Η Λωξάνδρα Λούκας δημιουργεί μία παραλλαγή του κόσμου μας – Τι λέει στο NEWS 24/7

Η Λωξάνδρα «LLoxy» Λούκας έγινε ευρέως γνωστή ως το πρώτο άτομο με σύνδρομο Down που υπέγραψε συμβόλαιο ηθοποιού με το Εθνικό Θέατρο. Η καλλιτέχνις και performer παρουσιάζει την πρώτη της ατομική έκθεση στην Αθήνα με τίτλο «ΖΩΑ ΖΩΑ Πόρτες» στο OKAY Initiative Space στην Αθήνα. Η έκθεση πραγματοποιείται στο πλαίσιο του προγράμματος «I Got It Tho», μια συμπεριληπτική καλλιτεχνική πρωτοβουλία από το Εν Δυνάμει Ensemble και το OKAY Initiative Space.

Από τις 20 έως τις 27 Νοεμβρίου, η LLoxy εργάστηκε καθημερινά στον εκθεσιακό χώρο, μεταμορφώνοντάς τον σε ένα πεδίο ζωγραφικών γεγονότων και εικόνων. Η επίσημη παρουσίαση του τελικού έργου πραγματοποιήθηκε στις 28 Νοεμβρίου. Η καλλιτεχνική επιμέλεια της έκθεσης ανήκει στον Ζήση Μπλιάτκα, με την υποστήριξη του Richard Lucas.

Το έργο της παρουσιάζει τον καθημερινό κόσμο μέσω του δικού της αντιληπτικού πρίσματος και μας ενθαρρύνει να αμφισβητήσουμε την δική μας, παγιωμένη και συχνά κλειστή σε μετα-ερμηνείες, αντίληψη του περιβάλλοντός μας. Η ιδέα της δημιουργίας μιας παραλλαγής του κόσμου μας, ή ακόμα κι η γέννηση ενός νέου, εξελίσσεται και διανθίζεται κατά την διάρκεια όλου του project, σε όλες του τις φάσεις.

Η έκθεση αυτή πραγματοποιείται από την κολεκτίβα καλλιτεχνών με και χωρίς αναπηρία Εν δυνάμει στο πλαίσιο μίας συμπεριληπτικής σπονδυλωτής καλλιτεχνικής πρωτοβουλίας που εστιάζει στην ενίσχυση της συμμετοχικότητας, της διαφορετικότητας και της δημιουργικής έκφρασης. Στόχος της πρωτοβουλίας είναι να προωθήσει μια πολιτιστική αφήγηση που εστιάζει στην ενδυνάμωση, την ανθεκτικότητα και την ενωτική δύναμη που προσφέρει η σύγχρονη τέχνη.

Ο Ζήσης Μπλιάτκας που έχει αναλάβει την καλλιτεχνική επιμέλεια της έκθεσης μιλά στο NEWS 24/7 για το πώς προέκυψε η συνεργασία του με τη Lloxy “Με τη Λωξάνδρα συναντηθήκαμε το 2018 όπου ξεκινήσαμε με τους Εν Δυνάμει τα πρώτα εργαστήρια ζωγραφικής. Μετά από κάποια μεγάλα διαλείμματα βρεθήκαμε και πάλι και δουλέψαμε όλοι μαζί.

Πηγαίνω συχνά για καφέ στο σπίτι της να δω τα έργα της και να τα πούμε. Όταν έρθει η ώρα απομονώνεται στο δωμάτιο της, βάζει να παίξει στο λάπτοπ το επεισόδιο κάποιας σειράς και ξεκινάει να ζωγραφίζει αναπαράγοντας τους διαλόγους της σειράς του οποίους έχει μάθει απ’ έξω.

Είναι πολύ οργανωτική, τα θέλει όλα σε τάξη και τακτοποιεί συνεχώς. Νομίζω ότι αυτό σχετίζεται με το πώς σκηνοθετεί τις μορφές της στη ζωγραφική. Οργανώνει χώρους στους οποίους τοποθετεί μικρότερους χώρους. Αυτό δεν το αποφασίζει από πριν, αλλά προκύπτει από μια αναγκαιότητα. Αυτή η οργάνωση μοιάζει με αυτή των πολυκύτταρων οργανισμών που εμπεριέχουν διαφορετικών ειδών κύτταρα τα οποία αναλαμβάνουν τους ρόλους τους και συνεργάζονται για να διατηρήσουν μια μεγαλύτερη δομή.

Η Λωξάνδρα με αυτόν τον τρόπο καταφέρνει να ζωγραφίσει κάτι εν τω γίγνεσθαι χωρίς να καταφεύγει στην τυπική περιγραφή των πραγμάτων”.

Και συνεχίζει λέγοντας: “Οι τίτλοι των έργων της Λωξάνδρας συχνά είναι τρία πράγματα. π.χ. (Πικνίκ, Χορός, Δουλειά) ή (Πάρτυ, Βόλτα, Χορός). Έτσι για τον τίτλο της έκθεσης μάς πρότεινε το (Ζώα, Ζώα, Πόρτες) σύμφωνα με το οποίο διαλέξαμε και τα έργα της. Μια εβδομάδα πριν τα εγκαίνια, η Λωξάνδρα βρέθηκε στο χώρο του Okay Space και δούλεψε μια μεγάλης κλίμακας τοιχογραφία με χαρακτηριστική άνεση και αμεσότητα. Αυτό που χρειάστηκε από μας ήταν έναν βοηθό να καθαρίζει τα πινέλα κι άλλον έναν για να βάζει μουσική. Περάσαμε πολύ ωραία!”

Ποιες όμως είναι οι προκλήσεις και οι ευκαιρίες όταν δουλεύει κανείς με καλλιτέχνες που φέρουν διάφορες αναπηρίες και πως αυτές επηρεάζουν τη δημιουργική διαδικασία;

Ο Ζήσης Μπλιάτκας αναφέρει πως “με την ομάδα προσεγγίζουμε τη ζωγραφική σαν μια καθημερινή πρακτική του διαμοιρασμού της εμπειρίας μας. Οι προσωπικές εικόνες του καθενός κοινοποιούνται στην ομάδα και ενεργοποιούν έναν συνεχώς μεταβαλλόμενο κόσμο από εμπειρίες, αφηγήσεις, εσωτερικά αστεία, στοχασμούς. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τα μέλη της ομάδας πια να έχουν συγκροτήσει ένα συλλογικό συνειδητό το οποίο αντιμετωπίζει με εξαιρετική άνεση τα “προβλήματα” της ζωγραφικής.

Οι ορμητικές προθέσεις και οι προσωπικές αισθητικές αποφάσεις μέσα στο σύνολο της ομάδας αποτελούν μια παλλόμενη συλλογική κίνηση που εύκολα ξεπερνά το αμπλειστικό αφήγημα της δεξιοτεχνίας, της μοναχικότητας και της αυθεντίας ως απαραίτητες προϋποθέσεις για την τέχνη”.

Λωξάνδρα «LLoxy» Λούκας: “Όλοι μαζί εδώ στην Αθήνα περνάμε ωραία και κάνουμε καινούριους φίλους”

Απολαυστική και άκρως ειλικρινής ήταν η συζήτησή μας με την Λωξάνδρα γι΄αυτό θα την παραθέσουμε ως έχει:

Πώς η τέχνη σου εκφράζει τη μοναδικότητα της εμπειρίας σου ως άτομο με σύνδρομο Down;
Τώρα τρώω, άσε με δεν μπορώ πάλι…

Ποιες είναι οι κύριες επιρροές σου και οι πηγές έμπνευσης για τα έργα σου;
Μου αρέσει πολύ το θέατρο, τα έργα που παίζουμε με το Εν Δυνάμει, η Αντιγόνη, ο Κρέων οι Υπνοβάτες. Και μου αρέσει πολύ η Μαρίνα Σάττι.

Η έκθεση «ΖΩΑ ΖΩΑ Πόρτες» έχει μια αρκετά συναισθηματική και πολυδιάστατη θεματολογία. Ποιες είναι οι βασικές έννοιες που θέλεις να επικοινωνήσεις μέσω της δουλειάς σου;
Η χαρά και το πάθος…

Πώς αισθάνεσαι που συμμετέχεις σε μια τόσο σημαντική και συμπεριληπτική καλλιτεχνική πρωτοβουλία όπως το I Got It Tho;
Είναι τέλεια. Όλοι μαζί εδώ στην Αθήνα περνάμε ωραία και κάνουμε καινούριους φίλους.

“Η ομάδα Εν Δυνάμει προάγει μια νέα προοπτική για την τέχνη και την κοινωνία”

Η Λωξάνδρα ανήκει στην Ομάδα εν Δυνάμει. Η Θεανώ Κόντα της Ομάδας Εν Δυνάμει σημειώνει πως “η αποστολή του Εν Δυνάμει Ensemble είναι να κάνει τον κόσμο πιο ανοιχτό κοινωνικά, πιο ανοιχτό προς τα άτομα με και χωρίς αναπηρία. Αυτός είναι ο σκοπός του I Got It Tho”.

Η Σοφία Κύρινα προσθέτει πως “η ομάδα Εν Δυνάμει προάγει μια νέα προοπτική για την τέχνη και την κοινωνία, ενθαρρύνοντας τη συμμετοχή και τη συνεργασία μεταξύ όλων των ατόμων, ανεξαρτήτως διαφορών. Το I Got It Tho στοχεύει στη σύνδεση διαφορετικών ανθρώπων και κοινοτήτων μέσω της τέχνης, δημιουργώντας ένα ασφαλές περιβάλλον όπου η ποικιλομορφία γίνεται φυσικό μέρος της συνεργασίας. Ακολουθεί την αποστολή του Εν Δυνάμει, προσεγγίζοντας τη με έναν νέο τρόπο, με στόχο να μάθουμε και να εξελιχθούμε ως ομάδα μέσα από αυτό το εγχείρημα”.

Ποιες είναι οι προκλήσεις και οι ευκαιρίες όταν δουλεύει κανείς με καλλιτέχνες που φέρουν διάφορες αναπηρίες, και πώς αυτές επηρεάζουν τη δημιουργική διαδικασία;

Η Θεανώ Κόντα σημειώνει πως “οι προκλήσεις είναι πολλές και διαφέρουν μεταξύ τους καθώς και οι αναπηρίες. Ως προς την δημιουργική διαδικασία δεν επηρεάζεται”.

Και η Σοφία Κύρινα λέει “Έχει πολύ ενδιαφέρον το γεγονός ότι όλοι μας, όσο διαφορετικοί και να είμαστε, θέλουμε και έχουμε ανάγκη να εκφράσουμε κατά βάση τα ίδια πράγματα. Τα ανάπηρα άτομα είναι ξεχωριστά και μοναδικά όσο και τα μη ανάπηρα. Με τον κάθε έναν δημιουργείς σχέσεις και δυναμικές που βοηθούν στο να νιώθουμε ελεύθεροι και να δημιουργούμε”.

Πώς βλέπετε την τέχνη να επηρεάζει την κοινωνική αντίληψη για τη διαφορετικότητα και την ένταξη; Έχετε παρατηρήσει κάποια συγκεκριμένα αποτελέσματα από τις δράσεις σας σε αυτόν τον τομέα;

Η Θεανώ Κόντα αναφέρει “η τέχνη αλλάζει προς το καλύτερο την κοινωνική αντίληψη για
τη διαφορετικότητα και την ένταξη. Συγκεκριμένες δράσεις κάνουν πιο ενεργά τα μέλη της ομάδας”.

Και η Σοφία Κύρινα σημειώνει “η τέχνη ανέκαθεν επηρεάζει την κοινωνία σε πολλούς τομείς. Η διαφορετικότητα είναι κάτι που πάντα υπήρχε και μέσω της τέχνης πολλές φορές φωτιζόταν. Η τέχνη είναι ανοιχτή για όλους, από την άλλη το να έχουν όλοι πρόσβαση στην τέχνη είναι εντελώς άλλη υπόθεση. Θεωρώ ότι έχουμε δρόμο ακόμη”.

Ποιες είναι οι αντιδράσεις του κοινού στις καλλιτεχνικές δράσεις της Εν Δυνάμει; Έχετε δει κάποια αλλαγή στη στάση ή κατανόησή του μετά την εμπειρία τους με τα έργα σας;

Η Θεανώ Κόντα αναφέρει “οι αντιδράσεις του κοινού είναι πολύ θετικές και υπάρχει κατανόησή του”.

Και η Σοφία Κύρινα προσθέτει “πλέον υπάρχουν άνθρωποι που μας στηρίζουν και μας εμπιστεύονται σε κάθε καλλιτεχνικό project της ομάδας κι αυτό μας τιμά και μας χαροποιεί ιδιαίτερα. Μετά από παραστάσεις υπάρχουν πολλοί που μας λένε σπουδαία πράγματα, μας συγκινούν και, παράλληλα, μας δίνουν ενέργεια και έμπνευση στο να συνεχιστεί όλο αυτό. Παρ’ όλα αυτά δεν παύει να είναι ένα μικρό κομμάτι της κοινωνίας”.

Ποιο είναι το όραμά σας για το μέλλον της ομάδας; Υπάρχουν σχέδια για τη δημιουργία νέων έργων ή πρωτοβουλιών που θα συνεχίσουν να ενισχύουν τη συμπερίληψη και τη διαφορετικότητα μέσω της τέχνης;

Η Θεανώ Κόντα αποκαλύπτει πως “το όραμα της ομάδας είναι να μπορεί να κάνει πρότζεκτ προκειμένου μέσα από τα προγράμματα να δημιουργηθούν παρέες και συνεργασίες”.

Και η Σοφία Κύρινα καταλήγει “όσο υπάρχει η ανάγκη για καθολική συμπερίληψη θα υπάρχει και η ανάγκη για την δημιουργία νέων έργων και πρωτοβουλιών. Όλα τα έργα της Ομάδας προέρχονται από τις ανάγκες των μελών να επικοινωνήσουν κάτι προς τα έξω. Η τέχνη πάντα βοηθούσε στο να επικοινωνούμε αυτά που νιώθουμε λίγο πιο εύκολα”.