπέν Καμπιγιό [σσ. Του “120 Χτύποι το Λεπτό”]. Πώς βλέπεις τη βιομηχανία, μπαίνοντας στο χώρο τώρα, σε μια τέτοια εποχή ριζικής αλλαγής;

Είναι φοβερή ευκαιρία. Γιατί μπόρεσα να παίξω φοβερούς ρόλους ήδη, κι αυτό είναι κάτι για το οποίο πάντα θα είμαι ευγνώμων. Αγαπώ την ηθοποιία, είχα πολλές ζωές μέσα σε λίγα χρόνια, ταξίδεψα στο χρόνο και τον χώρο, γνώρισα φοβερούς ανθρώπους, κουλτούρες, γλώσσες. Αγαπώ να μαθαίνω νέες γλώσσες και να λέω ιστορίες, αγαπώ να πιστεύω κάτι που δεν είναι αληθινό μεν, αλλά που με κάνει χαρούμενη αν κάνει ανθρώπους να σκεφτούν για το σήμερα. Κι έχω δουλέψει και με άντρες και με γυναίκες και ήταν όλες οι εμπειρίες φανταστικές.

Δεν θέλω να κριτικάρω κάτι, γιατί είμαι ευτυχισμένη που είμαστε σε μια τέτοια περίοδο αλλαγής, που οι γυναίκες έχουν περισσότερη δύναμη, έχουν λόγο, είναι παραγωγοί ή σεναριογράφοι ή ηθοποιοί. Έχω την ελπίδα ότι θα γεράσω σε αυτή τη δουλειά. Με κάνει χαρούμενη και μόνο να ξέρω πως με κάθε ρόλο εξερευνώ διαφορετικά κομμάτια της θηλυκότητας μου, και μαθαίνω διαρκώς πράγματα για μένα, και το τι θέλω να κρατήσω και τι θέλω να δώσω πίσω.

Νιώθω πραγματικά ευγνώμων. Και δεν θέλω να δουλέψω απλά για να δουλεύω, περιμένω κάτι να βγει. Είμαι ας πούμε τόσο χαρούμενη που η ηθοποιία με κάνει να ταξιδεύω. Και ταξιδεύουν οι ταινίες του Φρανσουά Οζόν, στην Ελλάδα για παράδειγμα τώρα! Είμαι χαρούμενη, γιατί όλο αυτό μοιάζει σαν κάτι αδύνατον, που όμως συμβαίνει.

Κι ο Οζόν; Είναι ασταμάτητος, κάνει ταινία κάθε χρόνο σχεδόν, σε άλλα είδη, έχει συνεργαστεί με τόσους σπουδαίους ηθοποιούς. Πώς ήταν η εμπειρία;

Αγαπά τους ηθοποιούς του και το νιώθουμε. Ότι είμαστε δηλαδή μέρος της ιστορίας και της διαδικασίας από την αρχή. Μιλά μαζί μας από τις πρόβες ως το τέλος του μοντάζ, δεν μας εγκαταλείπει. Έχει τόσο ενθουσιασμό, είναι σαν παιδί στο σετ, του αρέσει να λέει ιστορίες.

Κι αυτό που μου αρέσει είναι ότι θέλει ας πούμε να πει μια ιστορία, και μετά διαλέγει τον τρόπο να την πει. Εδώ ας πούμε διάλεξε το συγκεκριμένο στυλ κωμωδίας, αλλά μετά ας πούμε μπορεί να κάνει μια ταινία σαν το “Θέλημα Θεού” που είναι σχεδόν ντοκιμαντέρ, επειδή το θέμα το υποδείκνυε. Αγαπάει το σινεμά γενικά, πάει να δει τα πάντα. Ήταν και στην πρεμιέρα της ταινίας που έκανα με τον Ρομπέν Καμπιγιό! Είναι τόσο παθιασμένος και γεμάτος αγάπη, λάτρεψα να δουλεύω μαζί του.

Διότι επίσης έχει κάτι πολύ επαγγελματικό πάνω του. Ξέρει πώς να εξηγήσει τα πάντα, είναι απόλυτα συγκεντρωμένος, στο σετ είναι όλα ακριβή, με προσοχή στις λεπτομέρειες. Τίποτα δεν γίνεται βιαστικά, αλλά ταυτόχρονα είναι χαρούμενος κι αστείος.

Ήμουν φαν του για χρόνια, χόρευα μικρή βλέποντας τις “8 Γυναίκες”, πήγαινα σινεμά έφηβη για να δω ταινίες του. Το ότι με διάλεξε για να παίξω σε ταινία του είναι σχεδόν σουρεαλιστικό. Όταν με διάλεξε από το κάστινγκ, έκλαιγα! Είναι ένα αληθινό δώρο το ότι τον έχω γνωρίσει. Αυτή η απάντηση είναι μάλλον το γράμμα αγάπης μου για τον Φρανσουά Οζόν! [γελάει]

*Η ταινία “ Το Έγκλημά Μου” κυκλοφορεί στις αίθουσες από την Filmtrade.