Ελένη Τσαλιγοπούλου: “Υπάρχει ανάγκη για ένα πιο πολιτικό τραγούδι”

Η Ελένη Τσαλιγοπούλου, μια από τις πιο εκφραστικές και αγαπητές φωνές του ελληνικού τραγουδιού, επιστρέφει στη σκηνή για τρεις ξεχωριστές εμφανίσεις στο ιστορικό “Κύτταρο”.

Παρέα με τους εξαιρετικούς μουσικούς της, θα παρουσιάσει ένα πρόγραμμα που συνδυάζει τις διαχρονικές επιτυχίες της με νέες απρόβλεπτες επιλογές. Τρεις βραδιές γεμάτες συναίσθημα, ρυθμό και αυθεντικές μουσικές στιγμές, που τόσο έχουμε ανάγκη μέσα σε όλα όσα συμβαίνουν στην καθημερινότητά μας.

Τα τρία αυτά βράδια θα διαφέρουν μεταξύ τους, γιατί την Ελένη Τσαλιγοπούλου θα συνοδεύσουν τρεις από τους πιο σημαντικούς τραγουδοποιούς μας, καθένας από διαφορετική γενιά. Όλοι τους αγαπημένοι φίλοι και συνοδοιπόροι στο μεγάλο ταξίδι της μουσικής.

Το Σάββατο 15 Μαρτίου ο Νίκος Πορτοκάλογλου, το Σάββατο 22 Μαρτίου ο Ορέστης Ντάντος και το Σάββατο 29 Μαρτίου ο Κώστας Λειβαδάς.

Λίγο πριν ανέβει στη σκηνή του “Κυττάρου”, η Ελένη Τσαλιγοπούλου μίλησε στο ΝEWS 24/7 για τη χαρά των ζωντανών εμφανίσεων, τη σχέση-αγάπης με το κοινό και την ανάγκη του κόσμου να μοιραστεί ξανά τη μουσική από κοντά. Τι μας επιφυλάσσει στις τρεις αυτές συναυλίες;

Ελένη Τσαλιγοπούλου – “Οι μουσικές του Σαββόπουλου με τους ‘Αχαρνής’, ο Πουλικάκος, ο Παύλος Σιδηρόπουλος”

Με περισσότερα από 30 χρόνια αδιάλειπτης παρουσίας στη σκηνή – και 40 στον χώρο της μουσικής – και με δεκάδες μεγάλες επιτυχίες που έχουμε τραγουδήσει όλοι, η Ελένη Τσαλιγοπούλου ξεχωρίζει όχι μόνο για τη σπάνια χροιά της φωνή της, αλλά και για τον μοναδικό τρόπο που επικοινωνεί με το κοινό στα live της.  Το Κύτταρο είναι ένας χώρος που πολλαπλασιάζει την εμπειρία και η Τσαλιγοπούλου -όπως λέει- “χαίρεται σαν μικρό παιδί” για αυτές τις τρεις παραστάσεις με την μπαντάρα της, αλλά και τους ξεχωριστούς καλεσμένους της!

Είχαμε να μιλήσουμε μαζί της από την περίοδο της ετοιμασίας του δίσκου με τα τραγούδια του Απόστολου Καλδάρα, ένα απωθημένο της που έγινε πραγματικότητα. Η τωρινή συνομιλία μας συνέπεσε με τον ξαφνικό θάνατο του Μανώλη Λιδάκη με τον οποίο είχαν συνεργαστεί στο άλμπουμ «Υλικό Ονείρων» (2001), αλλά και αργότερα σε μουσικές εμφανίσεις στη “Σφεντόνα”.

“Είναι πραγματικά πάρα πολύ στενάχωρο” μας λέει, “Αυτός ο άνθρωπος υπήρξε ένας από τους σημαντικότερους τραγουδιστές της γενιάς του. Και τώρα, που δεν είναι πια κοντά μας, καθώς ξανακούμε το ρεπερτόριό του, συνειδητοποιούμε ακόμα περισσότερο τη σπουδαιότητα των τραγουδιών που ερμήνευσε.

Ο Μανώλης, όμως, δεν ήταν άνθρωπος του live. Δεν επιδίωκε ιδιαίτερα τη σκηνή. Αυτό που αγαπούσε πραγματικά ήταν τα τραγούδια και η επαφή του με τους μουσικούς, τους τραγουδοποιούς και τους συνθέτες. Η ζωντανή εμφάνιση δεν ήταν κάτι που προτιμούσε – ήταν εσωστρεφής, δεν ένιωθε άνετα με την έκθεση στο κοινό, ακόμα κι όταν επρόκειτο για τον κόσμο που τον αγαπούσαν. Ένιωθε, λες και η δημοφιλία του τού στερούσε την ελευθερία να ζήσει όπως ήθελε. Ίσως να ήταν υπερβολικό, κατά τη δική μου γνώμη, αλλά όλοι οι άνθρωποι δεν είναι ίδιοι.

Σε εμένα συμβαίνει το ακριβώς αντίθετο. Αγαπώ τον κόσμο και τις ζωντανές εμφανίσεις. Θα έλεγα, μάλιστα, ότι τις προτιμώ ακόμη και από τη διαδικασία του στούντιο, που συνοδεύεται από άγχος, είναι μοναχική και έχει την πίεση της σωστής επιλογής τραγουδιών. Το live, αντιθέτως, ανήκει σε όλους, είναι μια κοινή εμπειρία.

Το μεγαλύτερο κρίμα, όμως, είναι ότι ο Μανώλης έφυγε τόσο, μα τόσο νέος. Είχαμε την ευκαιρία να μοιραστούμε αρκετές φορές τη σκηνή και το 2003 συνεργαστήκαμε σε μια μεγάλη, πολύ επιτυχημένη μουσική συνάντηση, που κράτησε όλο τον χειμώνα και το καλοκαίρι. Τραγουδήσαμε μαζί, κι εκείνος ερμήνευσε και τραγούδια του Ανδρέου και του Λειβαδά – όπως το “Για να σε συναντήσω”. Τον θυμάμαι πάντα με αγάπη και θαυμασμό.

– Περισσότερα από τριάντα χρόνια στη σκηνή, σαράντα χρόνια πορείας και τώρα οι εμφανίσεις στο Κύτταρο. Υπάρχει και μια διάθεση για έναν μικρό απολογισμό;

Τραγουδάω από το 1988, διανύοντας σαράντα χρόνια συνεχούς παρουσίας στη μουσική. Σαράντα χρόνια γεμάτα τραγούδια, δισκογραφία, ζωντανές εμφανίσεις, συνεργασίες με σπουδαίους τραγουδιστές, τραγουδοποιούς και συνθέτες. Και όλα αυτά με την ίδια χαρά, με το ίδιο πάθος.

Χωρίς τη μουσική, η ζωή γίνεται πιο σκληρή—και, ούτως ή άλλως, η ζωή δεν είναι εύκολη. Έχω βρει, λοιπόν, μέσα από την τέχνη μου έναν τρόπο να ξορκίζω τις δυσκολίες. Γιατί όσο περνούν τα χρόνια, τα πράγματα γίνονται όλο και πιο απαιτητικά, όλο και πιο δύσκολα.

– Σε ανάρτησή σας γράψατε: “Η ιστορία του Κυττάρου έχει φτάσει στη Νάουσα πολύ πριν να ασχοληθώ με το τραγούδι”. Τι εστί Κύτταρο για εσάς; 

Η οικογένειά μου ήταν πραγματικά ιδιαίτερη, γιατί αποτελούνταν από ανθρώπους διαφορετικών ηλικιών, από νεότερους μέχρι πολύ μεγαλύτερους. Όταν ήμουν παιδί, μεγάλωσα σε ένα περιβάλλον όπου η μουσική είχε πρωταγωνιστικό ρόλο. Στη Νάουσα της Ημαθίας, στο σπίτι μας, ακούγονταν τα πάντα: από παραδοσιακά τραγούδια και βυζαντινή μουσική—εξαιτίας του πατέρα μου που ήταν ψάλτης—μέχρι την καλύτερη ξένη μουσική, τα λαϊκά, αλλά και τα έργα του Χατζιδάκι και του Θεοδωράκη.

Οι νεότεροι της οικογένειας, όπως οι θείοι μου και ο αδερφός μου, που είναι έξι χρόνια μεγαλύτερός μου, είχαν ιδιαίτερη αδυναμία στην “ηλεκτρική” μουσική. Έτσι, μέσα από αυτούς, ερχόμουν σε επαφή με τα μουσικά ρεύματα της εποχής. Τα “νέα” από το Κύτταρο, οι μουσικές του Σαββόπουλου με τους Αχαρνής, ο Πουλικάκος, ο Παύλος Σιδηρόπουλος και οι πιο ιδιαίτεροι ήχοι της ελληνικής ροκ σκηνής έφταναν στο σπίτι μας και γίνονταν μέρος της καθημερινότητάς μου. Ήταν ένα πραγματικά πλούσιο και πολυσυλλεκτικό μουσικό περιβάλλον, που με διαμόρφωσε καθοριστικά.

Όλοι μιλούσαν για το μυθικό πλέον Κύτταρο εκείνης της εποχής. Τώρα, λοιπόν, νιώθω ενθουσιασμό αλλά και μια γλυκιά προσμονή, αναρωτώμενη αν θα καταφέρω κι εγώ να βρω το δικό μου κοινό εκεί—να ζήσω αυτές τις παραστάσεις όπως ακριβώς τις έχω ονειρευτεί.

Οι εμφανίσεις δεν είναι πολλές, αλλά το Κύτταρο έχει ξαναβρεί τη δυναμική του και προσελκύει πολύ κόσμο. Και αυτό με χαροποιεί ιδιαίτερα, γιατί, η αλήθεια είναι πως στην Αθήνα δεν έχουμε και τόσους πολλούς χώρους που να στηρίζουν τη ζωντανή μουσική.

– Τρεις καλεσμένοι, συνθέτες, φίλοι, τραγουδοποιοί άρα θα ακούσουμε διαφορετικό ρεπερτόριο. Πόσο διαφορετικές είναι αυτές οι βραδιές; 

Κοιτάξτε, οι τρεις καλλιτέχνες που επέλεξα για το Κύτταρο δεν είναι τυχαίοι. Φυσικά, έχω συνεργαστεί με πολλούς, αλλά αυτούς τους τρεις τους ξεχωρίζω, και μέσα από αυτή τη συγκεκριμένη επιλογή δίνω ένα στίγμα για το ρεπερτόριο που θα παρουσιαστεί.

Σε αυτές τις εμφανίσεις, η διάθεση θα είναι πιο “ηλεκτρισμένη”. Με τον Νίκο (Πορτοκάλογλου), άλλωστε, έχουμε γράψει κοινή ιστορία στη μουσική εδώ και πάρα πολλά χρόνια. Ήταν από τους πρώτους ανθρώπους με τους οποίους συνεργάστηκα, και αυτή η σύνδεση παραμένει ζωντανή μέχρι σήμερα.

Από τότε που “κατέβηκα” στην Αθήνα, στα τέλη της δεκαετίας του ’80, συνεργάστηκα με τον Νίκο και δημιουργήσαμε υπέροχα τραγούδια. Έχουμε βρεθεί πολλές φορές στη σκηνή μαζί και υπάρχει μια βαθιά φιλία ανάμεσά μας. Έχουμε συμπορευτεί όλα αυτά τα χρόνια, και είμαι πραγματικά χαρούμενη που θα ανέβουμε και πάλι μαζί στη σκηνή.

Ο Ορέστης (Ντάντος) είναι ένας από τους πιο ταλαντούχους ανθρώπους της γενιάς του. Τον γνωρίζω και τον θαυμάζω τα τελευταία 15 χρόνια γιατί δεν είναι ένας καλλιτέχνης που εμφανίστηκε τώρα. Έχει ήδη αρκετά χρόνια πορείας στη δισκογραφία. Χαίρομαι πραγματικά που κατάφερε, μέσα από το άλμπουμ “Τακούνια και Καρφιά”, να κερδίσει την αγάπη του κοινού. Μέσα σε αυτό το άλμπουμ έχω δύο τραγούδια: το “Γιάννη Μου” και το “Φύσα Αέρα”. Σκεφτόμουν πόσο θα ήθελα να μοιραστούμε τη σκηνή, μιας και αυτή η χρονική στιγμή είναι σημαντική για τον Ορέστη που έχει την αγάπη του κόσμου, αλλά είναι και μια υπέροχη ευκαιρία να παρουσιάσουμε μαζί και άλλες πλευρές μας, να πούμε και άλλα πράγματα στο κοινό.

– Και με τον Κώστα Λειβαδά θα εμφανιστείτε το τρίτο Σάββατο, που όμως ετοιμάζετε και κάτι μαζί και ίσως το ακούσουμε και ζωντανά;

Με τον Κώστα έχουμε μοιραστεί τις μεγαλύτερες επιτυχίες μου. Τελεία και παύλα. Αυτά είναι τα πιο αγαπημένα τραγούδια για μένα. Ο Κώστας Λειβαδάς είναι εκείνος που έχει “ερμηνεύει” τα άγχη μου, με έναν τρόπο που ταιριάζει απόλυτα με την ψυχοσύνθεσή μου και με τον τρόπο που εκφράζομαι. Είναι, χωρίς αμφιβολία, ένας από τους λίγους ανθρώπους με τους οποίους έχω έναν σοβαρό διάλογο. Είμαστε φίλοι, έχουμε μοιραστεί υπέροχες στιγμές και συναισθήματα όλα αυτά τα χρόνια.

Ετοιμάζουμε ένα μίνι άλμπουμ με έξι ή επτά τραγούδια, και σκοπεύουμε να το κυκλοφορήσουμε στα τέλη Οκτωβρίου. Εκείνη την περίοδο, θα οργανώσουμε και μια παρουσίαση, ίσως του δίσκου. Θα είναι επίσης ένα reunion με τον Κώστα, και το περιμένω με τεράστια ανυπομονησία, γιατί τα τραγούδια είναι πραγματικά καταπληκτικά. Δεν ξέρω αν θα καταφέρουμε να παίξουμε κάποιο από τα καινούργια στις 29 του μήνα στο Κύτταρο, αλλά είμαι πολύ ενθουσιασμένη και ανυπόμονη να δω πώς θα ακουστούν όταν κυκλοφορήσουν.

– Σας πάω λίγο αλλού. Πριν από λίγες μέρες τραγουδήσατε σε ένα αφιέρωμα για τον “μεγάλο δάσκαλο” Χρόνη Αηδονίδη. “Πάντα ν’ ανταμώνουμε” όπως έλεγε κι εκείνος. 

Για μένα, η παράδοση είναι το πιο ξεχωριστό κομμάτι του εαυτού μου, αυτό που κρατάω βαθιά μέσα στην καρδιά και στην ψυχή μου. Ο Χρόνης Αηδονίδης υπήρξε για μένα ο απόλυτος εμπνευστής. Ο τρόπος που τραγουδούσε ήταν αγγελικός—έτσι μπορώ μόνο να το περιγράψω. Είχε, επίσης, έναν μοναδικό τρόπο να φέρνει την παράδοση στο σήμερα, χωρίς να τη μετατρέπει σε κάτι μουσειακό. Από ένα σημείο και μετά, η παράδοση θα μπορούσε να είχε σταματήσει να εξελίσσεται, αλλά ο Χρόνης πάντα έβρισκε έναν ωραίο τρόπο να την αναζωογονεί και να γλυκαίνει ακόμη και τους νεότερους.

Είναι πραγματικά ένας από τους πιο σημαντικούς εμπνευστές για τη σύγχρονη γενιά, και η επιρροή του φτάνει μέχρι και σήμερα. Τα τελευταία 10-15 χρόνια, και ακόμα περισσότερο, τα νέα παιδιά ασχολούνται με την παραδοσιακή μουσική με έναν ακομπλεξάριστο τρόπο. Έχουν αρχίσει, μάλιστα, να πειραματίζονται με αυτήν – να την “πειράζουν” μουσικά – και το αποτέλεσμα συχνά είναι εξαιρετικό, κάτι που με χαροποιεί πολύ.

Η παράδοση, για μένα, είναι η πιο έντεχνη μορφή μουσικής. Και δύσκολη. Είναι κάτι που πρέπει να το βιώνεις και να το αγαπάς, να είσαι παθιασμένος γι’ αυτή τη μουσική. Δεν αρκεί απλά να τραγουδάς ή να παίζεις παραδοσιακή μουσική. Το πιο ενδιαφέρον είναι να μπορείς να την εξελίσσεις.

Όσον αφορά την παράδοση, έχω ένα όνειρο που εύχομαι να πραγματοποιηθεί σύντομα: να δημιουργήσω μια μεγάλη παράσταση, μια παράσταση ζωής, που να αναφέρεται στην επιρροή της παράδοσης στη γενιά μου και στην πόλη μας. Σκοπεύω να το υλοποιήσω μέσα στα επόμενα δύο χρόνια.

Τσαλιγοπούλου: “Υπάρχει ανάγκη για ένα πιο πολιτικό τραγούδι”

«Στα Τέμπη έγινε έγκλημα και όλοι προσπαθούμε να καταλάβουμε για ποιο λόγο. Εύχομαι τουλάχιστον να μην έγινε άδικα, να υπάρχει δικαιοσύνη και να μπορούμε να την εμπιστευτούμε και εμείς ξανά. Τι; Ποιους να εμπιστευτείς μετά από αυτό;», δήλωσε η Ελένη Τσαλιγοπούλου σε πρόσφατη τηλεοπτική της συνέντευξη και η σκέψη μας πήγε – μεταξύ άλλων – στα ελληνικά τραγούδια που κυκλοφόρησαν αυτό το διάστημα για την τραγωδία των Τεμπών και την αναζήτηση της δικαιοσύνης…

– Νιώθετε ότι τον τελευταίο καιρό, ιδιαίτερα μετά την τραγωδία των Τεμπών, ο κόσμος έχει στραφεί περισσότερο στο ελληνικό κοινωνικό τραγούδι για να εκφράσει τα συναισθήματά του;

Το κοινωνικό τραγούδι, η αλήθεια είναι, έχει αρχίσει να αρέσει πάρα πολύ στον κόσμο. Η εποχή που διανύουμε είναι η πιο δύσκολη, και υπάρχει μια αυξανόμενη ανάγκη για ένα πιο κοινωνικό-πολιτικό τραγούδι. Στη χιπ χοπ σκηνή, για παράδειγμα, γράφονται υπέροχα στιχάκια. Νέοι ποιητές καταπληκτικοί δημιουργούν τραγούδια με μοναδικούς στίχους. Αν και προσωπικά προτιμώ τη μουσική και την εξέλιξή της, δεν μπορούμε να κλείσουμε τα μάτια αυτή τη σπουδαία σκηνή και τη δύναμη που έχει το κοινωνικό τραγούδι σήμερα.

Δεν αναφέρομαι στο τραπ, αλλά στη “καλή” χιπ χοπ σχολή, που περιλαμβάνει καλλιτέχνες όπως ο Ορέστης Ντάντος, ο οποίος γράφει καταπληκτικά τραγούδια, καθώς και τον Εισβολέα και άλλους, οι οποίοι έχουν ενσωματώσει ελληνικά στοιχεία στις μουσικές τους. Ευτυχώς, το πολιτικό και κοινωνικό τραγούδι αρχίζει να αποκτά μια νέα δυναμική, με συνθέτες, στιχουργούς και τραγουδιστές που το ανανεώνουν και του δίνουν μια άλλη υπόσταση. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό για την ελληνική μουσική σκηνή σήμερα.

– Τι πιστεύετε μας λείπει περισσότερο, συνθέτες ή στιχουργοί; 

Δεν νομίζω ότι μας λείπει κάτι. Πιστεύω ότι, μέσα από το χαοτικό διαδίκτυο και τον ανατρεπτικό τρόπο που πρέπει πια να ανακαλύπτουμε τα τραγούδια που μας αρέσουν, χάνεται ο κόσμος. Υπάρχουν υπέροχοι συνθέτες, στιχουργοί, τραγουδιστές και φωνές—όλα όσα χρειαζόμαστε. Και η νεότερη γενιά έχει πραγματικά εξαιρετικά ταλαντούχα άτομα. Το μόνο που χρειάζεται είναι να μπορέσει ο κόσμος να τα βρει και να τα ακούσει. Νομίζω ότι πλέον, μέσα από πλατφόρμες όπως το Spotify ή το YouTube, παρά τα όποια προβλήματα που μπορεί να υπάρχουν, κυρίως γύρω από τα δικαιώματα, είναι απλώς θέμα χρόνου μέχρι η νεότερη γενιά να ανακαλύψει τους αγαπημένους της καλλιτέχνες.

– Είναι και η γενιά που θα βρει μπροστά της το AI 

Με τρομάζει αυτή η προοπτική. Δεν ξέρω αν θα την αντιμετωπίσω με χιούμορ και θα γελάω όπως τώρα, ή αν πραγματικά θα με τρομάξει. Το ζήτημα είναι ότι πρέπει να μάθουμε να ζούμε με αυτό και να το αναγνωρίζουμε. Πρέπει να μάθουμε να το χρησιμοποιούμε. Αλλά μέχρι να γίνει αυτό, ποιος ξέρει τι έχουμε να περάσουμε, αφού τα νέα δεδομένα έρχονται με ιλιγγιώδη ταχύτητα. Από τη δεκαετία του ’80 και μετά, κάθε μέρα φέρνει και κάτι καινούργιο.

Η συζήτησή μας τελειώνει με μερικά σχόλια για τη Μέρα της Γυναίκας και τις επετείους-γιορτές που πρέπει να τις θυμόμαστε καθημερινά όχι μία φορά το χρόνο. Βέβαια μια οποιαδήποτε γιορτή που γίνεται ευκαιρία να βρεθούμε όλοι μαζί σε μια συναυλία είναι πάντα καλοδεχούμενη.

– Στις παρέες με φίλους τραγουδάτε κ. Τσαλιγοπούλου; 

Ναι, βεβαίως. Το τραγούδι για μένα είναι τρόπος ζωής. Μ’ αρέσει να τραγουδάω, να εκφράζομαι μέσα από τη μουσική. Είναι η απόλυτη αίσθηση ελευθερίας, αλλά και σύνδεσης. Μ’ αρέσει να μοιράζομαι συναισθήματα με τους άλλους μέσα από τα τραγούδια. Αυτό ακριβώς είναι το τραγούδι: γεμάτο συναίσθημα και αλήθεια.

Ραντεβού στο Κύτταρο. 

Προπώληση more.com