Καλαντζόπουλος για “Φτηνά Τσιγάρα”: “Μου λείπει οι άνθρωποι να σε κοιτούν κατάματα”

Μέσα στα τρομερά που συμβαίνουν … την Πέμπτη 24 Μαΐου κυκλοφορεί και ολοκληρωμένο το άλμπουμ του Παναγιώτη Καλαντζόπουλου με τα 20 τραγούδια από τα “Φτηνά Τσιγάρα”, το μιούζικαλ που ανέβηκε στην Εναλλακτική Σκηνή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής.

Ο δίσκος είναι στην ουσία ένα Live Recording από το Μάρτιο του ’23 στο στούντιο της Παλλήνης, ενώ κάποια από τα τραγούδια τα έχουμε ήδη ακούσει στο YouTube.

Και κάπως έτσι απλά ξαναθυμηθήκαμε την παράξενη ιστορία της ομώνυμης κινηματογραφικής ταινίας του Ρένου Χαραλαμπίδη, αλλά και των τραγουδιών που μετά από χρόνια… βρήκαν γόνιμο έδαφος να εξελιχθούν ακόμα πιο δημιουργικά.

“Φτηνά Τσιγάρα” – Από την ταινία στο μιούζικαλ

Ο συνθέτης Παναγιώτης Καλαντζόπουλος πρόσθεσε 16 νέα τραγούδια στην αρχική παρτιτούρα της ταινίας και αυτό είναι το στοιχείο που απογείωσε τη θεατρική της μεταφορά στο ομώνυμο μιούζικαλ που παρουσιάστηκε στην ΕΛΣ. Τα τραγούδια συμπυκνώνουν ευφυώς μέσα τους όλη τη θεματολογία και τις εμβληματικές φράσεις της ταινίας και επιχειρούν με φυσικότητα μία “απενοχοποίηση” της νεοελληνικής βωμολοχίας

Η ταινία “Φτηνά Τσιγάρα” γυρισμένη μέσα σε εικοσιτρείς μέρες του Αυγούστου του 1999 με φόντο την ερημική Αθήνα, έκανε πρεμιέρα στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης του 2000. Δυστυχώς οι κριτικές που απέσπασε ήταν κακές, προβλήθηκε σε άδειες αίθουσες και γενικά σημείωσε μία παταγώδη εμπορική αποτυχία.

Αρκετά χρόνια αργότερα ο συντελεστής του “καλτ” εκτοξεύεται απότομα και παρέες νέων νοικιάζουν την ταινία την ξαναβλέπουν, απομονώνουν ατάκες και “ταράζουν” το youtube βλέποντας πλάνα της ξανά και ξανά.

Είκοσι δύο χρόνια μετά παίχτηκε σε μορφή μιούζικαλ στην Εναλλακτική Σκηνή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, έχοντας μεταμορφωθεί σε μία “ρομαντική οπερέτα” με 34 σκηνές και 19 τραγούδια και με συντελεστές τον Κωνσταντίνο Ρήγο στη σκηνοθεσία, τον Παναγιώτη Καλαντζόπουλο στη μουσική και τους Πέτρο Βουνισέα, Μιχάλη Γκανά και Ελένη Ζιώγα στους στίχους των τραγουδιών.

Μία ανάσα πριν από την κυκλοφορία τους άλμπουμ που συγκεντρώνει όλα τα τραγούδια μαζί, ο Παναγιώτης Καλαντζόπουλος απάντησε σε 10 ερωτήσεις του News24/7 “λειαίνοντας” το έδαφος για μια… καλύτερη ακρόαση! Δέκα μικρές χαραμάδες για να τον γνωρίσουμε λίγο καλύτερα….

Πώς προέκυψε η ενασχόληση με τη μουσική;
“Ως συνήθως το θαύμα σε βρίσκει εκείνο. Στα 11 κάτι μεγαλύτεροι σε μια κατασκήνωση έπαιζαν ηλεκτρικες, ήτανε και τα κορίτσια που τριγυρνούσαν σα μέλισσες γύρω απ’ το μέλι και παρότι ήμουνα μόνον 11 ήταν σα να είδα την πύλη του Εδεμ. Είχα και χάρισμα “τα ΄παιρνα”, όπως λένε. Όλα τα άλλα έγιναν με ώρες ατέλειωτες παιξίματος από μόνα τους.”

Beatles παντοτινή αγάπη; Πώς ήταν η εποχή που ζήσατε στο Λονδίνο;
“Οι Beatles ήταν για μένα σοκ και δέος όταν τους πρωτοάκουσα. Σαν να βλέπεις με τα μάτια σου την αναδυομένη Αφροδίτη, στα αυτιά μου η μουσική των Beatles έκανε τον αέρα στο δωμάτιο να χαίρεται, από τότε δεν ήμουνα ξανά ο ίδιος βρήκα τί ήθελα να γίνω. Πήγα στο Λονδίνο να σπουδάσω, αρκετά μετά το τέλος τους, το 75 ήταν η εποχή του punk.”

Και μετά Παρίσι – Και παρακολουθούσατε πολλές συναυλίες και live. Υπάρχουν κάποιες που έχουν χαραχτεί έντονα στη μνήμη σας από εκείνο το διάστημα;
“Στο Παρίσι είχαν την τύχη να ακούσω στην Salle Pleyel τους I Musici στις Τέσσερεις Εποχές του Vivaldi με την Pina Carmirelli. Έπαίζαν όλο το έργο απ´ έξω, όρθιοι, χωρίς μαέστρο. Η ωραιότερη συναυλία που έχω υπάρξει παρών. Ήταν σαν να έζησα στη Βενετία του 1730 για δύο ώρες.”

Η επιστροφή στην Ελλάδα ήταν όλα όσα περιμένατε; Σήμερα… σας λείπει η “Αθήνα που έφυγε”;
“Στα 26 που έχεις όλο τον ορίζοντα μπροστά σου δεν περιμένεις τίποτα, μόνο ζεις και πράτεις κι αν μου λείπει κάτι από την Αθήνα που έφυγε, είναι μια στάση των ανθρώπων που εξαφανίστηκε, το να σε κοιτάν κατάματα όταν έχουν κάτι να σου πούνε. Να μην αλλάζουν το νόημα των λέξεων για να ταιριάζει στο συμφέρον τους όπως στις μέρες μας.”

Τι θυμόσαστε έντονα από την περίοδο που βγήκε η ταινία τα «Φτηνά Τσιγάρα»; Γιατί δεν είχε κερδίσει αρχικά το κοινό;
“Θυμάμαι να δουλεύουμε με το Ρένο με όρεξη χωρίς να μας νοιάζει πολύ γύρω γύρω τι λένε οι άλλοι. Θυμάμαι δυό μήνες μετά το τέλος της ταινίας, το τηλεφώνημα του Ρένου που προκάλεσε να γραφτεί το Summertime in Prague. Κυρίως όμως τα τρία βράδια που ξενυχτήσαμε με τον Λάντσια, τον Φέργκους τον Διακογιώργη και τον Ρένο στο υπόγειο της Αγίας Παρασκευής, αυτοσχεδιάζοντας πάνω στα θέματα και στα πλάνα της ταινίας υπό την επιρροή του Κασσαβέτη.”

Ποιες ήταν οι προκλήσεις για να γραφτούν τα (επιπλέον) τραγούδια που θα “έντυναν” την ατμόσφαιρα της παράστασης “Φτηνά Τσιγάρα”;
“Ήταν σα να γράφω νέο έργο, βασισμένο στην ταινία. Όπως γράφει κανείς ένα θεατρικό πάνω σε ένα βιβλίο. Κράτησα πάντως τον ήχο της ορχήστρας και κυρίως τον συνδυασμό πιάνου με βιμπράφωνο που περιορίζει την κλασική χροιά του πιάνου, που ήθελα να αποφύγω.

Το ότι δεν κέρδισε το 2000 στις αίθουσες το κοινό οφείλεται ίσως στο ότι ήταν μπροστά για την εποχή της; Ή το γεγονός πως τότε όπως και τώρα υπήρχουν λόμπι στα οποία ούτε τον Ρένο ούτε κι εμένα, μας έβλεπαν με καλό μάτι.”

Είναι το ελληνικό θεατρικό κοινό δεκτικό στην… απενοχοποίηση της βωμολοχίας;
“Δύο ήταν οι προκλήσεις. Η μία ήταν να γραφτούν τραγούδια που να σταθούν ισάξια δίπλα στις καλύτερες στιγμές που είχα εκεί γύρω στα τρυφερά 40. Τραγούδια όπως το “Λευκό μου Γιασεμί” και το “Summer time in Prague”. Και το δεύτερο ήταν πως θα γίνουν τραγούδια πάνω στις βωμολοχίες της ταινίας – και σ’ αυτό βοήθησε ο πολύ πιο τολμηρός από μένα Πέτρος Βουνισέας.”

«Η ζωή ξέρει κι εγώ την εμπιστεύομαι” είναι και δικό σας μότο; Αν όχι ποιο είναι;
“Εγώ σαν χαρακτήρας δεν εμπιστεύομαι εύκολα ούτε τον ίδιο μου τον εαυτό. Δεν θα μπορούσα ποτέ να γεννήσω μια τέτοια κουβέντα. Αυτό είναι καθαρά Ρένος. Το δικό μου μότο είναι “Όταν βγαίνει το φεγγάρι σε σκέφτομαι και κλαίω – μετά το ξανασκέφτομαι και δε γαμιέται λέω”.”

Πώς ηχογραφήσατε το άλμπουμ με τα τραγούδια της παράστασης;
“Μετά και τον δεύτερο μήνα παραστάσεων στην Εναλλακτική Σκηνή της ΕΛΣ ήξερα ότι είμασταν μία ομάδα τραγουδιστών και μουσικών που είχαμε τα τραγούδια λυμένα. Ήξερα επίσης ότι ήταν μια λαμπρή στιγμή για όλους που δεν θα επέστρεφε. Με τη βοήθεια τότε του φίλου μου του Τάκη του Ζερβουλάκου που έκανε την διεύθυνση φωτογραφίας και του Ηλία Παντελιά που έκανε την ηχογράφηση καταφέραμε να μαζευτούμε όλοι στο στούντιο στην Παλλήνη όλοι, για μια μακρυά μέρα. Ξεκινήσαμε 6 το πρωί και μέχρι τις 9 το βράδυ είχαμε περάσει όλα τα τραγούδια από 3-4 φορές.

Όταν είπαμε καληνύχτα έμεινα με κάτι τεράστιους σκληρούς δίσκους. Δεν ξέρω κι εγώ πόσες ώρες υλικό σε εικόνα και ήχο. Όφειλα για όλη αυτήν την γενναιοδωρία πριν εξατμιστεί ο ενθουσιασμός να φέρω εις πέρας, αυτή την φτηνή υπερ-παραγωγή. Πέρασα λοιπόν έναν ολόκληρο χρόνο ξεσκαρτάροντας, μιξάροντάς, μοντάροντας το υλικό… Στο τέλος ο Γιώργος Μανωλόπουλος μου έκανε δώρο και το υπέροχο εξώφυλλο και… Νά ‘μαστε.”

Υπάρχουν κάποια τραγούδια από τον δίσκο που ξεχωρίζετε και γιατί;
“Και τα Όνειρα, μ´ αρέσουν, η Τζούρα, ο Νταβάς, ο Χομπίστας… Δεν έχει γιατί(;) σ’ αυτά τα πράγματα, η μόνη ασφαλής απάντηση είναι…Γιατί έτσι.”

 

Οι συντελεστές των τραγουδιών:

Κιθάρα: Παναγιώτης Καλαντζόπουλος
Πιάνο – Κρουστά: Σταύρος Λάντσιας
Τρομπέτα: Ανδρέας Πολυζωγόπουλος
Μπάσσο: Γιώργος Παλαμιώτης
Τύμπανα: Χρήστος Βίγκος

Μίξη Ήχου: Παναγιώτης Καλαντζόπουλος  –  Ηλίας Παντελιάς

Διεύθυνση Φωτογραφίας: Τάκης Ζερβουλάκος
Κάμερες: Στράτος Κουρλής – Ελισσάβετ Κυνηγοπούλου
Διεύθυνση ηχογράφησης: Βίκυ Καλαϊτζίδου
Βοηθός Διευθυντή φωτογραφίας: Άρτεμις Λεοντίδου
Μοντάζ: Παναγιώτης Καλαντζόπουλος
Artwork: Γιώργος Μανωλόπουλος
Νομική υποστήριξη: Γαλάτεια Καπελλάκου
Παραγωγός: Παναγιώτης Καλαντζόπουλος