DakhaBrakha: 5 πράγματα που δεν ήξερες για “ένα μουσικό πάρε-δώσε χωρίς τέλος”

“Πύραυλοι πέφτουν πάνω στις οικογένειές μας” … μας έλεγε ο Marko Halanevych, μέλος του πολυφωνικού ουκρανικού κουαρτέτου DakhaBrakha, σε συνέντευξη μέσω zoom τον Δεκέμβριο του 2022 και ειλικρινά φαινόταν αδιανότητο τότε, ότι καλοκαίρι του 2024 θα συζητάμε ακόμα για έναν πόλεμο που δεν έχει σταματήσει.

Οι Ουκρανοί DakhaBrakha (Nina Garenetska, Olena Tsibulska, Iryna Kovalenko και Marko Halanevych) επιστρέφουν στην Αθήνα την Τρίτη 14 Μαΐου στο Fuzz Club για να γιορτάσουν τα 20 χρόνια μιας «εθνο-χαοτικής» μαγικής καλλιτεχνικής πορείας και να ξανατραγουδήσουν για την αγαπημένη τους Ουκρανία.

Την Τρίτη 14 Μαΐου το κουαρτέτο της world music από το Κίεβο, έρχονται ξανά στην Αθήνα στο Fuzz Club για να γιορτάσουν τα 20 χρόνια μιας «εθνο-χαοτικής» μαγικής καλλιτεχνικής πορείας.

Κάθε συναυλία των DakhaBrakha είναι μια εμπνευσμένη παράσταση, το κουαρτέτο ανακατεύει δημιουργικά τα πάντα με το «χαοτικό» δικό του τρόπο: τα ουκρανικά λαϊκά παραδοσιακά τραγούδια μπλέκονται με στοιχεία καμπαρέ, τζαζ, ροκ, πάνκ και χιπ-χοπ, στο μίξερ προστίθενται μπόλικες βαλκανικές αρμονίες που συνοδεύονται από παραδοσιακά όργανα από όλον τον κόσμο.

Ένα καλειδοσκόπιο φαντασμαγορικών εικόνων και έντονων συναισθημάτων που πηγάζει από την ποικιλόχρωμη λαϊκή παράδοση της Ουκρανίας, το αστικό Κίεβο καθώς και άλλες κουλτούρες.

Οι “γνωστοί” άγνωστοι DakhaBrakha – 5 +1 πράγματα που δεν ήξερες

1. Έχουν εμφανιστεί στο Glastonbury

Οι DakhaBrakha είναι ένα από τα πιο διάσημα συγκροτήματα της Ουκρανίας, καθώς και ολόκληρης της Ανατολικής Ευρώπης, ενώ παράλληλα έχουν κατακτήσει τις σκηνές των μεγαλύτερων φεστιβάλ σε όλον τον κόσμο από το θρυλικό Glastonbury και το Sziget, μέχρι το Bonnaroo Music and Arts Festival, το New Orleans Jazz & Heritage Festival και δεκάδες άλλα – από το Μεξικό έως τη Νότιο Κορέα.

2. Ένα πάρε-δώσε

Το πρωτότυπο όνομα του συνόλου, DakhaBrakha προέρχεται από τις λέξεις даха και браха που σημαίνουν “να δίνω” και “να παίρνω”, στην παλαιότερη ουκρανική γλώσσα.

3. Είναι θεατρικοί… και υπάρχει λόγος

Οι DakhaBrakha ξεπήδησαν από το θέατρο, και γι’ αυτό, οι ζωντανές εμφανίσεις τους δεν είναι απλές συναυλίες αλλά πολύπτυχες παραστάσεις που συνδυάζουν το θέαμα και το θεατρικό στοιχείο, ενώ μουσικά μπλέκουν την world μουσική με άλλα, διαφορετικά είδη όπως η hip hop, η indie rock αλλά και τα blues.

4. Καπέλα που θυμίζουν τη Marge Simpson

Στη σκηνή εμφανίζονται πάντα με τα φαντασμαγορικά κοστούμια τους, εμπνευσμένα από τις παραδοσιακές ουκρανικές φορεσιές που τα συνδυάζουν τα ψηλά γούνινα, αυτοσχέδια καπέλα και περίτεχνα και μεγαλοπρεπή κοσμήματα! Τα καπέλα τους, θα μπορούσε να ισχυριστεί κάποιος, πως θυμίζουν το περίτεχνο χτένισμα της Marge Simpson από την οικογένεια Simpsons (!).

5. Προκαλούν “ethno chaos”

Οι ίδιοι αποκαλούν το απολύτως μοναδικό ύφος τους “ethno chaos” («έθνο-χάος») κι αυτό γιατί ο ήχος και οι ενορχηστρώσεις τους συνδυάζουν επιρροές από παραδοσιακά ουκρανικά λαϊκά τραγούδια με πειραματικούς αυτοσχεδιασμούς, οι ρίζες των οποίων εκτείνονται «χαοτικά» ανά τον πλανήτη από την Αφρική μέχρι την Αυστραλία, χωρίς καμία διάθεση ταξινόμησης! Η λέξη chaos περιγράφει κυρίως τη διαδικασία παραγωγής, καθώς ο ήχος τους μοιάζει προϊόν μάλλον ενστίκτου παρά οργανωμένου σχεδίου. Ο τραγουδιστής τους Marko Halanevych εξηγεί τον πρωτότυπο χαρακτηρισμό: «Η μουσική μας δεν είναι απλά μια έθνικ μουσική, είναι ένα μείγμα διαφορετικών στυλ, ειδών, πολιτισμών. Ωστόσο, το background παραμένει ουκρανικό ενώ και ο τρόπος απόδοσης των τραγουδιών έχει τις ρίζες του στα ουκρανικά πολυφωνικά τραγούδια.»

6. Με σπουδές εθνομουσικολογίας

Τα κορίτσια των Dakha Brakha σπούδασαν εθνομουσικολογία. Όταν τέλειωσαν τις σπουδές τους αποφάσισαν να επισκεφτούν κάθε γωνιά της Ουκρανίας αναζητώντας και διασώζοντας τα παραδοσιακά τραγούδια. Επιστρέφοντας στο Κίεβο με άπειρες ώρες ηχογραφήσεων στις αποσκευές τους, το ερώτημα ήταν “Και τώρα τι;”. Την απάντηση έδωσε ο Vlad Troyitsky, σκηνοθέτης, παραγωγός και all-around καλλιτεχνική περσόνα της πόλης, ο οποίος τις σύστησε στον Marko Halanevych, απόφοιτο φιλολογίας και ερασιτέχνη ηθοποιό, και τους πρότεινε να φτιάξουν μαζί ένα συγκρότημα το οποίο θα αξιοποιούσε αυτό το υλικό. Ο ίδιος ο Troyitsky ανέλαβε την καλλιτεχνική διεύθυνση του νεοσύστατου project. Ο Marko από την άλλη μεριά ήταν αυτοδίδακτος τραγουδιστής. Γνώριζε την παραδοσιακή μουσική μέσα από την οικογένειά μου. Η γιαγιά και ο παππούς μου τραγουδούσαν όλοι. Τα κορίτσια κατάγονται από το Κίεβο, ενώ ο Mar ko, από την περιοχή της Βίνιτσα.

Έχοντας στο αρχείο τους αυτά τα παλιά, στην πλειοψηφία τους «α καπέλα», πολυφωνικά τραγούδια, αλλά και διαθέτοντας εξαιρετικές φωνές για να τα τραγουδήσουν, η πρώτη απόφαση των μελών του συγκροτήματος ήταν να τα ντύσουν με κρουστά από όλο τον κόσμο, δίνοντάς τους έτσι ένα σχεδόν τελετουργικό παλμό.