Το Ελληνικό Σχέδιο στο Θέατρο Τέχνης: Παπαϊωάννου – Τούντας και οι άγνωστοι “θησαυροί” τους

Το Θέατρο Τέχνης Κάρολου Κουν στο πλαίσιο του “Μήνα της μνήμης και της μουσικής” συνεργάζεται για πρώτη φορά με το ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ και τον Δημήτρη Παπαδημητρίου, που φέρνει στη σκηνή της Φρυνίχου μια σειρά από άκρως ενδιαφέρουσες μουσικές εκδηλώσεις που τιμούν την μνήμη μεγάλων μορφών              του σμυρνέικου και του ρεμπέτικου, αλλά και την μνήμη μεγάλων ποιητών μέσα από πρωτότυπα έργα του Δημήτρη Παπαδημητρίου πάνω στην ποίησή τους.

Επιπλέον  ένα σύνολο από μουσικούς της ΚΑΜΕΡΑΤΑ θα ερμηνεύσει μια θεατρική σουίτα για ορχήστρα εποχής, βασισμένη σε μουσική του συνθέτη για θεατρικές παραστάσεις.

Οι μουσικές εκδηλώσεις του ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ στη Φρυνίχου, ξεκινούν την Δευτέρα 22 Ιανουαρίου και θα διαρκέσουν έως τις 20 Φεβρουαρίου. 

Θα παρουσιάζονται Δευτέρα και Τρίτη στις 21.00. Η πρώτη εκδήλωση έχει προγραμματιστεί για τις 22-23 Ιανουαρίου και είναι αφιερωμένη στους  Γιάννη Παπαϊωάννου και Παναγιώτη Τούντα. Προλογίζει ο Λάμπρος Λιάβας.

Η επόμενη εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί στις 5 και 6 Φεβρουαρίου και θα ανακοινωθεί  μαζί με το σύνολο του προγράμματος του «μήνα της μνήμης και της μουσικής» που ολοκληρώνεται στις 27 Φεβρουαρίου με δύο εκδηλώσεις αφιερωμένες στη μνήμη του Μίμη Κουγιουμτζή και της Μάγιας Λυμπεροπούλου καθώς και μια μουσική παράσταση του συνθέτη Φίλιππου Τσαλαχούρη.

Λίγα λόγια από τον Δημήτρη Παπαδημητρίου

“Αγαπητοί φίλες και φίλοι. Με το δέος που έχει κανείς όταν, έχοντας διανύσει κάποια μέτρα στη ζωή του συνειδητοποιεί πολύ καλύτερα τις αποστάσεις, ερχόμαστε εδώ, στο Θέατρο Τέχνης. 

Με συναίσθηση του τι έχει συμβεί εδώ, σε αυτό το θέατρο, με το νεωτερικό αλλά και θεμελιωμένο επαναστατικό πνεύμα που «κουβαλάει» από τα χρόνια που ξεκίνησε μέχρι τώρα, ερχόμαστε εδώ ως Ελληνικό Σχέδιο  Δευτέρες και Τρίτες από 22 Ιανουαρίου έως  20 Φεβρουαρίου να παίξουμε μουσική που με τον ένα ή τον άλλο τρόπο συνδέεται με το Θέατρο. Από το ρεμπέτικο μέχρι την διεθνή ποίηση και το κλασικό ρεπερτόριο. 

Από το Αναγεννησιακό Θέατρο μέχρι τους ζώντες ποιητές μας. 

Έχοντας γνωρίσει αρκετά καλά σε νεαρή ηλικία (20-25 ετών) τον Κάρολο Κουν, βλέπω, όσο μεγαλώνω, πόσα πολλά μου έχει προσφέρει, διαφορετικά από ότι τα άλλα ιερά τέρατα της παρέας του «Ζώναρς» και του «Κεντρικού». Του είμαι βαθύτατα ευγνώμων γιατί μου τα χάρισε- και αυτός- χωρίς καμία απολύτως εμφανή αιτία. Ήμουν -ειρήσθω εν παρόδω- ένα χονδρούλικο και εσωστρεφές ασήμαντο παιδί. Χωρίς αποδείξεις και έργο. 

Η γενναιοδωρία προς έναν νέο, άγνωστο και χωρίς σημαντικό έργο καλλιτέχνη, είναι η μέγιστη προσφορά στην Τέχνη. Ένα στοίχημα που, αν και συχνά χαμένο, πρέπει να παίζεται. Άλλωστε τι θα ήταν η Τέχνη αν ήταν πάντα μια σίγουρη, αιτιολογημένη επιτυχία; Τι θα ήταν ένα Θέατρο εκ του ασφαλούς;

Έτσι είναι και το Ελληνικό Σχέδιο, μια ΑΜΚΕ που χρηματοδοτείται από το ONASSIS culture. Από τους Αγώνες τραγουδιού μας μέχρι τις δεκάδες παραγγελίες, εκδόσεις και ζωντανές παρουσιάσεις νέων και σημαντικών καλλιτεχνών, μέχρι τις αποκαλύψεις άγνωστων και θαμμένων αριστουργημάτων. Σε όλα μας το ωραίο, το δύσκολο στοίχημα. «Τοις κείνων ρήμασι πειθόμενοι» λοιπόν, αντιγυρίζουμε το δώρο που πήραμε, δίνοντας πίσω στην Τέχνη τις διαστάσεις που της ψαλιδίζει καθημερινά το ακόρεστο marketing, αυτό που, υποτίθεται, «εξασφαλίζοντας» παρά φύσιν την «επιτυχία», μακροπρόθεσμα την Τέχνη την σκοτώνει.  

Αφιερώνουμε στο διαχρονικό Θέατρο Τέχνης και την Σχολή του και προς τιμήν του Κάρολου Κουν κάθε μας νότα.”

ΟΙ ΑΓΝΩΣΤΟΙ ΘΗΣΑΥΡΟΙ ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΤΟΥΝΤΑ

• Επεξεργασία Ανασύσταση και Ανάδειξη σημειώσεων και χειρόγραφών τους από το Ελληνικό Σχέδιο.
• Ενορχηστρώσεις: Μανόλης Πάππος και Γρηγόρης Βασίλας
• Εισαγωγή- Παρουσίαση: Λάμπρος Λιάβας
• Παίζουν και τραγουδούν: Μανόλης Πάππος (μπουζούκι), Γιάννης Ζευγώλης (βιολί), Κωστής Κωστάκης(κιθάρα), Αυγερινή Γάτση (ακορντεόν),Γιώργος Βεντουρής (μπάσο), Κωστής Κωστάκης (κιθάρα), Φίλιππος Παιχνιστής (πιάνο) , Γρηγόρης Βασίλας (μπουζούκι), Μάνος Καλπάκης (μπουζούκι), Παναγιώτης Γαλάνης(μπουζούκι), Γιώργος Νικόπουλος(κιθάρα), Βερόνικα Δαβάκη.

Περιήλθαν στα χέρια μας παρτιτούρες «οδηγοί» με άγνωστα, μη δισκογραφημένα τραγούδια του σπουδαιότερου εκπροσώπου του Σμυρνέικου τραγουδιού, του Παναγιώτη Τούντα! Κάποια είχαν σαφήνεια και πληρότητα, δηλαδή μελωδία και ακόρντα μαζί με πλήρεις στίχους του ίδιου του Τούντα. Κάποια ήταν με πιο λιτές, λακωνικές και πρόχειρες σημειώσεις. Αυτές χρειάστηκε να τις εναρμονίσουμε βάσει της αυτονόητης αρμονικής γλώσσας του Τούντα. Κάποια ήταν ελλιπή ή και στερούντο ολικά στίχων. Κάποια είχαν τίτλο μόνο. Κάποια ούτε καν τίτλο.

Απευθυνθήκαμε στον κορυφαίο μας Μανόλη Πάππο να οργανώσει την νέα Ορχήστρα του Παναγιώτη Τούντα. Ο Γιάννης Ζευγώλης, ο μεγάλος αυτός μουσικός υιοθέτησε μια τέτοια προσπάθεια με την ευαισθησία, το δέος και τη  γνώση που τον διέπει. Δίπλα τους νέοι τραγουδιστές και μουσικοί, με σφραγίδα γνώσης, ήθους και γνησιότητας.

Παράλληλα απευθυνθήκαμε σε σημαντικούς σύγχρονους ποιητές και στιχουργούς για να ολοκληρωθούν τα τραγούδια. Έτσι έχουμε καλλιτεχνικές συνεργασίες που πατούν  σε δύο αιώνες! Τραγούδια αληθινά σπουδαία.

Η Χρύσα Παπαϊωάννου παρακινημένη και συγκινημένη από την προσπάθεια μας πάνω στον Τούντα μας έφερε κι άλλο ανεκτίμητο υλικό: Tραγούδια του πατέρα της, του Γιάννη Παπαϊωάννου. Αυτά τα ενορχήστρωσε ο νεώτερος μεν, εξ ίσου άξιος συνεχιστής δε, της  μεγάλης σχολής του Λαϊκού τραγουδιού, ο  σολίστας Γρηγόρης Βασίλας. Με παρόμοιες μεθόδους συμπληρώθηκε ο ελλείπων στίχος, σε δύο μόνο, εδώ, περιπτώσεις. Μείναμε αποσβολωμένοι από το αποτέλεσμα.

Το συναίσθημα είναι σαν να γνωρίσεις ξαφνικά και σε μεγάλη ηλικία κάποια χαμένα, άγνωστα αδέρφια σου. Είναι άγνωστα ναι, αλλά τα γνωρίζεις πολύ καλά. Είναι κομμάτια από το σώμα σου που έλλειπαν και τώρα «κουμπώνουν» τέλεια επάνω σου.