Στέλιος Τσουκιάς: “Πότε είμαστε λύκοι αισθηματίες και πότε υπνωτισμένα πρόβατα”

Η μουσική του παντρεύει τον ηλεκτρονικό και τον φυσικό ήχο, σε ένα ταξίδι που ξεκινάει από την ροκ και περνάει στην ατμοσφαιρική electro/blues και lo-fi, εμποτισμένο με στοιχεία της ελληνικής σκηνής. Το γεγονός ότι ξεκίνησε την πορεία του από τα μαθηματικά, προσδίδει μια επιπλέον πινελιά διαφορετικότητας στην ήδη ξεχωριστή περίπτωσή του.

Ο λόγος για τον ταλαντούχο τραγουδοποιό Στέλιο Τσουκιά που τραγούδαγε από μικρός κομμάτια του Σιδηρόπουλου, του Bob Dylan, του Tom Waits, του Bob Marley αλλά και μεγάλων Ελλήνων λαϊκών τραγουδοποιών & ερμηνευτών (Ζαμπέτας, Πάνου, Μπιθικώτσης, κ.ά.) ενώ ταυτόχρονα τον συγκινούσαν πολύ τα ρεμπέτικα. Ξεκίνησε να τραγουδάει και να παίζει με την κιθάρα του από τα στέκια των φοιτητικών του χρόνων, στη Σάμο όπου σπούδαζε, και στα Εξάρχεια όπου μεγάλωσε και έκανε μεταπτυχιακές σπουδές, συνέχισε να εμφανίζεται και στο Λονδίνο, τα 5 χρόνια που έζησε εκεί δουλεύοντας ως data scientist, όπου και άρχισε να γράφει τα πρώτα του τραγούδια.

Στα τραγούδια του Στέλιου Τσουκιά υπάρχουν στοιχεία στον ήχο που μαρτυρούν όλες αυτές τις επιρροές που τον συνδέουν με τις ρίζες του και εξηγούν την ταυτότητά του. Ο Στέλιος παράλληλα με την τραγουδοποιία και τα live, εργάζεται και σήμερα ως data scientist σε μεγάλες διεθνείς εταιρείες συνδέοντας πάντα τoν κώδικα της μουσικής με τoν κώδικα των μαθηματικών.

Ο Στέλιος Τσουκιάς την περίοδο των Χριστουγέννων θα δώσει τρία μοναδικά live: στις 22 Δεκεμβρίου στον Βόλο (Cafe Santan), στις 23 Δεκεμβρίου στη Μικρή Σκηνή της Θεσσαλονίκης, και στις 28 Δεκεμβρίου στην Αθήνα στο Faust.

Στο ανανεωμένο του πρόγραμμα παρουσιάζει τραγούδια από τα δύο προσωπικά του άλμπουμ (ΑΓΙΟΣ ΨΕΥΤΗΣ, ΚΟΙΤΑΖΩ ΕΞΩ), νέα τραγούδια που έγραψε το καλοκαίρι και επιλεγμένα κομμάτια από την ελληνική δισκογραφία, όλα όσα τον έχουν επηρεάσει και έχουν καθορίσει την αισθητική του. Τραγούδια από τους Παύλο Σιδηρόπουλο, Γιάννη Αγγελάκα, Διάφανα Κρίνα, Θανάση Παπακωνσταντίνου αλλά και τραγουδοποιοί και συγκροτήματα της νέας γενιάς όπως ο Λεωνίδας Μπαλάφας, οι Villagers of Ioannina City, οι Λάργκο, και άλλοι, μπλέκονται αριστοτεχνικά σε ένα πρόγραμμα που επιμελείται ο ίδιος και η ραδιοφωνική παραγωγός Κυριακή Αιλιανού. Η μουσική του Στέλιου Τσουκιά παντρεύει τον ηλεκτρονικό και τον φυσικό ήχο, σε ένα ταξίδι που ξεκινάει από την ροκ και περνάει στην ατμοσφαιρική electro/blues και lo-fi, εμποτισμένο με στοιχεία της ελληνικής σκηνής. Το γεγονός ότι ξεκίνησε την πορεία του από τα μαθηματικά, προσδίδει μια επιπλέον πινελιά διαφορετικότητας στην ήδη ξεχωριστή περίπτωσή του.

Εμείς μιλήσαμε μαζί του με αφορμή τις Χριστουγεννιάτικες εμφανίσεις του.

Τα πρώτα βήματα

Ποιοι μουσικοί επηρέασαν τα πρώτα σου βήματα; Μεγαλώνοντας υπάρχουν επιλογές που πλέον απορρίπτεις;
Θα αναφέρω μερικά τραγούδια και albums που άκουγα στο repeat στην εφηβεία μου. Το “Άκου Μάνα” των Active Member, όλος ο δίσκος “Californication” των RHCP, μία συλλογή τραγουδιών των “Bob Marley and the Wailers”, τα “Μπλουζ του Πρίγκιπα” του Παύλου Σιδηρόπουλου αλλά και παλιά λαϊκά και ρεμπέτικα τραγούδια όπως το “Τραμ το Τελευταίο” και το “Μια γυναίκα Φεύγει” του Γρηγόρη Μπιθικώτση. Αν με ρωτάτε αν έχω απομυθοποιήσει κάποια από αυτά η απάντηση είναι πως όχι. Σίγουρα ως έφηβος διασκέδασα και με pop hits στα πάρτι, τα έπαιξα και στην κιθάρα μου και τα τραγούδησα με το ίδιο πάθος. Τίποτα δεν έχω απορρίψει, ήταν όλα μέρος της εκπαίδευσής μου κατά κάποιο τρόπο.

Από όλους αυτούς με ποιον θα ήθελες να παίξετε μαζί;
Θα είμαι μεροληπτικός γιατί πρόσφατα είδα ένα ντοκιμαντέρ για τον Bob Marley και μου έμεινε έντονα η σκηνή που αποφάσισε να επιστρέψει στην Τζαμάικα μετά από πολύ καιρό, μετά την απόπειρα δολοφονίας του, έκανε μία συναυλία και κάλεσε στη σκηνή τους δύο τότε πολιτικούς αντιπάλους, σε μία χώρα κατακερματισμένη και παραδομένη στο χάος και τη διχόνοια, πήρε τα χέρια τους και τα ένωσε μπροστά σε χιλιάδες κόσμο με το μήνυμα “we’re all one”. Τεράστιος. Θα ήθελα πολύ να παίξω μουσική οπουδήποτε μαζί του.

Ποια στοιχεία χαρακτηρίζουν τη μουσική σου;
Από τότε που ξεκίνησα να γράφω τη δική μου μουσική, δεν πάνε πάνω από 5 χρόνια, πειραματίζομαι συνεχώς με τον ήχο μου. Το γεγονός ότι έζησα κάποια χρόνια στο Λονδίνο και ήρθα σε επαφή με διαφορετικές μουσικές και κουλτούρες, ασυναίσθητα μου δημιούργησε την ανάγκη να συνδυάσω τις επιρροές μου από την Ελλάδα με ό,τι άκουσα και συνεχίζω να ακούω από μουσικές του κόσμου. Μου αρέσει το ηλεκτρικό περιβάλλον, ο ήχος της τρομπέτας και ο πυκνός στίχος με πολλές εικόνες. Ενθουσιάζομαι όταν ανακαλύπτω κάτι καινούριο και μου αρέσει να πειραματίζομαι και να μην κολλάω σε έναν ήχο μόνο.

Τι μπορεί να γεννηθεί πιο εύκολα μία μελωδία ή ένα στιχάκι;
Εξαρτάται από το περιβάλλον που βρίσκομαι. Όταν είμαι σπίτι ή έχω την κιθάρα μαζί μου παίζω ασυναίσθητα μελωδίες που τις φτιάχνω εκείνη την ώρα. Όταν είμαι πάνω στη μηχανή ή περπατάω στην πόλη, μου έρχονται στίχοι. Και στις δύο περιπτώσεις με σώζει το κινητό γιατί το βγάζω κατευθείαν από την τσέπη και ηχογραφώ.

Η δημιουργία προκύπτει από μία εικόνα της καθημερινότητας, από μία βαθύτερη και κατασταλαγμένη σκέψη ή από μία ανεξήγητη προτροπή του υποσυνείδητου;
Είναι συνδυασμός. Το τραγούδι το συναντάω στους άλλους μέσα από την συναναστροφή, την παρατήρηση και την εξωστρέφεια. Η αρχική σπίθα γεννιέται από κάτι που μπορεί να δω στο δρόμο ή από κάτι που έχω διαβάσει, από μία ταινία ή από μία συζήτηση σε ένα μπαρ ή σε ένα καφέ. Όμως χωρίς την μοναξιά και την βύθιση στον εαυτό την ώρα της δημιουργίας δεν θα μπορούσα να φτιάξω τίποτα. Εκεί γίνεται η βουτιά στο κενό ή στο βυθό. Ενεργοποιείται μία μνήμη που δεν πίστευα ότι την είχα και πολλές φορές νιώθω κάτι πρωτόγνωρο ή κάτι σαν να το έχω ζήσει αλλά δεν θυμάμαι που και πότε. Όταν ξαναβγώ στην επιφάνεια φέρνω κάτι που ίσως να έχω παρατηρήσει στον έξω κόσμο αλλά έχει γίνει πια προσωπικό. Εκείνη την στιγμή όλες οι ανησυχίες εκτονώνονται.

Υπάρχουν τραγούδια σου που θα αναδιαμόρφωνες; Υπάρχει κάποιο που δεν θα πείραζες ποτέ;
Σε σχέση με τον στίχο και τη μουσική νομίζω πως όχι. Τα τραγούδια είναι φωτογραφίες και απεχθάνομαι το ρετούς. Επίσης, είναι και κάτι σαν αναμνηστικό άλμπουμ οπότε θέλω να θυμάμαι τις διαφορετικές εκδοχές μου. Αυτό όμως που μου αρέσει είναι να αλλάζω την ενορχήστρωση και τον ήχο στα live. Όχι μόνο τα δικά μου τραγούδια αλλά και σε όσα αγαπάω, άλλων τραγουδοποιών. Αυτό εξαρτάται και από τη μουσική που ακούω κατά καιρούς. Αν για παράδειγμα ακούω πολύ μπλουζ θα δοκιμάσω να παίξω διάφορα τραγούδια με αυτή την ηχητική κατεύθυνση.

Το κοινό πόσο εξοικειωμένο είναι με τα blues και folk ακούσματα;
Πιστεύω πως είναι αρκετά και ίσως συνδέεται πιο εύκολα όταν αυτό γίνεται με αναφορές στην δική μας παράδοση. Η γέννηση, η εξέλιξη και όλη η πορεία των ελληνικών ρεμπέτικων μπορεί να παραλληλιστεί με την ιστορία των μπλουζ, και ιδίως των αστικών μπλουζ, στις ΗΠΑ. Και επειδή είμαστε εξοικειωμένοι με τα ρεμπέτικα, κυλούν στο αίμα μας, πιστεύω πως τα μπλουζ είναι ο μακρινός ξάδερφος που κάποια στιγμή θα γνωρίσουμε και θα γίνει κομμάτι της ζωής μας. Το ίδιο και η folk με τα παραδοσιακά τραγούδια μας. Σε κάποιον που ακούει τον ήχο του κλαρίνου ή του τρίχορδου μπουζουκιού δεν θα τον ξενίσει ο ήχος του μπάντζο. Και τα δύο είδη σε σχέση με την δική μας παράδοση παρουσιάζουν ομοιότητες στις κοινωνικές καταβολές και στην στιχουργική τους θεματολογία.

Η rock μουσική κάποτε αποτελούσε statement για όλους όσοι την άκουγαν. Ποια η θέση της σήμερα;
Τα τελευταία χρόνια δε δημιουργείται ροκ μουσική όπως την ξέραμε. Και είναι λογικό αυτό. Όμως η ιστορία κάνει πολλές φορές κύκλο και ίσως έχει έρθει η ώρα να ακούσουμε ροκ με διάφορες παραλλαγές. Όπως γίνεται στην hip hop, που είναι το statement της εποχής μας. Ακούμε τον Kendrick Lamar ή τον BeatsPliz στην Ελλάδα να παντρεύουν διάφορα είδη, με έντονο στοιχείο την κλασική μουσική. Η μουσική εξελίσσεται και μόνο καλό είναι αυτό.

Θεωρείς ότι περισσότερο κινητοποιεί ή κινητοποιείται;
Δεν μπορώ να απαντήσω με σιγουριά, γενικότερα για τη μουσική. Ο αγώνας είναι έξω στον δρόμο, όχι μέσα σε ένα στούντιο. Στη βιοπάλη και την επιβίωση. Απλώς η μουσική έχει την δυνατότητα να σου δώσει δύναμη να βγεις από τον βούρκο, να απαλύνεις τον πόνο ή να σε αφυπνίσει. Αυτό όμως δεν αρκεί στη θεωρία, πρέπει να βγεις εκεί έξω να παλέψεις.

Τι τελικά είναι αγάπη;

Τι είναι τελικά η Αγάπη και πόσο ανάγκη έχει έναν Αισθηματία Λύκο για να επιβιώσει;
Δεν ξέρω τι είναι αγάπη. Είναι τεράστιο φιλοσοφικό ερώτημα. Μπορεί να είναι “χημεία” από συγκεκριμένες ορμόνες που εκκρίνουμε ή μια ευγενής και παθιασμένη δέσμευση προς τον ίδιο μας τον εαυτό ή τους ανθρώπους του στενού μας κύκλου. Προσωπικά ταυτίζομαι πιο πολύ με τους αρχαίους που δίνουν έναν πιο γενικευμένο ορισμό που δεν έχει να κάνει με την αποκλειστικότητα αλλά με ένα πανανθρώπινο συναίσθημα που αφορά τους γύρω μας. Ζούμε σε ένα δυναμικό περιβάλλον που “όλα τριγύρω αλλάζουν και όλα τα ίδια μένουν”, ΤΡΙΤΗΤι να περιμένουμε από τα live στην Αθήνα στις 28 Δεκεμβρίου στο Faust, στη Θεσσαλονίκη στις 23 Δεκεμβρίου στη Μικρή Σκηνή και στον Βόλο στις 22 Δεκεμβρίου στο Cafe Santan;

Δυόμισι ώρες γεμάτες μουσική, με μεράκι που λέμε. Έχουμε δουλέψει ένα πρόγραμμα δυναμικό, με πολύ ηλεκτρισμό και ατμόσφαιρες. Αυτό φυσικά έχει γίνει με τη συμβολή των εξαιρετικών μουσικών που έχω δίπλα μου και την όρεξη που έχουμε όλοι μας στις πρόβες. Ο Πρόδρομος Μυστακίδης στα τύμπανα και ο Ιάσονας Οικονόμου στο μπάσο, πέρα από την εκρηκτικότητα τους και το γεγονός ότι παίζουν παρέα πολλά χρόνια, έχουν αναλάβει και τους ηλεκτρονικούς ήχους, ένα καινούριο στοιχείο στον ήχο των ζωντανών εμφανίσεων μου και κάτι που ένιωθα πως έλειπε παλαιότερα.

Στην τρομπέτα ο Αλέξανδρος Σακαλής, ο βενιαμίν της μπάντας, έρχεται από το κόσμο των χάλκινων της βαλκανικής μουσικής και φέρνει το παραδοσιακό στοιχείο που έχουν και τα τραγούδια μου, αλλά και τραγούδια που έχουμε επιλέξει να διασκευάσουμε. Για δεύτερη χρονιά είναι στο πλάι μου η εξαιρετική ερμηνεύτρια και μουσικός, Λόλα Γιαννοπούλου και θα μας πει και δικά της τραγούδια! Άφησα την ηλεκτρική κιθάρα για το τέλος, καθώς είναι ιδιαίτερη τιμή για μένα που για αυτά τα τρία lives θα είναι παρέα μου ο Θανάσης Dzigovic, ένας τραγουδοποιός με τη δική του σφραγίδα και προσωπική δισκογραφία. Θα παίξουμε τραγούδια από τους δύο προσωπικούς μου δίσκους, κάποια ακυκλοφόρητα, αλλά και αγαπημένα τραγούδια καλλιτεχνών που έχουν επηρεάσει τον ήχο και τη γραφή μου. Τα υπόλοιπα επί σκηνής!

Ποια είναι τα σχέδια σου για το μέλλον;
Από την νέα χρονιά θα σταματήσω τα συχνά live για κάποιο καιρό και θα επικεντρωθώ στον τρίτο δίσκο μου. Ήδη έχω ξεκινήσει να φτιάχνω κάποια τραγούδια στο στούντιο τα οποία και θα αρχίσω να κυκλοφορώ τους επόμενες μήνες ως μεμονωμένα singles. Ανυπομονώ να τα μοιραστώ με όλους σας.