Μία Paraga επαναφέρει τη χαμένη αίγλη του Καραγκιόζη και της Κούκλας

Στην οδό Καλλιρόης 89, στη θεατρόφιλη γειτονιά του Νέου Κόσμου, ένα παλιό ντότζο για αθλητές τζούντο μετατρέπεται σε χώρος πολιτισμού. Ο καραγκιοζοπαίχτης Τάσος Κώνστας, επίσημος συνεχιστής της τέχνης του Σπαθάρη, και η κουκλοπαίκτρια Αλεξία Αλεξίου μετά από 25 χρόνια αδιάληπτης κοινής καλλιτεχνικής πορείας, επινοούν, δημιουργούν και συστήνουν το «PARAGA».

Ένα κέντρο ανοιχτής συνδημιουργίας, επικοινωνίας και ελεύθερης έκφρασης που φιλοδοξεί να επαναφέρει στο προσκήνιο τη χαμένη αίγλη του Καραγκιόζη και της Κούκλας και να αποτελέσει πολιτισμικό παράγοντα διακίνησης ιδεών και διαμοιράσματος εμπειριών, συνδυάζοντας την επιμορφωτική με την καλλιτεχνική αξία δύο εκ των σπουδαιότερων λαϊκών τεχνών και θεαμάτων.

Παραστάσεις Καραγκιόζη και Κουκλοθέατρου, συναυλίες, μουσικά δρώμενα, αφηγήσεις παραμυθιών, σεμινάρια, εργαστήρια, παρουσιάσεις βιβλίων, καφέ και γλυκό τα Σαββατοκύριακα στο «καφέ» του PARAGA για τους γονείς την ώρα που τα παιδιά υπό την καθοδήγηση καλλιτεχνών και παιδαγωγών θα έχουν τη δυνατότητα να συμμετέχουν σε δημιουργικά αυτοτελή εργαστήρια Καραγκιόζη και Κουκλοθέατρου, αποτελούν μόνο ένα δείγμα από μεγάλο μωσαϊκό δράσεων που το φιλόξενο PARAGA ετοιμάζει για το κοινό του.

Εμείς μιλήσαμε με τους δύο ιδρυτές της Paraga προκειμένου να σκιαγραφήσουμε το τι σημαίνει η δημιουργία ενός νέου χώρου πολιτισμού μέσα στην Αθήνα.

Πώς αποφασίσατε να ιδρύσετε την Paraga στην Αθήνα; Ποιο κενό έρχεται να καλύψει;
Τάσος Κώνστας: H απόφαση έχει παρθεί από το 1999, όταν ιδρύσαμε το πρώτη σκηνή αποκλειστικά για το θέατρο σκιών και το κουκλοθέατρο, τις «Φιγούρες & Κούκλες». Οι «Φιγούρες & Κούκλες» λειτούργησαν στην Πλάκα, στην οδό Τριπόδων, μέχρι το 2018 και στη συνέχεια μεταφέρθηκαν στο Παλαιό Φάληρο μέχρι σήμερα που θα στεγαστούν πλέον στο Paraga.
H σκέψη από το 1999 έως σήμερα, παραμένει η ίδια. Ένα μόνιμο στέκι για τα δύο αυτά λαϊκά μας θέατρα όπου θα μπορούν να δηλώνουν δυναμικά παρών στο θεατρικό γίγνεσθαι, να τα γνωρίζει ο θεατής στη σωστή τους διάσταση και όχι περιστασιακά ενώ παράλληλα θα μπορεί να αποτελεί «φυτώριο» για μελλοντικούς καραγκιοζοπαίχτες και κουκλοπαίχτες.

Αλεξία Αλεξίου: Η σύσταση του PARAGA αποτέλεσε για εμάς μία φυσική απόρροια της μακρόχρονης καλλιτεχνικής αναζήτησης και διαδρομής μας. Οραματιστήκαμε έναν χώρο, που θα στεγάσει, θα αγκαλιάσει και θα προστατεύσει τις τέχνες μας, το κουκλοθέατρο και το θέατρο σκιών καθώς και όλες τις συγγενείς τέχνες. Συνειδητοποιήσαμε, ότι η τέχνη μας αποτελεί ένα ευάλωτο κομμάτι της ζωής μας και ταυτόχρονα έναν ζωογόνο πνεύμονα, τον οποίο οφείλουμε να προστατεύσουμε. Και αυτό κάναμε!
Εμπνευστήκαμε έναν χώρο τεχνών, μία «φωλιά» που θα εστιάζει στο να μεταλαμπαδεύει τη γνώση στους νεότερους, αλλά κυρίως θα δίνει βήμα για πειραματισμό, έρευνα και υλοποίηση νέων ιδεών σε νεοανερχόμενους καλλιτέχνες και ομάδες.

Γιατί ονομάσατε τον χώρο αυτό Paraga και μάλιστα αγγλιστί;
Αλεξία Αλεξίου: Επιλέξαμε να εγκατασταθούμε σε μία πολύ όμορφη σήμερα γειτονιά του Νέου Κόσμου. Σε μία συνοικία που κάποτε υπήρξε παραγκούπολη. Ε, η ονομασία προέκυψε ως ένας ελάχιστος φόρος τιμής στην πιο αγαπητή παράγκα, αυτή του Καραγκιόζη μας! Και επειδή, αυτή η παράγκα είναι πολυεπίπεδη, πολυδιάστατη και πολυμορφική, θέλαμε να είναι και πολυπολιτισμική.

Τάσος Κώνστας: Μα, που αλλού θα έβρισκε στέγη ο Καραγκιόζης αν όχι στην Paraga του; Το αγγλιστί είναι το δικό του πείραγμα, το τρολάρισμά του, το κλείσιμο του ματιού στη ζωή και την καθημερινότητα.

Κύριε Κώνστα, γιατί πιστεύετε πως ο Καραγκιόζης μέχρι και σήμερα εξακολουθεί και συγκινεί τόσο πολύ μικρούς και μεγάλους;
Για την αμεσότητα του λόγου του. Για την αλήθεια του. Είναι ένα θέαμα που δεν εντυπωσιάζει με τα πλούσια τεχνικά του μέσα. Δεν κερδίζει τον θεατή με τρικ. Ξεχειλίζει από αλήθεια και στοχεύει κατευθείαν στο μυαλό και στην ψυχή του θεατή. Ο Καραγκιόζης και η παρέα του έχουν στοιχεία απ όλους μας. Το φωτεινό πανί είναι καθρέφτης της ζωής .
Ο καραγκιοζοπαίχτης δε, προσφέρει όλο του το είναι, χωρίς καμία έκπτωση, για να κεντρίσει και να κερδίσει τον μεγάλο ή μικρό θεατή του, για να ζωντανέψει έναν ολόκληρο κόσμο που θα προκαλέσει γέλιο, συγκίνηση αλλά και σκέψη.

Κυρία Αλεξίου, μιλήστε μας για το Θέατρο Κούκλας. Νομίζω πως επικρατεί μία παρεξήγηση και έχει ταυτιστεί με πολύ μικρές ηλικίες…
Αλεξία Αλεξίου: Το κουκλοθέατρο (όπως και το θέατρο σκιών) δεν έχει να ζηλέψει σε τίποτα από το θέατρο. Αποτελεί υψηλή τέχνη, δυστυχώς όμως παρεξηγημένη και παραγκωνισμένη. Πράγματι, για πολλά χρόνια ταυτίστηκε αποκλειστικά με το παιδικό κοινό, χωρίς αυτό να σημαίνει βέβαια, ότι έχασε ποτέ τη δυναμική του. Περιορίστηκε ηλικιακά ναι, αλλά λόγω της παιδαγωγικής του αξίας ως εκπαιδευτικό εργαλείο, παρέμεινε ζωντανό χάρις στο πείσμα των δημιουργών του!

Αυτός ο «περιορισμός» δημιούργησε και δημιουργεί πολλές δυσκολίες και εμπόδια στους κουκλοπαίκτες που επιχειρούν να ανεβάσουν μία παράσταση ενηλίκων. Θεωρώ όμως, ότι πίσω σε βάθος χρόνου έχει γίνει έργο, έχουμε κάνει πολύ μεγάλη προσπάθεια οι κουκλοπαίκτες, η οποία και συνεχίζεται, και ότι έχουν στρωθεί τα «θεμέλια». Ήδη, τα τελευταία χρόνια σε αρκετές θεατρικές παραγωγές ενηλίκων, η θεατρική κούκλα έχει εισχωρήσει.

Τα στερεότυπα καταρρίπτονται σιγά σιγά και εύχομαι ότι δεν θα αργήσει η στιγμή που οι δύο σπουδαίες λαϊκές τέχνες, θα αναγνωριστούν και στην Ελλάδα, όπως στο εξωτερικό και θα τους αποδοθεί η προσοχή και το κύρος που τους αξίζει. Άλλωστε, μπορεί να μεγαλώνουμε, αλλά είναι τόσο ωραίο να μπορούμε να «παραμυθιαζόμαστε» απολαμβάνοντας μία παράσταση κουκλοθέατρου ή θεάτρου σκιών για ενήλικες, ανατροφοδοτώντας το αθώο παιδί μέσα μας!

Ποιο το όραμά σας βάσει του οποίου καταρτίζετε και το πρόγραμμα της Paraga
Τάσος Κώνστας: Το Paraga όπως και η παράγκα του Καραγκιόζη, είναι ένας ανοιχτός φιλόξενος χώρος σε φίλους που αγαπούν την τέχνη της κούκλας, της σκιάς, της μουσικής, της συγγραφής, του χορού, ένα στέκι τεχνών. Οικοδεσπότης ο Καραγκιόζης και καλεσμένοι όλοι οι φίλοι του, γιατί όπως λέει και ο ίδιος «χίλιοι καλοί χωράνε». Ευελπιστούμε ο χώρος να αποτελέσει μια βάση ψυχαγωγίας, καλλιτεχνίας, ανταλλαγής απόψεων και καλλιτεχνικών προτάσεων με στόχο όταν σβήνουν τα φώτα να φεύγουμε όλοι λίγο καλύτεροι, μέχρι να ξανανταμώσουμε.

Αλεξία Αλεξίου: Το PARAGA, φιλοδοξεί να αποτελέσει ένα κέντρο ανοιχτής συνδημιουργίας, επικοινωνίας και ελεύθερης έκφρασης για όλους τους ανθρώπους. Για αυτό τον λόγο θα λειτουργήσουν εργαστήρια κατασκευής κουκλοθέατρου και Καραγκιόζη, μουσικοκινητικής αγωγής, για ομάδες βρεφών, παιδιών και εφήβων, αλλά και δράσεις για ενήλικες. Είμαστε πολύ περήφανοι για τη Λέσχη Ανάγνωσης ενηλίκων, αλλά και τη δράση του θεάτρου σκιών για την Τρίτη Ηλικία.
Με το εγχείρημά μας αυτό εστιάζουμε και οραματιζόμαστε να αποτελέσει ο χώρος του PARAGA, έναν άξιο πολιτισμικό παράγοντα διακίνησης διαφορετικών ιδεών και δια μοιράσματος εμπειριών, μεταξύ των καλλιτεχνών, των εκπαιδευτικών, των γονέων, αλλά και ολόκληρης της τοπικής κοινότητας.