Πέντε Πολιτιστικές Διαδρομές που οδήγησαν στην… Ακρόπολη

Το εντυπωσιακό και φιλόδοξο έργο πέντε Πολιτιστικών Διαδρομών που εκτείνονται σε 18 νομούς της Ελλάδας, έργο το οποίο, όμως, για την ώρα αποτελεί, μη εγκεκριμένη ακόμα, πρόταση της ελληνικής κυβέρνησης προς το ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάκαμψης, παρουσίασαν αναλυτικά σε μεγάλη συνέντευξη Τύπου η Υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη και ο Γενικός Γραμματέας Πολιτισμού Γιώργος Διδασκάλου.

Στις δημοσιογραφικές ερωτήσεις που ακολούθησαν, το ενδιαφέρον από τον μακροπρόθεσμο σχεδιασμό του ΥΠΠΟ μετακινήθηκε προς τα άμεσα πολιτιστικά ζητήματα και πρώτα-πρώτα σε ό,τι αφορά στην Ακρόπολη. Ματαίως η κα Μενδώνη ζητούσε οι ερωτήσεις να επικεντρωθούν στις Πολιτιστικές Διαδρομές. Ματαίως όμως και οι δημοσιογράφοι συνέχισαν να υποβάλλουν ερωτήσεις σχετικές με τον Ιερό Βράχο. Η Υπουργός έκανε μία σύντομη σχετική τοποθέτηση και ύστερα παρέπεμψε τους ερωτώντες στο γραφείο Τύπου του ΥΠΠΟ.

Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα απ΄την αρχή. Από την πρόταση που επεξεργάστηκε η Κυβέρνηση προς το ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάκαμψης, για την οποία και η Υπουργός και ο Γ.Γ. διαβεβαίωσαν πώς μέχρι στιγμής «έχει θετική ανταπόκριση από τους Ευρωπαίους αξιωματούχους». Ο συνολικός προϋπολογισμός του έργου ανέρχεται σε 430 εκατομμύρια ευρώ, τα οποία, εφόσον εγκριθεί η πρόταση, θα καλυφθούν από το Ταμείο Ανάκαμψης, ενώ τα υπόλοιπα 170-220 εκ. ευρώ του Φ.Π.Α. θα καλυφθούν, όπως διαβεβαίωσε η Υπουργός από εθνικούς πόρους.

Τί είναι όμως και τι ακριβώς προβλέπει αυτό το έργο; Πρόκειται λοιπόν για έναν τουριστικό χάρτη κατά μία έννοια ο οποίος προτείνει συγκεκριμένες πολιτιστικές διαδρομές. Καθεμία από αυτές έχει χαραχτεί βάσει ενός κεντρικού θέματος και καλύπτει μία προσδιορισμένη χωρικά περιοχή η οποία περιλαμβάνει εμβληματικούς αρχαιολογικούς χώρους και μνημεία. Ή αλλιώς όπως εξήγησε η Υπουργός «οι Πολιτιστικές Διαδρομές διασυνδέουν περιοχές (πόλεις και αγροτικές περιοχές) πλούσιες σε αρχαιολογικούς χώρους, ιστορικούς τόπους και μνημεία», με «βασικό στόχο την ανάπτυξη του Πολιτιστικού Τουρισμού». Αυτού του είδους τα έργα δεν είναι άλλωστε άγνωστα στην Ελλάδα αφού, ας θυμίσουμε, πρώτο το Σωματείο «Διάζωμα» του Σταύρου Μπένου είχε συλλάβει και υλοποιήσει το ύψους 37 εκ. ευρώ πρόγραμμα «Πολιτιστική Διαδρομή στα Αρχαία Θέατρα της Ηπείρου».

Η τωρινή πρόταση είναι ένα άνοιγμα της «βεντάλιας» που εμπλέκει σχεδόν όλες τις Περιφέρειες-όχι όμως απ΄ό,τι φαίνεται και το «Διάζωμα». Απ΄τον σχεδιασμό εξαιρείται η Περιφέρεια Αττικής η οποία συγκεντρώνει το 44,7% της τουριστικής επισκεψιμότητας και το 46,5% των επισκεπτών μουσείων. Δεν χρειάζεται ως εκ τούτου να συμπεριληφθεί σ΄ένα σχέδιο Πολιτιστικών Διαδρομών που στόχο έχουν κυρίως «την προσέλκυση επισκεπτών, την επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου, τη δημιουργία αναπτυξιακών προϋποθέσεων, την προσέλκυση νέων επενδύσεων, την τόνωση της τοπικής οικονομίας και την εξασφάλιση πόρων για τη συντήρηση των πολιτιστικών υποδομών που συνδέονται με τις διαδρομές».

Ως προς το τελευταίο η πρόταση προβλέπει ακριβώς τη συντήρηση, αποκατάσταση και ανάδειξη 33 μνημείων σε όλη την Ελλάδα (με προϋπολογισμό 27 εκ. ευρώ που περιλαμβάνεται στο συνολικό ποσόν).

Οι θεματικές των πέντε Πολιτιστικών Διαδρομών που προτείνονται είναι οι:

1. «Στα βήματα του Αποστόλου Παύλου»

2. «Πολιτιστική Εγνατία Οδός»

3. «Ο δρόμος προς την Δύση. Από τον Όμηρο στον Θερβάντες»

4. «Μνημειακά έργα Κυκλώπων και ανθρώπων κατά τη Μυκηναϊκή εποχή (2η χιλιετία π.Χ.)»

5. «Δίκτυο κάστρων: Από το Βυζάντιο έως την Οθωμανοκρατία»

Για να καταλάβει καλύτερα κάποιος την έννοια της Πολιτιστικής Διαδρομής, μπορούμε να πάρουμε για παράδειγμα την πρώτη από αυτές, «Στα βήματα του Αποστόλου Παύλου», που τοποθετείται στη Βόρεια Ελλάδα και φτιάχνει μία νοερή διαδρομή από την Αμφίπολη, στη Θεσσαλονίκη, στη Βέροια και στη Νικόπολη. Προβλέπει, εκτός των άλλων, τη συντήρηση και ανάδειξη συγκεκριμένων έργων με έμφαση σε μνημεία της Θεσσαλονίκης. Παράδειγμα η ενεργειακή αναβάθμιση και ανάδειξη του περιβάλλοντος χώρου στην Αγία Σοφία, η αποκατάσταση του γλυπτού και ζωγραφικού διακόσμου της Παναγίας Χαλκέων ή η βελτίωση της πρόσβασης στην Αχειροποίητο κ.ά.

Εάν και εφόσον η συνολική πρόταση εγκριθεί θα μπορούμε να μιλάμε για ένα πραγματικά σημαντικό έργο στο πλαίσιο του Πολιτιστικού Τουρισμού. Μέχρι τότε όμως δεν μπορεί παρά να παρατηρήσει κάποιος πώς στην πολιτιστική διαδρομή της Βορείου Ελλάδας δίνεται έμφαση στα βυζαντινά μνημεία της Θεσσαλονίκης από μία κυβέρνηση που την ίδια ώρα έχει αποφασίσει στον σταθμό «Βενιζέλου» του Μετρό, την απόσπαση και επανατοποθέτηση των αρχαιοτήτων που συνθέτουν το σημαντικότερο βυζαντινό μνημείο της πόλης κι ένα από τα σημαντικότερα στον κόσμο.

Οι ερωτήσεις για την Ακρόπολη

Αν αυτό είναι μια παραδοξότητα, μία ακόμα μεγαλύτερη ήταν ότι η σημερινή συνέντευξη Τύπου δόθηκε για μία πρόταση υπό έγκριση, ενώ εκκρεμεί το αίτημα δημοσιογραφικής ενημέρωσης για πολύ πιο επείγοντα ζητήματα. Χαρακτηριστικό ήταν μάλιστα ότι οι (καταιγιστικές) δημοσιογραφικές ερωτήσεις που δέχτηκε η Υπουργός μετά την ολοκλήρωση της παρουσίασης των Πολιτιστικών Διαδρομών αφορούσαν την Ακρόπολη, ειδικά και μετά το, συνοδευόμενο από σχετικό βίντεο, πρόσφατο δημοσίευμα της εφημερίδας «Αυγή» που κατήγγειλε «σοβαρή φθορά γλυπτού από κομπρεσέρ» κατά τις εργασίες απορροής των ομβρίων υδάτων.

Η υπουργός Πολιτισμού μίλησε «για ένα ακόμα fake news» και για «κάποιους που επιχειρούν να διασύρουν την Ακρόπολη και την χώρα» Διέψευσε κατηγορηματικά ότι υπήρξε φθορά σε γλυπτό και επικαλέστηκε προχθεσινό έγγραφο της εφόρου Αρχαιοτήτων Πόλης Αθηνών, Ελένης Μπάνου που αναφέρει ότι «όσα διαδίδονται για την Ακρόπολη και την καταστροφή γλυπτού είναι ψεύδη αισχίστου είδους».

Ακόμα η κα Μενδώνη τόνισε ότι οι εργασίες δεν γίνονται από την ίδια, αλλά από τις αρμόδιες υπηρεσίες (ΥΣΜΑ, ΕΣΜΑ, Εφορεία Αρχαιοτήτων Πόλης Αθηνών) βάσει ειδικών μελετών και αυστηρής επίβλεψης. Και επέμεινε ότι πράγματι χρησιμοποιήθηκε στις εργασίες κομπρεσέρ που όμως «σπάει τα παλιά τσιμέντα και απομακρύνει τους παλιούς εργοταξιακούς οικίσκους», παρουσιάζοντας και φωτογραφικά τεκμήρια των συγκεκριμένων εργασιών. Δεν έκρυψε πάντως η κα Μενδώνη ένα βαθμό απαρέσκειας για τα παλαιότερα έργα (σ.σ. υπό την επίβλεψη του σπουδαίου Ιωάννη Τραυλού). Χαρακτηριστικό ήταν επίσης ότι παραδέχτηκε ότι γίνεται τροποποίηση της υδραυλικής μελέτης και μετακίνηση του όλου σχεδιασμού κατά 60 εκατοστά υψηλότερα καθώς οι έως τώρα εργασίες οδήγησαν κατευθείαν στο φυσικό βράχο.

Καθώς οι εξηγήσεις της ήταν μερικές κι αποσπασματικές, οι ερωτήσεις συνεχίστηκαν. Η ίδια αρνήθηκε να απαντήσει πάντως σε οτιδήποτε άλλο αφορούσε στην Ακρόπολη, επισημαίνοντας ότι έτσι απομακρυνόμαστε από την σημερινή «ατζέντα» και «αδικούμε ένα θέμα που αφορά σε 18 περιφερειακές ενότητες» και πρόσθεσε ότι όποιος δημοσιογράφος έχει επιπλέον ερωτήσεις για την Ακρόπολης «να τις απευθύνει στο γραφείο Τύπου και θα πάρει απαντήσεις».

Πάντως μετά α) τη σημερινή διαπίστωση του δημοσιογραφικού ενδιαφέροντος που αφορούσε πρωτίστως στο παρόν της Ακρόπολης και όχι στο μέλλον μίας υπό έγκριση πρότασης και β) τη σειρά ζητημάτων που αφορούν στο εμβληματικότερο μνημείο της χώρας και έχουν ανακύψει τους τελευταίους μήνες με τα έργα διαστρώσεων, δεν μπορούμε παρά να παρατηρήσουμε πώς λογικά θα προηγούνταν μία συνέντευξη Τύπου με παρόντα τον καθ΄υλην αρμόδιο πρόεδρο της Επιτροπής Συντηρήσεως Μνημείων Ακρόπολης, Ακαδημαϊκό και Αρχιτέκτονα Μανόλη Κορρέ και την Υπουργό ώστε να απαντήσουν σε όλα τα ερωτήματα.

Ακολουθήστε το News247.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις