Πέθανε ο ποιητής Ντίνος Χριστιανόπουλος

Έφυγε στη ζωή στα 89 του χρόνια ο ποιητής Ντίνος Χριστιανόπουλος, κατά κόσμο Κωνσταντίνος Δημητριάδης.

Ο φιλόλογος στο επάγγελμα, μεταφραστής, σχολιαστής και δοκιμιογράφος ήταν ένας εκ των πιο συζητημένων ποιητών της γενιάς του. Ο θάνατός του σημειώθηκε στη γενέτηρα πόλη του, τη Θεσσαλονίκη, ύστερα από πολυετή ασθένεια.

Η κηδεία του Ντίνου Χριστιανόπουλου θα γίνει την Πέμπτη το πρωί, από τα νεκροταφεία της Αναστάσεως του Κυρίου (Θέρμη). Δεν έχει ανακοινωθεί ακόμη η ώρα της κηδείας.

Ο Ντίνος Χριστιανόπουλος (λογοτεχνικό ψευδώνυμο του Κωνσταντίνου Δημητριάδη) γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1931. Τοποθετείται ανάμεσα στους σημαντικότερους ποιητές της ομάδας που είναι γνωστή ως “Κύκλος της Διαγωνίου” και κινήθηκε στο πλαίσιο του ομώνυμου περιοδικού που ο ίδιος ίδρυσε (Νίκος-Αλέξης Ασλάνογλου, Γιώργος Ιωάννου, Τάσος Κόρφης, Βασίλης Καραβίτης, κ.α.).

Φοίτησε στο Τμήμα Φιλολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και από το 1958 ως το 1965 εργάστηκε ως βιβλιοθηκάριος στη Δημοτική Βιβλιοθήκη της πόλης. Παράλληλα το 1958 ίδρυσε και ανέλαβε υπό τη διεύθυνσή του το περιοδικό “Διαγώνιος”, που κυκλοφόρησε ως το 1983 με ολιγόχρονες παύσεις.

Το 1962 δημιούργησε τις “Εκδόσεις της Διαγωνίου” και από το 1965 εργάστηκε ως διορθωτής και επιμελητής. Το 1974 ίδρυσε τη Μικρή Πινακοθήκη της Διαγωνίου που έχει ως στόχο την προβολή νέων καλλιτεχνών της συμπρωτεύουσας, με στενούς συνεργάτες του Κάρολο Τσίζεκ και Νίκο Νικολαΐδη. Την πρώτη του εμφάνιση στη λογοτεχνία πραγματοποίησε το 1949 με τη δημοσίευση του ποιήματος “Βιογραφία” στο περιοδικό της Θεσσαλονίκης “Μορφές”.

Τον επόμενο χρόνο κυκλοφόρησε η πρώτη του ποιητική συλλογή με τίτλο “Εποχή των ισχνών αγελάδων”.

Η πρώτη ποιητική συλλογή του “Εποχή των ισχνών αγελάδων” (1950) διακρίνεται για το προσωπικό ύφος της και για τις δημιουργικές επιρροές από τον Καβάφη και τον Τ. Σ. Έλιοτ, ενώ στις επόμενες εμφανίσεις του εκφράζεται καθαρά το κυρίαρχο θέμα της ποίησής του, η εφήμερη ομοφυλοφιλική σχέση και το ερωτικό πάθος που οδηγεί στην ταπείνωση και στη μοναξιά. Βέβαια, ορισμένα ποιήματά του (π.χ. τα ποιήματα της σειράς “Ο αλλήθωρος”) έχουν και το στοιχείο μιας κοινωνικής οπτικής. Κατά καιρούς κυνηγήθηκε πολύ από το κοινωνικό κατεστημένο της εποχής όπως , για παράδειγμα, όταν κόντεψε να συλληφθεί από τη χούντα λόγω της άρνησης του να παραλάβει σχετικό βραβείο για ένα πεζό του έργο τον “Χιλιαστή”.

Τὸ Δάσος

Δὲν ξεριζώνονται οἱ νύχτες ἀπὸ μέσα μας,

βλασταίνουν φύλλα καὶ κλαδιὰ

κι ἔρχονται τὰ πουλιὰ τοῦ ἔρωτα καὶ κελαηδοῦνε.

Δὲν ξεριζώνονται οἱ νύχτες ἀπὸ μέσα μας,

οἱ σπόροι τους φυτρώνουν δάσος σκοτεινό,

στὶς λόχμες του ὁ φόβος ἐνεδρεύει.

Ζῷα μικρὰ καὶ ζῷα ἄγρια τὸ κατοικοῦν,

ὄχεντρες ἕρπουν καὶ ρημάζουν τὶς φωλιές μας,

λιοντάρια ἑτοιμάζονται νὰ μᾶς ξεσκίσουν.

Δὲν ξεριζώνονται οἱ νύχτες ἀπὸ μέσα μας,

ἔγιναν δάσος σκοτεινὸ καὶ μᾶς πλακώνουν.

(ἀπὸ τὴ Συλλογή: «Ὁ Ἀλλήθωρος»)

Το 2011 τιμήθηκε με το Μεγάλο Βραβείο Γραμμάτων για το σύνολο του έργου του. Αρνήθηκε όμως να το παραλάβει παραπέμποντας στο κείμενό του “Εναντίον” από το 1979 όπου αναφέρει χαρακτηριστικά: «Είμαι εναντίον της κάθε τιμητικής διάκρισης απ’ όπου και αν προέρχεται. Δεν υπάρχει πιο χυδαία φιλοδοξία από το να θέλουμε να ξεχωρίζουμε. Αυτό το απαίσιο “ὑπείροχον ἔμμεναι ἄλλων”, που μας άφησαν οι αρχαίοι».

Τον Ιούνιο του 2011 αναγορεύτηκε επίτιμος διδάκτορας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης απο τμήμα Φιλολογίας.

Τί νὰ τὰ κάνω τὰ τραγούδια σας

ποτὲ δὲ λένε τὴν ἀλήθεια

ὁ κόσμος ὑποφέρει καὶ πονᾷ

κι ἐσεῖς τὰ ἴδια παραμύθια

Τί νὰ τὰ κάνω τὰ τραγούδια σας

εἶναι πολὺ ζαχαρωμένα

ταιριάζουν σὲ σοκολατόπαιδα

μὰ δὲ ταιριάζουνε γιὰ μένα

Συλλυπητήρια από Λ. Μενδώνη

Συλλυπητήριο μήνυμα για την απώλεια του Ντίνου Χριστιανόπουλου, απέστειλε η υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού, Λίνα Μενδώνη. «Η Ελλάδα έχασε σήμερα έναν από τους πιο σπουδαίους ποιητές της Σχολής της Θεσσαλονίκης, όμως ο Ντίνος Χριστιανόπουλος έγραψε και διηγήματα και δοκίμια και μεταφράσεις και βιβλιοκριτικές. Πιστός σε όλη του τη ζωή στην αγαπημένη του Θεσσαλονίκη, υπήρξε ένας ιδιαίτερος, ένας ξεχωριστός άνθρωπος, ένας χαρισματικός δημιουργός. Η ζωή του στάθηκε έμπνευση στο έργο του και στον δημόσιο απενοχοποιημένο λόγο του. Έπλεξε αριστοτεχνικά τη λαϊκή, καθημερινή έκφραση με την ποίηση. Συνέδεσε τον ερωτισμό που αποπνέουν τα ποιήματά του, με την αγάπη του για το ρεμπέτικο, με τις γάτες που θαύμαζε τη μυστική ζωή τους. Ο λόγος του ήταν κοφτός και κοφτερός, γνώρισμα ενός ανθρώπου που δεν φοβάται να είναι την ίδια στιγμή ευαίσθητος και σαρκαστικός», αναφέρει στο μήνυμά της η κ. Μενδώνη. Και καταλήγει:

«Ο Ντίνος Χριστιανόπουλος δεν αγαπούσε τις τιμητικές διακρίσεις, αν και τιμήθηκε το 2011 με το Μεγάλο Βραβείο Γραμμάτων για το σύνολο του έργου του. Αρνήθηκε να το παραλάβει, παραπέμποντας στο κείμενό του “Εναντίον”, στο οποίο έγραφε:

“Είμαι εναντίον της κάθε τιμητικής διάκρισης απ’ όπου και αν προέρχεται. Δεν υπάρχει πιο χυδαία φιλοδοξία από το να θέλουμε να ξεχωρίζουμε. Αυτό το απαίσιο “ὑπείροχον ἔμμεναι ἄλλων”, που μας άφησαν οι αρχαίοι”. Την ίδια χρονιά, το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, στο οποίο είχε φοιτήσει, τον αναγόρευσε Επίτιμο Διδάκτορα, στο Τμήμα Φιλολογίας. Ωστόσο, η σημαντικότερη διάκριση για τον Χριστιανόπουλο είναι η καθολική αναγνώριση του έργου του και η απήχησή του στις νέες γενιές, τώρα και στο μέλλον. Θερμά συλλυπητήρια στους οικείους του και στους πολλούς φίλους του».

“Τιμούμε τον άνθρωπο που νοιάστηκε για τους κατατρεγμένους”

Σε ανακοίνωσή του ο ΣΥΡΙΖΑ, αναφέρει: “”Αποχαιρετούμε σήμερα με θλίψη τον ποιητή Ντίνο Χριστιανόπουλο. Η ζωή του Ντίνου Χριστιανόπουλου καθορίστηκε από τα βιώματα της λαϊκής Θεσσαλονίκης, της ανέχειας στα χρόνια της κατοχής, του ασφυκτικού διανοητικού κλίματος της μεταπολεμικής ανασυγκρότησης. Ο λόγος και η στάση του εξέφρασε μια διαρκή ανυπακοή σε κάθε λογής κομφορμισμό και την ίδια στιγμή έναν διαρκή διάλογο ανάμεσα στη λαϊκότητα, την ποιητική και την ανεξαρτησία.

Τιμούμε τον ποιητή που μίλησε για την ομοφυλοφιλία όταν αυτή θεωρούνταν αμάρτημα, τιμούμε τον ποιητή που με τη “Διαγώνιο” δημιούργησε μία νησίδα ελευθερίας, δημιουργίας και αναζήτησης σε δύσβατες εποχές, τιμούμε τον άνθρωπο που νοιάστηκε και μίλησε για τους κατατρεγμένους. Απευθύνουμε τα θερμά μας συλλυπητήρια στους οικείους του”.

Το ΚΚΕ για τον θάνατο του Ντ. Χριστιανόπουλου

““Έφυγε”, σήμερα, ο Ντίνος Χριστιανόπουλος, σε ηλικία 89 χρόνων. Διακρίθηκε ως ποιητής, διηγηματογράφος, δοκιμιογράφος, μεταφραστής, λαογράφος, εκδότης και βιβλιοκριτικός. Το Τμήμα Πολιτισμού της Κ.Ε του ΚΚΕ εκφράζει τα ειλικρινή του συλλυπητήρια στους οικείους”, αναφέρει σε ανακοίνωσή του το ΚΚΕ.