“Είναι, τώρα, αυτό χορός;” Αυτή η απορία είναι για εμάς το καλύτερο feedback

Σε επίσκεψή μου στο Μουσείο Μόδας της Αμβέρσας τον Νοέμβριο που μας πέρασε, δε μου έκαναν εντύπωση τόσο τα εντυπωσιακά και εμπνευσμένα κοστούμια και φορέματα. Αυτό που μαγνήτισε την προσοχή μου ήταν ένα βίντεο έξι λεπτών. Ένα περίεργο χορευτικό βίντεο- εγκατάσταση που το παρακολουθούσα μέσα σε ένα θεοσκότεινο δωμάτιο ξανά και ξανά, μαγεμένη. Ρυθμικοί ήχοι με τύμπανα εναλλάσσονταν με ήχους βιολιών και οπερατικούς ήχους σε ένα εκπληκτικό krump street dance των 90s. Ο Clément Cogitore διασκεύασε ένα σύντομο μέρος μπαλέτου από το “Indes galantes” του Jean-Philippe Rameau, με τη βοήθεια μιας ομάδας χορευτών Krump (Krump είναι ένας χορός που γεννήθηκε στα γκέτο του Λος Άντζελες τη δεκαετία του 90. Η γέννησή του είναι αποτέλεσμα των ταραχών και της βίαιης αστυνομικής καταστολής που ακολούθησε τον ξυλοδαρμό του Rodney King) και τριών χορογράφων των Bintou Dembele, Grichka και Brahim Rachiki.

Αυτή ακριβώς τη βίντεο-εγκατάσταση επέλεξαν με τα οξυμένα αντανακλαστικά τους οι επιμελητές του 9oυ Φεστιβάλ Νέων Χορογράφων (Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση, από 11 έως 13 Μαρτίου 2022) και θα μας υποδέχεται στην είσοδο του Ιδρύματος μεταδίδοντάς μας τα μοναδικά της vibes. Η επιλογή της συγκεκριμένης βιντεοεγκατάστασης ίσως είναι αυτή που σκιαγραφεί με τα πιο σωστά λόγια τη λογική αυτού του φεστιβάλ και των ανθρώπων του, που φέτος με έξι πρωτότυπα έργα και δύο installations σε ένα μαραθώνιο έξι ωρών και τριών ημερών επιχειρεί να επαναπροσδιορίσει τη σχέση μας με την πραγματικότητα που ουρλιάζει χορεύοντας δίπλα μας.

Εσύ μπορείς να χορέψεις στον ρυθμό του αύριο;

“Στο φετινό 9o Φεστιβάλ Νέων Χορογράφων θα δούμε έναν μαραθώνιο χορού που κρατάει ένα ολόκληρο απόγευμα -από τις 17.30 έως τις 22.30-, με έξι έργα σύντομης διάρκειας, από 16 έως 45 λεπτά, και δύο βίντεο εγκαταστάσεις, να καταλαμβάνουν κάθε σκηνή και studio της Στέγης. Το πρόγραμμα είναι ίδιο και τις τρεις ημέρες (11,12,13/3). Κι αν κάτι το διατρέχει είναι η ορμή μιας νέας γενιάς καλλιτεχνών που έχει ως πηγή έμπνευσης την πραγματικότητα: από τη δυναστεία της πατριαρχίας έως την τοξική αρρενωπότητα και από τους χορούς του δρόμου έως τα Tik-tok dance challenges και πάνω από όλα μια φοβερή επιθυμία να χορέψει εκστατικά, πιο ξέφρενα και ζωντανά από ποτέ” αναφέρουν στο NEWS 24/7 οι επιμελητές του φεστιβάλ, Ιλειάνα Δημάδη και Κωνσταντίνος Τζάθας.

“Πάντα αναζητούμε καλλιτέχνες που να έχουν κάτι να πουν για το εδώ και τώρα και, ταυτόχρονα, αυτό που λένε να μπορεί να σταθεί εξίσου στη σκηνή της Στέγης όσο και σε μια σκηνή του εξωτερικού. Η εξωστρέφεια των Ελλήνων καλλιτεχνών είναι, εξάλλου, κάτι που μας αφορά τόσο επιμελητικά όσο και στρατηγικά. Θελήσαμε από τη μια να συνεργαστούμε με καλλιτέχνες που ανακαλύψαμε μέσα από τα open calls της Στέγης που έγιναν μέσα στην πανδημία και από την άλλη να δώσουμε τη δυνατότητα σε κάποιους από τους καλλιτέχνες που συνεργαστήκαμε πέρυσι, στο ψηφιακό 8ο Φεστιβάλ Νέων Χορογράφων, να αναπτύξουν τις ιδέες των βίντεο-έργων τους σε μια ζωντανή εκδοχή” λένε, εξηγώντας το πώς επιλέχθηκαν φέτος οι συμμετέχοντες στο φεστιβάλ.

Εκτός από την όπερα-μπαλέτο του 1735 που χορεύεται στο στυλ του krump street dance των 90s στην είσοδο της Στέγης (Clément Cogitore, Les Indes Galantes), η transmedia εγκατάσταση των Constantine Skourlis, Δάφνης Αντωνιάδου & Αλέξανδρου Βαρδαξόγλου (DEEP HORIZON) μας διακτινίζει σε συνθήκη επιστημονικής -ή μήπως οντολογικής;- φαντασίας. Χωράμε όλοι στο ίδιο dance floor μας λέει ο Μανώλης Σαριδάκης με το έργο που δημιούργησε στο πλαίσιο του προγράμματος Europe Beyond Access και της δέσμευσης της Στέγης απέναντι σε ζητήματα πρόσβασης ατόμων με αναπηρία στο χορό (Έχουν τα ρομπότ συναισθήματα;). Πείραμα στα όρια της σχέσης του σώματος με τον ήχο, την εικόνα και τα αντικείμενα είναι το ντουέτο που χορογραφεί η Ιωάννα Παρασκευοπούλου (MOS). Ένα «ροζ μανιφέστο» κατά της πατριαρχίας για πέντε «αμαζόνες» του latin, του camp και του kitsch στήνει ο Αλέξανδρος Σταυρόπουλος (Τις Τετάρτες Φοράμε Ροζ). «Πώς ζούμε τη ζωή μας;» αναρωτιέται ο Κωνσταντίνος Παπανικολάου και μας παραδίδει ένα σόλο-σκωπτικό savoir vivre για τον 21ο αιώνα (A User’s Manual). Δύο ενισχυτές, δεκατέσσερα ηχεία και πρωτότυπο songwriting για το superchaos που ζούμε περιλαμβάνει το έργο της Φωτεινής Σταματελοπούλου (optimal soft). Για έναν άλλο «παλμό» αρρενωπότητας μιλά ο Ηλίας Χατζηγεωργίου, από τους πρωτεργάτες του ελληνικού hip-hop, χορογραφώντας τέσσερις street-dancers (A BOUNCE 4 MEN).

Ποιο είναι το feedback που έχετε από τις προηγούμενες χρονιές;
«Είναι, τώρα, αυτό χορός;»: αυτή η απορία, την οποία ακούμε συχνά από θεατές, είναι για εμάς το καλύτερο feedback.

Έχει επηρεαστεί το τοπίο του χορού από την πανδημία και τους απανωτούς εγκλεισμούς μας και αν ναι πώς;
H εμπειρία της πανδημίας επιτάχυνε διαδικασίες και προκάλεσε μεταστροφές που θα συνέβαιναν ούτως ή άλλως, ίσως σε μεγαλύτερο βάθος χρόνου. Για όλους μας, επιμελητές και καλλιτέχνες, η συγκεκριμένη συνθήκη αποτέλεσε μια πρόκληση για να προσεγγίσουμε τις αμιγώς παραστατικές και σωματικές τέχνες με καινούργια δεδομένα. Ύστερα από δύο χρόνια εγκλεισμών και εν μέσω νέων γεωπολιτικών αναταραχών, όλη η τέχνη επανεξετάζεται: Πόσο χρήσιμη είναι; Πόσο σημαντική; Πόσο απαραίτητη; Τi μας συμβαίνει όταν δεν υπάρχει;

Η τέχνη του χορού πιστεύετε πως έχει τη θέση που της αξίζει στην Ελλάδα;
Ξέρετε τι μας έλεγε ένας διευθυντής φεστιβάλ χορού από το εξωτερικό χθες; «Η Ελλάδα είναι σήμερα το νέο Βέλγιο». Τί εννοούσε; Η εγχώρια σκηνή, με πρωτεργάτες τους Δημήτρη Παπαϊωάννου, Ευριπίδη Λασκαρίδη και Χρήστο Παπαδόπουλο βρίσκεται σε μια εκρηκτική δημιουργική στιγμή, αντίστοιχη με εκείνη του Βελγίου, που πριν από τριάντα χρόνια επαναπροσδιόρισε το «τι είναι σύγχρονος χορός», με καλλιτέχνες σαν την Anne Teresa De Keersmaeker (Rosas) και τον Wim Vandekeybus. Η μεγάλη διαφορά έγκειται στο ότι η κυβέρνηση του Βελγίου προασπίστηκε, σε βάθος χρόνου και πολύπλευρα – εκπαιδευτικά, οικονομικά και στρατηγικά-, τη δική της σκηνή.

Ποιο είναι το όραμά σας για το φεστιβάλ αυτό;
Να βλέπουμε για τα επόμενα τρία-πέντε χρόνια τα έργα του φεστιβάλ να περιοδεύουν στο εξωτερικό. Κι αυτό είναι, μαζί, όραμα και στόχος.

Επιμέλεια Φεστιβάλ: Ιλειάνα Δημάδη, Αφροδίτη Παναγιωτάκου, Κωνσταντίνος Τζάθας/Production Manager: Δήμητρα Δερνίκου/Οργάνωση Παραγωγής: Θεοδώρα Καπράλου, Άκης Χοντάσης/Εκτέλεση Παραγωγής: Μαριανότα Γιαννάκη, Δανάη Γιαννακοπούλου, Δέσποινα Σιφνιάδου, Ιουλία Σταμούλη/Τεχνική Διεύθυνση: Λευτέρης Καραμπίλας/Αναπληρωτής Τεχνικός Διευθυντής – Τεχνική Διεύθυνση Περιοδείας: Philip Hills/Οργάνωση δράσεων εξωστρέφειας: Χριστίνα Λιάτα/Σχεδιασμός προβολής: Τμήμα Επικοινωνίας Ιδρύματος Ωνάση/Κινηματογραφική επιμέλεια: Χρήστος Σαρρής/Onassis Channel assistant: Σμαράγδα Δογάνη/Ανάθεση – Παραγωγή: Στέγη Ιδρύματος Ωνάση

Info: Στέγη Ιδρύματος Ωνάση: Συγγρού 107/Παραστάσεις: Παρασκευή 11 έως Κυριακή 13 Μαρτίου 2022, 16:30-23:00/