Ισθμός Κορίνθου: Από τον Δίολκο στην Διώρυγα

Την ώρα που η διώρυγα της Κορίνθου παραμένει κλειστή για τα πλεούμενα, μετά τις δυο μεγάλες κατολισθήσεις που σημειώθηκαν στις 15 Ιανουαρίου και στις 3 Φεβρουαρίου, η Εφορεία Αρχαιοτήτων Κορινθίας συνεχίζει απρόσκοπτα τις εργασίες για την προστασία και ανάδειξη του Δίολκου, ήτοι του αρχαίου εναλλακτικού περάσματος από τον Σαρωνικό στον Κορινθιακό κόλπο.

Επρόκειτο για έναν σιγμοειδή πλακόστρωτο δρόμο, με μικρή κλίση και πλάτος μεταξύ 3,4μ. και 6μ, πάνω στον οποίο δούλοι, με την βοήθεια τροχήλατων κατασκευών, τραβούσαν τα ανελκόμενα πλοία για μια απόσταση περίπου 8χλμ. μέχρι να φτάσουν στην άλλη άκρη του ισθμού, όπου και τα καθέλκυαν. Σύμφωνα με τον αρχαιολόγο Νικόλαο Βερδελή, που πρώτος ανέσκαψε το μνημείο στα τέλη της δεκαετίας του 1950, η ιδέα και υλοποίηση αυτού του εντυπωσιακού τεχνικού έργου της αρχαιότητας, που γλίτωνε τους ναυτικούς από τον χρονοβόρο και επικίνδυνο περίπλου της Πελοποννήσου, αποδίδεται στον τύραννο της Κορίνθου, Περίανδρο (668-584 π.Χ.).

Επί δεκαετίες τα σωζόμενα τμήματα του Δίολκου είχαν αφεθεί στην τύχη τους και στην αυταπόδεικτη διάβρωση που προξενούν τα απόνερα των σκαφών που διέρχονται από την σημερινή διώρυγα. Μάλιστα, τέλη του 2009 είχε ξεκινήσει διεθνής εκστρατεία με συλλογή υπογραφών για την σωτηρία του μνημείου, το οποίο, όταν πρωτοανασκάφηκε από τον Βερδελή, ήταν, τουλάχιστον στο δυτικό του άκρο, ένας πανέμορφος χερσαίος διάδρομος. Εισακούστηκαν, λοιπόν, οι φωνές περί σωτηρίας του Δίολκου, το έργο εντάχθηκε στο «Ε.Π. Πελοπόννησος 2014-2020» του ΕΣΠΑ, και οι εργασίες αποκατάστασης κι ανάδειξης έχουν αισίως ξεκινήσει.

Μιλώντας στο Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων, ο αρχαιολόγος Γιώργος Σπυρόπουλος, αναπληρωτής προϊστάμενος της ΕΦΑ Κορινθίας, αναφέρθηκε στα σωζόμενα τμήματα του Δίολκου που τώρα αποκαθίστανται. «Στην επιφάνεια του δρόμου σώζονται δύο κύριες αρματοτροχιές, σε πλάτος 1,5μ. περίπου, αλλά και αρκετές δευτερεύουσες. Έχουν αποκαλυφθεί συνολικά 1.100μ. και η πορεία του Διόλκου έχει καταστεί γνωστή, αφενός στο δυτικό άκρο, στην πλευρά της Πελοποννήσου, και αφετέρου στη Σχολή Μηχανικών, στην πλευρά της Στερεάς Ελλάδας. Αντίθετα, απουσιάζουν σήμερα οποιαδήποτε στοιχεία για το ανατολικό πέρας του στην πλευρά του Σαρωνικού, το οποίο τοποθετείται από τις ιστορικές πηγές στην περιοχή του αρχαίου Σχοινούντα (σημερινό Καλαμάκι)».

Προκειμένου να καταστεί και πάλι αναγνώσιμη η αρχαία μορφή του Δίολκου, και να γίνει επισκέψιμος για το κοινό, σχεδιάζονται αποχωματώσεις, εργασίες αποκατάστασης, καθώς και κατασκευή ειδικού τοιχίου-φράγματος που θα προφυλάσσει εφεξής το μνημείο από την θαλασσινή διάβρωση. «Στο πλαίσιο της υλοποίησης του έργου,» σημειώνει ο κ. Σπυρόπουλος, «τα μέλη του Διόλκου που σήμερα βρίσκονται στη θάλασσα θα ανελκυστούν, θα συντηρηθούν, και θα επανατοποθετηθούν στα τμήματα του μνημείου που λείπουν, εφόσον ταυτιστεί με ακρίβεια η αρχική τους θέση.»

Και μόνο από την γνωστή αρχαιοελληνική ρήση «Ού παντός πλείν ες Κόρινθον» είναι σαφές πως κατά την αρχαϊκή περίοδο η πόλη ήταν κάτι αντίστοιχο του σημερινού… Μόντε Κάρλο. Ζάπλουτη, χλιδάτη, και κοσμοπολίτικη, η Κόρινθος σίγουρα χρωστούσε μεγάλο μέρος της θαλασσινής και οικονομικής της υπεροχής στην ύπαρξη του Δίολκου, αφού η διέλευση των πλοίων από την χερσαία οδό γινόταν με το αζημίωτο. Ωστόσο, οι τωρινές εργασίες αποκατάστασης του αρχαίου μνημείου θα συνδυαστούν και με την ανάδειξη της γειτονικής Διώρυγας της Κορίνθου. Εξηγεί ο αρχαιολόγος: «Ο επισκέπτης θα έχει την ευκαιρία με έναν περίπατο πάνω στις περιηγητικές διαδρομές, και με συγκεκριμένες στάσεις θέασης, να αντιληφθεί την κομβική θέση στην οποία βρίσκεται βλέποντας τις προσπάθειες που έγιναν διαχρονικά για τη σύνδεση του Κορινθιακού με τον Σαρωνικό κόλπο. Μην ξεχνάμε, άλλωστε, την εγγύτητα του Διόλκου με τη Διώρυγα της Κορίνθου, ενός επίσης θαυμαστού τεχνικού έργου, η σύλληψη του οποίου είχε γίνει από την αρχαιότητα –με τον Περίανδρο, και πάλι, να είναι ο πρώτος που είχε σκεφτεί την ιδέα της κατασκευής της και τον αυτοκράτορα Νέρωνα να κάνει την πρώτη συστηματική προσπάθεια διάνοιξής της. Το όραμα έγινε πραγματικότητα μόλις το 1893… Μία ιδέα από το μακρινό παρελθόν έγινε πράξη 24 αιώνες αργότερα!», καταλήγει ο κ. Σπυρόπουλος.

Με την άρση των περιορισμών λόγω πανδημίας –όποτε κι αν έρθει αυτή–, η ΕΦΑ Κορινθίας δρομολογεί ξεναγήσεις στον χώρο για σχολεία, κι αργότερα για το ευρύ κοινό. Λαμπρά. Δεν μένει παρά να ελπίσουμε πως έως τότε θα έχουν ξεκολλήσει από τα γραφειοκρατικά γρανάζια του Υπουργείου Υποδομών τα 9.000.000 ευρώ, που εγκρίθηκαν για την συντήρηση της τραυματισμένης διώρυγας, ώστε να ξεκινήσουν τα έργα αποκατάστασης και αυτής.

Αν και σε επικοινωνία του NEWS 24/7 με το λιμεναρχείο Κορίνθου η επικρατούσα αίσθηση είναι πως το κανάλι που ενώνει τον Σαρωνικό με τον Κορινθιακό θα παραμείνει κλειστό όλο το καλοκαίρι. Με ό,τι συνεπάγεται αυτό για τον θαλάσσιο τουρισμό…

Ακολουθήστε το News247.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις