Όταν ο Max Richter έκανε το Ηρώδειο να μοιάζει με δωμάτιο του Κάφκα

Το βράδυ της 29ης Ιουνίου, όσοι βρεθήκαμε στο Ηρώδειο, ζήσαμε μία μαγική βραδιά υπό τους ήχους του Max Richter, του πρωτεργάτη της σύγχρονης νεο-κλασικής μουσικής και των δισεκατομμυρίων streams.

Ο κορυφαίος Ευρωπαίος μετα-μινιμαλιστής συνθέτης και μία από τις επιδραστικότερες προσωπικότητες της σύγχρονης μουσικής σκηνής έπαιξε στη σκιά του Παρθενώνα δύο από τα κορυφαία έργα του, το «Infra» (2010) και το «The Blue Notebooks» (2004), που κατά τους Βρετανούς μουσικοκριτικούς ανήκουν στα σημαντικότερα «instant classic» έργα των τελευταίων είκοσι ετών.

Δεν ήταν η πρώτη του συναυλία στην Ελλάδα. Είχε πρωτοέλθει το 2007 στο Gagarin, όταν ελάχιστοι τον γνώριζαν και αργότερα, το 2018, έδωσε μία μεγάλη συναυλία στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης στο φεστιβάλ ηλεκτρονικής μουσικής Reworks με το πλέον δημοφιλές έργο του, το «Vivaldi Recomposed».

Στο Ηρώδειο, όμως, τον γνώριζαν καλά όλοι. Και στις 21.10 που βγήκε στη σκηνή μαζί με ένα κουιντέτο εγχόρδων είχε υποδοχή σούπερ σταρ. Γήινος και πολυ απλός, ο πρωτοπόρος συνθέτης πήρε το μικρόφωνο, μας καλησπέρισε και μας “ξενάγησε” στο πρόγραμμα της βραδιάς.

Ένα ταξίδι προς τα… κάτω

Στη συνέχεια κάθισε στο πιάνο του και η μαγεία ξεκίνησε με το “Infra”. Με τους πρώτους ηλεκτρονικούς ασυρματικούς ήχους να κατακλύζουν το ρωμαϊκό ωδείο και να δίνουν τη σκυτάλη στα έξοχα έγχορδά του. Αυτά των οποίων άλλοτε ο βραχνός κι άλλοτε ο οξύς τους ήχος μας ταξίδεψε σε τόπους νοσταλγικούς και μακρινούς.

Το “Infra” (η λέξη στα λατινικά σημαίνει «κάτω»), γεννήθηκε ως αντίδραση στις βομβιστικές επιθέσεις που σημειώθηκαν το 2008 στο μετρό του Λονδίνου. Πηγή έμπνευσης του συνθέτη το επιδραστικό “The Waste Land” του T.S. Eliot. Το έργο προοριζόταν για την περίφημη, ομώνυμη παραγωγή μπαλέτου της Royal Opera House, σε χορογραφία του Wayne McGregor, που έκανε πρεμιέρα το 2008, ενώ το 2010 κυκλοφόρησε και δισκογραφικά.

«Άρχισα να σκέφτομαι μια σύνθεση με θέμα τα ταξίδια. Σαν ένα road movie. Ή ένα ημερολόγιο ταξιδιού. Ή όπως η δευτερεύουσα εικόνα σε μια ταινία – όταν η βασική σκηνή έχει παιχτεί και η κάμερα καταγράφει το τοπίο που περνάει. Αυτό οδήγησε τη σκέψη μου στο συγκλονιστικό και αξέχαστο “Winterreise” του Schubert, έτσι χρησιμοποίησα κάποιο από το δικό του μελωδικό υλικό σαν να το ανακάλυψα σε μέρη της δικής μου νέας σύνθεσης», έχει δηλώσει ο ίδιος…

Ο ίδιος κάθεται στο πιάνο και συνοδεύει το κουιντέτο με όμορφα χρωματισμένες συγχορδίες, ενώ ταυτόχρονα ρυθμίζει στο λαπτοπ του όλο το ηλεκτρονικό κομμάτι του έργου. Μινιμαλισμός και σαρωτικές μελωδίες συνθέτουν μία αρμονική συγκινητική πολυπλοκότητα που παρασύρει στο άκουσμά της.

Και το Infra τελειώνει χωρίς να καταλάβει κανείς πότε πέρασαν 40 λεπτά.

Ένας μουσικός διαλογισμός πάνω στη βία

Μετά από ένα μεγάλο διάλειμμα, τα φώτα σβήνουν, οι μουσικοί μπαίνουν εκ νέου στη σκηνή και ο Max Richter μάς μιλά για το “Τhe Blue Notebooks”. “Το έργο αυτό το συνέλαβα, με προσοχή, ως ένα διαλογισμό πάνω στη βία και τις συνέπειές της, εμπνευσμένος τόσο από τον πόλεμο στο Ιράκ – που ήταν στον ορίζοντα – όσο και από τις δικές μου εμπειρίες” αναφέρει, ενώ δεν παραλείπει να σχολιάσει το πόσο επίκαιρο είναι σήμερα που ζούμε εκ νέου σε καιρό… πολέμου και απειλής.

Μας συστήνει επίσης τη καλλιτέχνιδα και που θα διαβάσει παράλληλα κάποια αποσπάσματα από το βιβλίο του Franz Kafka “The Blue Octavo Notebooks” (εδώ δεν μπορούμε να μην σχολιάσουμε πως κατά τη διάρκεια της ανάγνωσης δεν υπήρχαν υπέρτιτλοι, κάτι που δε δικαιολογείται σε καμία περίπτωση σε μία μετάκληση αυτού του βεληνεκούς και με διόλου ευκαταφρόνητη την τιμή του εισιτηρίου).

Και η ανάγνωση ξεκινά. Τα έγχορδα καλύπτουν σιγά σιγά το κείμενο του Κάφκα και η εξαίσια μουσική πλημμυρίζει και πάλι το ωδείο και όλοι μπαίνουμε σιγά σιγά σε μία καλά ενορχηστρωμένη ατμόσφαιρα μουσικής δωματίου. Στο πιάνο κυριαρχούν οι μπάσοι ήχοι συγχορδιών, οι οποίοι ενισχύονται και από τα δύο αρμόνια που βρίσκονται στις δύο άκρες της σκηνης. Μπάσοι ήχοι που μας βυθίζουν σε έναν μουσικό διαλογισμό πάνω στη βία και τον πόλεμο διανθισμένοι με “απειλητικούς” ηλεκτρονικούς ήχους.

Μία μουσική διαμαρτυρία κατά της βαρβαρότητας, της πολιτικής, της κοινωνικής, αλλά και της προσωπικής. Μία μουσική σύνθεση με μία υπόγεια δυναμική που μπαίνει μέσα μας και μας κατακλύζει με ανάμεικτα συναισθήματα. Στις ψηλές νότες των εγχόρδων μία νοσταλγική ανάταση κυριαρχεί και στις πιο μπάσες ένα αίσθημα απειλής είναι διάχυτο…

Ανκόρ με ένα πολύ ήρεμο νανούρισμα… To Dream 3 (in the midst of my life) από το Sleep.

Ναι, στον Max Richter ταιριάζει το Ηρώδειο. Νιώθεις σαν να βρίσκεται στο “σπίτι” του. Και αυτή η συναυλία είχε μέσα της μια απρόσμενη παρηγορητική χροιά.

Ακολουθήστε το News247.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις