Ο Ανδρέας Τσελίκας εξηγεί γιατί όλα τα σύγχρονα εγχειρίδια ηγετικής έχουν ως πρότυπο τον σύγχρονο μαέστρο

Ο μαέστρος Ανδρέας Τσελίκας γεννήθηκε στην Αθήνα. Ξεκίνησε σπουδές στην Ελλάδα με τον Θεόδωρο Αντωνίου στη διεύθυνση ορχήστρας και ακολούθως πήγε στην Αυστρία, στο Πανεπιστήμιο Μουσικής και Παραστατικών Τεχνών της Βιέννης, όπου έκανε μεταπτυχιακές σπουδές σε διεύθυνση ορχήστρας και σύνθεση με καθηγητές τους Λέοπολντ Χάγκερ, Έρβιν Άτσελ και Χέρμπερτ Λάουερμαν.

Από δεκατεσσάρων χρόνων θυμάται να μαζεύει τους φίλους και συμμαθητές του στις μαθητικές ορχήστρες που έπαιζε βιολί και να τους διευθύνει. “Παρόλο που παίζαμε υπό την καθοδήγηση σπουδαίων και σημαντικών Ελλήνων μαέστρων τότε, δύσκολα αποδεχόμουν την εκάστοτε ερμηνεία τους, φυσικά μόνο και μόνο από εφηβική αντίδραση. Αυτή η «αντίδραση» όμως είναι που με οδηγούσε να βρω τον δικό μου τρόπο έκφρασης ώστε να ανακαλύψω τον υπέροχο κόσμο της διεύθυνσης ορχήστρας” αναφέρει στο NEWS 24/7.

Ο σύγχρονος μαέστρος

Για τον Ανδρέα Τσελίκα, η διεύθυνση ορχήστρας είναι ένα από τα πιο συναρπαστικά επιτεύγματα που επινόησε ο άνθρωπος. “Η ανάγκη του ανθρώπου να συγκεντρώσει, να καθοδηγήσει και να οργανώσει άλλους ανθρώπους να εκφραστούν μέσω της τέχνης είναι κάτι που ξεπερνά τα καθημερινά καθήκοντα κάποιου και αυτό από τη φύση της ενασχόλησης με άλλους ανθρώπους το καθιστά μοναδικό. Δεν είναι τυχαίο που όλα τα σύγχρονα εγχειρίδια ηγετικής και μάνατζμεντ έχουν ως πρότυπο τον σύγχρονο μαέστρο”.

Διευθυντές ορχήστρας που η δουλειά τους αποτέλεσε ορόσημα για αυτόν; “Κατά τα νεανικά μου χρόνια δεν είχα κάποιο ιδιαίτερο πρότυπο κάποιου μεγάλου μαέστρου να μιμούμαι. Πάντα έφερα μέσα μου μια διαφορετική προσέγγιση, όπως και τώρα, που μέσα μου έλεγα «…α εγώ θα το έκανα έτσι..». Από τα φοιτητικά μου χρόνια όμως εκτίμησα βαθιά όλους τους μέχρι τότε εν ζωή σπουδαίους μαέστρους που ήρθα σε επαφή στη Βιέννη, μα πάνω από όλα τους Δασκάλους μου Ervin Acel και Leopold Hager, καθώς και τον Θόδωρο Αντωνίου στην Ελλάδα” αναφέρει.

Τι θα ακούσουμε στις 18 Μαϊου στο Ολύμπια, Δημοτικό Μουσικό Θέατρο «Μαρία Κάλλας»

Ο Ανδρέας Τσελίκας στις 18 Μαΐου διευθύνει τη Συμφωνική Ορχήστρα Δήμου Αθηναίων στο Ολύμπια, Δημοτικό Μουσικό Θέατρο «Μαρία Κάλλας» στο πλαίσιο του Κύκλου Συναυλιών ¡Viva España!. Στο πλαίσιο του αφιερώματος που πραγματοποιείται φέτος σε έργα που εμπνέονται από το σαγηνευτικό ισπανικό ταπεραμέντο, η Συμφωνική Ορχήστρα του Δήμου Αθηναίων παρουσιάζει την Ισπανική Συμφωνία για βιολί και ορχήστρα σε ρε ελάσσονα, αρ.21, το προβεβλημένο δεξιοτεχνικό αριστούργημα του Édouard Lalo, το οποίο ο συνθέτης αφιέρωσε στον θρυλικό Ισπανό βιρτουόζο βιολονίστα Pablode Sarasate.
Το ισπανικό χορευτικό στοιχείο κυριαρχεί στις πλέον δημοφιλείς Σουίτες αρ.1 και αρ.2 από την όπερα Carmen του Georges Bizet, τις οποίες ο φίλος του, Ernest Guiraud, ενορχήστρωσε μετά τον θάνατο του συνθέτη.
Τέλος, με ιδιαίτερο ενδιαφέρον αναμένεται η Παγκόσμια Πρώτη του νέου έργου του Στάθη Γυφτάκη.

“Παρόλο που η συναυλία της 18ης Μαϊου ανήκει στο αφιέρωμα της μουσικής της Ισπανίας, αυτό το πρόγραμμα δεν περιέχει κάποιον Ισπανό συνθέτη, αλλά έναν Έλληνα και δύο Γάλλους, για να αναδείξουμε την σημαντική επιρροή που έχει η ισπανική μουσική σε άλλους λαούς και καλλιτέχνες. Αυτή η προσέγγιση είναι που προσφέρει στο κοινό την ευκαιρία να ταξιδέψει στους ήχους που οι συνθέτες αυτοί ενστερνίζονται και αφομοιώνουν ο καθένας με τον δικό του τρόπο τα μουσικά εκείνα χαρακτηριστικά που συναντούμε στην Ιβηρική. Θα ήταν άδικο να ξεχωρίσω κάποιο έργο, αφού το καθένα φέρει τη δική του ιστορία και σφραγίδα στο παγκόσμιο ρεπερτόριο της ορχήστρας” αναφέρει ξεναγώντας μας στη μουσική αυτή βραδιά.

Ποιες προκλήσεις αντιμετωπίζετε σαν μαέστρος τη βραδιά αυτή;

“Οι προκλήσεις που θα έρθω αντιμέτωπος αυτή τη βραδιά έχουν να κάνουν καθαρά με δικούς μου προβληματισμούς, που εμάς τους καλλιτέχνες μας «βασανίζουν» κάθε φορά που ετοιμάζουμε μια δημόσια εμφάνιση. Για παράδειγμα με απασχολεί: αν θα αποδοθούν σωστά από την ορχήστρα οι μουσικές προθέσεις του συνθέτη στο νέο έργο, η ηχητική ισορροπία μεταξύ του σολίστα και της ορχήστρας στη συγκεκριμένη αίθουσα, η συνοχή και ολότητα των μικρών δομών στις σουίτες και ούτω καθεξής… Διαδικασίες δηλαδή που συμβαίνουν στο μυαλό του μαέστρου κατά την εκτέλεση μιας συναυλίας ώστε να περάσει στο κοινό η απόλαυση της μουσικής αβίαστα”.

Στις 18 Μαϊου θα ακούσουμε σε Παγκόσμια Πρώτη το νέο έργο του Στάθη Γυφτάκη. Μιλήστε μας γι΄αυτό. Πόσο βάρος ευθύνης ή πόση ελευθερία έχει κάποιος όταν πρεπει να διευθύνει ένα έργο σε παγκόσμια πρώτη;

“Ο Στάθης Γυφτάκης είναι ένας από τους σημαντικότερους, πολυγραφότατους και υπέροχους συνθέτες της χώρας μας. Αυτό που ξεχωρίζει κανείς στη μουσική του Γυφτάκη είναι ο έντονος λυρισμός του, το αδυσώπητο χιούμορ του, η εξυπνάδα του, η θεατρική του ρητορική, οι κινηματογραφικού τύπου εναλλαγές διαθέσεων, ο ηχητικός κόσμος μεταξύ τζαζ και σύγχρονων επιρροών κ.α. Με μια πρόταση θα περιέγραφα τον Γυφτάκη χαριτολογώντας ως: «Προς όπου οδεύει ο κόσμος τούτος…ο Γυφτάκης πάει αλλού!». Η ευθύνη λοιπόν του μαέστρου να αποδώσει αυτόν τον διαφορετικό κόσμο ενός νέου έργου είναι τεράστια. Μπορεί να σκοτώσεις ή και να λυτρώσεις ένα έργο. Αν κάτι πάει άσχημα ο ακροατής ενδεχομένως να μην αναζητήσει ποτέ αυτόν τον συνθέτη. Απεναντίας αν πάει καλά μπορεί να του προσφέρεις έναν νέο ηχητικό κόσμο για το μέλλον”.

Η συναυλία θα λάβει χώρα στο Ολύμπια, Δημοτικό Μουσικό Θέατρο «Μαρία Κάλλας». Είναι σημαντικός ο χώρος που λαμβάνει χώρα μία συναυλία και πώς αισθάνεστε για το Ολύμπια;

“Ο χώρος μιας συναυλίας είναι ένας πολύ σημαντικός παράγοντας για την όλη μουσική εμπειρία του ακροατή. Όλα τα χαρακτηριστικά ενός θεάτρου συντελούν στην τελική αίσθηση απόλαυσης του κοινού μιας συναυλίας. Πράγματι το Ολύμπια είναι ένας ιστορικός χώρος που άφησε μια σπουδαία παρακαταθήκη στην ιστορία της μουσικής στην Ελλάδα. Δυστυχώς, όμως, είναι ένας χώρος που παραμένει…ιστορικός!

Παρά τις ηρωικές προσπάθειες αναβίωσης και αναζωογόνησης του θεάτρου από την τελευταία δημοτική αρχή με πρωτεργάτη τον κ. Ντεκοτ, η ακουστική και το μέγεθος του χώρου δεν προσφέρουν τις ιδανικές συνθήκες για συναυλίες μεγάλης συμφωνικής ορχήστρας ή μεγάλων παραγωγών όπερας. Αυτός ήταν ο λόγος κιόλας που μετακινήθηκε η Εθνική Λυρική Σκηνή στο ΚΠΙΣΝ. Για τον λόγο αυτό προσδοκώ και ελπίζω πάντα η Αθήνα να καταφέρει να εκσυγχρονίσει το Ολύμπια έτσι ώστε να γίνει ένα ιστορικό θέατρο που θα καλύπτει τις σύγχρονες καλλιτεχνικές απαιτήσεις μια ευρωπαϊκής πρωτεύουσας του 21ου αιώνα ή να μεταφερθεί ή ακόμα και να κατασκευάσει έναν νέο κατάλληλο χώρο”.