Θάνος Μικρούτσικος: Ξαναχόρεψε πάνω στο φτερό του καρχαρία!

Το μακρινό 1980, μεταδόθηκε στην ΥΕΝΕΔ μια σειρά 32 επεισοδίων με τίτλο «Πορεία 090» σε σενάριο και σκηνοθεσία Τάσου Ψαρρά. Θέμα της, η ζωή των ναυτικών πάνω σ’ ένα φορτηγό πλοίο με ρότα από την Πύλο στην Ιαπωνία. Τρία χρόνια νωρίτερα, όταν το σίριαλ ήταν ακόμη στα σκαριά, ζητήθηκε από τον τότε 30χρονο συνθέτη, Θάνο Μικρούτσικο, να γράψει την μουσική της σειράς. Ο Θάνος, παιδιόθεν λάτρης της ποίησης χάρη στον πατέρα του, είχε ήδη αρχίσει να «συνομιλεί» με τα ποιήματα του, εν πολλοίς άγνωστου, Νίκου Καββαδία.

«Μου ζήτησαν να γράψω μουσική,» θυμόταν αργότερα ο συνθέτης, «και τους πρότεινα να γράψω και ορισμένα τραγούδια μελοποιώντας ποιήματα του Νίκου Καββαδία. Συμφώνησαν, και έγραψα επτά τραγούδια για τη σειρά [ερμηνευμένα από τον Γιάννη Κούτρα]. Αυτά τα τραγούδια τα μελοποίησα σε επτά νύχτες –όχι διαδοχικές». Ο Μικρούτσικος συνέχισε να δουλεύει πάνω στην ποίηση του Καββαδία, μέχρι που τον Οκτώβριο του 1979 κυκλοφόρησε από την Lyra ο δίσκος «Ο Σταυρός του Νότου» με ερμηνευτές τον Κούτρα, την Αιμιλία Σαρρή και τον Βασίλη Παπακωνσταντίνου.

Κανείς δεν τον πίστευε αυτόν τον δίσκο –εκτός από τον Θάνο. Οι πρώτες κριτικές ήταν άκρως αρνητικές. Ακόμη κι ο ίδιος ο αδελφός του συνθέτη, Ανδρέας, που τότε έγραφε δισκοκριτικές με ψευδώνυμο, τον είχε κατακεραυνώσει: «Τι κρίμα για αυτόν τον συνθέτη να κυκλοφορήσει έναν τέτοιο δίσκο! […] Ο δίσκος θα έπρεπε να συνοδεύεται και από λεξικό άγνωστων λέξεων, γιατί υπάρχουν περισσότερες από εβδομήντα άγνωστες λέξεις σε έντεκα τραγούδια.»

Χρόνια αργότερα, όταν πια «Ο Σταυρός του Νότου» είχε γίνει ένας από τους εμπορικότερους δίσκους στην ιστορία της ελληνικής δισκογραφίας με κοντά 2.000.000 αντίτυπα, ο Μικρούτσικος πιθανολογούσε πως ένας από τους λόγους της αρχικής απόρριψης σχετιζόταν με το ότι «είχαν κατατάξει τον Καββαδία, φιλολογικά, ως έναν εξαιρετικά ελάσσονα ποιητή –και μερικοί τον χαρακτήριζαν στιχοπλόκο ημερολογίων!». Τίποτα πιο αναληθές! Όπως εξηγούσε ο συνθέτης σε συνέντευξή του στον Γιώργο Χαρωνίτη το 2016, «Ο στίχος, για παράδειγμα, “Χόρεψε πάνω στο φτερό του καρχαρία” δεν ερμηνεύεται ως μια ωραία εικόνα χωρίς να έχει ψυχή μέσα. Αυτόν το λευκό άγριο καρχαρία διαλέγει ο ποιητής για να πει: κατάκτησέ το, ημέρωσέ το, και χόρεψε πάνω στο φτερό του. Και το βλέπω στα μάτια χιλιάδων νέων να είναι αυτό, συνειδητά ή ασυνείδητα, που τους απογειώνει.»

Αυτήν ακριβώς την απογείωση, την μέθεξη εγγυώνται οι δυο έξτρα διαδικτυακές μεταδόσεις της μουσικοθεατρικής παράστασης «Ταξίδι στο Σταυρό του Νότου», που προστέθηκαν εκτάκτως στις αρχικές έξι, λόγω αυξημένης ζήτησης, και θα δούμε αυτό το Σαββατοκύριακο 13 και 14 Μαρτίου. Πρόκειται, βέβαια, για την θρυλική πια παράσταση που ανέβηκε στο θέατρο Μπάντμιντον το 2016 και μαγνητοσκοπήθηκε από έξι κάμερες, έτσι ώστε ο σημερινός διαδικτυακός θεατής να αισθάνεται πως βρίσκεται κανονικά εκεί. Εκεί, όπου ο σκηνοθέτης και σεναριογράφος της παράστασης, Θέμης Μουμουλίδης, ξεδίπλωσε μια άλλη, ακόμη πιο βαθιά και ταξιδιάρικη, ανάγνωση αυτού του εμβληματικού έργου του Μικρούτσικου.

Με τον ίδιο τον συνθέτη στο πιάνο, στον ρόλο ενός πλανόδιου μουσικού του ύστερου 19ου αιώνα, και τις φωνές των Ρίτας Αντωνοπούλου, Κώστα Θωμαΐδη, Γιάννη Μαθέ και Μαριάννας Πολυχρονίδη να υπηρετούν το τραγουδιστικό μέρος, αλλά και να εντάσσονται λειτουργικά στην σκηνική δράση, η παράσταση ακολουθεί χρονολογικά την ζωή του Καββαδία δένοντας σε λιμάνια, γυναίκες, ιστορικά γεγονότα, αλλά και ονειροφαντασίες ή εκλεκτικές συγγένειες που αποκαλύπτουν την πεμπτουσία της ψυχής του «ποιητή της θάλασσας». Τον ίδιο τον Καββαδία ενσαρκώνει ο Στέλιος Μάινας (ο ρόλος προοριζόταν για τον Μηνά Χατζησάββα, αλλά πρόλαβε ο άκαιρος θάνατός του), πλαισιωμένος, μεταξύ άλλων, από την Ελισάβετ Μουτάφη, τον Σταύρο Ζαλμά, τον Νίκο Αρβανίτη και τον Μιχάλη Μαρίνο, αλλά και από χορευτές και, φυσικά, μουσικούς.

«Αν με ρωτήσεις,» ομολογούσε ο Μικρούτσικος σε εκείνη την συνέντευξη του ’16, «ποιο είναι το πιο αγαπημένο από τα έργα μου, έχει απαντήσει ήδη ο κόσμος. Επί της ουσίας, και σε βάθος χρόνου». Βάθος που καλύπτει ήδη τέσσερις δεκαετίες…

Ακολουθήστε το News247.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις