Beamo – Ένα ασυμβίβαστο Jazz πείραμα

Στοιχεία Άλμπουμ

Καλλιτέχνης: Leszek Możdżer, Lars Danielsson & Zohar Fresco

Εταιρεία: ACT Music (ACT 90652)

Ημερομηνία κυκλοφορίας: 28 Μαρτίου 2025

Μορφή: CD · 2LP (Black)

Είδος: Jazz · Πειραματική Τονικότητα

Διάρκεια: περίπου 57′

Κριτικές Κομματιών

1. Ambio Bluette: Το εναρκτήριο μοτίβο στο πιάνο εναλλάσσεται μεταξύ ανοικτών και ημιτονικών διαστημάτων, δημιουργώντας μια αίσθηση μυστηρίου που καθηλώνει από το πρώτο δευτερόλεπτο. Η διπλή χρήση τόνων λειτουργεί ως προοίμιο σε μια σύνθεση όπου το πιάνο γίνεται ταυτόχρονα ρυθμικό και μελωδικό όργανο

2. Cattusella: Φόρος τιμής στο “Asta” του Danielsson, με το βιμπράτο του κοντραμπάσου να κυριαρχεί σε ήσυχα πλάνα. Η παρτιτούρα εναλλάσσει προσωπικές με ομαδικές ηχοχρωματικές συνομιλίες, αποκαλύπτοντας το βάθος της υφής και τη συναισθηματική γκάμα του οργάνου

3. Beamo: Ο τίτλος κομμάτι του άλμπουμ συσχετίζει τα προηγούμενα υλικά σε μια σύνθεση ισορροπίας, όπου το πιάνο, το μπάσο και τα κρουστά συνυφαίνονται σε συνεχείς διαλόγους έντασης και λύτρωσης.

4. Kurtu: Η σκόπιμη εκτροπή της τονικότητας («deliberate detuning») ωθεί τη δομή στα όρια, με τους ρυθμούς των κόνγκων να δημιουργούν ένα πρωτόγονο τελετουργικό περιβάλλον

5. Linkability: Μια τρισδιάστατη κουβέντα μεταξύ τριών οργάνων· οι φράσεις διαπλέκονται, εναλλάσσονται σε ρόλους ηγέτη και συνοδού, αποδεικνύοντας τη χημεία της τριάδας.

6. Brim On: Ηλεκτρισμός και σιωπή εναλλάσσονται αστραπιαία, με το πιάνο να διασχίζει γρήγορες φράσεις και το κοντραμπάσο να δημιουργεί σταθερό, υποδόριο puls.

7. Gilado: Απαλή μπαλάντα σε ασύμμετρα μέτρα, όπου η απόσβεση των κρουστών λειτουργεί ως διακριτική, σχεδόν ψυχαναλυτική ανάπαυλα.

8. Appropinquate: Μεταξύ παλαιού και νέου, η σύνθεση διαρθρώνει μοτίβα που προσεγγίζουν αρχέτυπες μελωδικές φόρμες.

9. Decaphonesca: Η αρμονία ωθείται στα άκρα, αποκαλύπτοντας αντιφατικές πτυχές της συνεργασίας και την αδίστακτη περιέργεια της τριάδας.

10. Feu d’Or: Λυρική έκρηξη που διατηρεί όμως μια εσωτερική ψυχραιμία, εκμεταλλευόμενη τη σιωπή ως δραματουργικό εργαλείο.

11. Jacob’s Ladder: Σκαλοπάτια τόνων που οδηγούν τον ακροατή σε μια διαρκή ανάβαση έντασης, πριν περάσουν σε έναν λυτρωτικό επίλογο.

12. Eilat: Νυχτερινή συμφωνία ρυθμών, με το πιάνο να σχεδιάζει αινιγματικές γραμμές πάνω σε υποκείμενους παλμούς.

13. Enjoy the Silence: Μίνι-διασκευή του διάσημου rock ύμνου σε ύμνο σιωπής. Κάθε παύση γίνεται ενεργό μέλος της αφήγησης, αναδεικνύοντας την αρετή του κενού.

Αναλυτική Κριτική

Σε μια εποχή όπου η jazz συχνά εγκλωβίζεται σε ασφαλείς, ανακυκλούμενες φόρμες, το Beamo βάζει το πείραμα στο επίκεντρο. Η τριάδα Możdżer–Danielsson–Fresco δεν αρκείται στην παράδοση, αλλά αμφισβητεί τους κανόνες του equal temperament, ψάχνοντας αρμονικές διαδρομές που ωθούν τη νότα πέρα από τα όρια. Το αποτέλεσμα είναι ηχητικοί διάδρομοι όπου η κομψότητα διασταυρώνεται με την αδυσώπητη περιέργεια.

Το άλμπουμ ξεκινά με την “Ambio Bluette”, που λειτουργεί σαν εισαγωγή σε έναν μικρόκοσμο πρωτοπορίας: ο ακροατής κληρονομεί την αίσθηση ενός στενού αμφιθεάτρου όπου κάθε νότα ηχεί έντονα. Στο “Decaphonesca”, η συνεργασία αποκαλύπτεται στις αντιφάσεις της, με την αρμονία να στέλνει ρήγματα στη δομή. Η μίνι διασκευή του “Enjoy the Silence” επαναπροσδιορίζει τη σιωπή ως θεμέλιο λίθο της αφήγησης.

Ωστόσο, η προσήλωση στο πείραμα συχνά επιφέρει υπερβολική εγκεφαλικότητα. Ο ακροατής που αναζητά έναν συναισθηματικό παρονομαστή μπορεί να βρεθεί αποκομμένος, καθώς η θεωρητική δεινότητα υπερισχύει της άμεσης έκφρασης. Η λεπτή ισορροπία ανάμεσα στην ελευθερία και στην αφηγηματική σύνδεση κάπου χάνεται.

Συνολικά, το Beamo δεν στοχεύει την πλατιά μάζα. Είναι ένα απαιτητικό έργο-«ανατομία», που αψηφά τους συμβιβασμούς της jazz. Σε έναν κόσμο όπου το ευρύ κοινό ζητά απλοποιήσεις, οι Możdżer–Danielsson–Fresco επιμένουν στην περιπέτεια της ιδέας. Αυτοί που τολμούν να ακολουθήσουν θα βρουν μια εμπειρία αναντικατάστατη.

Επιλεγμένο Απόσπασμα

Βαθμολογία

★★★★☆ (4/5)