Είδαμε το Nederlands Dans Theater: Μία ζαριά μέσα στα σκοτάδια της ανθρώπινης ψυχής

Έχει χαρακτηριστεί ως «ένα από τα επτά θαύματα του κόσμου της χορευτικής τέχνης». Καθόλου άδικα, καθώς οι χορευτές του εδώ και πολλά χρόνια καταφέρνουν να ξεπερνούν ακόμη και τους νόμους της βαρύτητας. Οι χορογραφίες τους μοιάζουν με έργα μίας ποιητικής φαντασίας και μαγνητίζουν το βλέμμα, ενώ εξακολουθούν να “παίζουν” μέσα στο μυαλό του θεατή για πολύ καιρό μετά. Ο λόγος για είναι μία από τις πλέον εμβληματικές ομάδες χορού διεθνώς, το Nederlands Dans Theater, που έκανε μία στάση στην Αθήνα και για τέσσερις βραδιές (10-13 Μαρτίου στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών) μάς μάγεψε με ένα χορευτικό τρίπτυχο που ανέδειξε με τον καλύτερο τρόπο τη μοναδική εκφραστικότητα και την τεχνική αρτιότητα της ομάδας, αλλά και τον τρόπο με τον οποίο η πραγματικότητα καθρεφτίζεται στην Τέχνη.

Η ομάδα αυτή μάς είχε συνηθίσει στο να μας “φωτίζει”, να μας γεμίζει αισιοδοξία και ελπίδα με τις δουλειές της. Αυτη η φορά ήταν διαφορετική. Τα έργα που είδαμε ήταν σκοτεινά, πιο εσωτερικά, σαν να έχουν επηρεαστεί από την εποχή μας. Σαν να είναι αποκυήματα των δύο τελευταίων χρόνων του εγκλεισμού μας. Σαν να αποτελούν μέρος του αδιεξόδου στo οποίο περιήλθαμε και αποκρυπτογραφούν τις σκέψεις μας.

Μία Ζαριά κι ένα ποίημα

Στο πρώτο μέρος είδαμε το εκπληκτικό “Toss of a Dice”, την περίφημη «Ζαριά» του Jiří Kylián, ένα έργο εμπνευσμένο από το ομώνυμο ποίημα του Μαλαρμέ, το οποίο ακούγεται κατά τη διάρκεια της χορογραφίας (δυστυχώς στα γαλλικά και δεν υπήρχαν πουθενά υπέρτιτλοι). Το ποίημα αυτό γράφτηκε το 1897 και είναι ένα μοναδικά οπτικό ποίημα που χρησιμοποιεί φαινομενικά ασύνδετες λέξεις και ιδέες, ενώ μπορεί να διαβαστεί προς κάθε κατεύθυνση επιθυμεί ο αναγνώστης: από πάνω προς τα κάτω ή αντίστροφα, πλάγια ή με οποιοδήποτε άλλο τρόπο. Έχει πολύ συγκεκριμένο ρυθμό και μουσικότητα και οι ερμηνείες του είναι δεκάδες. Αυτό λοιπόν το ποιήμα επιχειρεί ο ευφυής Kylián να χορογραφήσει, ενώ το κινούμενο γλυπτό του Susumu Shingu που έρχεται από… ψηλά είναι επιβλητικό και δημιουργεί μία αίσθηση κινδύνου με τις λάμψεις και τις σκιές που προκαλεί. Από κάτω, τα δύο σώματα χορεύουν σε απρόβλεπτους συνδυασμούς εκπέμποντας απόκοσμα κύματα ενέργειας. Την ίδια στιγμή η μουσική του Dirk Haubrich έχει στο “κέντρο” της τον ήχο μιας σταγόνας νερού που δημιουργεί ένα μικροσκοπικό «τσουνάμι» και αλλάζει τη ροή των πραγμάτων.

Ένα ηλιοβασίλεμα χωρίς… ορίζοντα

Η δεύτερη χορογραφία της Μαρίνα Μασκαρέλ έχει τίτλο «Πώς αντιμετωπίζουμε ένα ηλιοβασίλεμα όταν ο ορίζοντας έχει καταρρεύσει» και είναι η πιο φωτεινή, αλλά και η πιο αδύναμη της βραδιάς. Υπό τους ήχους του Richard Wagner, του John Cage, του György Ligeti και του Jean Sibelius – τέσσερα μουσικά κομμάτια που που χρονολογούνται από τα μέσα του 19ου αιώνα έως τα τέλη του 20ου αιώνα- δημιουργείται ένα μελωδικό σκηνικό με φόντο κάποια μεγάλα λευκά κομμάτια που μοιάζουν με πάγο και έχουν καταλάβει τη σκηνή. Εκεί οι χορευτές λικνίζονται κατά μόνας, σαν να αντιστέκονται στους αυτοματισμούς, σαν να προσπαθούν να αυτοσχεδιάσουν την ίδια τους την ζωή όταν όλα έχουν αποσυναρμολογηθεί. Και στο τελευταίο μέρος τα σώματα συντίθενται, γίνονται μία μάζα και συνεχίζουν….

Όταν τα φαντάσματα ξυπνούν

Το τρίτο και τελευταίο μέρος ήταν και το πιο συγκλονιστικό. Ο Marco Goecke δημιουργεί μία χορογραφία για τον θάνατο υπό τον τίτλο «I Love you, ghosts», φανερά επηρεασμένος από τον θάνατο του πατέρα του. Σκοτεινές μορφές χορεύουν, βγάζουν άναρθρες κραυγές. «Try to remember», τραγουδάει ο Harry Belafonte και οι χορευτές συγκρούονται υπό τον ρυθμό του σε ένα δικό τους κινητικό σύμπαν, ταχύ και νευρικό, θυμίζοντας ζωντανούς νεκρούς και αναζητώντας τις αναμνήσεις τους, όχι τις σκοτεινές, αλλά τις τρυφερές, τις ανθρώπινες. Οι φωτισμοί στη χορογραφία αυτή είναι πραγματικό έργο Τέχνης, κάνουν τους χορευτές να εξανεμίζονται μπροστά στα μάτια μας, νιώθουμε πως τους καταπίνει το μαύρο της σκηνής. Σαν φαντάσματα, σαν οι χειρότεροι εφιάλτες μας να παίρνουν σάρκα κι οστά.

Συμπέρασμα: Το Nederlands Dans Theater με αυτό το χορευτικό τρίπτυχο κατάφερε κάτι εξαιρετικά δύσκολο, να εκφράσει μέσω των κινήσεων του ανθρώπινου σώματος ολόκληρη τη ζωή μας και τα σκοτάδια της.

Ακολουθήστε το News247.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις