Είδαμε το εικαστικό αριστουργημα του Ρόμπερτ Ουίλσον – Ένας Οθέλλος “λουσμένος” στο φως

Ένας διαφορετικός Οθέλλος ήταν αυτός που παρακολουθήσαμε στην Εθνική Λυρική Σκηνή δια χειρός Ρόμπερτ Ουίλσον. Ένας Οθέλλος που δεν έμοιαζε με τον Λέοντα του Αγίου Μάρκου της Βενετίας, αλλά με έναν ελέφαντα. Με έναν δυνατό μεν, αλλά πλαδαρό γίγαντα που τελικά λυγίζει και καταρρέει.. Την κατάρρευσή του αυτή την παρακολουθήσαμε σε έναν όμορφο συνδυασμό βίντεο και εγκατάστασης (ένας τεράστιος ελέφαντας που έμοιαζε με αληθινό ήταν ξαπλωμένος στη σκηνή της Λυρικής). Ακολούθησε μία ολιγόλεπτη παύση και μετά η μοναδικής ακρίβειας χειμαρρώδης μουσική του Βέρντι κατέκλυσε την αίθουσα σαν καταιγίδα που μαίνεται στη θάλασσα, αντικατοπτρίζοντας το ψυχικό τοπίο του κεντρικού ήρωα, που θα καταποντιστεί από το βάθρο της δόξας του, παραδομένος στο ένστικτο της ζήλιας

Ο τετράπρακτος “Οθέλλος” του Τζουζέππε Βέρντι ακολουθεί την αφήγηση του ομώνυμου σαιξπηρικού αριστουργήματος που αφορά την εκδίκηση του Ιάγου, ο οποίος είναι σημαιοφόρος στην υπηρεσία του Οθέλλου. Ο Ιάγος μισεί αυτόν τον μαύρο κυβερνήτη της Κύπρου και στρατηγό της Δημοκρατίας της Βενετίας, επειδή τον παρέκαμψε και έδωσε προαγωγή στον Κάσσιο. Ο Ιάγος δολοπλοκεί προκειμένου να πείσει τον Οθέλλο ότι η σύζυγός του Δυσδαιμόνα τον απατά με τον Κάσσιο. Ο Οθέλλος πέφτει στην παγίδα και θολωμένος από τη ζήλια του τη στραγγαλίζει. Όταν η πλεκτάνη αποκαλύπτεται, ο Οθέλλος αυτοκτονεί.

Ο πολυβραβευμένος σκηνοθέτης Ρόμπερτ Ουίλσον στην πρώτη του συνεργασία με την Εθνική Λυρική Σκηνή μάς χαρίζει έναν “Οθέλλο” άκρως μινιμαλιστικό, αλλά και απόλυτα φορμαλιστικό. Δίνει τον πρώτο λόγο στη μουσική και μέσα σε μία άδεια σκηνή “παίζει” με το φως δημιουργώντας εικόνες μοναδικής ομορφιάς. Δύο σειρές led φωτισμών σκιαγραφούν ορίζουν το πεδίο δράσης των ηρώων. Το πίσω μέρος της σκηνής είναι ολόλευκο. Εκεί οι επιβλητικοί φωτισμοί μοιάζουν με πίνακες αφαιρετικής ζωγραφικής. Μας ταξιδεύουν με εικόνες αισθητικά εντυπωσιακές και συναισθηματικά φορτισμένες. Ο κορυφαίος σκηνοθέτης έχει δηλώσει πολλάκις σε συνεντεύξεις του πως δε σκέφτεται το σκηνικό ως διακόσμηση. Αυτό είναι ιδιαίτερα αισθητό και στον Οθέλλο του. Το σκηνικό του είναι καθαρά αρχιτεκτονικό και το φως αποτελεί δομικό του στοιχείο. Είναι αυτό που δημιουργεί τον ίδιο τον χώρο, που μας βοηθά να βυθιστούμε μέσα στην ιστορία του Οθέλλου και να τη βιώσουμε εσωτερικά. Εξαιρετικές ήταν οι στιγμές που οι κυρίαρχες αποχρώσεις του μπλε της παράστασης εναλλάσσονται με το κόκκινο του αίματος, αλλά και εκείνες που ο εσωτερικός κόσμος του πρωταγωνιστή αποδομείται από τη ζήλια και βλέπουμε επί σκηνής τα συντρίμμια της ψυχής του. Οι σκηνικοί συμβολισμοί είναι επίσης έντονοι. Η μπλε σφαίρα της γαλήνης, η κόκκινη του μίσους και τα αντικείμενα που έρχονται εξ…ουρανού και στολίζουν για λίγο τη σκηνή.

Η σύγχρονη θεατρικότητα του λυρικού θεάτρου απουσιάζει στη λυρική οπτική του Ουίλσον. Οι ήρωες μοιάζουν εγκλωβισμένοι σε ένα άκρατο στυλιζάρισμα. Δεν ανταλλάσουν βλέμματα, δεν αγγίζονται, δεν έχουν οπτική επαφή μεταξύ τους. Έντονα μακιγιαρισμένοι -με την αύρα τους να παραπέμπει στο ιαπωνικό θέατρο-, είναι σαν να φορούν μάσκες και ερμηνεύουν τον ρόλο τους κοιτώντας μπροστά το κοινό. Ο φωτισμός είναι αυτός που εκφράζει τον ψυχισμό τους. Και αυτό το φως μας κάνει όχι μόνο να βλέπουμε, αλλά και να ακούμε καλύτερα.

Απόλυτος πρωταγωνιστής της βραδιάς ήταν ο Έλληνας βαρύτονος Τάσης Χριστογιαννόπουλος στον ρόλο του Ιάγου, που έδωσε μία συγκλονιστική ερμηνεία, κατορθώνοντας με τη φωνή του να αποτινάξει τη μάσκα που φορούσε και να δώσει στον σκοτεινό του ήρωα σάρκα κι οστά. Ο Οθέλλος του Αλεξάντρς Αντονένκο εντυπωσίασε με την τρομερή φωνητική του έκταση, αλλά δεν έλαμψε, ενώ η Τσέλια Κοστέα μάς χάρισε όμορφες στιγμές με τη Δυσδαιμόνα της, παρόλο που νιώσαμε πως εγκλωβίστηκε μέσα στο άβολο λευκό φόρεμά της. Εξαιρετικός για μία ακόμη φορά ο Δημήτρης Πακσόγλου στον ρόλο του Κάσσιου, ενώ στο ίδιο υψηλό επίπεδο κινήθηκε και η ερμηνεία του Πέτρου Μαγουλά.

Ο 32χρονος μαέστρος Στάθης Σούλης αναλαμβάνοντας να διευθύνει αυτόν τον Οθέλλο, ανέλαβε ένα μεγάλο στοίχημα, καθώς στην όπερα αυτή τον πρώτο λόγο τον έχει η μουσική. Δεν ήταν λίγα τα σημεία που μας δημιουργήθηκε η αίσθηση πως δεν μπορούσε να “δαμάσει” την ορχήστρα της Εθνικής Λυρικής Σκηνής που υπερκάλυπτε τους εξαιρετικούς σολίστ, ακόμη και τη χορωδία.

Συμπέρασμα: Μία παράσταση που θα μπορούσε να παρομοιαστεί με ένα μινιμαλιστικό εικαστικό αριστούργημα, καθώς οι εικόνες που δημιουργεί σε συνδυασμό με το συναισθηματικό φορτίο που αυτές φέρουν είναι πραγματικά συγκλονιστικές.

Ακολουθήστε το News247.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις