Τάκης Χ. Ζενέτος: Ο πρωτοπόρος αρχιτέκτονας έρχεται και πάλι στο προσκήνιο

Μία μεγάλη αρχιτεκτονική εκδήλωση για τον σπουδαίο αρχιτέκτονα Τάκη Χ. Ζενέτο διοργανώνουν το περιοδικό ek σε συνεργασία με το Ελληνικό Ινστιτούτο Αρχιτεκτονικής στο ΚΠΙΣΝ, την Παρασκευή 16 Δεκεμβρίου 2022.

ΓΕΩΡΓΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ
07 Δεκεμβρίου 2022 11:33

Με αφορμή μία μεγάλη αρχιτεκτονική εκδήλωση που θα λάβει χώρα στο ΚΠΙΣΝ στις 16/12 για τον αρχιτέκτονα Τάκη Χ.Ζενέτο και το έργο του μιλήσαμε με τους επιμελητές της εκδήλωσης Αριάδνη Βοζάνη και Ηλία Κωνσταντόπουλο.

Ο Τάκης Ζενέτος έφυγε από τη ζωή το 1977, στην ακμή της δημιουργικής του πορείας, αποτελώντας έναν από τους πιο τολμηρούς πρωτοπόρους Έλληνες αρχιτέκτονες.

ΤΑΚΗΣ Χ. ΖΕΝΕΤΟΣ_ΚΑΤΟΙΚΙΑ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ SIEMENS, ΧΕΛΙΔΟΝΟΥΣ 3, ΝΕΑ ΚΗΦΙΣΙΑ 1959_ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ

Το υλοποιημένο και μελετημένο έργο του, που περιλαμβάνει από κτίρια και πολεοδομικές μελέτες μέχρι σχεδιασμό επίπλων, διακρίνεται για την οραματική του προσέγγιση και παραμένει επίκαιρο, απασχολώντας πλήθος μελετητών στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Δίνοντας από νωρίς έμφαση στην ηλεκτρονική τεχνολογία, ο Ζενέτος αποτελεί -ίσως- μοναδική περίπτωση πρώιμου εκπροσώπου της ψηφιακής γενιάς αρχιτεκτόνων. Με πρόσφατες επεμβάσεις σε δύο από τα σημαντικότερα έργα του στην Αθήνα (Εργοστάσιο ΦΙΞ/ΕΜΣΤ και Θέατρο Λυκαβηττού) η σημασία της συμβολής του στη σύγχρονη ελληνική αρχιτεκτονική έρχεται και πάλι στο προσκήνιο, προσκαλώντας νέες ερμηνείες.

Η Αριάδνη Βοζάνη, Διευθύντρια Σύνταξης του αρχιτεκτονικού περιοδικού ek και Καθηγήτρια ΕΜΠ ανέφερε στο NEWS 24/7 για τη συμβολή του Τάκη Χ. Ζενέτου, στη σύγχρονη ελληνική αρχιτεκτονική πως “έχει προσφέρει εξαιρετικά δείγματα αρχιτεκτονικής στην εποχή του και συγκαταλέγεται αναμεσά στους σημαντικότερους αρχιτέκτονες της μεταπολεμικής γενιάς. Η συμβολή του δεν περιορίζεται στο κτισμένο έργο του, αλλά και στις μελέτες ή την ερευνητική του δραστηριότητα, αναδεικνύοντας παράλληλα την σημασία που έχει η αέναη προσπάθεια διεύρυνσης των επιστημονικών γνώσεων και της ευρύτερης καλλιέργειας για έναν αρχιτέκτονα”.

O Ζενέτος παρακολουθούσε όλες τις εξελίξεις στον τομέα της αρχιτεκτονικής, της πολεοδομίας αλλά και της τεχνολογίας και των δυνατοτήτων που ‘ άνοιγε ‘ στο μέλλον στον τομέα του σχεδιασμού και της κατασκευής.

Και συνεχίζει μιλώντας για το από ποιους επηρεάστηκε και εν συνεχεία ποιους επηρέασε λέγοντας πως “ο Τάκης Χ. Ζενέτος επηρεάστηκε από αρχιτέκτονες του μοντέρνου κινήματος αλλά είχε ανάλογες προσεγγίσεις με συγχρόνους του διεθνείς οραματιστές κυρίως αρχιτέκτονες, όπως οι Ιάπωνες ‘μεταβολιστές’, η ομάδα Archigram ή ο Yona Friedman. Ο Ζενέτος παρακολουθούσε όλες τις εξελίξεις στον τομέα της αρχιτεκτονικής, της πολεοδομίας αλλά και της τεχνολογίας και των δυνατοτήτων που ‘ άνοιγε ‘ στο μέλλον στον τομέα του σχεδιασμού και της κατασκευής. Επηρέασε και μέχρι σήμερα πιστεύω επηρεάζει με τρόπο που δεν είναι άμεσα ή εμφατικά διακριτός, πολλούς αρχιτέκτονες που μελέτησαν το έργο ή και τα κείμενα του”.

ΤΑΚΗΣ Χ. ΖΕΝΕΤΟΣ_ΠΟΛΥΚΑΤΟΙΚΙΑ

Ποια όμως θεωρούνται τα σημαντικότερα έργα του;

“Τα περισσότερο γνωστά έργα του είναι η μελέτη για το θέατρο του Λυκαβηττού, το κτήριο Φιξ επί της Λεωφ. Συγγρού, το σχολείο στον Άγιο Δημήτριο, η μονοκατοικία στο Καβούρι Αττικής και η πολυκατοικία στην Λεωφ. Αμαλίας που σε συνέντευξη του αναφέρει ότι διακρίνει αναμεσά από όλα του τα έργα. Ωστόσο ιδιαίτερα σημαντικά είναι και αλλά έργα λιγότερο ίσως γνωστά. Ξεχωριστό ενδιαφέρον παρουσιάζει βέβαια και η οραματική μελέτη του για την ‘Ηλεκτρονική Πολεοδομία’” απαντά η Αριάδνη Βοζάνη.

Η Ηλεκτρονική Πολεοδομία

Για την Ηλεκτρονική Πολεοδομία μιλά στο NEWS 24/7 o Ηλίας Κωνσταντόπουλος, Πρόεδρος του Ελληνικού Ινστιτούτου Αρχιτεκτονικής και Καθηγητής Πανεπιστημίου Πατρώναναφέροντας πως “σημαντικότερη συνεισφορά του Ζενέτου στη σύγχρονη αρχιτεκτονική αποτελεί η Ηλεκτρονική Πολεοδομία. Η σημασία της αναγνωρίζεται σταδιακά και γίνεται γνωστή ανάμεσα σε ερευνητές διεθνώς με μεγάλη καθυστέρηση. Παρόλο που χρονικά συνέπεσε με τις αρχιτεκτονικές πρωτοπορίες του 1960, η εξαντλητική μελέτη του Ζενέτου τις ξεπερνά σε πληρότητα καθώς καλύπτει ολόκληρο το φάσμα σχεδιασμού, από το ανθρώπινο σώμα μέχρι την οργάνωση ενός νέου πλανητικού χωρικού δικτύου. Η εικονική γυάλινη κάψουλα τηλεργασίας είναι σήμερα προφητικά επίκαιρη περισσότερο από ποτέ, μετά την παγκόσμια ψηφιακή εμπειρία της πανδημίας”.

ΤΑΚΗΣ Χ. ΖΕΝΕΤΟΣ_ΕΡΓΟΣΤΑΣΙΟ ΦΙΞ, ΣΥΓΓΡΟΥ 53, ΑΘΗΝΑ 1957_ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ

Ποια ήταν η φιλοσοφία του για την ανοικοδόμηση της Αθήνας, ιδιαίτερα την περίοδο της αντιπαροχής;

“Την περίοδο της αντιπαροχής στην Αθήνα ο Ζενέτος υπήρξε, ανάμεσα σε σημαντικούς σύγχρονούς του Έλληνες αρχιτέκτονες, ένας πρωτοπόρος ανανεωτής, δίνοντας την ακριβέστερη έκφραση του καθεστώτος της οριζόντιας ιδιοκτησίας. Κτήρια του όπως η πολυκατοικία στην οδό Ηρώδου Αττικού τονίζουν την οριζοντιότητα, με τις πλάκες των ορόφων σε πρόβολο να εκτείνονται ανεμπόδιστα πέρα από τα υαλοστάσια των όψεων. Αδιάκοπα πειραματιζόμενος αναδιατυπώνει τολμηρά την όψη της πολυκατοικίας στην οδό Αμαλίας με τα διπλά συρόμενα υαλοστάσια, που δημιουργούν μια ενδιάμεση περιοχή κατοίκησης και ενοποίησης του εσωτερικού με το εξωτερικό. Πέρα όμως από την πρακτική της αντιπαροχής, ο Ζενέτος ενδιαφερόταν για την κατοικία ουσιαστικά ως κοινωνικό αγαθό” απαντά ο Ηλίας Κωνσταντόπουλος.

Ομιλητές της αρχιτεκτονικής εκδήλωσης: